Phim ly kỳ gợi cảm đã biến mất ở Hollywood từ khi nào? Hỏi người trong
ngành thì họ sẽ nói là phim neo-noir nóng bỏng tình dục đã không còn là
một thể loại giải trí tin cậy kể từ 2002, không lâu sau khi Unfaithful của Adrian Lyne ra rạp.
Thời điểm đó các phim thể loại này đã chập choạng nhiều năm — ví dụ: hai thảm họa
Showgirls và
Jade, hai phim câu khách bị giới phê bình chê bai dữ dội đã thất bại thê thảm ở phòng vé năm 1995.
Ngành điện ảnh vẫn lo lắng về tình dục trên màn ảnh rộng, bỏ mặc các
nền tảng trực tuyến chật vật vực lại một thể loại đã chết yểu
|
Các phim ly kỳ gợi cảm đã mất khả năng khơi lên tranh cãi với tư liệu
gợi dục đầy cấm đoán trong khi tạo ra những hiện tượng văn hóa hài lòng
mọi nhóm khán giả như
Fatal Attraction và
Basic Instinct, cả hai đều là những phim kinh điển được đề cử Oscar đồng thời là phim ăn khách nhất năm chúng phát hành.
Không nói đến chuyện
Unfaithful
mạnh mẽ thu về 119,1 triệu USD toàn thế giới và giành một đề cử Oscar
Nữ chính xuất sắc cho Diane Lane. Ngoài một số phim ly kỳ gợi cảm rải
rác cuối thập niên 2000 xoay quanh các ngôi sao da đen như Beyoncé và
Idris Elba (
Obsessed), hay Morris Chestnut và Regina Hall (
When the Bow Breaks),
thể loại phim kinh phí tầm trung dành cho người lớn này đa phần đã biến
mất ở rạp chiếu trong vòng hai thập kỷ qua khi phim siêu anh hùng và
phim khiêu dâm trên mạng trở nên thịnh hành hơn. Các phim ly kỳ gợi cảm
sống sót trở thành những màn tiêu khiển tại gia trên truyền hình cáp cao
cấp (những cảnh gợi cảm nhẹ nhàng cho giới trí thức tầm trung trong
phim truyền hình
Red Shoe Diaries trên Showtime và mục Max After Dark trên kênh Cinemax) và trên băng VHS (và sau này là DVD), bán chạy âm thầm như
Sins of Desire và
Poison Ivy II: Lily.
Diane Lane và Richard Gere trong Unfaithful
|
“Xét diện chiếu rạp đại chúng thì những phim ly kỳ gợi cảm với một số
vay mượn từ dòng neo-noir đã tuyệt chủng,” Braxton Pope nói. Ông là nhà
sản xuất đứng sau hai phim gần đây thuộc thể loại này:
The Canyons năm 2013 có Lindsay Lohan đóng chính và
Looking Glass
năm 2018 với Nicolas Cage. “Thi thoảng mới có một phim thế này. Nó cho
thấy người ta đang thử nghiệm, có lẽ cố gắng vực lại hoặc sử dụng vài
yếu tố đã khiến những phim như thế rất được yêu thích trong thập kỷ 80
và 90 — nhưng tôi nghĩ đa phần không thành công.”
Ví dụ điển hình:
Deep Water, phim tâm lý Ben Affleck–Ana de Armas đóng chính và đánh dấu lần trở lại ghế đạo diễn của Lyne kể từ
Unfaithful.
