Bạn vẫn có thể tìm thấy Singapore xưa cũ trên màn ảnh — trang trại rau
của Potong Pasir, những khu chợ hàng rong có thể biến vào trung tâm
thương mại, cảng Boat Quay hoạt động huyên náo. Nhưng những bộ phim ghi
lại những cảnh đó gần như đã biến mất giống như chính những công trình
đó, để chỉ có thể tìm lại trong những lưu trữ đầy hạt trên YouTube.
Thay vì thế, bạn có thể tìm thấy trên những nền tảng phát trực tuyến năm
2022 nền điện ảnh (cừ khôi) Singapore được làm lên từ sự trỗi dậy của
tái phát triển đô thị định hình thành phố hiện đại này. Phong cảnh đã
thay đổi là một sự hiện diện bền vững trong những bộ phim đó, và cũng
thường là chìa khóa trong câu chuyện. Chúng là nhân chứng cho một nơi
mà, ngày ấy cũng như bây giờ, là một miếng vá của những ảnh hưởng toàn
cầu — với tâm hồn của riêng mình.
Ramen Teh (2018)Xem ở đâu: có thể xem trực tuyến trên Amazon Prime
Takimi Saito đóng vai đầu bếp trong phim gia đình Nhật Bản-Singapore Ramen Teh của Eric Khoo
|
Nếu một đạo diễn đơn lẻ mang đến một địa điểm có hết hướng dẫn tới
Singapore hiện đại, đó chính là đạo diễn năng suất Eric Khoo, đột phá
trong những năm 1990. Tác phẩm của anh bao gồm những phim xã hội toàn
cảnh đặt trong bối cảnh phổ cập của những căn hộ nhà ở xã hội (
12 Storeys) và miêu tả sự biến mất dần những quầy hàng rong được yêu thích (
Wanton Mee). Phim gần nhất của anh là một câu chuyện khác về ẩm thực và nhân thân, [
Ramen Teh,
một bộ phim gia đình pha trộn văn hóa với một đầu bếp Nhật
Bản-Singapore tìm kiếm nguồn cội của mình — dễ chịu hơn những phim trước
đó của anh nhưng cũng vẫn gợi mở với tư cách chân dung về Singapore.
A Land Imagined (2018)Xem trên Netflix
Phim neo-noir bối cảnh Singapore A Land Imagined
|
Những con sếu chấm chân trời trong bộ phim ly kỳ
A Land Imagined
năm 2018 của đạo diễn Yeo Siew Hua. Những ngọn đèn an toàn màu đỏ trên
bầu trời đêm tạo thành biểu tượng hoàn hảo cho một thành phố đang liên
tục xây dựng lại chính mình đến mức tái tạo. Nhưng các công trường xây
dựng vô tận không chỉ đơn thuần là trang trí trong một bộ phim noir thế
kỷ 21, nơi một công nhân nhập cư Trung Quốc mất tích khi đang làm việc
cho một dự án cải tạo đất. Bí ẩn gắn liền với sự chuyển mình kịch tính
của Singapore — nơi đây, nơi mà những mảng cát khổng lồ nhập khẩu từ các
nước khác được sử dụng để mở rộng bạt ngàn cho thành phố.
Crazy Rich Asians (2018)Xem trên Amazon Prime, Apple TV, YouTube và nhiều nền tảng khác
Crazy Rich Asians là câu chuyện thần tiên về một người New York phát
hiện bạn trai cô thuộc một gia đình vô cùng giàu có trong giới thượng
lưu Singapore
|
Cũng là năm mà
A Land Imagined chạm vào thực tế đen tối hơn của
Singapore, đảo quốc cũng là chủ nhà cho cỗ xe lu văn hóa thú vị thu hút
khán giả toàn thế giới.
Crazy Rich Asians là câu chuyện thần
tiên về một người New York phát hiện bạn trai cô thuộc một gia đình vô
cùng giàu có trong giới thượng lưu Singapore. Dưới bề mặt ngôn tình là
sự xung đột giữa giàu cũ và giàu mới, các chủ đề về sự leo thang giai
cấp và tầng lớp xã hội. Ánh sáng của sự sang trọng hiện đại cũng đi kèm
với một chút gợi ý về quá khứ của thành phố. Nội thất lộng lẫy — gồm cả
hổ nhồi bông — dựa trên những bức ảnh gia đình cũ được tác giả cuốn tiểu
thuyết nguyên tác bán chạy, Kevin Kwan, con cháu nhà sáng lập Ngân hàng
OCBC, đóng góp.
