“Có thể sẽ có kịch bản đến kéo tôi ra khỏi giường, hiểu ý tôi không?” nam diễn viên được yêu quý người Anh mà ở tuổi 82 còn rất hăng say – và mê phiêu lưu hơn – bất cứ lúc nào trong sự nghiệp đầy giai thoại của ông, nói.

Kịch bản sắp tới phải là một lời đề nghị không thể chối từ, Caine giải thích với giọng Cockney bị bắt chước liên miên (giả làm Caine là một motif xuyên suốt trong bộ phim hài The Trip và phần tiếp theo gần đây). Đó là trường hợp phim Youth của Paolo Sorrentino.

Caine hào hứng tham gia phim chính kịch-hài tinh tế đến nỗi gần như nhận lời mà không đọc kịch bản.

“Đôi lúc bạn gặp may,” Caine nói trong một cuộc trò chuyện qua điện thoại. “Khi tôi nhận cuộc gọi đầu tiên từ người đại diện nói Paolo Sorrentino nói có kịch bản cho tôi, tôi nghĩ, ‘Chúa ơi, không nghĩ là anh ta sống cùng không gian với mình.’ Tôi nghĩ anh ấy chưa từng nghe đến tôi.”

Nhà làm phim người Ý, được biết đến nhiều nhất qua bộ phim đoạt Oscar 2013 The Great Beauty, không những đã nghe về Caine, mà còn muốn trở thành nam diễn viên từ khi xem ông trong Hannah and Her Sisters của Woody Allen, bộ phim mang về một trong hai giải Oscar của Caine (giải kia là cho The Cider House Rules).

“Tôi say mê Michael Caine,” Sorrentino nói trong cuộc phỏng vấn qua email. “Tôi chắc rằng chàng trai nào xem bộ phim đó cũng muốn thành Michael Caine.”

Vai diễn Harry Palmer trong phim The Ipcress File đưa Michael Caine thành danh

Vậy nên Sorrentino viết một bức thư gần như tỏ tình cho Caine, có bước thành danh 50 năm trước với vai mật vụ Harry Palmer trong The Ipcress File và có đề cử đầu tiên trong bốn đề cử Oscar nam chính của ông một năm sau cho vai tay đê tiện bậc nhất Alfie trong bộ phim chính kịch-hài năm 1966 cùng tên.

Khi các nam diễn viên lớn tuổi khó tìm những vai tốt, Caine không gặp điều tương tự. Ông tiếp tục tìm những vai đáp ứng được yêu cầu quan trọng nhất của mình trong việc vào vai – thúc đẩy ông trong diễn xuất. Ông tiếp tục gây chú ý với những đạo diễn đương đại tài năng nhất, như Christopher Nolan, tham gia sáu phim của đạo diễn này, đáng chú ý nhất là vai Alfred trong loạt phim The Dark Knight.

Caine đã có những phim hay nhất gần đây trong dòng phim độc lập như Harry Brown năm 2009, đóng vai một cựu quân nhân tìm cách trả thù cái chết của bạn mình, và Is Anybody There? năm 2008, ông vào vai nhà ảo thuật đã về hưu mắc bệnh mất trí nhớ sống trong một nhà dưỡng lão.

Ông cũng là một tác giả thành công, với hai hồi ký thú vị What’s It All About năm 1992 và The Elephant to Hollywood năm 2010.

“Tôi đang viết một tiểu thuyết ly kỳ về nạn khủng bố,” ông nói. “Nhưng lịch sử cứ vượt mặt mình. Paris đã vượt mặt cuốn sách của tôi, tôi sẽ không viết gì trong sáu tháng nữa để xem Paris như thế nào.”

Vai nhà ảo thuật mất trí trong phim độc lập năm 2008 Is Anybody There?

Trong Youth, Caine lấn át màn ảnh với vai Fred Ballinger, một nhà chỉ huy-soạn nhạc cổ điển thông thái đã về hưu đang trong chuyến viếng thăm thường niên tới một khu nghỉ dưỡng êm đềm ở Thụy Sĩ đầy các loại khách: từ diễn viên trẻ (Paul Dano) đang chuẩn bị cho vai tiếp theo, đến một hoa hậu Hoàn vũ gợi cảm và một người béo phì là cựu siêu sao bóng đá.

Cùng ở với ông ở khu nghỉ dưỡng là người bạn lâu năm Mick (Harvey Keitel), một nhà sản xuất phim đang ở hồi ba của sự nghiệp, và Lena (Rachel Weisz), cô con gái kiêm trợ lý bực dọc của Fred và kết hôn với con trai của Mick.

