Mặc dù có sự nghiệp trải dài hơn năm thập kỷ, diễn viên Youn Yuh Jung, gần đây nhất đóng trong Minari được giới phê bình khen ngợi, nói bà vẫn coi diễn xuất chỉ như công việc.
Diễn viên Youn Yuh Jung vào vai Soon Ja trong Minari của đạo diễn Lee Isaac Chung đang nổi danh toàn cầu
|
Youn Yuh Jung đã lôi kéo được sự chú ý của khán giả khắp thế giới nhờ
vai diễn bà ngoại không mấy gương mẫu Soon Ja từ Hàn Quốc sang Arkansas
nóng nực những năm 80 để giúp chăm sóc gia đình. “Youn Yuh Jung tinh
quái chiếm lấy cảnh phim, nhưng đó cũng đúng với nhân vật của bà, truyền
vào ngôi nhà của con gái sự tinh ranh, thông thái dân dã và những ký ức
chiến tranh, nghèo đói và những khó khăn khác đa phần không nói ra,”
một bình luận trên
New York Times viết. “Nhưng khi Soon Ja đến, chúng ta ngay lập tức yêu quý bà,”
Variety của Mỹ viết. “[Cháu trai] thì không chắc. Bà không như cậu mong đợi.”
“Bà
[Soon Ja] sớm chứng tỏ biết cách đối phó với cảnh di cư tốt hơn các
nhân vật khác, kẹt giữa tiếc nuối cộng đồng ly tán họ bỏ lại đằng sau,
quyết tâm chứng tỏ tự lực cánh sinh, và điều tiết những thù hằn nhỏ nhặt
không ác ý nhằm kết bạn,”
Vulture viết.
Bên cạnh cơn
mưa lời khen, nữ diễn viên đã thu thập giải thưởng từ các hiệp hội và
liên hoan phim thế giới — tầm 30 giải tính tới thời điểm này và vẫn còn
tiếp. Bà đã nhận đề cử nữ diễn viên phụ xuất sắc cho Lễ trao giải Viện
hàn lâm điện ảnh Anh, hay BAFTA, sắp tới, và sau khi bà nhận đề cử Oscar
thì rộ lên đồn đoán ở Hollywood bà sẽ thắng năm nay, trong một cột mốc
khổng lồ khác cho ngành phim Hàn Quốc, theo sau thành công của
Parasite của Bong Joon Ho năm ngoái.
Youn Yuh Jung vai Myong Ja trong Women of Fire năm 1971 của đạo diễn Kim Ki Young
|
Youn Yuh Jung trở thành chủ đề nóng ở các báo nước ngoài, đã xuất bản
chân dung và phỏng vấn “một trong những ngôi sao lớn nhất Hàn Quốc.”
Điều
họ không đi sâu vào là, bất chấp nhiều năm làm việc trong ngành phim
ảnh Hàn Quốc, đường tới thành công của bà đầy quanh co và trắc trở.
Màn ra mắt chói sángYoun Yuh Jung chưa bao giờ ngại chia sẻ động cơ đằng sau quyết định trở thành diễn viên của bà — tiền.
Bà
bắt đầu bước chân vào ngành qua một công việc bán thời gian tại Công ty
Phát sóng Tongyang để trang trải học phí đại học, bà theo học Ngôn ngữ
& Văn học Hàn Quốc tại Đại học Hanyang. Tuy nhiên, sau khi ra mắt
như tài năng [một từ địa phương cho diễn viên ra mắt trên truyền hình],
bà quyết định bỏ học để tập trung hoàn toàn vào diễn xuất. Bà có danh
tiếng đầu tiên trong vai chính Jang Hui Bin, một thê thiếp triều đại
Joseon (1392-1910) được miêu tả là một người phụ nữ ác độc lấy nhan sắc
hút hồn làm vũ khí cung đấu trong phim truyền hình của đài MBJ
Jang Hui Bin, và sau đó đóng trong
Women of Fire (1971) và
The Insect Woman (1972) của đạo diễn gạo cội Kim Ki Young đã gây sốt khi phát hành trong nước.
The Insect Woman (1972) của đạo diễn gạo cội Kim Ki Young đã gây sốt khi phát hành trong nước
|
Không như xu hướng thời đại miêu tả nhân vật nữ yếu đuối và phục tùng và
tập trung vào tình yêu, chia ly và tái hợp đau lòng, các nhân vật Youn
Yuh Jung đảm nhận đều là những phụ nữ có mục đích. Họ không sợ theo đuổi
nhu cầu tình dục hay chiến đấu sống còn để trả thù.