Bị hoãn hai lần trong 2020 và 2021, bộ phim kinh phí 48,9 triệu USD
chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên nhiều nút thắt của Patricia Highsmith
cuối cùng đã bị Disney rút khỏi mọi kế hoạch chiếu rạp vào tháng 12 năm
ngoái và lặng lẽ ném lên Hulu. Một điều buồn cười xảy ra với phim ly kỳ
gợi cảm đang bị trôi vào quên lãng trên màn bạc: dòng neo-noir nóng
bỏng đang được xem xét lại cho văn hóa đại chúng trên màn ảnh nhỏ. Những
dự án mát mẻ với cốt truyện “anh ta có phải thủ phạm?”/”cô ấy có làm
không?” — vận dụng bóng bẩy những khuôn mẫu của thể loại này, với những
nhân vật ngoại hình tuyệt vời nhưng bên trong rối loạn đạo đức hay tính
dục theo nhiều cấp độ — đang xuất hiện ngày càng nhiều trên truyền hình
và nền tảng trực tuyến, ở dạng phim nhiều tập hoặc phim lẻ.
The Undoing
đã trở thành chương trình được xem nhiều nhất của HBO trong 2020. Sau
khi bị Lifetime hủy và nhảy sang Netflix năm 2018, phim ly kỳ về kẻ rình
mò theo khuôn mẫu phim truyền hình dài tập
You được hơn 40 triệu hộ dân đón xem trong tháng đầu lên nền tảng (phim đã được đặt làm tiếp ba mùa nữa).
You được hơn 40 triệu hộ dân đón xem trong tháng đầu lên Netflix (phim đã được đặt làm tiếp ba mùa nữa)
|
“Tôi nhớ khi nói chuyện với rất nhiều người ba hay bốn năm trước, tất cả
những gì họ muốn trên Netflix và Amazon là, ‘Chúng ta có thể có phim ly
kỳ gợi cảm không? Chúng ta có thể có phim ly kỳ gợi cảm không?’” một
nhà sản xuất của nhiều bom tấn phòng vé xác nhận. Như nhiều người trong
ngành được trích dẫn trong bài, người này muốn giữ kín tên tuổi, không
muốn có liên quan công khai đến tính thương mại của thể loại này đang bị
ngờ vực.
Lại còn cái thách thức vắt tiền từ nỗi hoài niệm cho
dòng phim ly kỳ gợi cảm đồng thời làm mới những khuôn mẫu “nhãn quan nam
giới” cho thời điểm văn hóa đương đại, như
You đã làm theo
những cách tự nhìn lại, tạo ảnh hưởng. “Có nỗ lực tích cực để tìm những
dự án vừa hiện đại vừa gợi lại dòng phim ly kỳ gợi cảm ngày xưa,” một
cựu điều hành phát triển tại một dịch vụ phát trực tuyến lớn nói về ý
tưởng bắt đầu hình thành vài năm trước. “Và nói thẳng ra là có rất ít dự
án phù hợp cả hai tiêu chí. Đó là cảm giác chúng vừa đồng điệu với tập
tục và khủng hoảng đạo đức hiện tại vừa đánh trúng mục tiêu của một phim
ly kỳ gợi cảm. Tức là vừa có tính giải trí vừa khêu gợi ở mức nhất
định.”
The Voyeurs ra mắt trên Amazon Prime Video vào tháng 9 kể về đôi bạn
trẻ nhìn trộm và bị cuốn theo những người hàng xóm nồng nàn tình dục
bên kia đường
|
Năm 2019, điều hành Amazon Studios Jennifer Salke công khai cam kết một
đợt phim trực tuyến cho “buổi hẹn hò nóng bỏng”, theo lời bà, và kể động
lực đứng sau là cuộc nói chuyện với Nicole Kidman (sau này đóng chính
trong
The Undoing). “Cô ấy nói, những phim kiểu
Basic Instinct và
Cruel Intentions và
No Way Out,
những phim muốn xem khi ở nhà, đâu rồi?” Salke nhớ lại. Cùng thời điểm,
biên kịch-đạo diễn Michael Mohan đã viết kịch bản phim
The Voyeurs
chờ thời (tức là không phải do được ủy nhiệm và không có đảm bảo sẽ
được sản xuất) và đang nhiệt tình giới thiệu dự án đồng thời rao giảng
về thể loại này với 93 trang “Nhật ký phim ly kỳ gợi cảm” do ông viết.