Fred và Mick nói về tuổi trẻ, già đi, tình yêu, tuyến tiền liệt và vì sao Fred từ chối các lời đề nghị chỉ huy bản nhạc nổi tiếng nhất của mình cho một sự kiện của Thái tử Philip. (Vợ Fred, đang mắc bệnh Alzheimer’s, là người đầu tiên hát khúc ca này.)

“Tôi viết kịch bản với hình dung về ông, và không có ông, tôi sẽ không làm bộ phim này,” Sorrentino nói. “Như Renoir từng nói, diễn viên quan trọng hơn nhân vật họ vào vai. Điều này không phải lúc nào cũng đúng, nhưng tôi nghĩ có thể áp dụng cho Fred.”

Khi Caine biết được Sorrentino không làm phim này nếu không có ông, “Tôi suýt nói rằng tôi sẽ tham gia mà không đọc kịch bản. Khi đọc rồi, tôi nói, ‘Ồ có, tôi sẽ đóng,’ Đó là chất lượng của văn phong và chất lượng câu chuyện.”

Michael Caine vai Fred Ballinger trong Youth

Caine luôn hướng tới những vai thử thách ông, và Fred, ông nói “là một thử thách cao độ. Tôi là một gã Cockney – con trai một người giúp việc và một người khuân vác ở chợ cá, và giờ tôi vào vai một nhà chỉ huy và soạn nhạc cổ điển. Về mặt xã hội ở Anh, đây là tiến xa nhất tưởng tượng rồi.”

Ông phải làm cho Michael Caine và diễn xuất biến mất, Caine nói, để “bạn chỉ nhìn thấy Fred Ballinger. Một trong các lời hạ nhục tệ nhất tôi nghĩ ra là ngồi giữa khán giả với ai đó và nói, ‘Michael Caine diễn tuyệt vời nhỉ?’ Thế là tôi thất bại rồi. Bạn nên nói, ‘Chuyện gì sẽ xảy ra với Fred?’”

Caine biết mình phải diễn Fred ra sao ngay khi nhìn thấy bản thân trong gương trong trang phục nhân vật – tóc bạc giả, kính viền đen và bộ vest cùng áo len thoải mái. “Tôi biết ông ta là ai,” Caine nói.

Dù nhận được lời khen ngợi nhiệt liệt cho màn hóa thân cảm động của mình, Caine không nói gì về cơ hội nhận đề cử Oscar nam chính lần thứ năm. “Tôi luôn cho là xui xẻo nếu nói về Oscar trước khi được đề cử.”

Caine nói, Sorrentino “giống hệt những đạo diễn vĩ đại khác. Họ để bạn yên. Tôi từng nói với John Huston [đạo diễn ông và Sean Connery trong The Man Who Would Be King]. ‘Nghệ thuật đạo diễn là gì?’ Và ông ấy trả lời, ‘Tuyển diễn viên.’ Vậy họ đều là những thiên tài trong việc tuyển diễn viên. Họ biết chính xác mình muốn gì và không can thiệp vào bạn. Nếu có, họ can thiệp rất thầm lặng và thẳng thắn không nhiều lời. Và bạn đứng đó nghĩ, ‘Chúa ơi. Mình không nhận ra điều đó.’”

Michael Caine và Harvey Keitel trong Youth

Đạo diễn nhận xét Caine mang lại một sự trớ trêu “ngấm ngầm” cho màn diễn xuất của mình. “Chỉ những người giỏi nhất mới có năng khiếu ấy. Ông ấy có thể mang lại tính hài hước qua những chi tiết cực nhỏ gần như, đôi lúc, là vô hình. Nhưng mà đúng là có ở đó.”

Caine và Keitel nhanh chóng kết thân bởi họ đều là cựu quân nhân. “Anh ấy là Hải quân lục chiến, còn tôi là lính trong quân đội Anh ở Triều Tiên,” ông nói. “Chúng tôi có điểm chung đó. Khi nói chuyện với một người lính đánh bộ, bạn hiểu chuyện, và điều đó giúp chúng tôi.”

Dù mới hoàn thành phiên bản làm lại của phim chính kịch-hài năm 1979 Going in Style bên cạnh Morgan Freeman và Alan Arkin, vai Caine yêu thích nhất những ngày nay là làm người ông trìu mến cho ba người cháu bé ở ngôi nhà vùng quê ông sống chung với người vợ 42 năm kết hôn, Shakira.

Khi miêu tả cuộc sống vùng quê của mình hiện tại, ông cũng như bao quý ông người Anh khác – nếu quý ông đó không phải là một trong những diễn viên được kính trọng nhất trên thế giới.

Vai Alfred của Michael Cain loạt phim The Dark Knight

“Tôi không dậy sớm mỗi sáng,” ông nói. “Tôi làm vườn và nấu bếp. Tôi làm món gà tây ngon lắm. Biết là đang khoe mẽ, nhưng mà thật đấy.”