“Cô ấy chắc
chắn có tiềm năng,” nhà phê bình phim thế hệ đầu Kim Jong Won nói về
Youn Yuh Jung hồi mới vào nghề. “Cô diễn giải nhân vật rất khéo léo […]
Và cô có màn diễn xuất nổi trội kể cả từ thời đó, nhưng lý do nó không
có vẻ lập dị là vì đạo diễn cũng có tính độc đáo mạnh mẽ. Hai người với
những mặt độc đáo của riêng họ hòa trộn, trong trường hợp này, để tạo ra
một sản phẩm hiện tượng.”
Bà được công nhận lần đầu cho tài
năng của mình tại Giải Rồng Xanh và Daejong năm 1971 khi nhận lần lượt
giải diễn viên và diễn viên mới xuất sắc của năm. Các giải thưởng này
mới chỉ là điểm khởi đầu.
Woman Requiem (1985), còn có tựa Mother, là phim đầu tiên
Youn Yuh Jung đóng sau khi trở lại Hàn Quốc. Trong phim Youn Yuh Jung
vào vai một bà mẹ dữ dội tìm cách trả thù
|
Trở lại và kiên trìNăm 1972, tưởng như đang đứng trước
một sự nghiệp thành công rực rỡ, Youn Yuh Jung quyết định cùng chồng mới
cưới, ca sĩ Cho Young Nam, di cư sang Mỹ. Khi cuối cùng trở về Hàn Quốc
và ngành giải trí 13 năm sau, bà là một người vợ ly thân và mẹ đơn thân
của hai người con trai, và, tuyệt vọng tìm kiếm công việc để lo cho gia
đình.
Bà không được chào đón khi quay về. Youn Yuh Jung thường
nhớ lại khi bà được bình chọn là diễn viên ít được yêu thích nhất, hay
khi các nhà đài thường nhận khiếu nại của người xem, nói họ “không muốn
thấy mặt bà hay nghe cái giọng kỳ quặc của bà” trên truyền hình.
Trong A Good Lawyer's Wife (2003), Youn Yuh Jung vào vai một bà mẹ chồng yêu người bạn thời thơ ấu
|
Shim Hye Kyong, phó giáo sư tại Đại học Hanshin, cho rằng lý do là các chuẩn mực xã hội vẫn còn bảo thủ thời đó.
“Thời
đó những người ly thân, và điều này không chỉ áp dụng với người nổi
tiếng, là con mồi dễ nhắm tới. Những lời đồn sẽ thành tiêu đề trò chuyện
của cả thị trấn, và những người chồng ly thân được đối xử rất khác
[những người vợ ly thân],” Shim Hye Kyong đánh giá. “Ly dị khó khăn hơn
với phụ nữ và ảnh hưởng tới danh tiếng của họ hơn — và có quan niệm rằng
phụ nữ đơn thân ly dị có khả năng là không chung thủy. Họ [phụ nữ ly
thân] là những người có quan hệ tình dục và hôn nhân bất hợp pháp và có
lẽ đó là lý do người ta cảnh giác với Youn Yuh Jung. Hơn nữa, bà là
ngoại lệ. Ở thời điểm đó, chưa bao giờ có người nổi tiếng nào quay lại
ngành giải trí sau khi ly hôn. Phần lớn sẽ chỉ lùi vào bóng tối.”
Trong Actresses (2009), Youn Yuh Jung vào vai chính mình
|
Tuy nhiên, nữ diễn viên kiên trì bám đuổi. Bà nhận những vai nhỏ, phần
lớn là vai mẹ hay bà trên truyền hình suốt những năm 90, và quay lại màn
bạc trong
A Good Lawyer’s Wife của đạo diễn Im Sang Soo năm 2003, vào vai một bà mẹ chồng ngoài 60 yêu người bạn thời thơ ấu.
“Bà
đã nhận nhiều vai diễn — đa phần là những người phụ nữ lớn tuổi dễ
chiều theo ham muốn của họ,” Shim Hye Kyong nói. “Nếu sao truyền hình
được nhìn nhận là tài năng, và sao điện ảnh là diễn viên, Youn Yuh Jung
có vẻ ôm lấy cả hai thân phận đó.”
Youn Yuh Jung tiếp tục làm
việc với những nhà làm phim tên tuổi nhất, thường nhiều lần đóng phim
của họ như Im Sang Soo, E J-yong và Hong Sang Soo.
