• The Dark Tower: Những gì đã biết

• Tòa tháp Bóng Đêm: Mọi điều cần biết trước khi xem sử thi kỳ ảo của Stephen King

Và đảm bảo, có nhiều thứ để không thích. Diễn giải xinê của đạo diễn Nikolaj Arcel (có cả đống lý do để nói “chuyển thể” là một xảo thuật) cho loạt truyện của King là nỗ lực tham vọng ngông cuồng để đưa một câu chuyện hỗn độn trải rất nhiều nhân vật và nhiều thế giới thành một câu chuyện kỳ ảo đô thị lấy bối cảnh chủ yếu ở thành phố New York.

Ngoại trừ nhân vật chính của King, Roland the Gunslinger do Idris Elba thể hiện — thậm chí còn không là nhân vật chính trong phim này — các nhân vật khác trong phim đều là hỗn hợp nhiều nhân vật từ loạt truyện. Trừ mạch truyện chính rộng nhất — Roland truy lùng một người, do Matthew McConaughey đóng, muốn phá hủy Tòa Tháp giữ cho thế giới của chúng ta và nhiều thế giới khác cân bằng — hầu hết ý tưởng của King bị gạt qua một bên để tạo thành một hỗn hợp kỳ lạ giữa khoa học giả tưởng và hư cấu bí ẩn giả trang thành câu chuyện kỳ ảo tuổi mới lớn.

Thế nhưng bất chấp tất cả những điều đó, phim của đạo diễn Arcel thú vị, đằm thắm, đáng sợ, và thuyết phục chân thật chứ không phải như bị hiểu lầm cùng khắp. The Dark Tower có thể là một phiên bản The Dark Tower của Stephen King dễ sợ, thậm chí là thất bại, nhưng rất đáng được thưởng thức như một phiên bản điện ảnh cho fanfic từ tác phẩm của King. Có bốn điều bạn cần biết để chuẩn bị cho hành trình.

1. Tốt nhất hãy nghĩ The Dark Tower là một câu chuyện mới của Stephen King chứ không phải câu chuyện ta đã biết

Vì rất, rất nhiều lý do, một phiên bản điện ảnh trung thành hợp lý của cả tám cuốn The Dark Tower là chuyện không bao giờ có.

Taylor làm chủ vai diễn cậu bé Jake với một sự tự tin thận trọng, làm cho người xem yêu mến

Dù cho tất cả cốt truyện và tuyến nhân vật phức tạp cùng những câu chuyện điều tra bên lề và những trận chiến chung cuộc có khớp vào khung thời lượng 95 phút ngắn đáng kể của bộ phim, sự thật là chu trình trong tiểu thuyết Dark Tower nào đã kết thúc. Người hâm mộ không biết “kết cuộc” hành trình truy tìm của Roland ra sao vì King, một cách cố tình, chưa bao giờ viết ra. Thay vì thế, ông tiết lộ rằng những sự kiện trong các câu chuyện có tính tuần hoàn và đã xảy ra nhiều lần trước đó. Ông còn ám chỉ rằng lần “tới” có thể cuộc truy tìm đó rốt cuộc cũng thành công và phá vỡ chu kỳ vòng lặp.

Trong phim, chìa khóa thành công nằm ở nhân vật cậu bé Jake (Tom Taylor), một cậu bé sống ở New York cuồng vẽ những hình dung không ngớt của mình về Roland, Tòa Tháp, và Người Áo Đen bí ẩn muốn phá hủy cái tháp. Jake tin rằng, rất đúng, những sinh vật ở thế giới khác có gương mặt con người đang làm việc cho Người Áo Đen, bắt cóc con nít từ thế giới của Jake và sử dụng chúng điều khiển tia sáng siêu nhiên nhắm vào Tòa Tháp. Khi chúng tìm Jake, cậu sử dụng hiểu biết có được từ sự tưởng tượng của mình để tránh né và trốn thoát qua nhiều cổng đa chiều đến thế giới của Roland, một xứ sở hoang vu cằn cỗi.

Những yếu tố và nhân vật giúp đỡ Roland trong hành trình của anh trên trang sách tất cả được tích hợp vào nhân vật Jake, biến câu chuyện của Roland thành câu chuyện của Jake một cách hiệu quả — có lẽ vì trọng tâm tất cả những câu chuyện của Stephen King đều nói về những cậu bé học để trở thành đàn ông. Ở đây, là Jake phải tìm ra Roland, biết về Tòa Tháp, và tối hậu ngăn chặn Người Áo Đen làm nó nổ tung. Nếu chuyện đó xảy ra, Roland cam đoan với Jake, bóng tối mà Tòa Tháp đã giữ lại trong nó — ám chỉ những nỗi kinh hoàng — sẽ bao trùm tất cả những thế giới riêng rẽ của họ.

