Có vẻ là lạc quan, đặc biệt khi doanh thu phòng vé Bắc Mỹ năm 2020 sụt
xuống mức thấp nhất lịch sử là 2,27 tỉ đôla do đại dịch virus corona gây
ra, nhưng ngành kinh doanh chiếu bóng toàn cầu đã sẵn sàng cho sự trở
lại vào năm 2021.
Tuy nhiên, có thể mất một vài tháng.
Làm sao lại có thể tiên tri một dự báo vô lý như vậy? Các tập đoàn giải
trí, như AT&T, say sưa tung ra các dịch vụ phát trực tuyến của riêng
họ, với tầm nhìn về giá cổ phiếu 500+ đôla nhảy múa trong đầu.
Vả
lại, chẳng phải là nhiều rạp chiếu bóng dự kiến đóng cửa sao? Khi
tin đồn phá sản tiếp tục xoay quanh AMC và Cineworld, kỳ vọng thị trường
Mỹ-Canada thặng dư màn chiếu (hiện ở mức 41.172) sẽ thu hẹp đáng kể ít
nhất là 5.000 màn chiếu, theo nguồn tin.
Quan điểm cho rằng doanh
thu phòng vé toàn cầu là do đợt đóng cửa ồ ạt — đặc biệt là vào thời
điểm đen tối khi chúng ta chứng kiến 60% tổng số rạp chiếu phim
Mỹ-Canada đóng cửa, cùng với một số thị trường chính như Los Angeles,
thành phố New York, London, v.v. — bắt nguồn từ việc hầu hết các hãng
phim lớn tiếp tục tin tưởng vào cửa sổ phát hành rạp. Bất chấp suy
giảm dự kiến, cửa sổ phát hành rạp vẫn là công thức tài chính mạnh mẽ
mang lại nhiều thành quả trong doanh thu hạ nguồn của nó. Không có gì
đánh bại được màn ảnh rộng và các hãng phim có kế hoạch dài hạn để cam
kết với cửa sổ phát hành rạp.
Điều này khá rõ ràng khi Giám đốc điều hành Disney Bob Chapek tuyên bố
vào đầu tháng 12 rằng phát trực tuyến trong tương lai của hãng phim này
đặt nặng lên vai các tài sản chiếu rạp có tên tuổi. Chapek nói trong
Ngày hội Nhà đầu tư của Disney, “Chúng tôi đã đạt doanh thu phòng vé 13
tỉ đôla vào năm ngoái và đó không phải là chuyện đáng để xem thường.
Chúng tôi đã xây dựng những chuỗi phim đó thông qua cửa sổ phát hành
rạp.”
Việc cửa sổ phát hành rạn vỡ chắc chắn sẽ xảy ra dù có hay
không có Covid-19, và đại dịch chỉ đẩy nhanh quá trình này. Bí quyết cho
tất cả các hãng phim là tìm ra số ngày thích hợp để tối đa hóa doanh
thu ở rạp chiếu trước khi chuyển xuất phẩm sang các phương tiện giải trí
gia đình khác.
Chapek nói: “Đó là vấn đề cân bằng và theo sát
người tiêu dùng khi thực hiện quá trình chuyển đổi đó. Chúng tôi cần
phải linh hoạt để hiểu tất cả các dấu hiệu, dù đó là Covid hay thay đổi
hành vi của người tiêu dùng để chúng tôi có thể nhanh chóng đưa ra quyết
định.” Eric Handler, giám đốc điều hành MKM Partners của Media &
Entertainment Equity Research, tin rằng phần lớn các hãng phim sẽ không
từ bỏ việc kiếm tiền từ cửa sổ chiếu rạp: “Disney đã làm rất tốt khi tối
đa hóa doanh thu qua tất cả các cửa sổ phát hành.”
Trước đại dịch, Bad Boys for Life đang làm ăn rất tốt ở phòng vé. Năm 2019, ngành công nghiệp này đạt doanh thu phòng vé toàn cầu 42 tỉ USD
|
Phó chủ tịch kiêm giám đốc phân phối Peter Levinsohn của Universal cho
biết: “Chúng tôi rất lạc quan về triển vọng của phòng vé nội địa khi các
rạp chiếu phim hoạt động hết công suất; có khả năng sẽ hợp nhất một số
rạp chiếu, nhưng chúng tôi tin rằng doanh thu bán vé sẽ được tái phân
phối giữa các rạp còn lại và có rất ít tác động đến doanh thu phòng vé
trong tương lai.”
