• 100 năm điện ảnh Hồng Kông

• Điện ảnh Hồng Kông thoái trào vì thiếu tài năng kế thừa và mải hướng sang Đại lục

Mặc dù công ăn việc làm cho các nhà làm phim Hồng Kông vẫn bùng nổ ở Đại lục, mấy năm gần đây nhiều báo cáo quan ngại rằng HKFA, từng được xem là một trong những giải thưởng điện ảnh có tâm ảnh hưởng nhất ở châu Á, đang mất đi sức quyến rũ.

Một diễn viên và đạo diễn kỳ cựu của Hồng Kông từng làm việc cả ở Hồng Kông lẫn Đại lục nhiều năm, chủ tịch HKFA lần thứ 35 Nhĩ Đông Thăng (ảnh) đã ngồi xuống với Global Times để trao đổi về giải thưởng này và quan điểm của ông về thị trường điện ảnh Hồng Kông và Đại lục.

Một giải thưởng điện ảnh lão hóa?

Từng là hạt ngọc ở châu Á, sự sụt giảm tầm quan trọng của HKFA đã trở thành tâm điểm bàn luận những năm gần đây.

"HKFA từng được giới truyền thông Hồng Kông miêu tả là 'thương vụ lớn cho thành phố' trong những năm đầu của nó, nhưng thuật ngữ đó rõ ràng giờ đây không còn phù hợp. Từ Hồng Kông đến Đại lục, từ ‘fan’ đến giới truyền thông, nhiều người không có cái nhìn tốt đẹp về giải thưởng này hay điện ảnh Hồng Kông," một báo cáo hồi năm 2015 từ trang mạng giải trí ent.qq.com nói, trước khi tiếp tục miêu tả lễ trao giải thưởng này như "một người đàn ông ở tuổi 34 đang già đi."

Trước đó hai năm, một báo cáo năm 2013 của sohu.com miêu tả một viễn cảnh ảm đạm dành cho HKFA: "So với năm ngoái, sự đón nhận của năm nay có vẻ lạnh lẽo hơn.

"Sự hào hứng của giới truyền thông Hồng Kông đang giảm đi. Nhiều tờ báo cắt giảm chỗ dành đưa tin về giải thưởng và thậm chí từ bỏ các chuyên đề như dự đoán giải thưởng và phỏng vấn những người được đề cử."

Mặc dù bác bỏ việc cho rằng giải Kim Tượng đã qua thời kỳ đỉnh cao của nó, Nhĩ Đông Thăng thừa nhận số lượng phim mà Hồng Kông sản xuất đã ít lại và việc nuôi dưỡng tài năng mới đang bị bỏ lơ. Ấn tượng rất rõ là điện ảnh Hồng Kông đang trải qua một sự suy thoái.

"Thị trường phim Hồng Kông bị thiệt hại vì Hollywood hơn Đại lục," Nhĩ Đông Thăng nói với Global Times.

Theo ông, sự nổi tiếng của phim Hollywood ở Đông Nam Á, vốn dĩ lâu nay là mỏ vàng cho phim Hồng Kông nhờ dân số người Hoa rất lớn trong khu vực này, đã tác động tiêu cực đến điện ảnh Hồng Kông.

So với những thách thức mà điện ảnh Hồng Kông đối mặt, các xuất phẩm phim của Đại lục, kèm theo ngôi sao và câu chuyện, đang nhận được sự chú ý ngày càng tăng.

Quách Phú Thành trong phim Port of Call, anh được đề cử Nam chính xuất sắc
còn bộ phim nhận được tổng cộng 13 đề cử Kim Tượng 2016

Điều này hết sức rõ ràng sau khi những người thắng giải HKFA lần thứ 34 năm ngoái được công bố - nữ diễn viên Đại lục Triệu Vy đoạt Nữ diễn viên chính xuất sắc, còn The Golden Era, với các diễn viên chính là của Đại lục và quay ở Đại lục, ra về với hầu hết các giải thưởng. Khiến cho có người lo lắng rằng HKFA sẽ bị phim và các gương mặt của Đại lục chiếm lĩnh.

