Người đàn ông đảm nhiệm ba vai trò (diễn viên, biên kịch, nhà sản xuất), thường được biết đến với những tác phẩm hài hước cùng anh em nhà Wayans, như White Chicks (2004) và các phim nhại kinh dị Scary Movie, đã thực hiện cuộc phỏng vấn này trong lúc đi bộ về nhà sau khi tập gym ở Encino, California.

Marlon Wayans (trái) trên trường quay Him với đạo diễn Justin Tipping (ngồi, giữa) và Tyriq Withers (trước)

Đó là lý do tại sao màn trình diễn của Wayans trong Him (dự kiến phát hành ở Việt Nam ngày 3 tháng 10 với tựa Huyền thoại) lại mang đến cảm giác bất ngờ đến vậy. Ai cũng quen với ánh hào quang anh tỏa ra, thường thấy trong những tác phẩm hài hước của anh vài thập kỷ qua. Tuy nhiên, vai diễn Isaiah White này, cầu thủ bóng bầu dục hư cấu được coi là vĩ đại nhất mọi thời đại, huấn luyện một tiền vệ đang lên (Tyriq Withers) tại khu nhà riêng của mình, lại là điều mà người hâm mộ anh trước giờ chưa thấy. Vừa xoắn xuýt, vừa điên rồ, vừa ám ảnh. Đây cũng là lần đầu tiên Wayans dấn thân vào thể loại kinh dị đích thực sau bao năm nhại thể loại này.

Tipping gần như lập tức nghĩ đến Wayans cho vai Isaiah. Anh đã xem Wayans trên màn ảnh trong nhiều năm; Requiem for a Dream (2000) và In Living Color (1992-1994) là hai trong số những tác phẩm Wayans đóng mà Tipping yêu thích. “Tôi cứ nghĩ anh ấy chưa bao giờ thực sự có cơ hội vào vai chính, một vai chính kịch,” nhà làm phim nhận xét trong một cuộc phỏng vấn riêng sau đó.

Vai diễn Isaiah White, cầu thủ bóng bầu dục hư cấu được coi là vĩ đại nhất mọi thời đại, huấn luyện một tiền vệ đang lên (Tyriq Withers) tại khu nhà riêng của mình, là kiểu vai mà người hâm mộ Wayans trước giờ chưa thấy ở anh

Wayans đồng tình. “Chẳng thấy ai mời bao giờ. Người ta có cách nhìn nhận nhất định về bạn, đúng không? Và phá vỡ nhìn nhận đó của họ rất khó,” anh nhận xét khi đang đi bộ trên vỉa hè Encino từ phòng tập về nhà. “Tôi muốn được biết đến như một người có thể làm được tất cả. Tôi không muốn chỉ đóng phim hài. Tôi muốn đóng phim hài, phim kinh dị, phim chính kịch, phim hành động và những vai diễn nhân vật tuyệt vời. Tôi được đào tạo để làm vậy mà. Tôi đã làm nghề này hơn bốn mươi năm, và giờ là lúc thể hiện và cho bản thân, thế giới, các nhà sản xuất và mọi người thấy tôi có thể làm được gì.”

Thói quen hàng ngày mới của Wayans bắt nguồn từ sự chuẩn bị tinh thần và tâm linh để nhập vai. Trong khi tự nhận mình là người “mải miết tung cú đấm” không có thời gian dừng lại và suy ngẫm về những thành tích của mình, thì nhân vật tiền vệ tám lần vô địch này lại tính toán hơn. “Mỗi lần nỗ lực phải chất,” Wayans lưu ý, “phép toán cần thiết để trở thành người thực sự vĩ đại.”