Trong khi Universal bị Hiệp hội các chủ rạp
quốc gia và chuỗi rạp hàng đầu AMC chỉ trích vì bất ngờ phát hành VOD
cùng ngày với phát hành rạp bộ phim
Trolls World Tour của
DreamWorks Animation khi bắt đầu đại dịch — một thử nghiệm đã kiếm hơn
100 triệu đôla được báo cáo với NBCUniversal — những cái đầu lạnh hơn đã
thắng thế. Hãng phim đã thương lượng một kế hoạch rút ngắn thời gian
chiếu rạp, rất có thể trở thành tiêu chuẩn của ngành trong tương lai: 17
ngày chiếu rạp đối với tất cả các phim dưới 50 triệu USD trước khi
chuyển sang PVOD, và 31 ngày cho những bộ phim trên 50 triệu.
Đó
không phải là quy tắc cứng nhắc về khi nào Uni sẽ lấy phim ra khỏi rạp,
mà là một tham số về khi nào thì hãng phim có thể thu hoạch từ hai cửa
sổ cùng một lúc. Mặc dù hãng phim tỏ ra lạc quan về kế hoạch này, đã
được tiến hành từ cuối mùa thu với các tựa phim của Focus và Uni, chúng
ta vẫn chưa nghe điểm nổi bật về doanh thu và liệu họ có tiếp tục trong
một thị trường sau đại dịch hay không; một điểm thỏa thuận chính là hãng
phim đã bắt đầu với các công ty vận hành chuỗi rạp lớn như AMC,
Cinemark và Cineplex Odeon về doanh thu PVOD. Năm kỳ cuối tuần sau khi
phát hành,
The Croods: A New Age của Universal đã thu về 30,3 triệu đôla trong nước, 100 triệu đôla trên toàn thế giới và mới đây đã phát hành PVOD.
Năm kỳ cuối tuần sau khi phát hành, The Croods: A New Age của Universal đã thu về 30,3 triệu đôla trong nước, 100 triệu đôla trên toàn thế giới và mới đây đã phát hành PVOD
|
Bất chấp chiến thắng của Warner Bros ở cuối tuần qua với
Wonder Woman 1984
đã thu về 16,7 triệu đôla trong nước, một kỷ lục trong đại dịch, với 85
triệu đôla toàn cầu cho đến nay trong mô hình táo bạo phát hành rạp
cùng ngày lên HBO Max, ai nói một cửa sổ phát hành mới vừa được sinh ra
thì chớ có tin. Sẽ nói thêm về điều này sau.
Còn phải chờ từ bốn
đến sáu tháng cho đến khi hy vọng là vaccine dập tắt được các ca nhiễm
Covid-19 một lần nữa và các rạp chiếu phim cũng như các thị trường có
thể mở cửa trở lại hoàn toàn với các khán phòng có sức chứa cao. Như
chúng ta đã học được từ
Tenet vào cuối tháng 8, vấn đề không
phải là một bộ phim mà phải là cả một dàn phim mới mang công việc kinh
doanh quay trở lại. Sự phục hồi của doanh thu phòng vé cũng phụ thuộc
vào việc các hãng lớn cam kết chi 100 triệu đôla cho các chiến dịch
quảng bá toàn cầu các phim sự kiện của họ. Hy vọng bộ phim 007
No Time to Die được chờ đợi từ lâu của MGM và
Peter Rabbit 2: The Runaway
của Sony sẽ là những cú bùng nổ lớn đầu tiên mà chúng ta thấy vào cuối
tuần lễ Phục sinh ngày 2 tháng 4 — đó là nếu hai bộ phim đó không được
sắp lịch lại (và chúng ta sẽ biết điều đó vào tháng 2). Mặt khác, nhiều
người đang mong chờ bộ phim Marvel
Black Widow phát hành ngày 7
tháng 5 để mang lại lợi nhuận kinh doanh. Cho đến lúc đó, hãy mong đợi
nhiều phim hãng lớn hơn, ngoại trừ các tựa Warner-HBO Max, sẽ rời khỏi
hành lang phát hành bốn tháng tới.
