Tựa phim đáng sợ, cộng với việc del Toro có lịch sử dài trong việc đưa ma, quỷ và sinh vật gớm ghiếc lên màn ảnh trong các bộ phim từ Cronos đến The Shape of Water, có thể dẫn đến giả định sai lầm rằng đây là một câu chuyện thế giới bên kia. Thực tế ông làm Nightmare Alley kiểu phim noir kinh điển, đánh dấu một bước chuyển rõ rệt của nhà làm phim. Nhưng ông biết ấn tượng sai lầm đó có thể đeo dính.

Đạo diễn Guillermo del Toro (trái) và nhà sản xuất J. Miles Dale trên trường quay Nightmare Alley (2021)

“Hoàn toàn có khả năng đó,” del Toro nói với Vanity Fair. “Đã từng xảy ra với tôi trong quá khứ với Crimson Peak, mọi người mong đợi sẽ là một bộ phim kinh dị. Tôi biết đó là một mối tình lãng mạn kiểu gothic mà không sao nói cho người ta hiểu được. Nhưng đúng, phim này không có yếu tố siêu nhiên. Nó dựa trên một thế giới hoàn toàn thực tế. Không có gì kỳ ảo cả. Đó là một bộ phim rất khác so với phim thông thường của tôi, nhưng đúng vậy, tên phim và tên tôi sẽ tạo nên [cái ấn tượng] đó.”

Vẫn có quái vật trong bộ phim này, ra mắt vào ngày 17 tháng 12, nhưng tất cả đều là con người: quyến rũ, thanh lịch và cám dỗ khó cưỡng. Vậy mới càng khiến họ trở nên nguy hiểm hơn. Bradley Cooper đóng vai Stanton Carlisle, cựu nhân công hội chợ trở thành một ngôi sao lớn của thành phố với tư cách là nghệ sĩ biểu diễn hộp đêm, sử dụng thủ thuật đọc nguội mà anh cải tiến để tạo ấn tượng anh là người đọc được tâm trí tài ba. Giờ đây đối tượng anh ta nhắm tới là đám triệu phú. Cate Blanchett vào vai tiến sĩ Lilith Ritter, một bác sĩ tâm thần, ban đầu cố gắng vạch trần anh ta là một tay bịp bợm, sau đó lại bị lôi kéo vào những âm mưu của anh.

“Hội chợ hóa trang gần giống thế giới thu nhỏ,” del Toro nói. “Mọi người ở đó để lừa đảo người khác. Nhưng đồng thời trong lễ hội hóa trang, [người lao động] biết họ cần nhau. Ở thành phố, ít như vậy hơn nhiều.”

Molly tốt bụng (Rooney Mara) và Stanton lừa lọc (Bradley Cooper) ở hậu trường buổi biểu diễn tại hộp đêm của họ

Nightmare Alley dựa trên cuốn tiểu thuyết năm 1946 của William Lindsay Gresham, năm 1947 đã được dựng thành một phim gai góc với Tyrone Power đóng chính. Del Toro cho biết kịch bản của ông với Kim Morgan được rút ra từ trang sách chứ không phải màn ảnh, vốn đòi hỏi phải làm lại rất nhiều. “Ngay từ đầu, mối quan tâm của chúng tôi là dành cho cuốn tiểu thuyết, nhưng hầu như không thể chuyển thể được vì nó có một giọng văn rất biến hóa, rất kỳ dị. Bạn sẽ cần một phim bộ ngắn tập kéo dài sáu giờ và chuyển dịch quan điểm, và này và kia,” del Toro nói. “Chúng tôi bắt đầu từ cuốn tiểu thuyết và không muốn làm lại mà muốn làm một tác phẩm chuyển thể mới.”

Del Toro cho biết ông quan tâm đến dự án này vào đầu những năm 1990 khi cộng tác viên lâu năm của ông là Ron Perlman (Cronos, Hellboy, Pacific Rim) mang câu chuyện đến cho ông xem với hy vọng họ có thể cùng nhau thực hiện, nhưng quá khó gỡ rối bản quyền làm phim. “Thế nên tôi gác lại,” đạo diễn nói. Mong muốn làm phim thì vẫn còn. “Khi tôi lớn lên, tôi chắc chắn muốn làm hai thể loại: noir và kinh dị,” ông nói. Del Toro đã chỉ đạo rất nhiều phim kinh dị, nhưng đây là cơ hội để cuối cùng ông được làm thể loại phim noir.