Mối dây thân thiết hình thành nhanh chóng giữa Jake và Roland — một trong những yếu tố cốt tử nhất của loạt Dark Tower

Jake kết đôi với một Roland miễn cưỡng để đi từ thế giới điêu tàn của Roland trở lại thành phố New York náo nhiệt, ở đó họ hy vọng tìm thấy cổng đi vào hang ổ của Người Áo Đen để phá hủy nó trước khi nó phá hủy Tòa Tháp. Trong quá trình đó, họ cùng nhau chiến đấu với nhiều thế lực đen tối và cả mâu thuẫn về mục tiêu của chính Roland: anh chỉ muốn báo thù Người Áo Đen vì những chuyện xấu xa hắn đã gây ra trong quá khứ, hay anh muốn cứu thế giới?

Trong vai Jake, Tom Taylor đôi mắt trong sáng và ngang ngạnh, là phông nền tinh tế cho một xạ thủ chán đời của Idris Elba. Tuy không bao giờ biết chắc phim muốn làm gì với năng lực của Jake, và dường như cũng không biết liệu tương lai cậu có trở thành xạ thủ hay không, Taylor thể hiện tuyệt vời, qua đó cậu làm cho bạn không giận được việc cậu là nhân vật chính của bộ phim này chứ không phải Roland. Taylor làm chủ vai diễn của mình với một sự tự tin thận trọng, khiến người xem yêu mến. Mối dây thân thiết hình thành nhanh chóng giữa Jake và Roland — một trong những yếu tố cốt tử nhất của loạt Dark Tower — và năng lực của Jake đều trở nên đáng tin trong tay Taylor. Nếu cái nhìn trừng trừng giận dữ đầy nghi ngờ cáu kỉnh là bằng chứng của khả năng siêu nhiên, thì chắc Jake có thể tiếp quản cả thế giới này.

2. Cuối cùng Idris Elba có vai lớn trong một phim tiềm năng bom tấn, và anh thật hoàn hảo

Khi vai Roland về tay Idris Elba, ‘fan cuồng’ Stephen King phàn nàn vì King giữ kỷ lục hình dung nhân vật Gunslinger / Xạ Thủ, thành viên cuối cùng còn lại của một lực lượng chiến binh bảo vệ thế giới của Roland thoát khỏi bóng tối, theo kiểu Clint Eastwood — nói cách khác, nghĩa là đàn ông da trắng. Elba chứng minh với những ‘fan’ đó và sự xúc phạm của họ là sai mà chẳng cần nói một lời. Mạnh mẽ và lặng lẽ, theo diễn biến của bộ phim Roland của anh là một kẻ cô độc mệt mỏi, tan vỡ dần sống lại và học cách hy vọng lần nữa nhờ cuộc gặp gỡ giữa anh với Jake.

Mỗi khi Roland của Elba nhắm bắn, bạn hoàn toàn tin tưởng anh không chỉ bắn bằng súng mà bằng cả trái tim mình

Trên phim ta có thể không thấy hết những sự kiện đã diễn ra trong loạt truyện Dark Tower, nhưng Roland của Elba đã đồng hóa tất cả. Mỗi khi anh nhắm bắn, bạn hoàn toàn tin tưởng anh không chỉ bắn bằng súng mà bằng cả trái tim mình — một phần trong tín điều của Xạ Thủ. Elba là hiện thân thể chất của Roland, và anh còn cam kết với hành trình mơ hồ, hiếm khi được giải thích rằng anh là nhân vật thuyết phục sâu sắc nhất của bộ phim, dù không phải là vai chính. Khi chúng ta thấy Roland cố gắng tương tác với người qua kẻ lại trên đường phố New York hiện đại, thấy anh lạc lõng thế nào, những khoảnh khắc hài hước mới đượm nét buồn: đây là một người đàn ông hết thời thực sự mất tất cả, sẽ không tìm cách lấy lại, và biết điều đó.

Không có Idris Elba, Dark Tower dễ dàng sụp đổ dưới sức nặng vô lý của chính nó. Anh là trục bánh xe — thứ mà bộ phim cồng kềnh này hết sức cần. Trong vai Người Áo Đen, Matthew McConaughey có vẻ lúc thì chán nản lúc thì rối rắm bởi động cơ của mình trong The Dark Tower. Anh chủ yếu dường như làm đủ mọi thứ — bắt cóc trẻ con và buộc chúng bắn tia lazer vào pháo đài đa chiều — chỉ nhằm chọc tức bạn cũ Roland. (Quá khứ và quan hệ của họ chưa bao giờ được giải thích đầy đủ.) Anh cũng có vẻ nhận biết, trong khi Roland thì không, rằng họ làm tất cả những chuyện này nhiều lần trước đó rồi, khiến cho động lực của họ thật khó cân bằng.

