• Daisy Ridley, ngôi sao mới nhất của Star Wars, là ai?

• [Bình luận phim] Star Wars: The Force Awakens hồi tưởng phim gốc một cách ly kỳ

• Thế hệ phụ nữ mới của Star Wars cất tiếng

• Những gì đã biết về Star Wars: Thần lực thức tỉnh

Mà Alexis Ramsey còn chẳng phải là ‘fan’ của Star Wars.

"Có cái gọi là thứ giảm lo lắng này," nữ cư dân 28 tuổi ở Virginia nói. "Chúng ta đâu có muốn bỏ lỡ chuyện gì đang xảy ra."

Người ta cắm trại trước Rạp TCL Trung Hoa ở Hollywood trước buổi chiếu đầu tiên
Star Wars: the Force Awakens tối 17/12 [Ảnh: Frederic J. Brown/AFP/Getty Images]

Nỗi sợ bị nhỡ đã giúp đem lại hơn 50 triệu đôla bán trước cho The Force Awakens ở Bắc Mỹ, phá kỷ lục do The Hunger Games lập hồi năm 2012. Những doanh số này không chỉ được Walt Disney Co., nhà phát hành bộ phim, mà cả ngành công nghiệp chào mừng.

Hollywood bị ái vé bán trước, phần vì chúng giúp cho nhà rạp lượm lặt dữ liệu chi tiết về khẩu vị khách hàng và thói quen của khán giả để có thể lập trình tốt hơn lịch chiếu đáp ứng được nhu cầu. Vé bán trước còn cung cấp phương tiện nắm được địa chỉ email, một hàng hóa quí giá với bất kỳ doanh nghiệp tiêu dùng nào.

"Dù vẫn là mảng mới của công việc kinh doanh chung, bán vé trước càng ngày càng trở nên lớn hơn," Dave Hollis, giám đốc phát hành của Disney, nói. "Công nghệ sẽ tiếp tục làm nhiều hơn nữa để xây dựng quan hệ với khách hàng."

Đối với các hãng phim, bán vé trước giúp tạo ra quảng bá cường điệu cho những phim hy vọng trở thành bom tấn cũng như hình dung được phim sẽ làm ăn ra sao khi bắt đầu ra rạp. Trên hết tất cả, người ta thâu tóm được tiền bạc và thời gian của người xem phim nhiều tuần trước khi phim thực sự phát hành.

Nam diễn viên John Boyega chụp ảnh selfie với, từ trái sang, nam diễn viên Adam Driver, đạo diễn J.J. Abrams và nữ diễn viên Daisy Ridley, cùng với vài chục 'fan', trong một sự kiện quảng bá cho Star Wars: The Force Awakens hôm 9/12/2015, ở Seoul [Ảnh: Chung Sung-Jun / Getty Images]

Doanh thu vé bán trước cho Fifty Shades of Grey đình đám của Universal hồi tháng 2 giúp nung nấu sự háo hức trong lượng ‘fan’ nữ của bộ phim và cho các cặp đôi đang yêu cũng như nhóm bạn khuyến mãi giữ chỗ trước khi phim ra rạp vào dịp cuối tuần Lễ tình nhân. Fifty Shades là một trong năm phim Universal phát hành năm nay nằm trong tốp 10 phim bán vé trước nhiều nhất.

"Chúng ta có thể sử dụng lượng vé có sẵn và thành công của doanh thu bán trước để tạo thêm hứng thú dành cho bộ phim," Nick Carpou, giám đốc phát hành nội địa của Universal, nói. "Chúng ta có thể công bố và tạo sức nóng sớm."

Còn những lợi ích khác nữa. Khi bạn mua vé tại quầy — và hầu hết người xem vẫn làm thế — bạn chẳng tiết lộ thông tin cá nhân nào cũng như khẩu vị xem phim của bạn. Nhưng khi mua vé trước bằng thẻ tín dụng, bạn sẽ cung cấp cho nhà rạp hoặc dịch vụ bán vé biết những thông tin như địa chỉ email, giới tính, ngày sinh và mã số bưu điện (Zip Code). Sau đó họ có thể sử dụng những thông tin này nhắm vào bạn trong những chiến dịch quảng bá tương lai, dựa trên tần suất đi xem rạp của bạn và sở thích của bạn.

