Cái gì làm người ta phát điên? Bao nhiêu áp lực dồn nén trước khi bùng
nổ hung bạo? Điều gì mài mòn đạo đức và sự đứng đắn bên trong những con
người tử tế?
Edgar Allan Poe đã liên tục xoáy vào những câu hỏi này trong các tác
phẩm của ông, và câu trả lời thường chỉ gợi ý những vấn đề càng sâu hơn,
khó hiểu hơn đang diễn ra.
Christian Bale thắp sáng căn phòng tối trong The Pale Blue Eye
|
Trong
The Tell-Tale Heart (tạm dịch:
Trái tim thú tội),
điều kích thích hành vi giết người là việc nạn nhân bị đục thủy tinh
thể: “Một bên mắt của ông ta giống mắt của một con kền kền — một con mắt
màu xanh lam nhạt phủ một lớp màng. Bất cứ khi nào con mắt đó hướng vào
tôi, tôi lại lạnh hết cả máu trong người.”
Đó là câu thoại truyền cảm hứng cho bộ phim ly kỳ lấy bối cảnh năm 1830
The Pale Blue Eye,
với Christian Bale đóng vai một cảnh sát đã nghỉ hưu đồng hành với Poe
trẻ tuổi (Harry Melling) để phá giải hàng loạt vụ án mạng rùng rợn. Bộ
phim dựa trên tiểu thuyết của Louis Bayard, không dựa trên các sự kiện
có thật mà sử dụng hư cấu để khám phá một sự thật quen thuộc với bất kỳ
ai đã lật những trang sách của Poe: Những nỗi kinh hoàng có thật hiếm
khi có lời giải thích dễ dàng.
“Mỗi nhân vật trong câu chuyện đều có bí mật,” Bale nói với
Vanity Fair
trong bài viết đưa ra những hình ảnh độc quyền đầu tiên. “Trong khi Poe
có vẻ là người rõ ràng đang diễn một bộ mặt khác, thực ra cậu ta lại là
người chân thành nhất. Mọi người khác lặng lẽ hơn trong màn trình diễn
của họ, nhưng không ai giống con người họ diễn cả.”
Christian Bale vào một sáng mùa đông cô đơn. “Mỗi nhân vật trong câu chuyện đều có bí mật”
|
The Pale Blue Eye, ra rạp ngày 23 tháng 12 và ngày 6 tháng 1 trên Netflix (tựa tiếng Việt
Con mắt lam vô hồn), là lần hợp tác thứ ba của Bale với nhà làm phim Scott Cooper (
Crazy Heart,
Out of the Furnace), đã phát triển bộ phim này trong gần một thập kỷ.
“Tôi
nghĩ, Được rồi, tôi có cơ hội làm ba điều với bộ phim này: vẽ ra một
câu chuyện trinh thám, một câu chuyện tình cha con và sau đó là câu
chuyện xuất thân cho Poe,” biên kịch-đạo diễn nói. “Poe thời trẻ khá ấm
áp, hóm hỉnh và hài hước và rất đặc trưng người miền Nam. Những trải
nghiệm tôi đưa ra trong phim đã dẫn cậu ta đi vào những con đường đen
tối hơn mà sau này chúng ta biết đến.”
Thám tử thế kỷ 19 của
Bale, Augustus Landor, đã dành cả đời sử dụng pháp y hiện đại để vạch
mặt những kẻ sai trái và đưa chúng ra trước công lý. Anh đã kết thúc sự
nghiệp của mình và nghỉ hưu trong khu rừng ở ngoại ô New York, nhưng khi
phát hiện những nam sinh từ học viện quân sự West Point gần đó trong tư
thế treo cổ — bị rạch xác lấy tim — anh được triệu hồi để giải quyết vụ
án.
Robert Duvall, Christian Bale và Harry Melling xem sách về điều huyền bí trong The Pale Blue Eye
|
“Do bản chất nghề nghiệp, anh ta là người rõ ràng quen quan sát người
khác hơn là bị quan sát,” Bale nói. “Anh ta thành công với những gì đã
làm, nhưng giờ đã đóng lại chương đó của cuộc đời mình. Chắc chắn anh đã
sống theo cách không còn hiệu quả cho bản thân nữa.”
Sau đó, vụ
án mạng đưa anh tiếp xúc với Poe, cũng là một thiếu sinh quân tại học
viện. “Ban đầu anh không đánh giá cao cậu ấy, nhưng sau thấy cậu ta trở
thành trung tâm của cuộc đời mình, anh khá xấu hổ thừa nhận điều đó, do
tuổi tác và vị thế, vân vân,” Bale nói. “Anh thấy mình có thể học được
những điều mới và chắc chắn được nhắc nhở về những điều mình đã quên đi
trong cuộc sống.”