Peter Rabbit 2: The Runaway của Sony sẽ là một trong những cú bùng nổ lớn đầu tiên mà chúng ta thấy vào cuối tuần lễ Phục sinh ngày 2 tháng 4
|
“Các nghệ sĩ vẫn sẽ muốn làm những bộ phim có tác động văn hóa; phim
chiếu rạp và được phát hành rộng rãi trên toàn cầu là những yếu tố tạo
nên tác động như vậy. Khán giả vẫn sẽ muốn đi,” chủ tịch Sony Pictures
Entertainment Motion Picture Group Tom Rothman cho biết. “Ba hoặc bốn
tháng tới sẽ rất nghiệt ngã — chúng ta vẫn đang ở trong đường hầm, nhưng
có ánh sáng ở cuối đường hầm.”
Năm 2021 sẽ giải quyết toàn bộ khái niệm “Khách hàng được quyền quyết định” như thế nào?WarnerMedia
của AT&T đã biện hộ rằng chiến lược phát hành tại rạp-HBO Max 2021
của họ là chiến lược “khách hàng có quyền quyết định”. Đó là một tiếng
chuông táo bạo ngang với khẩu hiệu MAGA (Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại)
từ chiến dịch của Donald Trump. Một số người trong nghề cho rằng động
thái của WarnerMedia là một cách để hãng phim chuyển đổi thành một
Netflix khác, và bỏ rơi rạp chiếu. Chẳng hạn, Eric Handler không nghĩ
rằng Warners có thể không có doanh thu phòng vé toàn cầu của họ, năm
ngoái thu về 4,4 tỉ đôla.
Một nguồn tin trong ngành trong một ghi chú cho các đồng nghiệp của mình đã gọi việc phát hành
WW1984 là
“một tính toán sai lầm” do doanh thu phòng vé toàn cầu 1 tỉ đôla mà
hãng phim đang bỏ qua vì vội vàng loại bỏ rạp chiếu quá sớm. WarnerMedia
chưa bao giờ báo cáo bất kỳ số lượng người xem nào đối với
WW1984,
hoặc số lượng thuê bao chính xác mà bộ phim đã mang lại vào kỳ cuối
tuần. Phần tiếp theo của Patty Jenkins đã thu về 85 triệu đôla toàn cầu
trong hai kỳ cuối tuần đầu tiên, con số này so với tổng doanh thu hai kỳ
cuối tuần của phim đầu vào năm 2017 là 438,3 triệu đôla (tổng kết là
822,3 triệu đôla toàn cầu).
WarnerMedia rõ ràng sẵn sàng hy sinh doanh thu phòng vé để tăng lượng thuê bao cho HBO Max
|
“Theo như mô hình phát trực tuyến rạp chiếu cùng ngày của Warner, tôi
không nghĩ nó bền vững. Có lẽ họ đi cả năm với mô hình này. Các đại lý
tài năng không hài lòng, và giờ đây ăn chia cho thân chủ của họ bị thiệt
hại. WarnerMedia rõ ràng sẵn sàng hy sinh doanh thu phòng vé để tăng
lượng thuê bao cho HBO Max. Do đó, có nghĩa là sẽ gây thua lỗ đáng kể
cho hoạt động kinh doanh của Warner Bros khi họ tăng cường dịch vụ SVOD.
Nó sẽ làm tổn hại đến dòng tiền và AT&T có một núi nợ phải trả,
trong khi cố gắng giữ cho các cổ đông hài lòng,” Handler nhận xét.
Kể
từ khi công bố chiến lược chiếu rạp-HBO Max 2021 vào ngày 3 tháng 12,
giá cổ phiếu của AT&T giảm 2% xuống còn 28,55 đôla. Các nguồn tin
trong ngành đã chỉ ra rằng WarnerMedia sẽ gần như không thể thu hồi được
bất kỳ khoản thất thu doanh thu rạp chiếu vào năm 2021 thông qua việc
tăng số lượng thuê bao HBO Max. Đầu tiên, dịch vụ trực tuyến này trong
tình cảnh khó khăn ở chỗ không phải tất cả 38 triệu lượt đăng ký HBO và
HBO Max cộng lại đều hoạt động đầy đủ. Thứ đến, bản thân HBO Max không
kiếm ra thêm tiền trừ phi có thuê bao mới.
