• Makoto Shinkai: Người dệt bão cho anime Nhật Bản

Như tựa phim cho thấy, thời tiết đóng một vai trò lớn trong câu chuyện — lấy bối cảnh Tokyo ở tương lai gần trải qua một mùa hè mưa lâu chưa từng thấy.

Chúng ta nhanh chóng được giới thiệu các nhân vật chính: cô thiếu nữ Hina mồ côi sống với em trai sau khi mẹ qua đời, là một cô gái được gọi là “cô gái nắng” — một cô gái huyền thoại có thể xua tan mưa bằng cách chỉ cần cầu nguyện. Chúng ta cũng gặp Hokada, cậu trai mới lớn chạy trốn khỏi một hòn đảo xa xôi đang cố gắng sống sót trên đường phố Tokyo.

Vài ngày đầu tiên sống trên đường phố của Hokada thật gian khổ. Bởi vì chưa đủ tuổi thành niên, thậm chí cậu không thể tìm được công việc ở thế giới ngầm khét tiếng của Tokyo, chứ đừng nói đến công việc hợp pháp hơn. Cuối cùng cậu gọi cho Suga, người đàn ông cậu gặp trên chuyến phà tới thành phố. Suga điều hành một hãng viết thuê có phần đáng ngờ viết các câu chuyện từ tâm lý học đến chiêm tinh học. Hokada bắt đầu làm việc cho Suga với tư cách là một “thực tập sinh” được trả lương rất thấp — và cuối cùng ông anh này kể câu chuyện về những cô gái được gọi là “cô gái nắng”.

Sau một cuộc gặp gỡ tình cờ tại cửa tiệm McDonald’s nơi Hina thương xót cho Hokada đang đói khát, Hokada cứu Hina thoát khỏi một chủ câu lạc bộ tiếp viên khá là vô đạo đức. Hai người nhanh chóng kết bạn, và Hokada phát hiện ra Hina là “cô gái nắng” chính hiệu. Cặp đôi bắt đầu yêu nhau khi cùng nhau đương đầu với thế giới — hai đứa trẻ mới lớn chật vật để sống sót trong lãnh địa của người lớn.

Hai đứa trẻ mới lớn chật vật để sống sót trong lãnh địa của người lớn

Câu chuyện về biến đổi khí hậu hơn là chuyện tình yêu

Thật dễ dàng để thử so sánh giữa Weathering With You và Your Name, xét rằng cả hai bộ phim đều liên quan đến những cô cậu tuổi teen yêu nhau. Một số báo chí đã đi xa đến mức gọi Weathering With You là “tiếp theo” của Your Name.

Chắc chắn, cả hai phim đều có chung sự pha trộn giữa các yếu tố Thần đạo truyền thống với các đặc điểm giả tưởng, và phong cách hoạt hình như giấc mơ đặc trưng của Shinkai — nhưng ngoài những điều đó thì hai phim không có gì giống nhau. Trong khi Your Name là một bộ phim lãng mạn lấy bối cảnh thảm họa thiên nhiên, thì chuyện tình lãng mạn trong Weathering With You thực sự là một ngụ ngôn về cách con người nhận thức và vật lộn với biến đổi khí hậu.

Một yếu tố trung tâm trong cốt truyện Weathering With You là mưa bão ở Tokyo — và thời tiết ảnh hưởng, và có thể bị ảnh hưởng bởi con người như thế nào. Trong Weathering With You, mưa bão đe dọa gây lũ lụt Tokyo, phá hủy cơ sở hạ tầng và gây nguy hiểm cho cư dân, giống như cách biến đổi khí hậu sẽ đe dọa chính sự tồn tại của Tokyo trong vài thập kỷ tới.

Suga kể câu chuyện huyền thoại về “cô gái nắng”

Đủ thành phần cư dân Tokyo tìm kiếm sự giúp đỡ của Hina để cầu nguyện có nắng mặt trời tại các sự kiện quan trọng trong cuộc sống của họ — có thể là chợ nông sản hoặc đám cưới — vì ánh nắng mặt trời giúp cải thiện tâm trạng của mọi người. Mặc dù hiệu ứng tâm trạng này bắt nguồn từ thực tế khoa học, ác cảm mà cư dân Tokyo có đối với mưa là một ám chỉ đến nỗi đau và sự chịu đựng biến đổi khí hậu.

