• Tom Cruise: Minh tinh điện ảnh đích thực cuối cùng của Hollywood

• 22 câu chuyện tử tế khó nghĩ về Tom Cruise

• Vì sao Tom Cruise là minh tinh điện ảnh cuối cùng của Hollywood

Hiện nay ở Hollywood, có một câu chuyện tiêu biểu cho mặt trái của sự nổi tiếng, sự nguy hiểm của thành công và của những minh tinh lớn buông thả với bản thân. Bạn hãy thử tưởng tượng ra điều này qua ngôn ngữ của những bộ phim bom tấn, với giọng nói đằng sau màn ảnh vang lên một cách thật nghiêm trọng mà mỗi trailer đều có, "Hai người đàn ông. Một giấc mơ: trở thành đế vương của màn ảnh rộng. Nhưng họ còn khao khát hơn thế nữa. Họ có can đảm ước ao... giữ được bản sắc của mình." Sau đó tên và gương mặt của hai tên tuổi đình đám của Hollywood xuất hiện trên màn ảnh. Tom Cruise, và Leonardo DiCaprio. Ai sẽ chiến thắng?

Ngoại trừ một vài bước ngoặt đầy kịch tính, hiện nay DiCaprio đã giữ vững vị trí cậu bé vàng không thể đánh bại của Hollywood, trong khi Cruise, trước đó từng là nhà vô địch cho danh hiệu này, đang trong nguy cơ trở thành gã hề cung đình. Trên báo chí, hai nhân vật này vẫn còn ở vị trí ngang hàng với nhau. Tuổi tác họ cách nhau khá xa (Cruise hơn DiCaprio mười hai tuổi), và tiền bạc đạt được chỉ hơn thua nhau vài triệu. Với hai phim đình đám gần đây, Shutter Island, và Inception, DiCaprio có thể trông đợi khoảng 28 triệu USD cho mỗi phim, còn Cruise vẫn có thể thu vào khoảng 22 triệu USD mỗi phim. (Tạp chí Forbes cho biết rằng, "Sự nghiệp của Cruise gần đây khá chông chênh, nhưng tài sản của anh vẫn không suy suyển nhờ một chuỗi những phim thành công xưa hơn vẫn đang trình chiếu trên truyền hình.") Cả hai diễn viên này đều đã tìm đến những đạo diễn tương tự nhau, như Martin Scorsese và Steven Spielberg; DiCaprio cũng là bạn thân của Michael Mann, đạo diễn từng đưa Tom Cruise vào vai phản diện hiếm có của anh trong phim Collateral.

Trận chiến đối mặt: Tom Cruise và DiCaprio [Ảnh: Reuters/ Kiyoshi Ota]

Tuy vậy, hai ngôi sao khác nhau hoàn toàn trong cách họ lèo lái tên tuổi của mình. DiCaprio đã giữ vững kỷ cương chặt chẽ, đời tư của anh hầu hết đều được giữ kín và anh chỉ thể hiện mình qua màn ảnh. Nhưng còn Cruise, công chúng không biết sắp tới anh sẽ lại làm điều gì, và họ không thể không để ý lưu tâm đến những phiền toái hậu trường của anh - đây là điều tệ nhất mà một diễn viên phải nhận lãnh từ khán giả.

Hai khoảnh khắc thể hiện rõ hình ảnh của Cruise, đều trình chiếu trên truyền hình Anh vào nửa tháng trước, cho thấy hình ảnh này bị bào mòn như thế nào. Đầu tiên là chương trình Top Gear của BBC2 vào tuần trước. Cruise và Cameron Diaz, bạn diễn của anh trong Knight and Day, đồng ý xuất hiện tại chương trình này của Jeremy Clarkson. Nếu không để ý, ta sẽ chỉ cho rằng điều này không thể hiện gì khác ngoài việc hai diễn viên thượng thặng không sợ phải xuất hiện tại một chương trình "bình dân" để quảng bá cho bộ phim mới của họ. Nhưng với những người thường theo dõi Cruise, xuất hiện trên Top Gear lại là một sự cố gắng tuyệt vọng mà anh nhắm tới để sửa chữa hình ảnh đã chìm sâu vào bóng tối trong năm năm vừa qua. Anh ta cố gắng trở thành một anh chàng bình thường thân thiện với công chúng, nhưng sự thật là chỉ một lần anh đi khám răng thôi đã nhiều tiền hơn trị giá một căn nhà.

