• West Side Story phiên bản 2021: Romeo-Juliet New York của Steven Spielberg

Có rất nhiều lý do tại sao; lý do chính nhất định liên quan đến một đại dịch toàn cầu rồi. Nhưng vẫn còn một lời giải thích là người xem đã chán phim làm lại — và giải thích đó không hẳn sai.

Trái: West Side Story năm 1961 của hai đạo diễn Robert Wise và Jerome Robbins; phải phiên bản 2021 của Steven Spielberg

Tất nhiên, Hollywood vẫn không hề ngần ngại đưa những loạt phim kinh điển của mình quay lại. Nhưng với The Matrix, Scream, Top Gun, Indiana Jones, Hocus Pocus và Learies Blonde lũ lượt trở lại đã chứng minh, cách thời thượng để kiếm tiền từ tài sản trí tuệ đáng kính là thuê càng nhiều diễn viên ban đầu càng tốt và tiếp tục nơi bạn đã dừng lại. Các phần tiếp theo tới luôn; phim làm lại thì biến.

Phim làm lại, thôi hãy quên đi, đã từng là trung tâm của bối cảnh điện ảnh — còn gì đáng nói hơn mà cũng tai tiếng hơn là xuất phẩm mới của một vở kịch cũ. Khi The Maltese Falcon ra mắt vào năm 1940, đây là tác phẩm chuyển thể thứ ba của cùng một cuốn sách trong vòng một thập kỷ. Some Like It Hot? Từ một hài kịch của Đức năm 1951, vốn dĩ đã là từ một hài kịch năm 1935 của Pháp. Phim kinh điển năm 1956 The Man Who Knew Too Much của Hitchcock thì sao? Hoàn toàn đạo nhái bộ phim kinh điển năm 1934 của Hitchcock, The Man Who Knew Too Much.

Harrison Ford trở lại vai Indiana Jones cho phần phim thứ 5

Tuy nhiên, thật dễ hiểu tại sao phim làm lại lại có tiếng xấu như vậy, đặc biệt nếu chúng ta chuyển sang đầu những năm 2000, tức Thời Ngay Trước Khi Mọi Phim Chủ Lưu Đều Là Phim Bom Tấn Siêu Anh Hùng. Đây là thời kỳ mà các hãng phim dường như bật đèn xanh cho việc làm lại hằng tuần. Freaky Friday, The Italian Job, Ocean’s Eleven, The Ladykillers, King Kong… đều là những tựa phim gợi lại những thập niên trước. Total Recall và Clash of the Titans cũng được làm lại vào đầu thế kỷ 21. Bất kỳ ai phàn nàn về sự thiếu ý tưởng của Hollywood không cần phải tìm kiếm ví dụ đâu xa.

Xu hướng này đặc biệt rõ ràng trong thế giới kinh dị. Vào thập niên đầu thiên niên kỷ mới, hãng nào hãng nấy khai thác các chuỗi phim kinh dị tên tuổi của họ bằng cách kể lại những câu chuyện ngay từ đầu. Và vì vậy, phim nọ tiếp phim kia, chúng ta có những bản khởi động lại The Texas Chainsaw Massacre, Dawn of the Dead, The Fog, Halloween, Friday the 13th, và A Nightmare on Elm Street — và đó là chưa kể đến các bản làm lại nói tiếng Anh phim kinh dị Nhật Bản đổ bộ như The Ring, The Grudge và Dark Water.

Halloween phát hành năm 2018 là phần tiếp theo chứ không phải bản làm lại: các nhà làm phim chủ ý đảm bảo với người xem rằng họ đang nhìn thấy cùng một Michael Myers và Laurie Strode là những người đã tấn công lẫn nhau 40 năm trước đó

Có gì đã thay đổi kể từ đó. Mặc dù có tựa đề quay lại cơ bản nhưng Halloween phát hành năm 2018 là phần tiếp theo chứ không phải bản làm lại: các nhà làm phim chủ ý đảm bảo với người xem rằng họ đang nhìn thấy cùng một Michael Myers và Laurie Strode là những người đã tấn công lẫn nhau 40 năm trước đó. Nguyên tắc tương tự cũng áp dụng cho Candyman của Nia DaCosta, ra mắt năm nay và Texas Chainsaw Massacre của David Blue Garcia, ra mắt vào năm sau. Trong khi đó, đạo diễn của Halloween 2018, David Gordon Green, được đưa tin là đang làm một phiên bản mới của The Exorcist. Ban đầu được công bố là làm lại, giờ đây nó đang được tung hô như một “phần tiếp theo trực tiếp”.