3. Phim xen kẽ giữa những ý tưởng cốt truyện vô lý với kinh hoàng thực sự, những khoảnh khắc hài hước biến phim trở thành một thành công đúng kiểu Stephen King

Dù Người Áo Đen của McConaughey không thực sự đáng sợ, những quái vật trong Tòa Tháp ta nhìn thấy thấp thoáng thực sự rùng rợn và thú vị. Hiệu ứng phim rất đỉnh, và nhắc nhớ rằng đa thế giới của King xoay quanh một quan điểm hư cấu huyền bí về những nỗi kinh hoàng trong vũ trụ ngoài kia. Những quái vật ghê rợn đó có thể khiến một số người cảm thấy như là đạo Stranger Things, nhưng đừng để bị ấn tượng sai lầm: thực chất đạo diễn Arcel vinh danh truyền thống kiểu Lovecraft* lâu đời của King.

Arcel cũng đã làm tốt hết mức để vận hành kết nối liên thông thế giới của King, liên hệ nhiều cuốn sách của ông chưa bao giờ thực sự lên được màn ảnh rộng cho đến nay. Thế giới Dark Tower về cơ bản gắn kết tất cả thế giới của King lại với nhau; nhân vật từ Dark Tower xuất hiện trong các cuốn khác, và các nhân vật hư cấu của ông di chuyển giữa những thế giới bên trong Tòa Tháp.

Yếu tố duy nhất mà chúng ta từng thấy trong phim Stephen King lại ít thấy trong cốt truyện này: The Shining. Người hâm mộ Stephen King, hay phim của Kubrick, có thể nhớ rằng “shine” là năng lực siêu nhiên hiếm: đọc được tâm trí và ý nghĩa tương lai. Xuyên suốt Dark Tower, Jake được cho biết cậu là “shine”, cậu có năng lực “shine”, và đó là năng lực hiếm — hiếm đến mức chúng ta thấy rất ít nhân vật của King có và bao nhiêu thập niên rồi.

4. Chỗ nào Dark Tower thất bại, nó thất bại rõ ràng. Nhưng nói thật nhé, ai quan tâm?

Người Áo Đen của McConaughey

Từ cảnh đầu tiên, khi chúng ta thấy một nhóm trẻ con bị dồn thành bầy đến chỗ máy phóng tia laser siêu nhiêu hoàn toàn không rõ tình huống, The Dark Tower tạo ra cảm giác vội vã, giữa cuộc chiến mà phim không bao giờ để mất đi hoàn toàn.

Nhưng chẳng phải vậy là dở. Thực ra, đó là một phần trong những gì làm cho phim thú vị. Đi trước những giải thích và câu chuyện nền dài dòng, và trong khi tạo ra cấu trúc kể chuyện không liền lạc, điều đó cho phép một câu chuyện nhịp nhanh được kể chủ yếu qua nỗi sợ hãi và quái vật và rất nhiều màn đấu súng và Idris Elba hỏi Jake rằng các con thú trong thế giới của cậu vẫn còn biết nói chứ. Có một niềm vui sướng cơ bản cực kỳ trong The Dark Tower khiến nó trở thành một phim Stephen King hơn bất kỳ phim Stephen King nào khác kể từ sau Stand By Me.

Có lẽ có rất nhiều lý do để ghét The Dark Tower nếu bạn muốn vạch vòi ra. Nhưng nếu bạn kỳ vọng một câu chuyện kỳ ảo vui nhộn có tình cảm và một vài kinh dị, bạn cũng có thể tìm thấy nhiều lý do để thích.

Suy cho cùng: Ta đâu có xem phim Stephen King bằng lý trí. Ta xem phim Stephen King bằng trái tim.

Đánh giá: ★★★½☆☆



* Howard Phillips Lovecraft (1890-1937) là nhà văn người Mỹ đạt nhiều thành công ở lĩnh vực truyện kinh dị giả tưởng. Trước khi Lovecraft mất trong nghèo khổ, các tác phẩm của ông vô danh và chỉ được đăng trên các tạp chí giả tưởng. Ngày nay, ông được đánh giá là một trong những nhà văn vĩ đại nhất thế kỷ 20 của thể loại truyện kinh dị. (Wiki)