Trong The Housemaid (2010) của Im Sang Soo, làm lại từ phim
cùng tên năm 1960 của đạo diễn Kim Ki Young, bà vào vai người giúp việc
lớn tuổi lẩn trong hầu hết mọi góc dinh thự
|
Trong
Actresses (2009) của E J-yong, một câu chuyện nửa thực
tế, nửa hư cấu xoay quanh sáu người nổi tiếng, bà là ngôi sao nói chuyện
thời trang với người mẫu-diễn viên Kim Min Hee. Trong
The Housemaid
(2010) của Im Sang Soo, làm lại từ phim cùng tên năm 1960 của đạo diễn
Kim Ki Young, bà vào vai người giúp việc lớn tuổi lẩn trong hầu hết mọi
góc dinh thự. Bà đeo kính râm và mặc đồ đen để vào vai một trùm tội phạm
tàn nhẫn trong
Hindsight (2011) và vào vai một phu nhân khao khát tình dục và quyền lực trong
The Taste of Money (2012). Trong
The Bacchus Lady (2016) của
E J-yong, Youn Yuh Jung vào vai một gái điếm lớn tuổi kiếm khách ở công viên trung tâm Seoul.
Trong
khi nhiều đạo diễn dùng Youn Yuh Jung để thể hiện những ham muốn căn
bản nhất của con người, bà né tránh con mắt của công chúng và đời sống
người nổi tiếng.
Vào vai một phu nhân khao khát tình dục và quyền lực trong The Taste of Money
|
“Bà được liệt vào ‘một trong số họ’ — những nữ diễn viên gạo cội cùng độ
tuổi sẽ có mặt trong những tuyến truyện kỳ lạ,” nhà phê bình phim Kim
Hyung Seok nói. “Bà ít được công chúng biết đến, nhưng trong ngành, phân
tích nói bà không ai sánh bằng.”
Tên bà bắt đầu tuôn ra từ miệng khán giả trong nước lần nữa vào năm 2013 sau khi xuất hiện trong chương trình tạp kỹ du lịch
Sister Over Flowers. Độ được yêu thích của bà tăng vọt với hai mùa
Youn’s Kitchen năm 2017 và 2018 và
Youn’s Stay đang phát sóng.
Các
chuyên gia nói bản chất cũng như khiếu hài hước thẳng thắn nhưng thật
thà của bà thu hút các thế hệ trẻ và làm thay đối quan niệm của mọi
người về bà.
Trong The Bacchus Lady (2016), Youn Yuh Jung vào vai gái điếm lớn tuổi kiếm khách ở công viên trung tâm Seoul
|
“Công chúng có thể đã mường tượng Youn Yuh Jung như một bà già bướng
bỉnh, nhưng trong những chương trình này, bà cho thấy khả năng ngôn ngữ
trong cách phát âm riêng biệt, rõ ràng và bà hòa vào khung cảnh xung
quanh và quan tâm tới giới trẻ,” Kim Hyung Seok nói. “Theo cách nào đó
bà là một người lớn tuổi lý tưởng, một tấm gương để noi theo.”
Minari và xa hơn nữaCác tính từ thường được dùng miêu tả Youn Yuh Jung trong
Minari
là “khác thường”, “kỳ lạ” và “bất ngờ”. Nhưng với khán giả trong nước,
vai diễn Soon Ja không quá khác những vai họ đã thấy Youn Yuh Jung diễn
trước đó.
Trong Beast Clawing at Straws, bà vào vai người mẹ mắc bệnh mất trí nhớ
|
“Tôi đoán bà là kiểu người bà khác với tưởng tượng của khán giả nước
ngoài về một bà già đến từ một nước châu Á đang phát triển,” Shim Hye
Kyong nói. “[Bộ phim] không cho thấy những khó khăn bà trải qua khi làm
quen với cuộc sống mới ở Mỹ, nó chỉ cho thấy bà sống qua nó. Soon Ja
cũng không đảm nhận vai trò người mẹ mạnh mẽ — bà chỉ hòa vào cuộc sống
gia đình nhà Yi, và gần như làm bạn với cháu trai David. Có thể hơi nhạt
nhòa nhưng có sự cân bằng tốt, có thể là kỳ lạ với khán giả Mỹ so với
những gì họ thường nghĩ về một bà già nhập cư châu Á.”
Nhà phê bình phim Kim Hyung Seok nhìn nhận điều khán giả toàn cầu thấy ở Youn Yuh Jung trong
Minari chỉ là “đỉnh của tảng băng chìm”.
Khi nữ diễn viên bắt đầu xuất hiện trong các chương trình tạp kỹ,
công chúng nhanh chóng quen với kiểu nhanh trí và hài hước của bà
|
“Với họ, Youn Yuh Jung không chỉ là một diễn viên họ thấy đi thấy lại,
trong và ngoài màn ảnh,” Kim Hyung Seok nói. “Họ đã thấy và công nhận
hào quang độc đáo của bà chỉ qua Soon Ja trong
Minari. Nhưng những gì họ thấy chỉ là đỉnh của tảng băng chìm thôi, cứ chờ mà xem.”
Dịch: © Phương Hà @Quaivatdienanh.com
Nguồn: JoongAng Daily