“Tôi nói về đam mê của mình đối với phim ly kỳ gợi cảm và thật vô lý là
những phim này không còn nữa,” Mohan nhớ lại. “Đúng lúc đó, Jen Salke
nói, ’Này, sao mọi người không làm phim ly kỳ gợi cảm nữa thế? Làm ơn
tìm cho chúng ta vài phim đi.’ Tôi bước vào và nói, ‘Này, sao các bạn
lại không làm phim ly kỳ gợi cảm?’ Và như thế
The Voyeurs được đẩy nhanh sản xuất.”
Với Sydney Sweeney của
Euphoria
và Justice Smith đóng chính, phim kể về đôi bạn trẻ nhìn trộm và bị
cuốn theo những người hàng xóm nồng nàn tình dục bên kia đường,
The Voyeurs ra mắt trên Amazon Prime Video vào tháng 9 và không ít nhà phê bình nhận ra tri ân “kém cỏi” và “vui vẻ” của nó dành cho
Rear Window
của đạo diễn Alfred Hitchcock. Theo Mohan, tác phẩm tìm cách thể hiện
lại tính gợi dục chân thực của những phim ly kỳ gợi cảm trong quá khứ và
tận dụng một bổ sung mới đây của việc làm phim hiện đại: điều phối viên
thân mật. “Tôi làm hỏng một cảnh và nghĩ, ‘Đúp đó hoàn hảo.’ Và điều
phối viên thân mật sẽ quay lại và nói, ‘Ồ, tôi có thể thấy khoảng cách
giữa thân dưới của họ,’” ông kể lại. “Nhưng nếu tôi chỉnh góc nhìn một
chút, sẽ trông như họ đang làm tình.”
Michael Douglas và Glenn Close trong Fatal Attraction, một phiên bản truyền hình làm lại từ bộ phim này đang được xúc tiến tại Paramount+
|
Không như nhiều phim ly kỳ gợi cảm thời đại Michael Douglas, những phim
gay cấn nóng bỏng thời nay đẩy mạnh hơn câu chuyện của phụ nữ để tránh
xu hướng trừng phạt họ vì hành động theo bản năng tính dục của mình như
trong những phim điển hình của thể loại này. Các nhà điều hành phát
triển là phái nữ cũng được đặt lên vị trí đầu. Giám đốc sản xuất phim bộ
của Paramount+, Nicole Clemens, sẽ đứng sau dự án khởi động lại
Fatal Attraction với Lizzy Caplan và Joshua Jackson đóng chính.
Theo
lời Clemens, phim truyền hình chuyển thể sẽ khác hoàn toàn bản phim
điện ảnh. Cốt truyện phim gốc xoay quanh Dan, một luật sư Manhattan yêu
thương gia đình (do Douglas thủ vai). Mối tình vụng trộm nóng bỏng của
anh ta với Alex (Glenn Close), một biên tập viên xuất bản rối loạn tính
cách, kết lại trong cao trào với những con thỏ bị luộc chín và những màn
đổ máu nhìn giả tạo. (Tiết lộ nội dung: Alex bị dìm trong bồn tắm rồi
bị vợ của Dan bắn chết.) Trong khi đó, phim truyền hình sẽ khởi điểm từ
cái kết ban đầu của phim gốc — sau khi có kết quả thử nghiệm không tốt
với khán giả đã bị thay đổi hoàn toàn — trong đó Alex tự tử nhưng đổ tội
cho Dan giết hại mình, khiến anh bị bắt giam.
Glenn Close, Michael Douglas và đạo diễn Adrian Lyne trên trường quay Fatal Attraction năm 1987
|
Bản phim năm 1987 “được nhìn chủ yếu qua nhãn quan nam giới,” Clemens
giải thích, nhưng phim truyền hình sẽ đưa ra “một cái nhìn toàn cảnh, đa
chiều hóa nhân vật, thực sự đi sâu vào nội tâm họ và phân tích tâm lý.”
