Thị trường điện ảnh Trung Quốc đã lớn lên từng bước từ năm 2003, khi quốc gia này nới lỏng số lượng phim nhập khẩu được chiếu ở rạp.

Người mua vé xem phim Furious 7 tại một rạp chiếu ở thành phố Nam Thông, tỉnh Giang Tô, Trung Quốc

Qua khoảng một thập kỷ nay, Trung Quốc đã chứng kiến doanh thu phòng vé tăng gấp 45 lần từ 1 tỉ tệ (khoảng 14,5 triệu USD) khiêm tốn năm 2003 lên 45,7 tỉ tệ năm 2016.

“Có tiến triển, nhưng cũng có vấn đề,” Vương Hiểu Đào, phó giám đốc Ủy ban Quốc gia về Phát triển và Cải cách, đơn vị cao nhất về việc lên kế hoạch kinh tế ở Trung Quốc, nhấn mạnh sự quan trọng của việc có luật tốt hơn cho ngành điện ảnh của quốc gia này.

Tháng 3/2016, đơn vị quản lý thị trường điện ảnh đình chỉ giấy phép của một nhà phát hành đã thổi phồng doanh số phòng vé của bộ phim Diệp Vấn 3. Tuy nhiên, ung nhọt của thị trường điện ảnh Trung Quốc không chỉ giới hạn ở gian lận phòng vé.

Sau nhiều năm nghiên cứu lập pháp và ba vòng thảo luận, vào tháng 11/2016, cơ quan lập pháp Trung Quốc đã ban hành luật điện ảnh, nhằm xử lý các vấn đề, như quan liêu trong kiểm duyệt phim và thiếu bảo vệ tác quyền.

Báo cáo số liệu sai sự thật

Mike Tyson và Chân Tử Đan (phải) trong phim Diệp Vấn 3, nhà phát hành phim này bị phạt vì thao túng số liệu

Trường hợp Diệp Vấn 3 chỉ là đỉnh của tảng băng trôi, khi thống kê cho thấy ít nhất 10% doanh thu phòng vé ở Trung Quốc đã bị gian lận trong những năm gần đây.

Đáp lại những nghi ngại của công chúng, luật tuyên bố rằng các nhà phát hành và rạp chiếu gian lận dữ liệu doanh số sẽ bị xử phạt hành chính, bao gồm đình chỉ kinh doanh, cấm hoàn toàn và phạt gấp năm lần doanh thu bất hợp pháp vượt quá 500.000 tệ.

Việc bảo vệ tài sản trí tuệ cũng là một vấn đề. Tìm kiếm nhanh qua các mạng xã hội Trung Quốc sẽ thấy nhiều phim lậu được chia sẻ thoải mái trên Internet, nhiều phim vẫn còn đang chiếu ngoài rạp.

Bộ luật cũng phát biểu rõ rằng những người vi phạm quyền về tài sản trí tuệ phim ảnh sẽ bị xử phạt.

Phim trên các hạ tầng xem phim trực tuyến Trung Quốc

Những người có liên quan tới quá trình làm phim và làm dịch vụ hậu kỳ phim nước ngoài có nội dung “làm tổn hại tự hào dân tộc, danh dự và quyền lợi của Trung Quốc, hay phương hại tới ổn định xã hội và tình cảm dân tộc,” sẽ đối mặt với trừng phạt, bao gồm thu hồi doanh thu trái phép, phạt tiền và tịch thu giấy phép.

Bộ luật cũng được soạn dựa trên kinh nghiệm quá khứ của Trung Quốc trong phát triển ngành điện ảnh, cung cấp giải pháp cho những vấn đề đang gây hại cho thị trường phim với những điều luật cứng rắn, theo ông Vương Thần, phó chủ tịch kiêm tổng thư ký Ủy ban Thường trực Quốc hội cho biết.

Ủng hộ điện ảnh

Bộ luật đảm bảo rằng chính quyền trung ương sẽ tăng cường đầu tư vào ngành điện ảnh và giảm thuế.

Luật cũng hủy bỏ sự cần thiết phải được chính quyền chấp thuận quay phim, thay vào đó thêm một quy định rằng giới chức điện ảnh phải ban hành một chứng nhận hay giấy phép làm phim ở giai đoạn kịch bản hay tóm tắt.

Áp phích phim The Founding of an Army, phần ba của bộ ba phim Founding of New China sẽ ra rạp đầu tháng 8 năm nay

Bộ luật quy định không phim nào được chứa những nội dung vi hiến hay nội dung kích động mâu thuẫn sắc tộc hay phá hoại các chính sách quốc gia về tôn giáo và xã hội.

“Đó là một thước đo để đảm bảo an ninh văn hóa và giá trị xã hội cốt lõi của đất nước,” Li Lianning, phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Quốc hội.

Trong thời gian này, bộ luật hướng tới thúc đẩy sự phát triển của ngành điện ảnh nội địa, nói rằng phim nội địa nên chiếm ít nhất hai phần ba tổng thời gian trình chiếu phim.

Đáp lại một loạt vụ bắt giữ nhiều tên tuổi lớn trong ngành giải trí có liên quan tới ma túy và mại dâm trong những năm gần đây, bộ luật cũng quy định cụ thể người làm việc trong ngành điện ảnh phải đấu tranh cho “sự xuất sắc trong cả kỹ năng nghề nghiệp lẫn liêm chính đạo đức,” giữ vững kỷ luật cá nhân và xây dựng một hình tượng công chúng tích cực.

Luật mới ủng hộ phim Trung Quốc chiếm ít nhất hai phần ba tổng thời lượng của rạp chiếu

Nhà chức trách Trung Quốc sẽ tiếp tục giải thích bộ luật và và hoàn thiện thêm các văn kiện liên quan để chỉnh đốn lại ngành điện ảnh với những điều luật rõ ràng hơn, theo Đồng Cương, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Báo chí, Xuất bản, Truyền thanh, Điện ảnh và Truyền hình Trung Quốc.