• Mùa hè run rẩy năm 2019 của Hollywood chỉ ra những vấn đề lớn hơn

• Mùa phim hè 2019: Ai thắng - ai thua

Đã đến lúc kiểm điểm những thắng lớn, thua đau và đủ thứ ở giữa trong bốn tháng vừa qua. Như tiêu đề, đây là những bài học mùa phim hè 2019:

Disney thống trị bằng cách mang đến cho khán giả cái họ muốn

Hai trong số ba phim lớn nhất mùa hè là phim siêu anh hùng Marvel. Avengers: Endgame kiếm được 2,79 tỉ đôla toàn cầu (vâng, lớn hơn Avatar nhờ mẻ tiền 629 triệu đôla ở Trung Quốc) trong khi Spider-Man: Far From Home của Sony kiếm được 1,16 tỉ đôla cho đến nay (đúng đó, doanh thu lớn nhất của Sony từ trước đến nay, một lần nữa lại nhờ 205 triệu đôla ở Trung Quốc). Disney làm bá chủ long trời lở đất, vì họ có phần tiếp theo của Pixar mà khán giả muốn xem (Toy Story 4) và hai phim “live-action” làm lại hai trong số những phim hoạt hình nổi tiếng nhất thời Katzenberg của họ (Aladdin và The Lion King).

Khán giả muốn những phim siêu anh hùng ‘khủng’ của Marvel (hoặc DC). Khán giả muốn bản làm lại người đóng những phim hoạt hình mà họ yêu thích (trái ngược với các phim làm lại mà họ chỉ nhớ, như Dumbo). Khán giả muốn hoạt hình, phần tiếp theo hoặc gì khác của Pixar. Khán giả muốn sự đa dạng và dung hợp, nhưng chỉ trong các bộ phim (như Vua sư tử với đa số diễn viên da đen hoặc Aladdin với diễn viên chính xác hơn về mặt dân tộc) mà họ đã xem rồi.

Cơn nghiện siêu anh hùng đâu chỉ ở Bắc Mỹ, mà cả Trung Quốc

Bốn phim lớn mùa hè của Walt Disney (Avengers 4, Aladdin, Toy Story 4 và The Lion King) đã kiếm được 2,15 tỉ đô la chỉ riêng ở Bắc Mỹ, chiếm khoảng 43% tổng doanh thu trong nước cả mùa này là 5,01 tỉ đôla. Thêm vào Người nhện xa nhà (380 triệu đôla), thì 50,5% tổng doanh thu đến từ các phim MCU và phim hoạt hình Disney. Nhưng cơn nghiện siêu anh hùng đâu chỉ ở Bắc Mỹ, mà cả Trung Quốc, đó là một vấn đề lớn đối với các tựa phim như Godzilla: King of the Monsters, Pokemon: Detective Pikachu và Men In Black: International ngày càng phụ thuộc vào số liệu doanh thu lớn hơn ở Trung Quốc.

Khán giả vẫn khao khát những bộ phim hành động trường phái cũ

Doanh thu lớn nhất hè này không phải là phim của Disney hay Marvel, mà là Fast & Furious Presents: Hobbs & Shaw của David Leitch, nhờ màn ra mắt to đùng đoành 102 triệu đôla ở Trung Quốc, giờ đã kiếm được 588 triệu đôla toàn thế giới (còn tiếp tục nữa). Và ở Bắc Mỹ, doanh thu lớn nhất mùa hè “không phải là Disney hay MCU” mà là John Wick: Chapter 3 của Chad Stahelski, đã kiếm được cả thảy đáng kể 170,6 triệu đôla từ cuối tuần đầu tiên tuyệt vời 56 triệu đôla.

Ở Bắc Mỹ, doanh thu lớn nhất mùa hè “không phải là Disney hay MCU” mà là John Wick: Chapter 3

Vâng, thật trớ trêu khi các đồng đạo diễn của John Wick đầu tiên lại hợp tác để mang đến cho khán giả chút giải lao từ phim kỳ ảo và siêu anh hùng. Cùng với sự ra mắt đáng kinh ngạc 21,2 triệu đôla của Angel Has Fallen, những phim này cho thấy khán giả vẫn muốn phim hành động tương đối thực tế/thực tế bên cạnh những bộ phim phiêu lưu giả tưởng kỳ ảo hơn. Cả ba phim kể trên đều là những phần trong các phim chuỗi đang tiến triển và được yêu thích.