“Thật kỳ lạ, khi tiếp cận Nightmare Alley, tôi đã nói sẽ không làm bất cứ khuôn sáo nào liên quan đến thể loại này. Tôi sẽ không làm ra một tạo tác. Tôi sẽ không cửa lá sách, và dẫn chuyện, và các thám tử đội mũ phớt đi trên những con phố ẩm ướt. Tôi muốn thực hiện vũ trụ của cuốn tiểu thuyết, có một chút gai góc, nhưng cũng kỳ diệu lạ thường. Có một sức quyến rũ rất kỳ lạ, huyền bí — và thần thoại. Tôi bị thu hút hết sức với khả năng đó.”

Willem Dafoe trong vai Clem Hoately, ông bầu hội chợ rày đây mai đó kém đạo đức, và Cooper trong vai Stanton

Nightmare Alley bắt đầu với Stanton là một kẻ chẳng ra gì, làm đủ thứ việc với một lễ hội hóa trang xoàng xĩnh chẳng phải khu hội chợ ngớ ngẩn của thần thoại Mỹ. Show lưu diễn mà anh ta tham gia, do ông bầu gánh Clem Hoately (Willem Dafoe) điều khiển thì còn hơn cả một vụ làm ăn bất chính và đáng ngại. “Lễ hội hóa trang này cực kỳ bất hợp pháp,” del Toro nói.

“Màn diễn quái chiêu” (nguyên văn “geek show”) là lý do khiến hội chợ này tồn tại ở vùng ngoại vi. Từ rất lâu trước khi “geek” có nghĩa là người bị ám ảnh, chẳng hạn, văn hóa đại chúng, nó là thuật ngữ chỉ một hành động lễ hội trong đó một kẻ “không giống người” gây sốc đám đông bằng cách tấn công các con thú — rắn, động vật gặm nhấm, và thường là gà — và dùng răng giết chúng. Thường thì “geek” là một người nghiện rượu hoặc thuốc phiện, tuyệt vọng làm bất cứ gì để kiếm tiền không thì bị đánh, và bạo lực là có thật. Đó là một trải nghiệm tồi tệ cho tất cả mọi người tham gia, gồm cả khán giả.

“Hành động này là bất hợp pháp ở hầu hết các bang, nhưng các hội chợ nhỏ vẫn cứ làm. Và họ cứ làm cầu may cho đến khi bị bắt,” del Toro nói. “Và đó là kiểu hội chợ hóa trang mà Willem hóa thân ông bầu. Đây là một thế giới thô bạo, hết sức thô bạo.”

Trong cuộc sống thực, những người biểu diễn hội chợ tự cho mình là hợp pháp tự hào không bao giờ làm việc với một chương trình khai thác hành động quái chiêu, nên hội chợ này sẽ là giải trí cặn bã. Đó là lý do tại sao Stanton của Cooper muốn trốn thoát đến nơi làm việc tốt hơn, giở các thủ đoạn lừa đảo mà anh ta đã học được để rũ bỏ hết bụi bẩn hội chợ và chen chân vào xã hội thượng lưu. Điều mà anh ta không nhận ra là sự tuyệt vọng của anh có thể biến anh ta thành đồi bại, săn mồi những kẻ ngây ngô và nhẹ dạ, thậm chí anh ta làm điều đó trước cả một đám đông.

Stanton trong cuộc tìm kiếm một kẻ lập dị tháo cũi sổ lồng

Trong cảnh trên, Stanton đang giúp tìm kiếm một kẻ lập dị trốn trong nhà cười xiêu vẹo của hội chợ và del Toro nói rằng việc dựng khung là có chủ ý. “Vòng tròn là đấu trường nơi họ giữ gã lập dị. Tôi liên tục đóng khung Stan trong những vòng tròn và những tấm gương.”

Công cụ mà Stanton sử dụng để bắt đầu diễn ở hộp đêm được trả lương cao là một đoạn mã tinh tế bằng lời do bà thầy bói bài tarot Zeena (Toni Collette) và người chồng say xỉn Pete (David Strathairn) phát triển cho phép bà ta đứng trên sân khấu và giả vờ trực cảm tâm linh khán giả đã viết ra và tặng cho anh ở gian hàng. Mã đó — dựa trên âm thanh và chuyển giọng do người diễn trò đi vào khán giả thu thập câu hỏi — là một phần tài sản trí tuệ có giá trị và Stanton không ngần ngại ăn cắp nó.

Anh ta cũng đánh cắp Molly (Rooney Mara), một nhân viên hội chợ trẻ tuổi làm bạn gái của anh ta và, khi anh ta dạy cô học mã, thành người tiếp cận khán giả cho anh ta. Người bảo vệ mạnh mẽ của cô, Bruno (do Perlman thủ vai) không còn có thể bảo vệ cô nữa. Cặp đôi trốn đến thành phố và bắt đầu màn diễn mới. Với một diện mạo mới. Và một người mới tìm được sẵn sàng đưa trò lừa đảo của họ lên một tầm cao mới.