Trong khi Landor là người của khoa học và
logic, anh sống vào thời điểm và nơi chốn mà sự mê tín cũng được tin cậy
không kém. Vào thời điểm này trong lịch sử, bản thân Poe chỉ là một sĩ
quan quân đội, chưa phải là nhà văn nổi tiếng về thể loại rùng rợn,
nhưng Washington Irving đã lấy vùng đất này làm bối cảnh cho truyện ngắn
năm 1820
The Legend of Sleepy Hollow (tạm dịch:
Huyền thoại Kỵ sĩ Không Đầu)
của ông, lấy cảm hứng từ những câu chuyện dân gian bắt nguồn từ một nơi
vắng vẻ, biệt lập. Niềm tin vào ma quỷ và quái vật chỉ là một phần
trong đời sống.
Toby Jones và Gillian Anderson trong vai bác sỹ và bà Marquis khác thường
|
Melling (
The Queen’s Gambit,
The Ballad of Buster Scruggs)
miêu tả Poe là người vừa tin tưởng vừa hoài nghi — một người bị thế
giới bên kia hấp dẫn, nhưng quyết tâm định lượng và xác minh. “Poe rất
thích thú những điều huyền bí và quỷ quái,” Cooper nói. “Ông đã dành quá
nhiều thời gian ở bên ngoài và tâm trí ông tức tốc đưa ông đến những
nơi khá tối tăm, ngay cả khi còn trẻ, với tính cách ấm áp hơn che đi
mong muốn và sự cần thiết có bóng tối. Ông ấy đã rời bỏ chúng ta sau khi
thành cha đỡ đầu của tiểu thuyết trinh thám và kinh dị.”
The Pale Blue Eye
cũng là một trong vài lần tái xuất màn ảnh ngày càng hiếm hoi của
Robert Duvall, 91 tuổi, người bạn lâu năm của Cooper. Ông vào vai một
học giả sống trong rừng như ẩn sĩ. Jean-Pépé của Duvall là nhà du hành
thế giới và chuyên gia huyền học, có cả một thư viện cung cấp manh mối
về những gì có thể đứng sau hàng loạt vụ giết người kỳ lạ.
“Suốt thời gian dài ông ấy là thầy tôi,” Cooper nói. “Ông đã sản xuất
Crazy Heart. Chúng tôi đã cùng nhau làm một vài bộ phim [
Gods and Generals,
Get Low].
Tôi tổ chức đám cưới tại nhà riêng của ông ở Virginia. Ông giống như
người cha thứ hai của tôi và ông quan tâm đến những gì tôi đang viết.
Ông biết Christian là bạn thân nhất của tôi. Tất nhiên, họ đã làm việc
cùng nhau.”
Lucy Boynton vai Lea Marquis và Harry Melling vai Edgar Allan Poe
|
Thêm Duvall vào
The Pale Blue Eye là chuyện không cần suy nghĩ.
“Ông ấy xin được đọc kịch bản và nói, ‘Tôi rất thích đóng vai này.’ Và
tôi nói, ‘Vai này là của bác.’”
Không thiếu những kẻ tình nghi
cho những vụ giết người tàn bạo hoành hành ở West Point. Landor và đồ đệ
Poe bị bao vây giữa những người quyền lực, đáng sợ và đôi khi gớm
ghiếc. Timothy Spall đóng vai một đại tá huênh hoang muốn án mạng được
giải quyết kín đáo, Toby Jones đóng vai bác sĩ Daniel Marquis, bác sĩ
phẫu thuật tham gia khám nghiệm tử thi, và Gillian Anderson đóng vai
Julia, người vợ thượng lưu của ông này, thích những sự việc cường điệu.
Bác
sĩ và bà Marquis có hai người con, Lea (Lucy Boynton) nhỏ nhẹ và mỏng
manh, và Artemus hung hăng (Harry Lawtey), từng là bạn học của hai nạn
nhân.
Harry Melling vai Edgar Allan Poe, Christian Bale vai Augustus Landor
|
“Tôi muốn khai thác một sự lập dị nhất định với gia đình Marquis,”
Cooper nói. “Cả Gillian và Toby đều là những diễn viên yêu thích của tôi
lâu nay rồi. Và tôi nghĩ, hai người này, thật là một sự kết hợp kỳ lạ.
Giống như mọi người khác trong phim, họ đang che giấu điều gì đó đằng
sau cái mặt nạ lập dị này.”
Dịch: © Phương Hà @Quaivatdienanh.com
Nguồn: Vanity Fair