Cả ba đều do các ngôi sao điện ảnh tương đối lớn (Keanu Reeves, Gerard Butler và Dwayne Johnson/Jason Statham) làm những người hùng hành động đã tạo được tên tuổi (John Wick, Mike Banning và Luke Hobbs/Deckard Shaw) trổ tài trong bối cảnh của các pha hành động trường phái cũ, cảnh giao chiến và đấu súng. Nếu khán giả muốn những hùng hành động tương đối cổ điển, thì John Wick 3, Hobbs & Shaw và Angel Has Fallen là món duy nhất.

Angel Has Fallen ra mắt đáng kinh ngạc với 21,2 triệu đôla

Kinh dị vẫn bán tốt

Không, không có bất kỳ siêu thành công bất ngờ nào trong số rất nhiều phim kinh dị chiếu rạp được phát hành trong mùa hè năm nay, nhưng thể loại này vẫn khẳng định vị thế là một trong những thể loại phim “không phải siêu anh hùng truyện tranh” an toàn nhất. Annabelle Comes Home là phim có doanh thu thấp nhất chuỗi Conjuring nhưng vẫn hốt bạc 200 triệu đôla toàn thế giới trên ngân sách 27 triệu đôla. Midsommar kiếm được 26 triệu đôla trong nước (ngang bằng với The Witch năm 2016 của A24) mặc dù ít tiếng vang trước khi phát hành và không có ngôi sao thân thiện với người lớn nào so với Hereditary.

Scary Stories to Tell in the Dark đã mở màn với 20 triệu đôla mạnh mẽ dù không có ngôi sao nào, và Ma của Blumhouse (Octavia Spencer đóng vai chính) kiếm được 60 triệu đôla toàn cầu với ngân sách 5 triệu đôla. “Ác nhân Superboy” Brightburn lạnh xương sống của Sony đã gây thất vọng, nhưng cũng kiếm được 32 triệu đôla trên ngân sách 6 triệu đôla. Mặc dù không thành công lớn, The Dead Don’t Die của Jim Jarmusch, phim hài zombie tự trào với sự tham gia của Bill Murray, Adam Driver, Tilda Swinton và Chloe Sevigny, đã kiếm được 13 triệu đôla toàn thế giới trở thành phim có doanh thu cao thứ hai mọi thời đại của Jarmusch.

“Búp bê ác” Annabelle Comes Home làm ăn tốt hơn các phim khác

47 Meters Down: Uncaged và Child’s Play có thể không phải là những thành công đột phá, nhưng đã kiếm được vừa đủ (30 triệu đôla trên ngân sách 10 triệu đôla cho Child’s Play và 16 triệu đôla trên ngân sách 12 triệu cho Uncaged) để tránh chìm trong bút toán đỏ.

Tài sản trí tuệ là vô giá trị nếu khán giả không quan tâm đến chuỗi phim của bạn

Toy Story 4 tội nghiệp rốt cuộc lãnh búa rìu chỉ trích khi mở màn “chỉ” được 120 triệu đôla trái với dự đoán 150-200 triệu đôla và bị cuốn vào cuộc bàn luận cuối tháng 5 đầu tháng 6 về mệt mỏi phim chuỗi. Nhưng phim bám rạp bền, bởi vì đây là một bộ phim xuất sắc và bởi vì khán giả muốn xem một phim Woody/Buzz mới, nhưng họ (tương đối) ít quan tâm tới việc vội vã đi xem sớm nhất có thể. Dẫn tới tổng doanh thu 426 triệu đôla (còn tiếp) Bắc Mỹ và 1 tỉ đôla toàn cầu.

Nhưng nhiều phim chuỗi khác không được may mắn như vậy. Angry Birds Movie 2 (75 triệu đôla toàn thế giới cho đến nay trên ngân sách 65 triệu đôla) có thể hay hơn phim đầu, nhưng khán giả cảm thấy háo hức bởi phim đầu tiên hoặc chỉ tò mò ở lần đầu tiên. The Secret Life of Pet 2 cũng vậy, sẽ kiếm được khoảng một nửa tổng doanh thu toàn cầu 875 triệu đôla của phim đầu tiên. Khán giả nghĩ rằng phim đầu là đủ dễ thương, nhưng họ (nói một cách tương đối) không khao khát trở lại.