Khi việc huấn luyện bắt đầu, trạng thái tinh thần của Isaiah ngày càng trở nên mất kiểm soát

Tháo cũi sổ lồng

Trong kịch bản do Tipping, Zack Akers và Skip Bronkie viết, Cameron Cade của Withers là chàng trai vàng của bóng bầu dục đại học. Vào đêm trước buổi tuyển trạch thường niên, sự kiện có thể quyết định toàn bộ tương lai sự nghiệp, anh bị một cổ động viên cuồng loạn tấn công và bị chấn thương não có nguy cơ tàn đời.

Chính trong khoảnh khắc tuyệt vọng này, anh được gọi đến khu nhà biệt lập của Isaiah để được chính GOAT huấn luyện, vừa được giải phóng khỏi hợp đồng chuyên nghiệp. Tuy nhiên, khi việc huấn luyện bắt đầu, trạng thái tinh thần của Isaiah ngày càng trở nên mất kiểm soát. Tipping đã khéo léo khai thác chấn thương não của Cam để cả anh lẫn khán giả đều không thể phân biệt được liệu tất cả những hình ảnh bất an mà anh chứng kiến là thật hay chỉ là trò đùa của tâm trí anh.

Wayans mang đến cho Isaiah đủ mọi cung bậc, lúc thì là con người trầm lặng và toan tính

Him là một trong những tác phẩm kịch tính hay nhất của Wayans cho đến nay. Anh mang đến cho Isaiah đủ mọi cung bậc, lúc thì là con người trầm lặng và toan tính, lúc khác lôi cuốn và quyến rũ trước ống kính máy quay, và có lúc lại hoàn toàn tan vỡ, cười khùng khục điên cuồng với Cam sau cánh cửa đóng kín. Khi nói đến việc “lột xác” cho Cam của Withers, anh đã lấy cảm hứng từ những lời chế giễu mà anh thường nhận được từ anh chị em trong nhà khi còn nhỏ, nhưng cho vào đó một “bước ngoặt đen tối, kỳ quặc” hơn.

“Tôi không có một người cố vấn. Tôi có tận bốn người. Và trong số họ có người tốt hơn,” anh nhớ lại. “Phải làm quần quật.”

Wayans vẽ ra hình ảnh vị đạo diễn của mình như một người quản lý động vật đã phá bỏ hàng rào điện xung quanh hang sư tử vào một ngày đông đúc ở sở thú. “Anh ấy bỏ đói tôi cả tuần rồi nói, ‘Đi đi!’”, nam diễn viên tiếp tục phép so sánh này.

có lúc lại hoàn toàn tan vỡ

Wayans cũng nhớ lại cảnh Tipping diễn thị phạm một nhạc trưởng đang chỉ huy dàn nhạc trên trường quay, ra hiệu cho ngôi sao của mình được tự do trong cảnh quay tiếp theo. “Mắt tôi sáng lên vì anh ấy giải phóng toàn bộ con người tôi,” anh kể tiếp. “Khi ở trên phim trường và được anh ấy cho phép, giờ đây tôi có thể thoải mái thể hiện hết khả năng của mình qua tất cả các buổi tập và cho Isaiah khiếu hài hước để anh có thể tiếp tục khai thác ẩn ý trong những gì tôi đang cố gắng thể hiện.”

Tipping nói có yếu tố siêu hình trong việc chọn Wayans vào vai này. “Tôi thực sự cảm thấy, về mặt chủ đề, bao nhiêu câu chuyện về vận động viên như này, và nhân vật trong câu chuyện này, cốt lõi đều đang tìm kiếm Suối Hồi Xuân. Họ đang cố gắng trở thành Thần Thời Gian,” anh giải thích. “Mọi vận động viên chuyên nghiệp đều trải qua chuyện phải đối mặt với thực tế về cái chết của mình. Tôi muốn một người lớn tuổi hơn và đã trải qua điều đó — và bản thân [Wayans] là GOAT (Greatest of All Time). Anh xuất thân từ một gia đình GOAT. Anh ấy là GOAT trong những gì anh làm, và đã có di sản này.”