Có rất nhiều yếu tố tạo ra sự ngăn cách giữa Cruise và khán giả, nhưng nhiều sự kiện đã xảy ra từ lâu, xa xưa như thời kỳ trước công nguyên, tức là, sự kiện cái ghế bành. Sự kiện Cruise nhảy lên ghế bành trong chương trình trò chuyện với Oprah Winfrey năm 2005 là khởi đầu cho mọi rắc rối. Khi ấy, để bày tỏ tình yêu cho hôn thê của mình Katie Holmes (và bây giờ là vợ) và chống đối lại báo chí ngờ vực tình cảm của hai người, Cruise nhảy lên nhảy xuống trên chiếc ghế bành thiêng liêng nhất nước Mỹ, và gây ra nhiều rắc rối cho bọc nệm của chiếc ghế bành.

Sự kiện này gợi cho chúng ta nhớ đến sự kiện thứ hai gần đây hơn, khi David Williams bày tỏ tình cảm của mình với cô dâu sắp cưới bằng cách nhại lại điều Cruise đã làm. Tất cả mọi khán giả đều khắc sâu sự kiện cái ghế bành trong tâm trí đến nỗi chẳng cần phải giải thích mà ai cũng hiểu [Walliams đang làm gì.]

Hãy xem lại đoạn phim "cái ghế bành", và bạn sẽ thấy Cruise lúc đó hoàn toàn tin rằng điều anh ta làm là một cách bày tỏ tình cảm hết sức thành công. Thế nhưng những người khác lại không thấy thế. Đầu năm nay, Cruise nói trên tờ Esquire, "Chuyện gì xảy ra đã xảy ra rồi. Sau đó, nhiều điều xa sự thật đã được người ta bàn luận về tôi, và khi những chuyện đó đã được nhắc đến rồi thì không thể làm gì được. Cứ như tôi là học sinh mới đến trường mà chợt nghe được ma cũ thì thầm với nhau về mình, rồi khi nghe được chúng đang nói gì tôi phải tự nhủ, 'Gì cơ? Điều đó có xảy ra đâu. Hãy nhìn vào sự thực của tình huống lúc đó.'"

Ngay trong khi Cruise xuống dốc với hình ảnh minh tinh thì Leonardo DiCaprio lại leo lên những bậc thang mà Cruise để trống. DiCaprio chưa bao giờ ở cùng một vị trí như Cruise. Ở tuổi 36, anh ta thua Cruise mười hai tuổi, và tuy rằng diễn viên của Top Gun (ý nói đến Cruise) luôn muốn trở thành ngôi sao, DiCaprio đã trở thành một diễn viên trước, còn vị thế siêu sao hiện nay của anh chỉ tình cờ mà đến. (Nhờ Titanic mà điều này đã xảy ra.) Tuy nhiều khán giả có thể không thấy anh thuyết phục lắm trong hình ảnh một người trưởng thành thô ráp trong những phim như Blood Diamond và Shutter Island, ít ra hiện nay anh cũng thở phào nhẹ nhõm khi gương mặt búng ra sữa của mình bây giờ trông đã chững chạc hơn như một người đàn ông từng trải, tuy rằng vẫn non nớt so với tuổi thật.