Khả năng ảnh hưởng đến thời tiết của Hina cũng tương tự như cách loài người có cơ hội ngăn chặn các kết quả tồi tệ nhất của biến đổi khí hậu. Xuyên suốt bộ phim, Shinkai cho thấy rõ Hina có khả năng ngăn chặn thảm họa sinh thái cho Tokyo bằng cách xua tan mưa bão.

Thật không may, Hina đấu tranh bằng sức của mình giống như cách xã hội đương đại đấu tranh với việc giải quyết biến đổi khí hậu. Trong khi Hina có khả năng giải quyết thảm họa môi trường cho Tokyo, cô phải hy sinh mối quan hệ với Hokada để cứu thành phố — một sự hy sinh mà Hokada không muốn Hina thực hiện. Không tiết lộ quá nhiều, nhưng căng thẳng giữa việc làm gì tốt nhất cho xã hội, với làm gì tốt nhất cho đôi bạn này một cách ích kỷ hơn, là mối căng thẳng chính xuyên suốt cốt truyện phim. Hầu hết khán giả sẽ coi sự căng thẳng này là một phần trong bộ phim tình cảm rộng lớn hơn, nhưng chúng ta coi đó là một phần của câu chuyện ngụ ngôn về cách xã hội phải lựa chọn giữa sự ích kỷ ngắn hạn và sự vị tha lâu dài để giải quyết biến đổi khí hậu.

Ánh nắng mặt trời giúp cải thiện tâm trạng của mọi người

Giấc mơ hay ác mộng?

Tạm gác chuyện ngụ ngôn sang một bên, trong Weathering With You, khả năng tạo ra những thế giới giống như giấc mơ của Shinkai thậm chí còn rõ ràng hơn trước. Những sinh vật hình cá bí ẩn xuất hiện xuyên suốt bộ phim, và có những cảnh ngoạn mục Hokada và Hina bay trên bầu trời trong khi họ chiến đấu với những con rồng mây.

Một phần của những gì anime cho phép so với phim người đóng thâm dụng CGI là ngừng hoài nghi — việc không ai kỳ vọng anime dựa trên cuộc sống thực cho phép người kể chuyện khám phá thế giới thoát khỏi thực tế một chút. Xuyên suốt Weathering With You, người viết không bao giờ đặt câu hỏi liệu có nhân vật hay cảnh nào là thực không, liệu có phải là Hokada nhặt được chú mèo biết nói tiếng người, hay những cảnh siêu thực hơn khi bão trở thành những linh hồn Thần đạo chứ không phải hệ thống thời tiết tự nhiên.

Trước đây Shinkai đã truyền cảm hứng cho người xem bằng cách sử dụng những thế giới tràn ngập màu sắc tươi sáng và những cảnh lạc quan bay bổng — tuy nhiên, trong Weathering With You, chúng ta thấy những giấc mơ tràn ngập màu xám từ mưa và mây. Trong khi trong Your Name khung cảnh siêu đô thị Tokyo rực rỡ và tràn ngập ánh sáng, Weathering With You thể hiện chỗ tồi tàn bụi bẩn hơn của thành phố.

Trong Weathering With You, chúng ta thấy những giấc mơ tràn ngập màu xám từ mưa và mây

Bề mặt, Weathering With You là một câu chuyện tình yêu cảm động, và chắc chắn nhiều người xem phim sẽ thấy mình xúc động. Tuy nhiên, chỉ đơn giản coi đây là một bộ phim tình cảm lãng mạn của Shinkai là hạ thấp tầm quan trọng của bộ phim. Weathering With You là một lời cảnh báo đáng sợ cho nhân loại về tương lai của thế giới chúng ta nếu chúng ta không thực hiện những hành động quyết liệt để giảm tác động đến môi trường. Hãy thưởng thức câu chuyện tình yêu trong khi bạn xem, nhưng hãy dành chút thời gian sau đó để suy nghĩ về việc không làm gì trước biến đổi khí hậu có thể khiến tất cả chúng ta tiêu đời như thế nào.

Weathering With You ra rạp ở Việt Nam từ ngày 30/8/2019 với tựa Đứa con của thời tiết.