Người Sắt, Người Nhện, Siêu Nhân được chào đón ở Trung Quốc

Nhưng mới đây người viết bài này được bạn tặng thẻ xem phim trị giá khoảng 500 nhân dân tệ, và không tìm ra phim nào để xài tấm thẻ cả. Trung Quốc đã phát triển những phiên bản riêng của họ về thể loại lãng mạn-hài của Hollywood, tung ra cả loạt những phim về hôn nhân, hay tan vỡ, hoặc bất cứ gì. Vấn đề là những phim đó chẳng đâu vào đâu về mức độ khôi hài như các phim của Mỹ. Rất ít phim phương Tây vào được rạp chiếu Trung Quốc do hạn ngạch. Những phim hành động bom tấn, như Captain America luôn được chào đón: Người Sắt, Người Nhện và Siêu Nhân có vẻ đều vào được.

Một người bạn của tác giả gần đây quyết định xem bốn phim Trung Quốc trong ba ngày. Anh ấy nói, những phim đó thật “kinh khủng”. Ngay cả phim có tính nghệ thuật hơn — phim hoạt hình kỳ ảo Trung Quốc Big Fish & Begonia, (hơi giống Spirited Away của Nhật) — không có tuyến truyện thỏa đáng; cơ bản là thất bại. “Một vấn đề chung với phim Trung Quốc ngày nay là thiếu phát triển nhân vật và cốt truyện,” một biên kịch người Mỹ gốc Trung bạn của người viết nói.

Cảnh trong phim Song of the Phoenix

Nhưng phim Trung Quốc không phải toàn là dở. Gần đây nhất tác giả đã thưởng thức ở rạp bộ phim nghệ thuật Song of the Phoenix. Phim nói về sự phai nhạt truyền thống chơi một nhạc cụ hơi gọi là lạt bát (suona) tại đám tang, của cố đạo diễn Ngô Thiên Minh. Một phim hay như thế ở Trung Quốc có cảm giác quý giá. Thấm thía và có tính phát hiện, một cảnh phim cho thấy một ban nhạc jazz do gia đình người quá cố thuê đến và chơi nhạc ngay cạnh ban lạt bát, kèn saxophone bóng lộn kề cạnh chiếc lạt bát thanh nhã hơn nhiều, một nhạc cụ dân gian có vẻ giống tù và đi săn. Bất chấp được giới phê bình khen ngợi, phim bị gạt ra rìa, bị Captain America: Civil War áp đảo. Trong một video phát trên mạng, nhà sản xuất bộ phim quỳ gối cầu xin các rạp chiếu cho thêm suất chiếu.

Công nghiệp điện ảnh Trung Quốc đang cất cánh — tăng trưởng 17% một năm. Giá vé xem phim khoảng 30 nhân dân tệ (3 bảng Anh) và các phim bom tấn có khuynh hướng làm ăn tốt. Nhưng không tránh khỏi có những thứ ngớ ngẩn. Năm ngoái lần đầu tiên, người viết ra về trước, một bộ phim 3D có tựa là Monster Hunt mà ai nấy (kể cả em họ 19 tuổi của người viết) cười suốt buổi và xuýt xoa trước “quái vật” sơ sinh trần truồng, béo chũm. Kinh khủng. Đó là bộ phim có doanh thu cao nhất trong lịch sử phòng vé Trung Quốc — chỉ riêng ngày mở màn đã thu được 25,7 triệu đôla và sau hai tháng con số đã lên đến 381 triệu đôla.

Cảnh trong phim The Taking of Tiger Mountain của đạo diễn Từ Khắc

Phim Trung Quốc đang phát đạt về quy mô và hiệu ứng. Tác giả bài viết này nhớ mình đã sửng sốt bởi chất lượng 3D của bộ phim The Taking of Tiger Mountain phát hành năm 2014. Hiệu ứng 3D tuyệt nhất mà người viết từng xem đến thời điểm đó, tuy bản thân bộ phim thì không có gì đặc biệt. “Người ta có thể ném tiền vào hiệu ứng nhưng không làm vậy được với nghệ thuật,” một người bạn nói.

“Vấn đề là có quá nhiều tiền, quá nhiều hạ tầng cho những nhà làm phim trẻ; họ có thể thành công thương mại quá nhanh và không có sự thôi thúc phải tiếp tục hoàn thiện,” người bạn biên kịch nói. Một nguồn quen biết trong giới đầu tư làm phim bảo người viết rằng giai đoạn tiền sản xuất đối với phim Trung Quốc rất ngắn. “Một phim Hollywood có thể mất ba đến năm năm để triển khai. Ở Trung Quốc phim có thể được hoàn thành trong một năm,” cô cho biết.

Người mua lấy vé in từ máy tại một rạp chiếu ở Thiên Tân, Trung Quốc, ngày 13/1/2017

“Ai cũng muốn thu lợi nhanh; giống như Hollywood thuở ban đầu,” cô nói. Trong thời gian tới, tác giả sẽ tránh xa các phim bom tấn hè, cho đến khi nào có phim hay. Trong lúc đó hầu hết mọi người sẽ hài lòng với những phim chẳng có chút thách thức nào.