Ilo Ilo (2013)Xem trên Amazon Prime, Apple TV và những nền tảng khác
Trong Ilo Ilo, Angeli Bayani (phải) vào vai một người giúp
việc người Philippines được thuê để trông cậu con trai bốc đồng mười
tuổi (Koh Jia Ler, trái)
|
Nếu
Crazy Rich Asians mang hơi hướng tự truyện, thì
Ilo Ilo
được ca ngợi cũng được định hình từ cuộc đời thủa nhỏ của người sáng
tạo ra nó. Nhưng trải nghiệm của đạo diễn Anthony Chen rất khác so với
Kevin Kwan. Lấy bối cảnh cuộc khủng hoảng tài chính châu Á năm 1997, bộ
phim gắn chặt với sự thiếu cân bằng giữa công việc và cuộc sống vốn đã
ảnh hưởng đến những người Singapore bình thường từ lâu. Tựa đề tiếng
Trung của phim dịch là “Bố mẹ không ở nhà” — và cha mẹ của một đứa trẻ
gần 10 tuổi làm vậy là gần như phạm pháp, công việc của họ đòi hỏi nhiều
thời gian đến mức một người giúp việc gia đình người Philippines,
Teresa, đã được thuê để chăm sóc cậu bé. Câu chuyện tiếp theo đi sâu vào
chi tiết về Singapore, từ cuộc đối thoại “tiếng Anh kiểu Sing” thông
qua chuyện cắt tóc và thời trang cho đến bấp bênh về tài chính của gia
đình trung tâm bộ phim — và vị trí bấp bênh của Teresa trong thành phố.
Saint Jack (1979)Xem trên Amazon Prime
Ben Gazzara len lỏi trong một Singapore phần lớn đã biến mất trong Saint Jack
|
Nếu hầu hết các bộ phim ở đây đều bắt nguồn từ đất nước Singapore hiện
đại, thì đội bóng nhếch nhác của Saint Jack đã bắt được khoảnh khắc
thành phố chìm trong bước chuyển mình. Đây cũng là một của hiếm của
Hollywood với câu chuyện nền về rượu rum. Khởi điểm là cuốn tiểu thuyết
của Paul Theroux về một tay dắt mối người Mỹ. Cuốn sách gây chú ý với
không ai khách hơn chính là Orson Welles; ông đã giới thiệu nó với nữ
diễn viên Cybill Shepherd; cô lấy được quyền làm phim như một phần trong
thỏa thuận dàn xếp pháp lý, kiện
Playboy vì đã in ảnh của cô trên phim trường trong bộ phim tuyệt vời của cố đạo diễn Peter Bogdanovich
The Last Picture Show.
Bộ phim về Saint Jack được thực hiện vào năm 1979 với sự chỉ đạo của
Bogdanovich. Với sự tham gia của dàn diễn viên địa phương là ngôi sao
Ben Gazzara, Bogdanovich quay ở một Singapore sẽ sớm bị phá hủy theo
đúng nghĩa đen hoặc — như chợ đêm khét tiếng Bugis Street — chuyển từ
một địa điểm sa đọa thành điểm thu hút khách du lịch. Toàn bộ sự việc là
quá sức với các nhà chức trách, họ đã cấm bộ phim cho đến năm 2006.
Singapore Dreaming (2006)Xem bản DVD
Bất hạnh cho một số người: trúng số mang đến mâu thuẫn gia đình trong bộ phim châm biếm Singapore Dreaming
|
Cựu chủ tịch SR Nathan là một trong những người ca ngợi tính hiện thực của bộ phim hài
Singapore Dreaming
năm 2006. Tuy nhiên, bộ phim còn lâu mới là viễn cảnh nhuốm màu hoa
hồng thường được các chính trị gia yêu thích. Thay vào đó, phim là một
sự châm biếm cuộc sống ở giai đoạn khắc nghiệt hơn của nền kinh tế đảo
quốc này, khi mà việc trúng số chỉ là khởi đầu rắc rối cho một gia đình
bình thường ám ảnh bởi khát vọng “5C” được cho là tạo nên Giấc mơ
Singapore. (Tức cash, car, condo, credit card, country club: Tiền, xe
hơi, căn hộ, thẻ tín dụng và câu lạc bộ đồng quê).
Shirkers (2018)Xem trên Netflix
Đạo diễn Sandi Tan đào sâu vào bí ẩn trong phim đầu tay Shirkers
|
Một phim khác về Singapore vào thời điểm đứng yên thời gian,
Shirkers
là bộ phim hài-ly kỳ hấp dẫn được đạo diễn trẻ Sandi Tan và hai người
bạn thực hiện năm 1992 — và là một bộ phim tài liệu về những sự kiện kỳ
lạ xảy ra tiếp theo. Bộ phim hậu trường đó tập trung vào giáo viên dạy
điện ảnh người Mỹ, đóng vai trò là cố vấn của Tan, sau đó mang theo cảnh
quay bỏ trốn. Ba thập niên sau, Tan trở lại với bí ẩn về bộ phim của cô
— kể câu chuyện tầm nhìn của tuổi trẻ và thủ đoạn chơi xấu của người
lớn, bộ phim cũng là viên nang giữ lại khoảng thời gian sôi động của
thành phố.
Dịch: © Ngô Bình @Quaivatdienanh.com
Nguồn: Financial Times