Một người mẹ đẻ thuê phải lòng một người đàn ông đổ tiếng xấu cho cô, một nữ tu từ bỏ tôn giáo của mình vì thú vui trần tục và một nghệ sĩ nghiện rượu vẽ ra những kiệt tác trong lúc say tình.

Với tác phẩm mới nhất của ông Hanji, đạo diễn kỳ cựu Im Kwon Taek thoát khỏi những bộ phim chính kịch đỉnh cao đã tạo dấu ấn cho bộ sưu tập lớn gồm 100 phim của ông. Thay vào đó, ông khám phá sự điên rồ trong trần thế.

“Một nhóm người điên khùng cố gắng làm ra loại giấy được cho là tồn tại được một nghìn năm, dưới ánh sáng trăng ngoài trời lúc nửa đêm. Đó là sự điên rồ,” Im Kwon Taek nói trong một cuộc phỏng vấn hôm thứ hai 15/3 ở Seoul.

Nhưng không giống những câu chuyện trước của ông như Beyond the Years lần theo dấu vết cuộc theo đuổi táo bạo, say mê để nắm được một nghệ thuật vượt thời gian, sự điên cuồng trong Hanji tiết lộ về điều đã bị đánh mất và có lẽ không thể khôi phục được nữa.

Lấy cảm hứng từ câu chuyện có thật, Hanji nói về Pil Yong (Park Joong Hoon), một công chức bậc trung được giao nhiệm vụ phục hồi nghề làm giấy “hanji” truyền thống ở Jeonju. Điều bắt đầu như một phương tiện quảng bá cho thành phố trở thành một đam mê ám ảnh khi anh khám phá ra vẻ đẹp của ngành thủ công này, và anh tham gia cùng những người say mê khác để tái lập phương pháp làm hanji truyền thống dưới ánh trăng.

Sự điên rồ của trần thế

“Ngày nay không thể làm ra giấy hanji truyền thống đích thực vì mưa axit và không khí, nước và trái đất bị ô nhiễm,” Im Kwon Taek cho biết. Đồng thời, nhà làm phim này nói ông cảm thấy ngạc nhiên khi biết hanji, mặc dù bây giờ đúng hơn là giấy nhân tạo, được dùng cho mọi thứ từ thư pháp đến vải dệt và giấy lọc không khí cho xe hơi. Chỉ có giấy hanji chất lượng tốt mới phù hợp để lưu trữ những tài liệu cổ, ông nhấn mạnh.

Đạo diễn Im Kwon Taek

“Hàn Quốc xuất khẩu hàng điện tử và xe hơi. Nhưng trong những sản phẩm của mình chúng tôi đang đánh mất một vài trong số những tài sản quan trọng nhất, là những kho báu văn hóa như hanji,” vị đạo diễn 75 tuổi nói với một lý lẽ kiên định. Mặc dù rõ ràng mệt mỏi vì một loạt những cuộc phỏng vấn với báo chí và phải đến bệnh viện điều trị bệnh tiểu đường, Im Kwon Taek vẫn tươi cười khi nói về hanji.

Thông điệp mang tính vận động cho những truyền thống cổ xưa không xa lạ gì với người đã khắc họa nghệ thuật Hàn Quốc như “pansori” (nhạc kịch) trong các phim của ông. Nhưng Im Kwon Taek không phải là người làm theo ngay cả những tiêu chuẩn của chính ông.

Hanji gợi nhớ đến Summer Hours của Olivier Assayas với Juliette Binoche đóng chính. Mặc dù phim nói về một gia đình trước cái chết của người chú là một nghệ sĩ nổi tiếng, với một ý đồ lớn hơn, bộ phim Pháp đặt vấn đề liên quan đến việc bảo tồn những di sản nghệ thuật. Im Kwon Taek làm điều tương tự trong câu chuyện của ông.

“Một số câu hỏi khiến tôi cảm thấy rất băn khoăn. Có phải những di vật quý giá với chúng ta đơn giản chỉ vì chúng đã cũ? Tại sao người ta lại trở nên điên cuồng với việc gìn giữ chúng? Nhưng tôi muốn cho thấy chúng ta đang đánh mất một thứ quý giá ngay ở đây, ngay bây giờ. Ngay cả khi một người có thể phục chế hanji đích thực cũng sẽ không có người tiêu thụ.”

Bộ phim, được thành phố Jeonju hỗ trợ một cách hào phóng, có thể trở thành một phim quảng bá cho ngành nghề thủ công của khu vực này – một điều có thể được xem là có phần công kích khán giả quốc tế vì đã so sánh hanji với giấy Trung Quốc và Nhật Bản. Im Kwon Taek cho biết, ngay cả nữ diễn viên chính Kang Soo Yeon cũng bày tỏ sự lo lắng về tác phẩm có thể trở thành một phim tài liệu về ngành thủ công.

Tuy nhiên, đạo diễn chỉ ra lý do ông tồn tại lâu trong ngành điện ảnh - ông giới hạn khía cạnh “hanji tuyệt như thế nào” vào một phim tài liệu-lồng-trong-một phim điện ảnh, cũng bằng cách đó thử nghiệm kết cấu kiến trúc của phim.

