Và nếu những phim này kẹt ở biên giới, bạn không thể nói các nhà làm phim đã không nỗ lực.

Với những khán giả quốc tế hiện nay chiếm đến hai phần ba tổng doanh thu của một phim bom tấn, các phim điện ảnh đang hướng tới thị hiếu và ‘khẩu vị’ của khán giả nước ngoài hơn bao giờ hết - từ nội dung đến tuyển diễn viên hay dựng cảnh. Một số phim hoạt hình thậm chí được thay người lồng tiếng, các nhân vật và những trò đùa từ nước này sang nước khác.

Fast Five - Bộ phim đang thành công ở cả phòng vé trong nước
và nước ngoài nhờ địa phương hóa tác phẩm

"Nếu có những câu chuyện có vẻ quá tập trung vào Mỹ ở khâu viết kịch bản, đặc biệt với một phim hành động hay khoa học viễn tưởng lớn, chúng tôi cố gắng tìm giải pháp giúp bộ phim mang tính toàn cầu hơn," Tomas Jegeus, đồng chủ tịch bộ phận quốc tế hãng phim 20th Century Fox, cho biết.

Bằng chứng về sự chú trọng đó rất rõ ràng cho đến năm nay khi ngày càng nhiều rạp chiếu phim tham gia thị trường quốc tế. Bộ phim năng động về trộm cắp Fast Five, được quay tại Rio de Janeiro và trưng ra một dàn diễn viên hấp dẫn toàn cầu, đã dẫn đầu phòng vé khắp thế giới nhiều tuần liền. Doanh thu của bộ phim vừa đủ vượt qua phim hoạt hình Rio, cũng được thực hiện ở Brazil.

Cả hai phim đều ra mắt tại những quốc gia được chọn lọc trên thế giới sớm hơn Bắc Mỹ. Điều đó tạo ra một khuôn mẫu, từng hiếm gặp, giờ lại bình thường – làm nổi bật những mối bận tâm về vi phạm bản quyền và tầm quan trọng của khán giả quốc tế.

"Các hãng phim muốn làm ra những tác phẩm hội nhập với khẩu vị quốc tế và trong các thể loại vượt qua văn hóa và ngôn ngữ," Paul Dergarabedian, giám đốc bộ phận phòng vé của Hollywood.com, nhận định. "Đây là một công việc kinh doanh toàn cầu và không còn vấn đề những ngôi sao là ai, mà là họ đến từ đâu."

Điều này có thể thấy trong việc tuyển diễn viên đa quốc gia của những phim sẽ là bom tấn mùa hè như Pirates of the Caribbean: On Stranger Tides, trình làng trong tuần lễ từ 20/5, sau sự ra mắt gây chú ý hôm thứ bảy 14/5 tại Liên hoan phim Cannes, và tác phẩm nặng ký của Anh X-Men: First Class.

"Nếu bạn có khả năng thuê một diễn viên có tiếng ở nước ngoài, hãy cố làm điều đó," lời khuyên của nhà sản xuất Pirates Jerry Bruckheimer, bộ phim có đến hai nhân sự mới - nữ diễn viên Tây Ban Nha Penelope Cruz và diễn viên Anh Ian McShane - vào vai chính. "Sự nổi tiếng trên thế giới của một diễn viên chỉ giúp lôi kéo khán giả."

Sắc thái hài hước thay đổi một cách rõ rệt theo văn hóa các nước cũng trở thành một con đường phổ biến để kích thích nguồn lợi phòng vé. Các hãng phim 20th Century Fox và Blue Sky đã tạo ra những kỳ công lồng tiếng và địa phương hóa những tình tiết hài hước cho loạt phim hoạt hình Ice Age của họ. Tổng doanh thu của loạt phim tăng từ 383 triệu USD cho phần đầu năm 2002 lên 886 triệu USD với Dawn of the Dinosaurs, phần ba của loạt phim.

"Những phim này không dựa trên một nền văn hóa đặc biệt nào, vì vậy bạn có thể lồng tiếng cho phim và các tác phẩm trở thành những sản phẩm nội địa cho mỗi quốc gia," nhà làm phim Brazil Carlos Saldanha, đạo diễn của Rio và Ice Age, nói.

Hãng phim hoạt hình Pixar sẽ hết sức tuân theo công thức đó mùa hè này, địa phương hóa Cars 2 trong sáu quốc gia khác nhau bằng cách làm phụ đề trong một chiếc xe khác cho một cảnh diễn ra tại một bữa tiệc Tokyo.

Lái xe của NASCAR Jeff Gordon lồng tiếng ở Mỹ, nhưng sẽ được thay thế trong một cảnh bằng những người được yêu thích ở địa phương như tay đua Australia Mark Winterbottom và vận động viên đua xe công thức một Tân Ban Nha Fernando Alonso.

Pixar đã tiến hành địa phương hóa Cars 2 để hấp dẫn khán giả thế giới hơn

"Pixar rất quan tâm đến việc làm cho tác phẩm trở nên càng đặc trưng cho các quốc gia này càng tốt," nhà sản xuất Cars 2 Denise Ream nói. "Đây là phim lớn nhất của Pixar. Tôi thích nói đùa rằng chúng tôi đã xây dựng một thế giới cho bộ phim."

Kiểu dựng phim nặng nề này có thể gây khó khăn trong quá trình sản xuất nhưng đã chứng tỏ hữu ích với lợi nhuận của bộ phim. Phần đầu của Cars nói về những nhân vật tự động ở trong bối cảnh Mỹ đặc trưng, đã thành công về thương mại ở Bắc Mỹ. Tuy nhiên, ở nước ngoài, các khán giả không kết nối được với câu chuyện hoài cổ của phim, và phim đã thất bại trong việc cân bằng với doanh thu trong nước, một điều hiếm gặp ở thể loại này.

Cars 2 đưa các nhân vật đến khắp nơi trên thế giới, một ý tưởng do đồng biên kịch và nhà sản xuất của phim, giám đốc sáng tạo của Pixar John Lasseter đưa ra trong khi đi tuyên truyền cho phần đầu.

Tương tự, cuộc sống về đêm khét tiếng của Bangkok có vẻ là bối cảnh hoàn hảo cho The Hangover Phần II. Và chuyển Fast Five đến Rio cho thấy một phần của nỗ lực phối hợp để mang đến cho thương hiệu này một sự hấp dẫn lớn hơn vượt qua nguồn gốc Mỹ tự nhiên của phim, David Kosse, giám đốc bộ phận quốc tế của hãng phim Universal, tiết lộ.

"Đây không phải là một phim về xe hơi," Kosse nói. "Chúng tôi đang khai thác những người chưa xem những phim khác muốn thưởng thức một phim về trộm cắp."

Người theo dõi phòng vé Dergarabedian lưu ý một lý lẽ phổ biến rằng các phim hành động sử thi và phim giải trí siêu người hùng rất gần với các thể loại dành cho khán giả nước ngoài. Nhưng ông cho rằng các phim hài như Hangover Phần II cũng có tác dụng, mang đến một phạm vi hài hước rộng rãi.

Về việc ác cảm lâu đời của thế giới đối với các phim cao bồi Mỹ có thể ảnh hưởng đến phim cao bồi khoa học viễn tưởng tháng 7 Cowboys & Aliens như thế nào, Dergarabedian cười.

"Sự kết hợp các chủ đề chính xác là lý do bộ phim sẽ phù hợp với khán giả ngoài nước," ông cho biết. "Thêm nữa, phim còn có James Bond (Daniel Craig) đóng chính. Họ đã nghiên cứu kỹ rồi."