Hiện tại, nhà rạp và các công ty bán vé trên mạng nói họ không chia sẻ dữ liệu của họ với hãng phim, tuy nhiên nhà bán vé trực tuyến lớn nhất, Fandango, lại thuộc sở hữu của cùng một công ty — Comcast Corp. — tức công ty mẹ của Universal Pictures.

Các nhân vật kỳ cựu Chewbacca và Han Solo (Harrison Ford, phải) trở lại ngân hà Star Wars
trong The Force Awakens [Ảnh: Lucasfilm / Disney]

Giới chủ rạp cũng khoái sự tăng trưởng của doanh thu bán vé trước vì nó cho họ cơ hội điều chỉnh lịch chiếu đáp ứng được nhu cầu của khách hàng. Họ có thể tăng thêm suất và dành riêng thêm nhiều phòng chiếu cho những phim được trông đợi sôi sục có thể làm “cháy” suất chiếu trong tuần mở màn.

Buộc khách hàng lên kế hoạch tới rạp chiếu từ trước ngày càng trở nên quan trọng cho nhà rạp, những người phải cạnh tranh với số lượng chọn lựa giải trí ngày càng tăng đang tranh thủ chiếm lấy thời gian và tiền bạc của người xem, bao gồm thể thao, videos game, những dịch vụ chiếu phim Netflix và truyền hình ưu tiên. Những xu thế đó đã đặt sức ép lâu dài lên lượng người xem rạp.

Để cạnh tranh tốt hơn, các nhà rạp lớn những năm gần đây đã đầu tư tiền triệu vào việc làm cho rạp hát hấp dẫn hơn với khách hàng khôn ngoan hơn bằng giữ chỗ trước, tân tạo khán phòng, các suất ăn kèm tự chọn. Khả năng mua vé trước là một những dịch vụ cao cấp khác và đang trở nên ngày càng phổ biến.

Tại chuỗi rạp AMC, chuỗi rạp lớn thứ nhì ở Mỹ, cứ 10 vé bán ra là có một vé bán trước, tăng từ tỷ lệ 1:20 vài năm trước. Các nhà quan sát trong nghề dự kiến con số này sẽ tăng nữa trong tương lai.

Harrison Ford chào mừng 'fan' tại một sự kiện quảng bá Star Wars: The Force Awakens
ở Nhà hát Opera Sydney hôm 10/12/2015 [Ảnh: Brendon Thorne / Getty Images]

"Việc đi xem phim ngày càng được lên kế hoạch trước và đó là điều tốt cho ngành kinh doanh này," Elizabeth Frank, phó chủ tịch điều hành và giám đốc nội dung và lên chương trình của AMC, cho biết. "Các cơ hội đi xem phim càng được lên kế hoạch trước, thì bạn sẽ thấy vé bán trực tuyến càng tăng."

Về nhiều phương diện, kinh doanh điện ảnh chỉ đang bắt kịp theo những ngành như biểu diễn ca nhạc và sự kiện thể thao, vốn đã dựa vào vé bán trước từ lâu. Phim ảnh hầu như vẫn còn là khoảnh khắc ngẫu hứng, giao dịch tiền mặt, và nhiều nhà rạp vẫn chưa bán vé trên Web.

Nhưng các công ty bán vé trực tuyến đã giúp thúc đẩy xu thế này. Fandango và MovieTickets.com đã ký thỏa thuận độc quyền với các nhà rạp để thủ lấy phần của thị trường này. Nhưng cách làm đó khiến người mua bị rối, họ phải vào những trang web khác nhau để mua vé xem ở những rạp chiếu khác nhau. Những năm gần đây, các công ty đã chấm dứt kiểu hoạt động đó, cho phép rạp chiếu làm ăn với nhiều trang web khác nhau.

Kết quả là, kinh doanh bùng nổ. Tại MovieTickets.com, tổng doanh thu vé năm 2015 tăng 40% tính đến nay so với năm 2014. Fandango, trụ sở đặt tại Los Angeles, nói doanh thu bán vé năm nay tăng 60%, phần lớn nhờ vào vé bán trước.

Kylo Ren (Adam Driver) xuất hiện với các chiến binh stormtroopers
trong một cảnh phim The Force Awakens [Ảnh: David James / Lucasfilm]

Trong trường hợp Star Wars: The Force Awakens, vé bắt đầu bán ngày 19/10 trong một trận đấu "bóng bầu dục tối thứ hai" trên kênh ESPN của Disney lần đầu tiên phát sóng trailer đầy đủ bộ phim rất được trông đợi này. Trailer có đến 128 triệu lượt xem trong vòng 24 tiếng đồng hồ. ‘Fan’ ùn ùn kéo lên các trang Web làm nghẽn hết các trang bán vé lớn.