Trong những phim trước đây của mình, (This Boy's Life, What's Eating Gilbert Grape?), DiCaprio táo bạo và không sợ sệt gì cả, không thua kém bất kỳ ai ở khía cạnh này. Anh đóng rất tự nhiên. Khi còn trẻ, ngược lại Cruise cũng có hoài bão thành công, nhưng không mãnh liệt như DiCaprio. Trong cuốn tiểu sử mà Richard T. Kelly viết về Sean Penn, Sean Penn nhớ lại những ấn tượng đầu của anh về Cruise thời niên thiếu khi họ cùng đóng chung phim Taps năm 1981, "Anh chàng này đã sẵn sàng để nhận lãnh cơ hội của mình, không phải nghi ngờ gì cả. Thế nhưng chính anh ta lại không hiểu điều đó - lúc nào anh cũng nghi ngờ mọi việc. Nhưng điều này không ngăn cảnh anh ta thành công khi thời cơ đến. Cruise sẵn sàng như một vận động viên được tập luyện cho Thế vận hội. Anh ta là người đầu tiên khiến tôi phải thốt ra câu, 'Bình tĩnh lại đi!'."

Sau đó, Cruise tiếp tục tham gia phim hài với vai nhỏ một chàng trai con nhà giàu chưa chín chắn trong phim hài Risky Business, và cũng có cố gắng đáng khen trong vai cậu bé thành niên hư hỏng của The Outsiders do Francis Coppola đạo diễn, nhưng Top Gun (1986) mới đưa anh trở thành một ngôi sao và cho thấy khả năng diễn xuất. Tuy vậy, làm một ngôi sao không phải dễ, và Cruise đã là một siêu sao trong một thời gian dài. Cruise phải bỏ ra công sức cố gắng học làm diễn viên lại lần nữa trong những phim như Born on The Fourth of July và Magnolia, một cách vất vả, trong khi những chuyện thường ngày của một minh tinh - toát ra vẻ duyên dáng, giao lưu với người hâm mộ, âu yếm em bé - để tạo ra dáng vẻ của một minh tinh - thật tự nhiên với anh.

Bây giờ mọi chuyện không tự nhiên như vậy nữa. Càng phải cố gắng lật ngược những thảm họa đã xảy ra, Cruise càng có vẻ bất lực trong chuyện này. Sau nhiều chiến dịch quảng cáo thất bại, anh đang có nguy cơ trở thành một trò cười cho thiên hạ. Knight and Day có thể coi như một thất bại khi ra mắt ở Mỹ và chỉ thu về 20 triệu USD vào tuần lễ đầu tiên, chỉ là một phần nhỏ so với kinh phí bỏ ra, 170 triệu USD. Đây là khoản tiền thu về thấp nhất trong tất cả các phim hành động của Cruise, từ khi Days of Thunder ra mắt hai mươi năm về trước, và đây cũng là dấu hiệu rõ ràng rằng, hoặc khán giả đang chán ngấy sự tự tin không xứng đáng của ngôi sao này, hoặc những chuyện hậu trường của anh đang có ảnh hưởng xấu đến hình ảnh trên phim.

Ngược lại, DiCaprio đang ở đỉnh cao của sự nghiệp. Inception của Christopher Nolan, với DiCaprio trong vai một người đi vào giấc mơ của người khác, đã làm mưa làm gió ở các rạp chiếu bóng khi phim ra mắt và đã thu về 363 triệu USD tính đến thời điểm hiện tại, mà xu hướng này không có vẻ gì là sắp kết thúc. Các nghiên cứu cho thấy khán giả còn đi xem lại phim ở rạp nhiều lần để khám phá những chi tiết bí ẩn trong phim, tuy những chi tiết này không mới. Trong lần phỏng vấn gần đây trên tờ Rolling Stone, DiCaprio thừa nhận rằng sau khi đóng phim này anh đã không đóng phim khác trong chín tháng, vì đơn giản là chưa chọn được phim hợp với mình. Và tuy anh dự định sẽ vào vai J. Edgar Hoover trong phim tiểu sử sắp tới do Clint Eastwood đạo diễn và Dustin Lance Black (người từng thắng giải kịch bản với Milk) viết kịch bản, anh không cần thiết phải làm việc cho tới khi sẵn sàng đóng tiếp.