“Thành phố Jeonju tài trợ một phần ba kinh phí cho phim của tôi. Một phần ba được Hội đồng Điện ảnh Hàn Quốc hỗ trợ và phần còn lại do những nhà đầu tư cá nhân. Nhưng Hội đồng Điện ảnh Hàn Quốc chỉ tài trợ khi có được uy tín của một nhà làm phim. Mặc dù tôi có thể làm được một phim như vậy là nhờ sự tài trợ hào phóng, tôi vẫn là một đạo diễn được trang bị kém nếu tôi làm một tài liệu tuyên truyền.

“Dưới những áp lực có thể là nguy cơ tiềm năng, tôi đã chọn những khía cạnh của việc làm phim tài liệu để giới thiệu hanji và kể một câu chuyện có thể thiếu phần kịch tính phóng đại nhưng vẫn mang tính giải trí.”

Đôi lúc Hanji gợi lên tiếng cười mặc dù không chủ ý, ít nhất với những người đã quen thuộc với nền điện ảnh Hàn Quốc, khi những nghệ sĩ lâu năm bao gồm Kim Dong Ho và Min Byung Lock đóng những vai khách mời, bên cạnh những thành viên trong gia đình Im Kwon Taek.

Dàn diễn viên cũng có một số chuyên gia hanji liên quan đến những sự kiện có thực đã truyền cảm hứng cho phim. “Những khách mời này không phải là diễn viên chuyên nghiệp lẫn nghiệp dư. Thay vì yêu cầu họ diễn, tôi cố gắng ghi lại những trải nghiệm của họ. Đôi khi vấn đề xảy ra vì những chuyên gia hanji sẽ gọi Park Joong Hoon bằng tên của người công chức thật.”

Một cảnh trong phim Hanji

Tiến tới kỹ thuật số

Một yếu tố mới lạ khác của phim với Im Kwon taek là tác phẩm này được quay kỹ thuật số hóa. Một phương tiện mới không chỉ tiết kiệm kinh phí mà còn tăng thêm tính thực tế cho hương vị phim tài liệu của Hanji.

“Tuy nhiên vẫn có những lo lắng, rằng người ta không băn khoăn (về việc làm tốt mọi thứ) trên phim trường, vì chi phí để quay lại không nhiều như những tác phẩm không dùng kỹ thuật số. Nhưng đây chỉ là tôi, một ông già thủ cựu,” ông nói.

Ông nghĩ gì về thời đại kỹ thuật số với những phim kinh phí lớn cho giới trẻ thống trị màn ảnh? Im Kwon Taek tin đó là điều tốt. “Mọi người đều có vai trò riêng của họ. Những đạo diễn trẻ đang làm tốt, bắt được nhịp điệu cuộc sống của riêng họ ở Hàn Quốc. Nhưng thể loại phim của tôi cũng nên được thực hiện. Tôi hy vọng thu hút được sự chú ý của những khán giả trẻ đang bận rộn với những phim bom tấn.”

Nhiều nghệ sĩ đã từ chối những tác phẩm chỉ thu hút thế hệ của họ. Nhưng có vô số đạo diễn đã định nghĩa ngành điện ảnh Hàn Quốc trong thập kỷ qua đã không thể trở lại, để tạo nên những làn sóng mới giữa những xu hướng nhanh và thoáng qua đang thống trị và định nghĩa điện ảnh Hàn Quốc.

Trong một thời đại luôn mâu thuẫn, Im Kwon Taek là người duy nhất thực sự nắm lấy quá khứ của Hàn Quốc, cũng như lịch sử phát triển đất nước, bằng cách khai thác chúng vì mục đích nghệ thuật. Im Kwon Taek đã tạo nên một ngôn ngữ nghe nhìn độc đáo vẫn tiếp tục phát triển – với việc quay Hanji bằng định dạng kỹ thuật số, ông đã giữ lời hứa ông đưa ra ba năm trước sẽ dấn thân vào phương thức này. Tuy nhiên, cùng lúc đó, tác phẩm nghệ thuật của vị đạo diễn dày dạn vẫn chung thủy với việc nói lên những mối bận tâm chung về thân phận con người.

Nhưng ngay cả Im Kwon Taek cũng có một quá khứ ông muốn phủ nhận. Trong một chương trình đối thoại gần đây do nghệ sĩ hài Kang Ho Dong dẫn chương trình, vị đạo diễn đã thổ lộ ông muốn từ bỏ vai trò tác giả của những tác phẩm ông đã thực hiện hồi thập niên 1960. “Tôi đã cố bắt chước Hollywood, một việc không chỉ bất khả thi về công nghệ mà còn hết sức vô nghĩa khi họ khắc họa những phong cách sống hoàn toàn không liên quan đến cuộc sống của chúng ta.

“Từ đó tôi đã quyết định làm những bộ phim chỉ một người Hàn Quốc mới làm được. Trong khi làm đạo diễn phim qua nhiều năm, tôi đã thực hiện một số tác phẩm ý nghĩa cũng như những thất bại hoàn toàn, nhưng tôi tin rằng tôi có thể mở rộng cuộc sống của mình một chút với tư cách một nhà làm phim bằng cách mô tả lối sống, tình cảm và những đam mê Hàn Quốc điển hình,” ông nói.