• Bớt 'thức tỉnh' đỡ thua lỗ! Hollywood RỐT CUỘC đã học được bài học của mình chưa?

Trong một bài đăng dài trên Substack, Roy Price, người đã góp phần tạo dựng bộ phận phim truyền hình và điện ảnh của Amazon, đã quy sự sụp đổ chất lượng của ngành công nghiệp này là do những quyết định sáng tạo sai lầm. Ông lập luận rằng Hollywood đã từ bỏ lối kể chuyện sắc sảo, tập trung vào nhân vật để chuyển sang những kịch bản an toàn, phải đạo về mặt chính trị không có gì thách thức hay khiến khán giả bật cười.

Phim hài tuyệt chủng

Một trong những tổn thất lớn nhất? Phim hài. Roy Price chỉ ra rằng phim hài từng chiếm 15%-20% doanh thu phòng vé. Năm 2025, con số này chỉ còn chưa đầy 2%.

Chúng đã đi đâu? Hollywood thức tỉnh đã giết sạch phim hài.

Materialists, bộ phim hài lãng mạn với sự tham gia của Dakota Johnson, Pedro Pascal và Chris Evans, đã không thể mang đến những nhân vật chân thực hay thậm chí là câu chuyện cười đáng nhớ. Phim đã phát hành ở Việt Nam với tựa Một nửa hoàn hảo

Ngày nay, các biên kịch và đạo diễn rất sợ làm mất lòng bất kỳ ai. Những bộ phim hài kinh điển — Ghostbusters, Beverly Hills Cop, Caddyshack, The Hangover — sẽ không thể qua nổi ải chào hàng. Thay vào đó, các hãng phim kìn kìn cho ra những nội dung nhạt nhẽo, cố gắng thỏa mãn mạng xã hội nhưng quên mất sự hài hước.

Và không, phim hài không bí mật phát triển mạnh mẽ trên nền tảng phát trực tuyến đâu nhé. Price thách ai chỉ ra được một bộ phim hài độc đáo, xuất sắc nào trên nền tảng phát trực tuyến trong năm năm qua. Không hề có.

Thật trùng hợp (hoặc không phải là ngẫu nhiên đâu), doanh thu phòng vé Mỹ đã giảm khoảng 17% so với mức trước đại dịch. Price cho rằng việc thiếu khán giả của phim hài phần nào lý giải cho sự sụt giảm đó.

Elio thất bại thảm hại với một nhân vật chính nhàm chán và những mạch truyện cũ rích. Phim đã phát hành ở Việt Nam với tựa Elio: Cậu bé đến từ Trái Đất

Phát triển kém, nhân vật dở

Vấn đề còn sâu xa hơn chứ không chỉ phim hài. Price cho biết quy trình phát triển của Hollywood đã sụp đổ. Các hãng phim từng mất nhiều năm để phát triển những kịch bản tuyệt vời. Giờ đây, họ đẩy những câu chuyện chưa hoàn thiện vào sản xuất, sợ mạo hiểm sáng tạo.

Price chỉ ra hai thất bại sáng tạo gần đây:

Materialists, bộ phim hài lãng mạn với sự tham gia của Dakota Johnson, Pedro Pascal và Chris Evans, đã không thể mang đến những nhân vật chân thực hay thậm chí là câu chuyện cười đáng nhớ.

Elio của Pixar, được kỳ vọng là phim hoạt hình phiêu lưu đầy cảm xúc, đã thất bại thảm hại với một nhân vật chính nhàm chán và những mạch truyện cũ rích.

Mad Men

Cả hai phim đều mắc phải cùng một vấn đề của thời kỳ thức tỉnh: các nhân vật không có chiều sâu vì biên kịch sợ làm cho họ trở nên có khuyết điểm hoặc chân thực. Thay vào đó, chúng ta chỉ được xem những hình ảnh rập khuôn được thiết kế để không mích lòng bất kỳ ai.

Như Price nói: “Đừng bao giờ làm phim gì vì những lý do không chính đáng. Chỉ có một lý do chính đáng: phim phải hay.”