Nhưng Cruise không có thời gian để phung phí. Tháng trước, David Thomson viết một bài báo nói rằng Inception là kiểu phim Cruise có thể thực hiện được một thập kỷ trước. Tuy Cruise và DiCaprio khác nhau ở tuổi tác và phong cách diễn xuất và ít khi họ có thể tranh giành vai diễn của nhau, sự thật là Cruise đã từng có cơ hội thực hiện một phim tương tự như Inception với Vanilla Sky, một phim làm lại của phim ly kỳ Tây Ban Nha Open Your Eyes và Minority Report (một phim hình sự tâm lý xuất sắc hơn Inception nhiều). Tuy vậy, vì hình ảnh ngày càng xuống dốc của mình, bây giờ Cruise còn không có được sức hấp dẫn thu hút khán giả ngay với cả một phim bom tấn không đòi hỏi nhiều ở người xem như Knight and Day.

Sự kiện chiếc ghế bành có thể đã khiến Cruise bị chính hãng phim thực hiện bộ ba Nhiệm vụ bất khả thi (Mission Impossible), hãng Paramount, quay lưng, nhưng từ lâu việc Cruise quảng bá cho Khoa học giáo (Scientology) của L. Ron Hubbard, giáo phái tin vào người ngoài hành tinh, luôn khiến khán giả không tin tưởng anh. Khi cắt đứt hợp đồng của công ty với Cruise, Summer Redstone, chủ tịch công ty mẹ của Paramount, Viacom, từng nói, "Tuy chúng tôi thích bản thân anh ấy, chúng tôi cho rằng gia hạn hợp đồng với anh là điều sai trái. Những hành vi gần đây của anh không hợp với cách làm việc của Paramount."

Cụm từ "hành vi gần đây", đã nói cho nhẹ bớt, không chỉ bao gồm sự kiện ghế bành mà còn muốn nhắc đến chuyện đình đám giữa Cruise với Brooke Shields (cô là ngôi sao của phim Endless Love năm 1981, trong phim này anh có vai diễn phụ nhỏ), khi Cruise công kích Shields vì cô dùng đến thuốc an thần và đến gặp bác sĩ tâm lý để chữa trị những triệu trứng hậu sản. Cả hai yếu tố này đều bị Khoa học giáo chống lại.

Sau đó anh ngỏ lời xin lỗi bạn diễn cũ của mình, nhưng việc thiết lập lại quan hệ thân thiện lâu hơn tưởng tượng. Sau khi công kích Shields, anh ta lại tranh cãi với người dẫn chương trình trên chương trình truyền hình Mỹ The Today Show, Matt Lauer, về Khoa học giáo. Gần đây, trong chiến dịch sửa chữa hình ảnh của mình (một cách chậm trễ), Cruise quay lại The Today Show để suy ngẫm về hành vi của mình. "Tôi xem lại và đọc lại đoạn phỏng vấn đó," Cruise nói với Lauer tháng 12 năm 2008, "và thật thú vị... Tôi có vẻ như rất ngạo mạn, tôi không nói rõ điều mà tôi muốn thể hiện, và hơn nữa, tôi không ứng xử như vậy. Con người tôi không phải là người như vậy."

Từ đó Cruise đã nhất quyết sẽ không tranh luận về Khoa học giáo trong các buổi phỏng vấn nữa, cũng trên chương trình của Lauer, "Tôi nghĩ có chỗ khác, thời điểm khác thích hợp hơn để nói về vấn đề này." Tuy vậy Cruise vẫn không thể tách mình ra khỏi chủ đề này. Trong bất kỳ trò chơi từ vựng nào, bạn sẽ thấy ngay sau tên "Tom Cruise" là lời giải thích "Xenus, nhà độc tài của liên hiệp vũ trụ." Những đại diện quan hệ công chúng của Cruise hình như phải lâu lắm mới nhận ra rằng, muốn được khán giả hưởng ứng thì không thể nào dính dáng tới Khoa học giáo.