Ở đây, công nghệ có thể có vai trò rất quan trọng: thật khó mà bán một bản làm lại khi bản gốc, thường là tuyệt hơn, kết xuất cùng một cốt truyện chỉ cần bấm nút là phát trực tuyến. Tuy nhiên, điều quan trọng hơn là ngành điện ảnh nhận ra rằng không phải sở hữu trí tuệ mới được tính, mà tình cảm mới là tài sản. Những người hâm mộ chiếm hữu dữ dội ngày nay không đồng tình với bất kỳ ý kiến ​​nào cho rằng những bộ phim yêu thích của họ có thể đã lỗi thời, vì vậy nếu bạn muốn chiếm được trái tim và khối óc của họ, bạn phải trả giá đúng mức cho những bộ phim được đề cập.

Texas Chainsaw Massacre của David Blue Garcia, ra mắt vào năm sau

Hãy xem Ghostbusters: Afterlife được đón nhận nồng nhiệt như thế nào so với Ghostbusters của Paul Feig năm 2016. Đúng là, mạng xã hội chọc ngoáy phiên bản toàn nữ của Feig là do những người ghét phụ nữ mà ra, nhưng thật tai hại khi Feig viết lại các nhân vật từ những bộ phim thập niên 1980 theo ý mình. Ghostbusters: Afterlife đúng với tinh thần vô chính phủ trong bản gốc của Ivan Reitman ít hơn so với Ghostbusters năm 2016, nhưng vì nó có Venkman và đám anh em nên người hâm mộ không phản đối.

Có thể phát hiện ảnh hưởng của Marvel và Star Wars trong tất cả những điều này. Cả hai chuỗi phim do Disney sở hữu đều cho thấy rằng thật ngu ngốc khi cố gắng thiết lập lại một vũ trụ hư cấu. Người hâm mộ đang trả tiền cho sự liên kết giữa các bộ phim ngang với bản thân bộ phim. Ngay cả Home Sweet Home Alone cũng bao gồm một nhân vật từ Home Alone năm 1990, vì vậy nó chính thức là phần tiếp theo chứ không phải là làm lại.

Ghostbusters: Afterlife được đón nhận nồng nhiệt vì nó có Venkman và đám anh em nên người hâm mộ không phản đối

Không phải là phim làm lại biến mất hoàn toàn. Nhưng hiện tại, một phiên bản làm lại ít có khả năng trở thành xuất phẩm kiếm tiến của hãng phim bằng tuyên bố nghệ thuật của một đạo diễn tác gia danh tiếng: Suspiria của Luca Guadagnino, Dune của Denis Villeneuve, Câu chuyện phía tây của Spielberg và Nightmare Alley của Guillermo del Toro đều là những trường hợp mà ở đó tầm nhìn cá nhân của đạo diễn mới là điểm bán hàng chính.

Còn không thì, phim làm lại chuyển từ màn ảnh rộng sang màn ảnh nhỏ. Đang có phim bộ truyền hình về Jack Reacher của Lee Child và One Day của David Nicholls — và không ai phàn nàn rằng chúng có thể làm hoen ố ký ức của họ về các phiên bản điện ảnh tương ứng.

Nightmare Alley của Guillermo del Toro nằm trong số những trường hợp mà ở đó tầm nhìn cá nhân của đạo diễn mới là điểm bán hàng chính

Có lẽ một phim bộ ngắn tập của Netflix về Câu chuyện phía tây sẽ là cách.