Cơ quan điện ảnh Trung Quốc có vẻ đang có một sự lùi bước trong chính sách về phim Hollywood.

Áp phích tiếng Trung của Independence Day: Resurgence

Bao năm, Trung Quốc áp đặt cấm phim nước ngoài khi mùa phim hè vào cao điểm. Nổi tiếng là "giai đoạn bảo hộ phim trong nước", chính sách này được đặt ra để thúc đẩy ngành điện ảnh Trung Quốc bằng việc dành cho phim của nước này thời hạn chiếu rạp không đối thủ khi trường học nghỉ hè, kéo dài từ tháng 6 đến tháng 8. Ngoài ra, việc chặn phim nước ngoài còn có mùa Tết tháng 2 và kỳ nghỉ Tuần lễ vàng tháng 10.

Hè năm ngoái thời gian chặn phim nước ngoài diễn ra từ 19/6 đến 23/8. Hiệu ứng thật đáng thèm muốn: phim hoạt hình kỳ ảo CGI-kèm-người đóng Monster Hunt tổng thu 385,2 triệu đôla trở thành phim Trung Quốc có doanht hu lớn nhất mọi thời tính đến lúc đó, và các phim trong nước khác như Monkey King và phim nhại siêu anh hùng Pancake Man mỗi phim thu hơn 150 triệu đôla.

Nhưng hè này các nhà quản lý điện ảnh Trung Quốc đã nới lỏng. Theo các tiền lệ những năm gần đây, Independence Day: Resurgence, ra rạp 24/6, hẳn sẽ là phim bom tấn Hollywood cuối cùng vào thị trường, nhưng thay vì vậy Teenage Mutant Ninja Turtles: Out of the Shadows của Paramount đã được chấp thuận ngày ra mắt 2/7 (phim này dễ dàng thắng được xuất phẩm đồng sản xuất Trung-Hàn). Ngạc nhiên hơn, The Legend of Tarzan của Warner Bros. có lịch chiếu 19/7 — Alexander Skarsgard và Margot Robbie đã đến Bắc Kinh quảng bá cho bộ phim — và The Secret Life of Pets của Universal ra mắt ngày 2/8. Sau đó các công ty chế tác phim Trung Quốc sẽ tạm thời thoát hiểm cho đến khi Ice Age: Collision Course đổ bộ rạp chiếu 23/8 và Jason Bourne bung ngày 1/9.

Quảng bá cho Teenage Mutant Ninja Turtles: Out of the Shadows ở Trung Quốc

Nguồn tin trong ngành nói có hai nhân tố đằng sau sự thay đổi chính sách này.

"Có hai số liệu thống kê quan trọng với những người ra quyết định này," một nhà điều hành có trụ sở ở Bắc Kinh nói với The Hollywood Reporter, yêu cầu không nêu tên. "Một là thị phần phim nước ngoài và phim nội địa, và tốc độ tăng trưởng chung vào cuối năm — số liệu thống kê thứ nhì có phần quan trọng hơn một chút," nhà điều hành này bổ sung.

Trong quý 1/2016, phim Trung Quốc đã làm nên lịch sử. Dẫn đầu là The Mermaid của Châu Tinh Trì, kiếm được 528 triệu đôla chỉ riêng ở Trung Quốc, các phim nội địa chiếm gần 75% doanh thu phòng vé quý 1, cung cấp nhiên liệu cho tỷ lệ tăng trưởng năm này so với năm trước là 51%. Khởi đầu ‘khủng’ này xem ra khiến các nhà quản lý tự tin rằng phim Trung Quốc sẽ duy trì ít nhất 50% thị phần vào cuối năm, điều được hiểu là chính phủ trung ương quyết tâm giữ.

Nhưng quý 2 thể hiện một cục diện hoàn toàn ngược lại. Lần đầu tiên trong năm năm qua, doanh thu phòng vé Trung Quốc nói chung bị giảm cả quý, gần 5% so với cùng kỳ 2015. Mùa xuân thường là thời gian phát hành dành cho phim Hollywood, và phim nhập khẩu quả đã dẫn đầu, thu 1,1 tỉ đôla (đứng đầu là Warcraft của Legendary Entertainment với 220,8 triệu), nhưng doanh thu này so với năm trước giảm mất 2%. Trong khi đó, phim nội địa thu tổng cộng chỉ 374 triệu đôla trong quý 2, giảm 21% so với năm ngoái. Tuy nhiên, phim Trung Quốc chiếm 53,1% thị phần nửa đầu năm 2016 nhờ những thành công đình đám của quý 1. (Số liệu do Ent Group cung cấp.)

Alexander Skarsgard và Margot Robbie trong buổi quảng bá cho The Legend of Tarzan tại Bắc Kinh hôm 8/7

Người trong ngành nói có lẽ các nhà quản lý cho một vài tựa phim Hollywood vào mùa hè này để ngăn chặn khả năng phim nội địa tiếp tục làm ăn kém. "Tôi chẳng thấy có phim nào sắp ra có vẻ làm người ta háo hức cả," một nguồn tin nói.

"Không có phim Trung Quốc mạnh, nếu bạn đặt ra hai tháng chặn phim nước ngoài, nhà rạp sẽ gặp khó và điều đó không tốt cho cả ngành," nhà điều hành ở Bắc Kinh nói.

Năm 2015, phòng vé Trung Quốc tăng trưởng một con số nổ mắt là 48%, dẫn tới dự đoán đều trời rằng nước này sẽ qua mặt Bắc Mỹ trở thành thị trường điện ảnh lớn nhất thế giới vào năm 2017.

'Fan' Trung Quốc ăn mặc giả trang như trong phim Warcraft tại sự kiện công chiếu phim này ở Trung Quốc

"Nếu xu hướng của quý 2 tiếp tục trong vòng 4-5 tháng tới, và năm 2016 kết thúc với tỷ lệ tăng trưởng giảm mất 10% thì sao?" nhà điều hành đó nói thêm. "Tất cả người nào đã dự đoán Trung Quốc sẽ soán ngôi thị trường lớn nhất thế giới của Bắc Mỹ năm 2017 sẽ trông ngu ngốc — mà ai ở đây muốn điều đó."