Stanton lấy được hào quang của anh ta (trái). Toni Collette trong vai nhà tâm lý giải mã Zeena

Khi Zeena và Pete diễn, mục đích của họ chỉ là khiến đám đông phải kinh ngạc với một chút lạc lối và ma thuật. Bất chấp vẻ bí hiểm của màn diễn, del Toro cho biết đây là nơi mà cả người biểu diễn lẫn khán giả đều có thỏa thuận bất thành văn về những gì đang xảy ra.

“Nói cho cùng, hội chợ hóa trang là nơi mà bạn sẽ bị lừa hoặc bạn sẽ đi lừa, nhưng ai cũng biết mình đang làm điều đó,” nhà làm phim nói. “[Khán giả] biết đó là một hệ thống và [những người biểu diễn] biết họ mang lại cho mọi người những gì họ muốn đổi lại: một lối thoát, màu sắc tươi sáng, cuộc sống, cười một chút, và một nơi không phải nghĩ đến cuộc sống hàng ngày của mình. Vậy là thuận mua vừa bán thôi.”

Sẽ không còn thuận mua vừa bán khi Stanton quyết định rằng biết đâu anh ta có thể đưa màn trình diễn của mình ra khỏi sân khấu và sử dụng nó để thu hút những người giàu có bằng cách khai thác những nỗi đau và mất mát tồi tệ nhất của họ bằng khả năng giao tiếp siêu nhiên rõ ràng của anh ấy với thế giới bên kia.

Trong ánh đèn sân khấu: Cooper trong vai Stanton, Cate Blanchett trong vai Tiến sĩ Ritter và Mara trong vai Molly

Đó là lúc bác sĩ tâm lý, Tiến sĩ Ritter, của Blanchett bước vào bức tranh, quyết tâm chứng minh màn diễn của Stanton là giả mạo. “Cô ấy ở đó để phản bác anh ta. Và về cơ bản, anh ta cố gắng so sánh bản thân với cô ấy,” del Toro nói. “Stan là anh chàng thông minh nhất hạng ở hội chợ, nhưng giờ anh bơi trong đại dương đầy cá mập lớn hơn nhiều. Anh ta cám dỗ nguy hiểm. Và anh ta đối đầu với Lilith quá sức đáng gờm.”

Nếu có người ngô nghê ở đây, thì đó là Molly, bị vùng biển đầy cá mập, cuồng nộ này cuốn đi. “Molly đóng vai trò là trung tâm đạo đức của bộ phim,” del Toro nói. “Cô ấy biết điều gì là đúng. Và cô ấy biết điều gì sai. Cô ấy biết phân biệt.”

Zeena. Molly. Tiến sĩ Ritter. Stanton lợi dụng từng người trong số họ, lấy những gì anh ta muốn, bất cứ thứ gì anh ta có thể lấy đi được. Anh ta là nhân vật trung tâm trong câu chuyện này, nhưng rõ ràng bạn sẽ không gọi anh ta là người hùng.

Đó là một phần trong nỗ lực của del Toro nhằm đảo ngược một số nguyên mẫu của phim noir kinh điển. Theo truyền thống, nhân vật trung tâm sẽ là một người khắc kỷ bị cám dỗ bởi một phụ nữ quyến rũ, sử dụng sức hấp dẫn giới tính và khinh suất để thao túng và hủy hoại. Lần này, Cooper là nhân vật nguy hiểm, lôi cuốn đó. “Về mặt chủ đề, tôi rất muốn khám phá thể loại này từ một quan điểm khác,” đạo diễn cười khúc khích nói. “Thay vì một hồng nhan họa thủy, tôi có ba nhân vật nữ rất mạnh mẽ và một gã trai đẹp chết chóc.”

Del Toro: “Thay vì một hồng nhan họa thủy, tôi có ba nhân vật nữ rất mạnh mẽ và một gã trai đẹp chết chóc”

Stanton có thể được cứu hoặc chuộc lại sai lầm không? Đó là bí ẩn của câu chuyện này. Ai đang gặp khó khăn thường sẽ tìm cách đả kích và hạ gục những người mà họ cho là may mắn hơn. Họ biện minh và hợp lý hóa theo nhiều cách, và đôi khi họ có thể đúng. Nhưng khi bạn tồi bại không đáy, sẽ rất dễ sa xuống địa ngục.

Nightmare Alley sẽ ra rạp vào tháng 12 này từ Searchlight Pictures.