Ngay cả ở khía cạnh này về những điều phát ngôn với công chúng, DiCaprio vẫn có lợi thế so với đàn anh của mình. Tuy Cruise chỉ mạnh bạo và đầy đam mê khi nói về tôn giáo chính mình đã chọn, DiCaprio thể hiện đam mê của mình cho những vấn đề không vị kỷ khác như kêu gọi bảo vệ môi trường (anh hợp tác sản xuất và dẫn chuyện cho phim tài liệu 11th Hour), đến thăm các trẻ mồ côi ở Mozambique, cũng như quyên tặng 1 triệu USD cho việc cứu hộ ở Haiti. Nếu Cruise thử nói đến vấn đề môi trường hay đối nghịch với Sarah Palin thì sẽ thật hài hước.

Dù có nhiều vấn đề không thuận lợi, Cruise vẫn có nhiều lợi thế. Lợi thế đầu tiên, anh ta không phải là Mel Gibson, và có nhiều người sẵn sàng đến cứu hộ minh tinh này. James Mangold, đạo diễn của Knight and Day gần đây đã cho biết, "Anh ấy là bạn của tôi, và tôi thấy thật không công bằng. Tôi nghĩ có nhiều sự kỳ vọng quá đáng người ta đặt lên vai anh. Tom là một người đầy đam mê, tuy anh hay thể hiện cảm xúc ra ngoài nhưng anh cũng rất vui tính và đem lại niềm vui cho người khác, nói thật là, có điều gì đó lạ lùng nơi anh; anh thật chăm chỉ làm việc, và nhiều khát vọng... Chuyện tôi lo lắng nhất đó là, anh là một diễn viên tuyệt vời nhưng nhiều người coi anh như một võ sĩ hạng nhẹ cân. Sự thật là, anh đã có những vai diễn xuất sắc nhất trong lịch sử điện ảnh."

Câu hỏi quan trọng đưa ra là, liệu Cruise có thể đưa mình quay trở lại với công chúng và chiếm lại vương miện Hollywood không? Anh đã cố gắng lột bỏ hình ảnh cũ của mình, tiêu biểu như trong phim Jerry Maguire của Cameron Crowe, trong phim Cruise vào vai một ông bầu thể thao bị cách chức nhục nhã. Ngay cả Knight and Day cũng có thể báo trước rằng hình ảnh của một Cruise cũ chỉ còn đếm trên đầu ngón tay, vì trong cảnh đầu của phim khi chơi trò chơi điện tử, trò chơi đã nói, "Ngươi đã chết."

Khi anh xuất hiện trong vai trò khách mời, đóng vai chủ hãng phim Len Grossman ngổ ngáo nóng tính trong phim Tropic Thunder của Ben Stiller, khán giả đã đáp lại nồng nhiệt khi một nam diễn viên chuyên đóng vai nghiêm túc đồng ý lột bỏ vẻ bề ngoài điển trai để diễn một vai biếm họa lố bịch. Tại giải thưởng điện ảnh của MTV, anh nhảy múa đầy châm biếm như nhân vật của mình với Jennifer Lopez, sau đó tuyên bố rằng [nhân vật] Grossman sẽ có bộ phim dành riêng cho hắn ta. Ngay cả những người cảm thấy rằng Cruise vào vai Grossman không hài hước đủ mà chỉ phục vụ cho nhu cầu thể hiện khiếu hài hước của bản thân của Cruise, cũng khó có thể chê chiến lược này của anh.

Simon Pegg, tham gia Nhiệm vụ bất khả thi III, cho biết anh ủng hộ Cruise. "Mọi chuyện đều bắt đầu với chuyện ghế bành, đúng không? Thật là ngu xuẩn. Vì đã cộng tác với anh, tôi biết anh ấy là người thân thiện và chuyên nghiệp, và hy vọng công chúng đừng bắt bẻ quá nhiều. Tôi muốn chứng kiến anh thực hiện thêm nhiều phim trong tương lai sắp tới."