Cho đến khi các đề cử năm nay được đưa ra thì cuối cùng khán giả đã có thể hy vọng một sự hồi sinh phim địa phương và sự xuất hiện "những tài năng mới".

"HKFA được thành lập để khuyến khích sự sáng tạo và sự phát triển của điện ảnh Hồng Kông chất lượng, và công nhận nỗ lực của các nhà làm phim trong năm," Nhĩ Đông Thăng giải thích.

"Chúng tôi đã nghĩ đến việc mở rộng các giới hạn, để không chỉ hạn chế ở các phim Hồng Kông. Tuy nhiên, vì Đại lục đã có giải Kim kê Bách hoa (Golden Rooster and Hundred Flowers Awards), Đài Loan có giải Kim Mã và Liên hoan phim quốc tế Hồng Kông có giải Điện ảnh châu Á, ai cũng có một sự kiện chuyên, nên chúng tôi nghĩ tốt hơn cả là đừng quá na ná nhau."

Cảnh trong phim I Am Sombody của Nhĩ Đông Thăng, được đề cử đạo diễn xuất sắc Kim Tượng 2016

Nói về sức ép thoát ra khi phải chọn lựa giữa thành công thương mại của giải thưởng với tính độc lập trước ảnh hưởng của bên ngoài, Nhĩ Đông Thăng nói ông thấy khó mà tìm được sự cân bằng đúng đắn. Tuy nhiên, ông chỉ ra rằng khi nói đến việc thay đổi cho giải thưởng, một điều vượt quá tầm kiểm soát của một người hay 12 thành viên của hội đồng quản lý.

Ví dụ, phim nào đủ tư cách đề cử là việc do cả ngành định đoạt.

"Đó là kết quả của một sự bầu chọn liên quan đến hơn ngàn người trong nghề," Nhĩ Đông Thăng nói.

Nhắm tới phía bắc

Nhĩ Đông Thăng là một trong những nhà làm phim Hồng Kông đầu tiên hướng tới phía bắc để tìm thị trường mới. Ông làm phim cho thị trường Đại lục được hơn chục năm rồi.

Thái Tư Bối trong phim Keeper of Darkness, nhận đề cử nữ diễn viên mới của Kim Tượng 2016

Ông thừa nhận điện ảnh Hồng Kông đang chuyển dịch về phía bắc và rằng lượng khán giả chủ yếu sống ở Đại lục. Thị trường Hồng Kông đang co lại còn thị trường Đại lục đang nở ra dẫn đến những xuất phẩm đồng sản xuất giữa hai bên trở thành thông thường.

"Cá nhân tôi thường không phân biệt phim Hồng Kông, Đại lục hay Đài Loan," Nhĩ Đông Thăng nói.

"Vì tất cả chúng ta đều là người Trung Quốc. Chúng ta có nền tảng văn hóa, quan điểm về các giá trị và thẩm mỹ như nhau."

Về danh sách đề cử, những cái tên mới như Cường Giả và Lưu Hạo Lương đã thu hút sự chú ý của những người xem phim đã coi họ là máu mới cho điện ảnh Hồng Kông.

Cảnh trong phim Two Thumbs Up của đạo dễn Lưu Hạo Lương, được đề cử Đạo diễn mới HKFA 2016

"[Cường và Lưu] không phải lính mới, mà họ là đại diện cho niềm hy vọng của điện ảnh Hồng Kông. Tôi hy vọng các đạo diễn mới có tầm nhìn dài hạn, giúp họ nảy ra những đề tài thú vị.

"Tôi cũng hy vọng những đạo diễn kỳ cựu đã chuyển lên phía bắc sẽ tạo chỗ trống ở Hồng Kông cho các tài năng mới," Nhĩ Đông Thăng nói thêm.