Doanh số bán trước chắc chắn tăng đáng kể trong lúc đếm ngược đến khi phim ra mắt vì Disney dốc sức tiếp thị. Lượng mua vé bán trước lâu nay là mối lợi cho MovieTickets.com và Fandango, hai đơn vị này hưởng phần trăm trên doanh số.

Joel Cohen, giám đốc điều hành MovieTickets.com. ở Boca Raton, Florida, nói trang bán vé của anh có đến 15.000 người dùng mới đăng ký chỉ để mua vé trước của The Force Awakens.

Nhưng không chỉ có Wookiees và những thanh gươm ánh sáng mới tạo ra nhu cầu. Trang này đã có hơn 700.000 đăng ký đến nay, phần nào nhờ những phim đình đám khác như Fifty Shades of Grey và Avengers: Age of Ultron.

Một phụ nữ chụp ảnh mô hình tàu vũ trụ Millennium Falcon trong Star Wars trưng bày tại một trung tâm mua sắm ở Hồng Kông hôm 30/11/2015. Star Wars: The Force Awakens bắt đầu công chiếu ở Hồng Kông ngày 17/12 [Ảnh: Philippe Lopez / AFP/Getty Images]

Khi kinh doanh điện ảnh bắt đầu du nhập việc bán vé trực tuyến 15 năm trước, khách hàng có động cơ chủ yếu vì sợ hết vé. Tuy nhiên, ngày nay việc này phản ánh thay đổi thói quen tiêu dùng trong thế giới số hơn khi người ta mua hầu như mọi thứ qua mạng. Nó còn cho phép người ta chọn chỗ ngồi để không phải ngồi hàng đầu của khán phòng.

Chủ tịch Fandango Paul Yanover nói một nửa lượng vé mà công ty ông bán ra không phải cho tuần đầu công chiếu. Ví dụ, với phim Star Wars mới, người ta đặt vé cho các suất chiếu trong tháng 1, nhiều tuần sau khi phim mở màn.

"Chúng tôi có những người mua Star Wars tới năm 2016. Đây không phải là hiện tượng tuần mở màn," Yanover nói. "Đây là một chỉ báo nữa cho thấy có một động thái rất rõ ràng thị trường đang hướng đến đâu."

Người tiêu dùng cũng thích vé bán trước vì họ có thể chắc ăn có chỗ trong đêm chiếu ra mắt. Điều đó khiến cho trải nghiệm đến rạp xem phim tiện hơn vào thời buổi người ta đã làm phần lớn những chuyện mua sắm trên mạng.

Đoàn quân stormtroopers bước trên thảm đỏ sự kiện The Force Awakens
chiếu ra mắt thế giới ở Los Angeles hôm thứ hai 14/12

Mua "chỗ ngồi chắc ăn" là động cơ đối với Ramsey, chồng cô là ‘fan’ cuồng Star Wars đã dành một phần tầng hầm nhà họ chứa băng VHS, đồ chơi các loại từ chuỗi phim. "Tôi đã xem đi xem lại các trailer," cô nói, nhắc đến việc xem trước phim Star Wars.

Một trong những động cơ thúc đẩy lớn nhất cho doanh số vé bán trước là công ty công nghệ màn hình cực đại Imax Corp., chiếm đến một phần ba lượng vé bán trước ở Bắc Mỹ. Star Wars đã tỏ ra đặc biệt có lợi cho Imax, đã cam kết trình chiếu The Force Awakens tại các rạp của mình suốt một tháng, nhưng có thể sẽ gia hạn thêm nhiều tuần.

Imax và các công ty rạp chiếu có thể dùng doanh số vé bán trước để quyết định phân bổ số màn hình và suất chiếu họ muốn dành cho một phim nổi tiếng.

CEO của Imax Entertainment Greg Foster nói công ty của ông đã lên lịch chiếu Star Wars có những suất bất thường như 2 giờ sáng và 5 giờ sáng để thỏa mãn nhu cầu mua vé.

"Mọi kênh bán vé trực tuyến đều sập mạng," Foster nói. "Tất cả tiền bạc và máy chủ trên đời này cũng không xuể trước nhu cầu dồn nén đó."