Mặc dù
Wonder Woman 1984
mở màn đánh dấu kỷ lục ra mắt trong đại dịch, nhưng đừng giải thích
điều đó là “người tiêu dùng đã quyết định nơi họ muốn xem phim và chọn
rạp chiếu hơn là phát trực tuyến.” Chúng ta đang ở trong một cơ sở hạ
tầng chiếu bóng hỏng hóc, không phải là thị trường bình thường, và khi
người xem phim nắm bắt được thực tế là họ có thể xem một bộ phim của
Warner Bros miễn phí tại nhà, thì việc tàn sát lẫn nhau về doanh thu
phòng vé rất có thể xảy ra. Kỳ vọng của ngành về kế hoạch rạp chiếu-HBO
Max cùng ngày là màn ảnh rộng sẽ loại bỏ mô hình này một khi thị trường
trở nên sôi động trở lại và các hãng phim đối thủ cam kết thêm phim theo
cửa sổ phát hành.
STXfilms đã đối phó với những khó khăn không ngờ của đại dịch bằng
cách kiếm tiền từ phim của mình thông qua nhiều phương tiện khác nhau,
bao gồm việc bán My Spy cho Amazon
|
“Giống như trong mọi ngành, khái niệm ‘cho người tiêu dùng cái họ muốn’
phải tìm được điểm cân bằng với cái doanh nghiệp cần làm để tiếp tục
thành công,” Adam Fogelson chủ tịch của STXfilms Motion Picture Group,
nói với
Deadline. “Các hãng phim cần tạo ra những nội dung và
cũng mang lại nhiều lợi nhuận. Người tiêu dùng cần trả một mức giá hợp
lý — theo xác định của cả hai bên — để xem nội dung đó ở đâu và khi nào
họ muốn. Và các nhà rạp cũng cần phải vận hành một công việc kinh doanh
thành công. Bây giờ, mọi người đều có giả thuyết về mức giá nào trên hạ
tầng nào trong khung thời gian nào sẽ ảnh hưởng đến toàn bộ hệ sinh
thái. Nhưng cho đến nay chỉ mới là giả thuyết. Vì vậy, các hãng phim đã
chọn nhiều cách khác nhau để đối phó với những thách thức trước mắt,
nhưng tôi chắc chắn rằng chúng ta sẽ thấy sự phát triển hoặc kết hợp của
các mô hình phân phối khác nhau khi chúng ta học hỏi được từ thực tế.”
STXfilms
đã đối phó với những khó khăn không ngờ của đại dịch bằng cách kiếm
tiền từ phim của mình thông qua nhiều phương tiện khác nhau, bao gồm
việc bán
My Spy cho Amazon (có phần tiếp theo đang triển khai), PVOD và phát hành HBO từ 20 triệu đến 30 triệu đôla bộ phim hành động
Greenland của Gerard Butler cùng với tổng doanh thu gần 48 triệu đôla ở nước ngoài, và phát hành PVOD bộ phim ly kỳ về đại dịch
Songbird.
