Pitch Perfect 2 (PP2) / Sự nổi loạn hoàn hảo 2 và Mad Max: Fury Road / Max Điên: Con đường tử thần đều được kỳ vọng mở màn trong khoảng 40 triệu, nhưng bộ phim ca nhạc sẽ nhỉnh hơn chút. Thực tế, Mad Max ra mắt đúng như kỳ vọng, thu được 45,4 triệu đôla. Còn PP2 được những 69,2 triệu – vượt xa những dự đoán lạc quan nhất đến 15 triệu, và hơn phần đầu kiếm được trong toàn bộ thời gian chiếu rạp ở Bắc Mỹ hồi năm 2012 chừng 5 triệu.

Cảnh trong phim Pitch Perfect 2

Cái kiểu như thế này chưa từng có bao giờ xảy ra. Nhưng thay vì hỏi làm thế nào PP2 thành công cuồng nhiệt đến thế, có lẽ nên hỏi tại sao người ta lại đánh giá thấp cơ hội của phim này đến thế thì hay hơn.

Dưới đây là một vài lý do:

Phụ nữ làm nên chuyện đó, đồ ngốc!

Ngành điện ảnh lẫn những chuyên gia quan sát đều có lịch sử lâu đời chấp nhận cái lẽ thường tình rằng phim do phụ nữ là động lực chính không kiếm khẳm khi mở màn, và rằng khán giả nữ không mua vé đâu. Mỗi lần có phim nào ra mắt mà cho thấy quan niệm này là sai lầm (từ Bridesmaids đến Cinderella), đều bị xem là ăn may, chứ chẳng phải bằng chứng về một lượng khán giả bị bỏ đói đang hưởng ứng với một trong rất ít phim đo ni đóng giày khéo léo thỏa mãn nhu cầu của họ. (Như đã thấy, phụ nữ chiếm 75% khán giả của PP2.) Thế mà các hãng phim Hollywood vẫn cứ không chịu làm những phim như thế vì cho rằng chúng sẽ thất bại, mà hễ hiếm hoi mà họ làm một phim thì lúc nào họ cũng sửng sốt trước thành công.

Nhân vật Amy Béo của Rebel Wilson trong Pitch Perfect 2

Hậu quả tất yếu của quan niệm rằng phụ nữ không mua vé là ý tưởng khán giả thế giới cũng chẳng quan tâm. Nhưng PP2 đã mở màn ở vị trí đầu bảng tại Australia (có lẽ trùng hợp, ngôi sao Rebel Wilson của PP2 có gốc gác Úc), thế nên các chuyên gia không sốc khi phim này thành công ở đây đâu. Cân nhắc thị trường quốc tế giờ đây chi phối lựa chọn làm phim của Hollywood như thế nào, có lẽ các hãng phim nên nhận ra thành công của một phim như PP2 trên thế giới không còn là ăn may nữa.

Lực lượng ‘fan’ ngoài màn ảnh

Pitch Perfect phần đầu có thể chỉ là một thành công khiêm tốn, nhưng phim đã có một đời sống ‘khủng’ vượt ra ngoài thời gian chiếu rạp, nhờ lời truyền miệng ngày càng leo thang suốt hơn ba năm qua. Phim án được 100 triệu đôla bản DVD (vào cái thời mà thị trường DVD được cho là đã chết), sản sinh ra một lượng ghi âm nhạc nền khổng lồ, và được phát đi phát lại trên các đài cáp. Không nghi ngờ gì nữa, đây chính là những nhân tố làm bật đèn xanh cho phần tiếp theo, nhưng, chỉ từ doanh số bán vé phần đâu thôi thì chưa rõ lượng ‘fan’ của Bellas rộng lớn và đói khát phần tiếp theo đến mức nào. Thì ra là lớn đến độ không dễ gì tan biến như một hiện tượng sùng bái.

Elizabeth Banks, trái, chỉ đạo trên trường quay Pitch Perfect 2

Bị kết án tử sai lầm

Có lẽ nhiều chuyên gia cho rằng phim lấy nữ làm động lực hiện nay – đáng chú ý như Hot Pursuit và The Age of Adaline – đã bão hòa trên thị trường. Nhưng Adaline không phải là phim hài, và khán giả thì không mấy quan tâm Hot Pursuit (phát hành ở Việt Nam với tựa Cặp đôi hoàn cảnh). Nếu người xem đói khát phim hài – không cần biết nhắm vào nam hay nữ – thì PP2 tự có thị trường của mình. Phim lấy được điểm A- rất cao trên CinemaScore, cho thấy khán giả hài lòng và quảng cáo truyền miệng rất mạnh.

Tài năng

Nhân vật Amy Béo của Wilson là nhân vật đột phá của phim phần đầu, và nữ diễn viên hài không biết sợ ấy lần này còn tuyệt hơn nữa. Anna Kendrick hấp dẫn cả trên và ngoài màn ảnh, cô lại quảng bá cho bộ phim không mệt mỏi trong các phỏng vấn trên tạp chí và chương trình trò chuyện truyền hình làn truyền mạnh mẽ. Còn đạo diễn kiêm nhà sản xuất kiêm vai chính Elizabeth Banks khẳng định sự thành thạo đã làm nên thương hiệu chế tác của cô với phim đầu tiên. Cả Hollywood đang tự hỏi liệu cô có lặp lại thành công đó và đưa dự án đạo diễn đầu tay của mình thành “hit” không, phần lớn vì Hollywood lúc nào cũng nghĩ như vậy khi một phụ nữ bước ra sau máy quay, bởi chuyện này rất hiếm – nhưng giờ, bạn có thể ăn chắc cô đã được mời chào đạo diễn Pitch Perfect 3 rồi đó.

Mad Max

Thực ra, thay vì chưng hửng trước thành công của PP2, chúng ta nên thắc mắc Mad Max lại làm đúng được kỳ vọng. Suy cho cùng, phần tiếp theo của một loạt phim mà phần gần đây nhất ra mắt cách đây đã 30 năm, vai chính không phải là một sức hút phòng vé đã được chứng minh là hiệu quả (xin lỗi nha, ‘fan’ của Tom Hardy, nhưng đúng là vậy mà), rồi phân loại R gai góc nghĩa là bạo lực cực độ chắc hẳn xua đuổi khán giả rồi (PP2 có phân loại PG-13 mời chào hơn), phim bắt đầu công chiếu trước một Avengers: Age of Ultron hẵng còn quá mạnh (đứng thứ ba kỳ cuối tuần rồi, với 38,9 triệu), và mặc dù giới phê bình khen ngợi Fury Road, khán giả lại không ấn tượng đến vậy (nhận một điểm B+ tầm tầm trên CinemaScore). Đối với một phim có đủ thứ bất lợi như vậy mà vẫn mở màn được trên 40 triệu thì đó là một thành tựu sáng chói.

Một nghịch lý thú vị: nhiều tháng nay mục tin phòng vé đã lưu ý rằng chiến lược đối trọng của các hãng phim hầu như không bao giờ hiệu quả. Chỉ vì một phim đặc chất kích thích testosterone ra mắt không có nghĩa phụ nữ sẽ cảm thấy thuyết phục đi rạp vì có một phim dành cho nữ giới cũng ra mắt. (Hot Pursuit ì ạch của tuần rồi trái ngược với Ultron hẵng còn đình đám, chứng thực điều này.) Tuy nhiên, kết quả ở kỳ cuối tuần rồi cho thấy chiến lược đối trọng có thể hiệu quả nếu cả hai phim được làm tốt và đủ sức hấp dẫn.