• 5 chuyện hoang đường của Hollywood

Từ trái qua: Janelle Monae, Taraji P. Henson và Octavia Spencer trong phim Hidden Figures

Chúng ta sắp vào mùa phim bom tấn, được thiết kế bao đời để lấy tiền của bọn trai trẻ bằng các người hùng nam nhi, phép phù thủy vi tính và những cô gái trẻ cần thiết bên cạnh. Nhưng trong một tín hiệu cho thấy những hãng phim phản ứng chậm chạp đang đặt cược lợi nhuận vào việc mua vui cho khán giả rộng rãi hơn — điều mà bên truyền hình đã biết làm từ lâu — hè 2017 sẽ mang đến những chọn lựa thay đổi cho các công thức đã thử đến mòn, với những phim như Wonder Woman, do Gal Gadot đóng; Atomic Blonde với Charlize Theron; và tiểu sử Tupac Shakur, All Eyez on Me, với Demetrius Shipp Jr. vào vai chính.

Có bằng chứng phong phú cho thấy sự đa dạng được tưởng thưởng. Phụ nữ chiếm hơn một nửa số người đi xem phim, và Hiệp hội Điện ảnh Hoa Kỳ (Motion Picture Association of America – MPAA) đã phát hiện số liệu người đi xem phim thường xuyên là người Mỹ gốc Phi, gốc Latinh và gốc Á tăng lên, trong khi số lượng người da trắng đi xem phim thường xuyên đang giảm xuống. “Bạn sẽ khó tìm được bất cứ ai có cương vị quan trọng ở Hollywood ngày nay mà còn nghi ngờ tính đa dạng có lợi cho dòng lợi nhuận cuối cùng,” Darnell Hunt, giáo sư xã hội học và nghiên cứu về người Mỹ gốc Phi tại University of California, Los Angeles, nói. “Vấn đề là làm sao đạt được điều đó, nên mới có chỗ cho những lời nói dối theo quán tính ì.”

Sau đây là một vài điều hoang đường về phòng vé vẫn còn tiếp tục được cập nhật, nếu không chịu vạch trần.

Chuyện hoang đường số 1:
Phim có diễn viên da đen hoặc nhóm thiểu số không bán được ra nước ngoài

Cảnh trong phim Straight Outta Compton

Người ở Hollywood không ngừng, nếu không hoàn toàn công khai, nói đến sự thật được coi là hiển nhiên này giữa cơn phản ứng #OscarsSoWhite. Vấn đề là, càng lúc họ càng sai. Hidden Figures, với ba nữ diễn viên chính da đen, thu được 60 triệu đôla ngoài Bắc Mỹ (229 triệu đôla tổng cộng); Straight Outta Compton lấy về 40 triệu từ nước ngoài (trên 161 triệu ở Bắc Mỹ); Moonlight, phim thắng giải Oscar có kinh phí 1,5 triệu, đã thu được khoảng 53 triệu — với gần một nửa con số này là từ nước ngoài. The Fate of the Furious, có đạo diễn người da đen và một dàn diễn viên đa dạng, vừa đạt đỉnh 1 tỉ đôla toàn cầu. “Sự thực thế giới là một nơi đa dạng,” giáo sư Hunt nói. “Làm sao bạn lại không thể hiện điều đó trên phim, khi khán giả thể hiện rõ họ muốn thấy những con người như họ, những người họ có thể liên hệ, và có thể xem là người hùng, chứ không phải người cộng tác hay người làm nền?”

Cảnh trong phim Pitch Perfect 2

Phụ nữ chiếm đến 52% người đi xem phim, theo MPAA, nên việc có khán giả cho những phim với vai chính là phụ nữ thì đâu có gì ngạc nhiên. Những phim chuỗi do phụ nữ dẫn dắt gồm Hunger Games, thu hoạch gần 3 tỉ đôla toàn cầu, và hai phim Star Wars mới nhất, cộng lại kiếm được 3 tỉ đôla và vẫn còn đang tiếp tục. Pitch Perfect, với dàn diễn viên toàn nữ, là một thành công bất ngờ năm 2012, thu 115 triệu đôla và những tràng pháo tay hoan hô từ tất cả mọi người; phần tiếp theo thu được còn hơn gấp đôi con số đó. Thế mà nữ chỉ chiếm 30% vai chính trong tốp phim có doanh thu hàng đầu ở Bắc Mỹ năm 2016 — mà đó đã là đỉnh cao lịch sử gần đây rồi.

Helen Mirren trong phim Eye in the Sky

Đó là bí ẩn của lý do tại sao Hollywood lại không mua vui nhiều hơn cho thế hệ baby boomer, nhất là với thành công của hai phim Best Exotic Marigold Hotel, có dàn diễn viên gạo cội và thu tổng cộng 222 triệu đôla. Nhưng nghiên cứu từ University of Southern California cho thấy trong tốp 100 phim có doanh thu cao nhất năm 2015, chỉ 11% những vai có thoại dành cho diễn viên 60+. Điều này bất chấp nghiên cứu gần đây của Hiệp hội người về hưu Hoa Kỳ phát hiện gần một phần ba người đi xem phim ở độ tuổi 50+ và họ chiếm ba phần tư lượt xem phim nghệ thuật. Và nhiều phim độc lập hàng đầu của năm ngoái có diễn viên chính cao tuổi mà tình cờ lại là, ồ, phụ nữ. Hãy nghĩ đến Eye in the Sky, có Helen Mirren đóng chính, Hello, My Name Is Doris với Sally Field, và The Lady in the Van với Maggie Smith.

Hugh Jackman trong phim Logan

Mặc dù phim loại PG-13 có thể là đặt cược phòng vé an toàn — theo MPAA, năm 2016 chúng chiếm 14 trong tốp 25 phim doanh thu hàng đầu — các thành công đình đám nhãn R gần đây cho thấy có khán giả cho phim thô bạo hơn. Logan, phần tiếp theo đẫm máu của loạt Wolverine, chưa đầy hai tháng đã đem về hơn 600 triệu đôla. Get Out, phim ly kỳ phân tích nạn phân biệt chúng tộc kinh phí 4,5 triệu đôla, đứng đầu phòng vé tuần mở màn và từ đó đã kiếm được 193 triệu đôla toàn cầu. Và với 783 triệu đôla toàn thế giới, Deadpool (2016) trở thành phim nhãn R có doanh thu cao nhất mọi thời đại.

Từ trái qua: Mila Kunis, Kristen Bell và Kathryn Hahn trong phim Bad Moms

Chuyện này âm hưởng chuyện hoang đường số 2, theo đó chúng ta sẽ thêm vào: Bridesmaids (2011), 288 triệu đôla toàn cầu; Mean Girls (2004), 129 triệu; Bad Moms loại R hè năm ngoái, 184 triệu; và, trong nỗ lực tiêu diệt chuyện hoang đường này một lần cho xong, 9 to 5, phim hài của bộ ba Dolly Parton-Jane Fonda-Lily Tomlin đứng nhì bảng xếp hạng phòng vé năm 1980. Có những thành tích yếu kém — như phim làm lại Ghostbusters bị ‘dân mạng ném đá’ nặng nề năm ngoái. Nhưng theo đạo diễn của bộ phim, Paul Feig, nói với The Associated Press, “Nếu một bom tấn ‘khủng’ do nam dẫn dắt làm ăn không tốt, người ta đâu có bảo, ‘Ờ, chúng ta không thể để mấy gã đó đóng phim nữa.’”