Từ trái qua: Marlon Wayans, đạo diễn Justin Tipping, và Tyriq Withers trên trường quay Him

Đạo diễn, được biết đến với bộ phim Kicks năm 2016, khen ngợi Wayans đã nỗ lực thay đổi ngoại hình để trông giống một vận động viên chuyên nghiệp. “Giống như con sâu bướm chui vào chất nhờn nguyên thủy và chui ra thành bướm,” anh nói.

Wayans nhớ lại một đánh giá cụ thể từ những cuộc trò chuyện của anh với Tipping và Peele trong giai đoạn tuyển diễn viên. “Không ai có bộ kỹ năng của anh. Tất cả những ai có thể làm được những gì anh làm đều đã chết hoặc đều điên rồ,” anh nhớ lại lời họ nói. “Tôi không muốn trượt, nên tôi cứ tập luyện thôi.”

Wayans thừa nhận, anh muốn thay đổi ngoại hình. Anh đã chọn tăng cân đáng kể để vào vai Isaiah, và hiện tại, khi nói chuyện với Entertaiment Weekly, anh đang tích cực giảm cân để chuẩn bị trở lại vai Shorty, nhân vật hài trong Scary Movie của anh, cho phần thứ sáu của chuỗi phim hài kinh dị đó. Wayans đã giảm 9kg.

Từ trái qua: Marlon Wayans, nhà sản xuất Jordan Peele, và Tyriq Withers trên trường quay

“Khi đóng bất kỳ bộ phim nào, tôi luôn tự hỏi, Hình thể của nhân vật này thế nào? Anh ta trông ra sao?” anh giải thích. “Bởi vì mỗi khi nhìn vào gương, tôi lại thấy những nỗ lực thể hình mình đã bỏ ra. Điều đó cũng diễn ra đồng thời với những nỗ lực dành cho khí chất của nhân vật. Về mặt thể chất, tôi thích chịu đựng một chế độ tập luyện điên rồ nào đó.”

Wayans “trói mình vào” Isaiah như thế nào

Anh cảm thấy từ nhỏ anh đã có quyết tâm như vậy. Anh nhớ lại ngày bố anh, Howell Wayans, bắt anh nghỉ công việc tại một tiệm pizza địa phương. Nhóc Wayans chỉ kiếm được 20 đôla mỗi hai tuần, và bố mẹ anh cảm thấy ông chủ đang lợi dụng anh. “Tôi đã khóc,” Wayans nhớ lại. “Bố tôi hỏi, ‘Sao con khóc?’ Tôi trả lời, ‘Vì con thích công việc này vậy mà bố mẹ không cho con làm công việc con thích.’”

Anh đã nghỉ việc theo lời bố, nhưng chuyển sang thu gom chai lọ rỗng. Không ai yêu cầu anh làm cả. Anh cảm thấy buộc phải làm việc. Nếu phải có lý do thì, “làm việc khiến tôi phải có trách nhiệm,” anh nói. Ngay cả bây giờ, “Tôi sẽ không làm diễn viên kiểu ngồi chơi xơi nước chờ đợi Hollywood bảo, ‘Anh chính là người đó! Chúng tôi sẽ đặt cược vào anh.’ Tôi không chờ đợi, anh nói tiếp. Tôi thích trở thành người có thể nói rằng, ‘Không có việc gì để làm thì để tôi sáng tạo ra việc làm.’”

Rất nhiều Wayans trong Isaiah được cường điệu hóa, ẩn giấu bên dưới lớp vỏ điên rồ của nhân vật

Lòng tôn kính của anh dành cho những biểu tượng như Prince và Michael Jackson hiện lên trong tâm trí. Wayans nói về việc anh đặc biệt kinh ngạc khi nhạc sĩ của “Purple Rain” có thể chơi được nhiều loại nhạc cụ. Đối với anh, động lực đó đã chuyển thành việc biểu diễn hài độc thoại bên cạnh làm phim. “Tôi không quá khao khát biểu diễn,” anh nói. “Không nhất thiết tôi phải diễn hài độc thoại. Tôi muốn trở thành một nghệ sĩ giỏi hơn. Tôi muốn trở thành một trong những người... tôi muốn trở thành một siêu tân tinh, nhưng chuyện đó đến từ việc rèn giũa kỹ năng của mình.”