Bản gốc nhắm đến khán giả xem rạp thời đó đang ám ảnh với ý tưởng hôn
nhân hoàn hảo và sự không chung thủy có thể xiên ngọt qua vỏ bọc gia
đình êm ấm ra sao. Còn phiên bản của thập kỷ 2020 sẽ đi vào những vấn đề
như rối loạn nhân cách và kiểm soát cưỡng chế. Clemens tin bằng việc
khám phá “sâu sắc hơn” những chủ đề xuyên thời gian của dòng phim ly kỳ
gợi cảm, phim truyền hình sẽ “có giá trị giải trí nhưng cũng có tính suy
ngẫm.”
Một phiên bản khởi động lại phim hành động-tình cảm kinh điển
Jagged Edge,
đã qua giai đoạn triển khai ở Sony từ 2018, cũng bắt đầu với cách tiếp
cận tương tự. Trong bản gốc, Jeff Bridges vào vai một thư sinh bảnh bao —
hay là một tên tâm thần? — bị buộc tội giết người vợ giàu có bằng con
dao săn; Close đóng vai luật sư bào chữa sau thành nhân tình của anh,
một người phụ nữ ly dị bị phụ tình rời bỏ luật hình sự sau sự việc quấy
rối nơi công sở với tay công tố quận tham lam (Peter Coyote), trước là
sếp của cô. Theo lời nhà sản xuất Doug Belgrad, đội ngũ sản xuất ban đầu
muốn làm mới bằng cách biến nó thành “một câu chuyện về các vấn đề xã
hội, nhấn mạnh vào bạo hành gia đình và quấy rối ở công sở.”
The Undoing trở thành chương trình được xem nhiều nhất của HBO trong 2020
|
“Nhưng nó trở nên dễ gây tranh cãi,” ông nói, “nên chúng tôi quyết định
lùi lại và biến đó thành lớp ý phụ. Phim hay hơn khi chúng tôi trung
thành hơn một chút với bản gốc.” Belgrad cho rằng những ý tưởng mang
tính giải trí 40 năm trước — các mối quan hệ bị cấm đoán, vẻ đẹp quyến
rũ sai khiến những con người thông minh đưa ra quyết định tệ hại như thế
nào — vẫn còn phù hợp với ngày nay. Dù vậy, nhà sản xuất nói thêm ông
“đang trong quá trình gặp những đạo diễn có thể thể hiện
Jagged Edge qua nhãn quan phụ nữ trong thế giới hiện đại,” một đạo diễn nữ là ứng cử viên lý tưởng.
Thêm một phim truyền hình tái khởi động nữa, làm lại từ phim ly kỳ neo-noir
American Gigolo
năm 1980 (với Jon Bernthal vào vai đã làm nên sự nghiệp của Richard
Gere trong bản gốc), đang được thực hiện ở đài Showtime. Và dù phim dài
tập
Sex/Life phong cách Skinemax (đài truyền hình chuyên chiếu
phim khiêu dâm của Canada) về hành trình khám phá lại bản thân qua tình
dục của người mẹ thế hệ Y (một dự án cũng do phái nữ sáng tạo và sản
xuất) có lượng khán giả lớn thứ ba tính tới thời điểm này đối với một
chương trình do Netflix sản xuất (Netflix cũng là nhà của bộ phim Ba Lan
làm tình miên man
365 Days), các chuyên gia trong ngành nói
Hollywood vẫn còn ngần ngại — không phải về việc có hay thiếu đạo diễn
nữ, hay tính hiệu quả của những câu chuyện có tính phê phán, dựa trên
các vấn đề xã hội — mà ngần ngại không biết người ta có còn tìm kiếm sự
kích thích thị giác trên màn ảnh nữa không.