Sony đã đối phó với đại dịch bằng cách đưa phim của mình lên kệ,
hoặc bán cho một dịch vụ phát trực tuyến, hoặc duy trì một bản phát hành
rạp chiếu rộng rãi, chẳng hạn phát hành toàn cầu vào dịp lễ gần đây của
Monster Hunter
|
“Khi chuyển sang khung thời gian 17 ngày (tùy tầm cỡ của bộ phim), mục
tiêu của chúng tôi là tìm ra sự cân bằng phù hợp giữa việc duy trì một
khoảng thời gian độc quyền chiếu rạp tối thiểu, đặc biệt là đối với
những bộ phim lớn hơn và tạo ra một đề xuất tiêu dùng mạnh cung cấp tùy
chọn cho người xem phim,” Levinsohn nói. “Chúng tôi chưa bao giờ coi
PVOD là sự thay thế cho rạp chiếu, mà là một sự tăng cường cho phát hành
rạp thì đúng hơn. Khi kinh doanh giải trí gia đình ngày càng thu hẹp,
tính kinh tế của việc phát hành phim tại rạp chiếu trở nên thách thức
hơn. Quá nhiều phim đang bị loại khỏi hệ sinh thái, vì vậy mục tiêu của
chúng tôi là thực hiện chiến lược tăng cường hiệu quả hoạt động kinh
doanh bằng cách cung cấp phim cho người tiêu dùng tại nhà khi mức độ
nhận biết bộ phim ở mức cao nhất. Chúng tôi vẫn tin rằng việc phát hành
tại rạp trước là con đường đúng đắn để đi; nếu thị trường thay đổi,
chúng tôi là một công ty rất năng nổ và sẽ phản ứng tương ứng.”
Rothman
nói: “Sự hài lòng của khách hàng là dứt khoát — nhưng người tiêu dùng
quyết định các tham số kinh doanh của bạn là chuyện hoàn toàn khác. Hãy
làm những gì tốt nhất cho tài sản.”
Jared Leto trong phim Morbius đã được dời phát hành đến tháng 10
|
Giống như nhiều hãng phim khác, Sony đã đối phó với đại dịch bằng cách
đưa phim của mình lên kệ, hoặc bán cho một dịch vụ phát trực tuyến như
Apple (
Greyhound) hay Hulu (
Happiest Season), hoặc duy trì một bản phát hành rạp chiếu rộng rãi, chẳng hạn phát hành toàn cầu vào dịp lễ gần đây của
Monster Hunter. Hãng vẫn rất tin tưởng vào cửa sổ phát hành rạp và đã chứng minh điều đó bằng cách lùi các phim tài sản trí tuệ lớn hơn như
Morbius,
Venom 2 và
Ghostbusters: Afterlife đến những ngày sâu hơn trong lịch phát hành.
“Trước đại dịch,
Bad Boys for Life
đang làm ăn rất tốt ở phòng vé. Năm 2019, ngành công nghiệp này đạt
doanh thu phòng vé toàn cầu 42 tỉ USD. Đó là một chỉ báo về hành vi của
người tiêu dùng, và thành công đó không phải vì không có bất cứ thứ gì
để xem ở nhà,” Rothman nói. “Kinh doanh điện ảnh đã cạnh tranh với giải
trí gia đình kể từ khi truyền hình ra đời vào những năm 1950. Các câu
hỏi luôn được đặt ra: ‘Tại sao người ta đi xem phim nếu có VHS ở nhà?’,
‘Tại sao người ta lại đi xem phim khi ở nhà có 300 kênh truyền hình
cáp?’, ‘Tại sao người ta lại đi xem phim nếu có nội dung phát trực tuyến
ở nhà?’ Câu trả lời: Bởi vì thú vị và khác biệt. Đó cũng là lý do tại
sao người ta chọn xem một vở diễn Broadway, một sự kiện thể thao trực
tiếp hoặc một buổi hòa nhạc.”
Bất chấp mối quan hệ hiện tại của
ngành điện ảnh với dịch vụ phát trực tuyến, và phản ứng tự phát thử
nghiệm các mô hình phân phối trong thời đại dịch, vẫn thịnh hành lý lẽ
thường tình về triển vọng dài hạn của ngành kinh doanh chiếu bóng và
khán giả sẽ quay trở lại.
Không có gì đánh bại được màn ảnh rộng và các hãng phim có kế hoạch dài hạn để cam kết với cửa sổ phát hành rạp
|
Fogelson nói: “Người ta thích ra khỏi nhà và có những trải nghiệm thú
vị, cảm xúc cùng nhau. Tôi không nghĩ điều đó sẽ thay đổi.”
“Chúng
tôi ở Universal rất lạc quan về tương lai. Ban lãnh đạo của chúng tôi
nói về thập niên 2020 dậy sóng,” Levinsohn nói. “Tất cả chúng ta đều mắc
kẹt trong nhà và ai nấy đều khao khát được ra ngoài.”
Dịch: © Hải Đăng @Quaivatdienanh.com
Nguồn: Deadline