Một tuần sau khi phiên bản “bị tẩy trắng” của manga Nhật Bản Ghost in the Shell có Scarlett Johansson xuống dốc ở phòng vé với 18,7 triệu USD, The Assignment lao vào rạp với hành trang gây tranh cãi.

The Assignment đã nhận chỉ trích vì không cho một diễn viên chuyển giới vào vai sát thủ Frank (Michelle Rodriguez)

Bộ phim ly kỳ trả thù không dày chi tiết (có trên dịch vụ video theo yêu cầu và chiếu ở 10 thành phố từ 7 tháng 4, gồm New York, Los Angeles, Chicago và Atlanta) có ngôi sao của The Fate of the Furious Michelle Rodriguez vào vai chính là Frank Kitchen, một tay sát thủ râu ria rậm rạp bị ép làm phẫu thuật chuyển giới sau khi giết anh trai của một bác sĩ phẫu thuật quẫn trí (Sigourney Weaver).

Bộ phim bị phê phán (20% lượng phê bình tích cực tính tổng trên Rotten Tomatoes) nhận nhiều phản đối từ các nhà báo và nhà hoạt động LGBTQ* khi ra mắt tại Liên hoan phim Toronto mùa thu năm ngoái, với Nick Adams, đạo diễn của chương trình truyền thông chuyển giới của GLAAD,** chê trách cách bộ phim biến “một quá trình y học có tính giúp đỡ người chuyển giới thành một dụng cụ kể chuyện gây ghê tởm,” theo The Hollywood Reporter.

Nhưng việc Assignment tuyển Rodriguez (một phụ nữ lưỡng tính) vào vai sát thủ chuyển giới cũng chỉ ra một vấn đề lớn hơn đang hoành hành ở Hollywood, vẫn đang tiếp tục chật vật trong việc đại diện những nhóm thiểu số bất chấp tiếng nói công chúng và những bước chủ động về sự đa dạng ở hậu trường. Theo Chỉ số Trách nhiệm Hãng phim năm 2016 của GLAAD – theo dõi số lượng và chất lượng của các nhân vật đồng tính nữ, nam và chuyển giới trong phim ảnh được bảy hãng phim lớn phát hành – chỉ một nhân vật chuyển giới xuất hiện trong phim phát hành rộng năm 2015: Hot Pursuit của Warner Bros., có nhân vật một cô gái mại dâm chuyển giới là điểm gây hài của phim.

Bộ phim đề tài luật Doubt của CBS với Katherine Heigl, trái, và Laverne Cox tuy không kéo dài, nhưng đã làm nên lịch sử với Cox là diễn viên chính

Rodriguez đã liên tục bảo vệ lựa chọn vai diễn của mình trong Assignment, cũng như đạo diễn Walter Hill, nói với USA Today rằng ý kiến có diễn viên chuyển giới vào vai Frank “có được đề cập, nhưng không thực tế” vì thiếu ngôi sao hạng A là người chuyển giới.

“Bộ phim rất khó được làm với những diễn viên ít ai biết đến” cỡ như Rodriguez và Weaver, Hill nói. “Đây là vấn đề về tiếp thị. Phải chọn những cái tên (nhà sản xuất) muốn tài trợ cho phim thế này.”

Tiến triển đã rõ rệt trên truyền hình, theo báo cáo Where We Are on TV của GLAAD mùa 2016-2017. Số nhân vật chuyển giới là nhân vật chính và phụ đã tăng gấp đôi so với năm ngoái, tăng từ 7 lên 16: ba trên các chương trình truyền hình của đài phát sóng, sáu trên các chương trình có kịch bản của truyền hình cáp và bảy trên các chương trình trực tuyến. Năm nay, Laverne Cox của Orange is the New Black trở thành nhân vật thường xuyên đầu tiên là người chuyển giới trên Doubt của CBS dù đã bị hủy sau đó, trong khi The O.A. của Netflix, Star của Fox và Nashville của CMT đều có nhân vật chuyển giới trong các mùa gần đây.

Ngôi sao Ian Alexander của The O.A., giữa, thuộc vào một số phim truyền hình, bao gồm Modern Family và Transparent, có nhân vật chuyển giới trẻ tuổi và thiếu niên trong các mùa gần đây

Khoảng cách đáng chú ý giữa điện ảnh và truyền hình có thể phần lớn là do việc nhiều phim truyền hình được phát hành mỗi năm hơn và có thời gian sản xuất ngắn hơn phim điện ảnh, thường mất nhiều năm để hoàn thành.

“Họ có thể thêm một nhân vật (chuyển giới) vào mùa mới trước chỉ vài tháng, còn với điện ảnh, bạn phải xét một chu kỳ nhiều năm,” Ann Thomas nói, người sáng lập Transgender Talent, một công ty chuyên giúp các diễn viên chuyển giới vào ngành giải trí. “Đó là lý do điện ảnh đang đi chậm so với xu thế.”

Sau nhiều năm các diễn viên chuyển giới bị đẩy vào vai mại dâm, tội phạm hay là trò hề, Thomas cảm thấy những phim truyền hình như Transparent đoạt Emmy của Amazon, nói về một người phụ nữ vốn là nam vừa chuyển giới (Jeffrey Tambor) và gia đình bà, và đón chào biên kịch chuyển giới đầu tiên vào cuối năm 2014, là điều đáng khích lệ.

Jeffrey Tambor trong vai Maura Pfefferman (phải) trên phim truyền hình Transparent của Amazon

Theo một điều tra của GLAAD năm 2015, chỉ 16% người Mỹ nói họ biết hoặc làm việc với một người chuyển giới. Có nghĩa là phần lớn “hình ảnh chúng tôi là ai đến từ truyền thông,” Thomas nói. “Phần lớn biên kịch đang bắt đầu nhận ra chúng tôi có chiều sâu thay vì chỉ làm mại dâm hay gì đó thế. Nhìn thấy thay đổi thật tuyệt.”



* LGBT là viết tắt của Cộng đồng những người đồng tính luyến ái nữ (Lesbian), đồng tính luyến ái nam (Gay), song tính luyến ái (Bisexual) và Hoán tính hay còn gọi là Người chuyển giới (Transgender).
** Tổ chức chống kỳ thị người đồng tính GLAAD (Gay & Lesbian Alliance Against Defamation) được thành lập từ năm 1985 do Vito Russo, Jewelle Gomez và Gregory Kolovakos sáng lập.