Price cũng chỉ ra danh sách 100 phim hay nhất mà The New York Times bầu chọn bao gồm 14 phim trong mỗi giai đoạn ba năm từ 2000 đến 2017, nhưng chỉ có tổng cộng 15 phim trong toàn bộ giai đoạn sáu năm từ 2018 đến năm 2023, trong khi lẽ là con số phải gần gấp đôi, mặc dù những bộ phim mới này vẫn còn mới mẻ trong tâm trí mọi người.

The Sopranos

Sự sụp đổ của các dự án điện ảnh và truyền hình chất lượng trùng khớp với sự trỗi dậy của “virus tâm trí thức tỉnh” ở Hollywood, nơi các biên kịch và hãng phim quan tâm đến việc thúc đẩy các chương trình nghị sự hơn là tạo ra những câu chuyện hay tuyệt mà mọi người thực sự muốn xem.

Văn hóa Thức tỉnh sợ câu chuyện thông minh

Price không nêu tên, nhưng rõ ràng ông muốn nói về chuyện gì. Kể từ năm 2017, Hollywood đã bị ám ảnh chính trị và sự phẫn nộ trên mạng xã hội. Ông nói có “cảm giác cái gì tinh tế thì cái đó là xấu xa và bất cứ gì quá khó viết cũng đều là tinh tế.”

Nghĩa là không còn Mad Men. Không còn The Sopranos. Ngay cả Tootsie — bộ phim mất nhiều năm viết lại để hoàn thiện — cũng sẽ không được thực hiện ngày nay. Quá mạo hiểm. Quá khó khăn.

Tootsie bộ phim mất nhiều năm viết lại để hoàn thiện

Thay vào đó, các hãng phim hướng đến những câu chuyện an toàn, đơn giản và phải phép. Và khán giả đang dần bỏ đi.

Giải pháp: Làm phim hay trở lại

Price cho biết con đường phía trước tuy đơn giản nhưng khó khăn: Hollywood phải trở lại quan tâm đến chất lượng.

Ông đặc biệt kêu gọi trở lại quy trình phát triển thực sự — nhiều bản nháp, những ghi chú nghiêm túc, và làm việc chăm chỉ. Và mặc dù ông không trực tiếp đề cập đến DEI hay mạng xã hội, lập luận của ông đã làm rõ điều gì đang kìm hãm Hollywood ngày nay. Nối các điểm lại với nhau, các giải pháp rất rõ ràng:

Sự sụp đổ của các dự án điện ảnh và truyền hình chất lượng trùng khớp với sự trỗi dậy của “virus tâm trí thức tỉnh” ở Hollywood, nơi các biên kịch và hãng phim quan tâm đến việc thúc đẩy các chương trình nghị sự hơn là tạo ra những câu chuyện hay tuyệt mà mọi người thực sự muốn xem

Ngừng chạy theo các xu hướng trên mạng xã hội.
Ngừng sản xuất những kịch bản chỉ tập trung vào các tiêu chí DEI mà bỏ qua nhân vật và cốt truyện.
Trở lại với quy trình phát triển thực sự: nhiều bản thảo, những ghi chú khắt khe, và làm việc hết mình.

Như Price đã nhắc nhở, ngành công nghiệp điện ảnh luôn phát triển mạnh mẽ nhờ một vài bộ phim tuyệt vời, chứ không nhờ vô số những bộ phim tầm thường. Các hãng phim ngày nay thậm chí còn không hướng đến sự vĩ đại. Họ đang bằng lòng với mức “vừa đủ” — và chuyện thế nào thì đã thấy.

Phim bộ truyền hình South Park chọc thủng bong bóng Hollywood Thức tỉnh

Chừng nào Hollywood còn chưa nhớ ra cách viết nên những nhân vật bất hủ và kể những câu chuyện ý nghĩa, hài hước hoặc cảm động, thì hãy chuẩn bị tinh thần thấy doanh thu phòng vé tiếp tục sụt giảm — và khán giả tiếp tục bỏ đi.