Dù phim bộ dài tập Sex/Life về hành trình khám phá lại bản
thân qua tình dục của người mẹ thế hệ Y có lượng khán giả lớn thứ ba
tính tới thời điểm này trên Netflix, các chuyên gia trong ngành nói
Hollywood vẫn còn ngần ngại không biết người ta có còn tìm kiếm sự kích
thích thị giác trên màn ảnh nữa không
|
“Tôi nghĩ các phim ly kỳ nóng bỏng bị coi là — không có ý chơi chữ — thú
vui tội lỗi của phim điện ảnh, khi chuyển sang phát trực tuyến,” theo
lời một nhà sản xuất đã đứng sau một phim bộ phát trực tuyến cực ăn
khách và một phim lẻ được đề cử Oscar, đã tìm cách phát triển nhiều dự
án ly kỳ gợi cảm cho một nền tảng trực tuyến và hai hãng phim lớn khác
mà không có kết quả. “Có lẽ không hẳn chỉ vì bị phim khiêu dâm hủy hoại
mà vì, nếu bạn sống trong thế giới mà bạn có thể xem mọi thứ, thì ‘Cấp
độ nào của thói thị dâm biến chúng thành điện ảnh chứ?’ Nhưng tôi nghĩ
sẽ sớm có người tìm ra cách.”
Dù
The Voyeurs “vượt lên
mọi kỳ vọng” cho Amazon, hai nguồn tin cho biết nền tảng này đã hủy kế
hoạch làm tiếp đợt “phim cho buổi hẹn hò nóng bỏng” (Amazon từ chối bình
luận). Mohan đang đàm phán với các nền tảng trực tuyến khác để tiến
hành phim tiếp theo thuộc thể loại này. Là người giảng đạo hùng hồn nhất
cho dòng phim ly kỳ gợi cảm trong thế giới điện ảnh, nhà làm phim nói
như thể ông đang vò đầu bứt tóc tự hỏi vì sao chưa có “10 phim nhái theo
Unfaithful” được duyệt. Ông đồng ý là câu trả lời không nằm ở
khán giả. “Không phải thể loại này cần gì để được yêu thích trở lại.
Chuyện đó đang xảy ra rồi. Mọi người đang chú ý và tích cực tìm kiếm
chúng,” Mohan nói. Thay vì thế, câu trả lời nằm ở những nhà điều hành ở
Hollywood. Thiếu một phòng vé hoạt động bình thường với những câu chuyện
thành công rõ ràng, các ông lớn trong ngành chưa thực sự quyết định
được chiến lược nào — nhãn quan không phải của nam giới? cách kể chuyện
gây tranh cãi? hoài niệm thuần túy? — sẽ có sức hút với cả những người
đi xem phim thời trước lẫn các thế hệ trẻ ngày nay.
“Xét diện chiếu rạp đại chúng thì những phim ly kỳ gợi cảm với một
số vay mượn từ dòng neo-noir đã tuyệt chủng,” Braxton Pope, nhà sản xuất
đứng sau hai phim gần đây thuộc thể loại này The Canyons năm 2013 và Looking Glass năm 2018 (ảnh), nói
|
Tuy nhiên, Mohan khẳng định: “Ngôn ngữ điện ảnh của những phim này là một điều đã biến mất. Tôi nghĩ phim ảnh nên gợi cảm hơn.”
Nối gót những phim chuyển thể văn học ly kỳ nhưng không hoàn toàn gợi cảm gần đây như
Gone Girl và
Girl in the Window,
một số tay bút ở Hollywood cảm thấy hy vọng tốt nhất để thể loại này có
lại sự danh giá nằm ở một ngành công nghiệp hoàn toàn khác.
“Tôi
nghĩ một tiểu thuyết ly kỳ-gợi cảm được yêu thích — một cuốn sách bán
chạy có cộng đồng người hâm mộ từ trước — sẽ có cơ hội tốt nhất để hồi
sinh thể loại phim ly kỳ-gợi cảm,” theo lời của không ai khác mà chính
là một biên kịch được đề cử Oscar.
Dịch: © Phương Hà @Quaivatdienanh.com
Nguồn: Vulture