Đạo diễn Tipping thấy rất nhiều Wayans trong Isaiah được cường điệu hóa, ẩn giấu bên dưới lớp vỏ điên rồ của nhân vật. Isaiah là một nhân vật có sức ảnh hưởng không chỉ trong thể thao mà cả văn hóa đại chúng nói chung, sống với danh vọng, sự nổi tiếng và tiền bạc. Tipping đã viết sẵn những nét cơ bản của nhân vật vào kịch bản, nhưng sau khi chọn diễn viên thì anh bắt đầu chuẩn bị Isaiah cho Wayans.

Wayans cũng cảm thấy bị “trói mình vào” vào vai diễn

Wayans cũng cảm thấy bị “trói mình vào” vào vai diễn. Đây quả là một cách dùng từ thú vị, xét đến việc anh tự nhận mình là người hâm mộ các tác phẩm của Peele, nhà sản xuất Him thông qua công ty chế tác Monkeypaw. Đạo diễn từng đoạt giải Oscar với Get Out đã cho ra mắt Us năm 2019, kể về một gia đình phải đối mặt với những bản sao kỳ quặc của chính mình, được gọi là “The Tethered” (tạm dịch “Những kẻ bị xích”).

“Tôi đã nhảy xuống vũng bùn này để tìm Isaiah White, và tôi ngước lên nhìn và thấy Marlon Wayans sau một hành trình dài trong ngành này,” anh nói. “Ba đến năm năm qua tôi đã trải qua rất nhiều chấn thương tâm lý, chẳng hạn như mất cha mẹ.”

Mẹ của Wayans, Elvira Alethia, qua đời năm 2020 ở tuổi 82, một sự kiện mà, theo lời anh chia sẻ với tờ The New York Times, đã khiến anh “tan thành hàng triệu mảnh.” Vài năm sau, năm 2023, gia đình lại mất đi người trụ cột ở tuổi 86.

Marlon Wayans (giữa), Maurice Greene (phải), và Tyriq Withers trong một cảnh phim

“Tôi đã mất rất nhiều người thân vì cái chết, đột quỵ và phình động mạch, và đó là nỗi đau quá lớn đối với tôi,” Wayans nói với Entertainment Weekly. “Và tôi đã ở đó vì tất cả mọi người. Sau đại dịch COVID, khi nắm lấy tay Isaiah tôi cứ ngước lên và thấy Marlon Wayans nằm sấp, giống như Người Sắt trong Avengers: Endgame, như xác anh ấy vậy. Anh ấy không chết hẳn; anh ấy chỉ đang tan vỡ. Và tôi đã nghĩ, ‘Biết gì không? Mình sẽ thổi hồn Isaiah vào Marlon, mình sẽ kết nối hai người này lại với nhau trong màn trình diễn này, và mình sẽ làm tốt nhất có thể.’”

Cảm giác như có điều gì đó đang thúc đẩy sự nghiệp diễn xuất chuyên nghiệp của Wayans. Anh không còn để tâm bắt chước những “GOAT” của riêng mình nữa. Quan trọng là nâng tay nghề của mình lên mức tốt nhất có thể, dù là phim hài, phim chính kịch hay phim kinh dị thuần túy như Him. Như anh nói, “Tôi chỉ muốn trở thành Marlon tuyệt nhất mà bố mẹ tôi đã tạo ra.”

Marlon Wayans tham dự buổi chiếu ra mắt phim Him của Universal Pictures ở TCL Chinese Theatre ngày 17 tháng 9

Vậy mới có những cảnh quay nước ép rau xanh và củ cải đường.