• In the Heart of the Sea: Ron Howard trở về cội nguồn câu chuyện

Dựa theo cuốn truyện của Nathaniel Philbrick, bộ phim hầu như tẻ nhạt này là câu chuyện Moby-Dick – thảm họa kinh hoàng xảy ra với một tàu săn cá voi bị chính một trong những loài thủy quái mà nó săn đuổi tấn công và nhấn chìm.

Chris Hemsworth trong vai tay thợ cả săn cá voi Owen Chase

Một câu chuyện ác nghiệt, đúng vậy, nhưng biên kịch thiên tài Herman Melville đã tăng chiều sâu ý nghĩa cho nỗi thống khổ ấy; ông biến con quái vật thành một ẩn dụ, và đặt người hùng của bi kịch kinh điển này ở trung tâm của sự đày đọa.

Không như thế thì đây chỉ là câu chuyện về một vụ đắm tàu bất thường – và không có những nghiên cứu của Philbrick thì đây chỉ là một phim Hollywood chán ngắt, kéo lê những thông điệp sinh thái của thế kỷ 21 một cách vụng về.

Benjamin Walker là Thuyền trưởng Pollard, thuyền trưởng gắn bó với con tàu nhưng không kiên định; Chris Hemsworth là trợ lý thứ nhất của ông với thể hình sáu múi cơ bụng, Owen Chase; và Cillian Murphy là trợ lý thứ hai Matthew Joy.

Họ giong thuyền từ Nantucket được làm giả bằng vi tính hoàn toàn không thuyết phục để đi săn cá voi – hay, cụ thể hơn là, dầu cá mà họ có thể bán kiếm lời to. Đây là loại hải trình tính bằng nhiều tháng hoặc nhiều năm trời, và nhất thiết thủ thủ đoàn phải đồng cam cộng khổ cùng nhau.

Benjamin Walker, phải, trong vai Thuyền trưởng Pollard

Tuy nhiên, ngay từ đầu rõ ràng chúng ta có sự sôi sục dần dần của Mutiny on the Bounty – hay, ít nhất, Mister Roberts – hoàn cảnh lênh đênh, với những thủy thủ trông vào người thợ cả lên làm lãnh đạo, còn anh chàng này thì nhìn thuyền trưởng của mình trong sự ghét cay ghét đắng.

Câu chuyện là đây, và bạn nghĩ có thể là một câu chuyện hay cho Ron Howard, vị đạo diễn đầy năng lực luôn lặng lẽ tinh thông lão luyện – trong những phim từ Apollo 13 đến The Paper, từ Backdraft đến Rush – thể hiện những đồng đội làm việc cùng nhau để đạt mục tiêu khó khăn.

Nhưng lần này ông loạng choạng. Lý do những câu chuyện về nơi làm việc của Howard có hiệu quả là vì chúng ta hiểu những thách thức cụ thể; Apollo 13 tìm cách để làm cho mọi vấn đề kỹ thuật có thật. Ở phim này, là câu chuyện nhảy ra khỏi con tàu đắm và la hét tiếng lóng của thủy thủ.

Và đó là vấn đề chí tử vì nếu chúng ta không biết khó khăn gì, chúng ta không thể cảm nhận được sự căng thẳng (hay là sự nhẹ nhõm khi vấn đề đã được giải quyết). Chúng ta không dấn thân vào hành động. Chúng ta chỉ ngồi đó, làm những kẻ dự khán hơi bị rối trí.

Cillian Murphy là trợ lý thứ hai Matthew Joy

Tất nhiên cũng có cái để xem, gồm những anh chàng mặc quần bó hấp dẫn và những con cá voi to cỡ tòa nhà 10 tầng. Và nam diễn viên người Australia Hemsworth có phẩm chất mà ít nam diễn viên Mỹ có – khả năng làm người hùng một cách không hối tiếc, không mỉa mai, dễ dàng.

Tuy nhiên, các nhân vật khác không thực sự biểu lộ, và thiết bị lên khuôn hình – trong đó Brendan Gleeson, là một người sống sót từ chuyến hải hành lúc về già, kể lại toàn bộ câu chuyện với Herman Melville do Ben Whishaw đóng – quá cổ lổ.

Tệ hơn, nỗ lực làm cho toàn bộ sự việc đương thời một cách vụng về bằng cách nhấn mạnh đi nhấn mạnh lại rằng những con cá voi không hiền lành, ý thức sinh thái của thợ săn cá voi, những người làm việc cho công ty dầu cá xấu xa – và sự tấn công thô bạo của họ lên tự nhiên, rốt cuộc, đã bị đáp trả.

Cái lối nói cho phải đạo lỗi niên đại này không thuyết phục chút nào (không tin nổi là sau khi cắm lao vào một con cá voi ‘khủng’ chưa từng thấy mà một thủy thủ lão luyện lại cột đầu dây kia của mũi lao vào cột buồm.) Rồi cái giọng Anh/Brooklyn của dàn diễn viên mà lại được cho là giọng Massachusetts đầu thế kỷ 19.

Chris Hemsworth, trái và Tom Holland trong một cảnh phim

Có một vài niềm vui thoảng qua. Hemsworth là một nam chính kinh điển – kiểu vai mà giờ ở Mỹ không có nữa – và những cảnh xung quanh con tàu Essex đắm được xử lý bằng kỹ năng giản dị điển hình của Howard. Nhưng không như sử thi trầm tư mặc tưởng của Melville, In the Heart of the Sea không bao giờ trở thành cái gì khác hơn một câu chuyện đánh cá.

Và không hề lôi cuốn bạn vào.

Lưu ý phân loại: Phim chứa yếu tố bạo lực và ngôn từ thô tục.

In the Heart of the Sea, phân loại PG-13, Warner Bros. phát hành, thời lượng 121 phút. Ra rạp ở Việt Nam với tựa Biển sâu dậy sóng
Đạo diễn Ron Howard. Với các diễn viên chính: Chris Hemsworth, Cillian Murphy, Brendan Gleeson

Đánh giá: ★ ★