Khán giả muốn xem một phim Woody/Buzz mới

Khán giả không quan tâm đến bộ phim “cuối cùng” trong loạt X-Men của Fox. Dark Phoenix là bom xịt còn lớn hơn Fantastic Four khởi động lại, chỉ kiếm được 255 triệu đôla toàn thế giới với ngân sách 200 triệu đôla. Khán giả cũng không thèm muốn một phim Men in Black khác đã hoán đổi Will Smith và Tommy Lee Jones thành Chris Hemsworth và Tessa Thompson (và không học được bài học tích cực nào từ Jumanji: Welcome to the Jungle).

Mặc dù bản làm lại của Child’s Play tốt hơn mong đợi, đây vẫn là bổn cũ soạn lại không ai yêu cầu. Phần tiếp theo cho Shaft khởi động lại/phần tiếp theo của Samuel L. Jackson từ năm 2000 của New Line và Netflix cũng thế. Than ôi, người ta cũng không thực sự muốn có phần tiếp theo của Godzilla, vì King of the Monsters chỉ kiếm được 385 triệu đôla toàn thế giới so với 529 triệu đôla của Godzilla.

Bài học rất rõ ràng: Chỉ vì bộ phim đầu tiên của bạn thành công, hoặc vì chuỗi phim của bạn từng có sức ăn khách đáng tin cậy ở rạp, không có nghĩa khán giả sẽ xuất hiện cho phần tiếp theo này hoặc phần tân trang này. Nếu bạn không làm phim mà khán giả muốn xem, họ sẽ xem cái gì khác hoặc ở nhà, chấm hết.

Than ôi, người ta cũng không thực sự muốn có phần tiếp theo của Godzilla

Mọi thứ khác đều là rủi ro

Nếu bạn không phải là phim lớn của Disney làm lại từ một phim hoạt hình được nhiều người yêu thích, nếu bạn không phải là phim siêu anh hùng Marvel hay DC, nếu bạn không là phim kinh dị, hay phim hành động nam nhi đại trượng phu tung nắm đấm thì, ờ, tung xúc xắc đi.

Ngay cả thể loại phụ nhạc kịch người đóng/nhạc máy hát cũng thành công nhẹ. Rocketman đã làm tốt (185 triệu đôla với ngân sách 40 triệu đôla), nhưng sự nổi tiếng đáng ngạc nhiên của Aladdin đã lấy hết người xem tiềm năng. Universal đã ghi điểm với chào hàng “Nếu Beatle chưa bao giờ tồn tại nhưng bạn vẫn nhớ họ thì sao?” của Yesterday (130 triệu đôla trên ngân sách 26 triệu đôla) nhưng câu chuyện tuổi mới lớn rất được ưa thích của Bruce Springsteen Blinded By the Light bị xịt dù được đánh giá tốt hơn.

Annapurna và Lionsgate đã dò dẫm với những bộ phim hài dành cho người lớn được đánh giá tốt, được đón nhận như Booksmart và Long Shot, nhưng Universal mới là người ghi điểm với Good Boys cũng được yêu thích không kém trong lô cuối tháng 8 kinh điển dành cho phim hài. Như đã nói ở trên, một số phim kinh dị “búp bê ác” (Annabelle Comes Home) làm ăn tốt hơn các phim khác (Child’s Play). Ngay cả phần tiếp theo của một siêu phẩm được yêu thích như The Secret Life of Pets hay Godzilla cũng không đảm bảo được khán giả sẽ xuất hiện cho phần tiếp theo.

Universal mới là người ghi điểm với Good Boys trong lô cuối tháng 8 kinh điển dành cho phim hài

Những bàn luận xôn xao và những bài bình phim vững chắc không thể cứu được Late Night hay Ready or Not, nhưng The Farewell (theo mặc định) là phim độc lập bất ngờ lớn trong mùa hè này. Những phim tâm lý dành cho người trưởng thành, do các ngôi sao dẫn dắt “đã chết”, trừ khi bạn là Chuyện ngày xưa ở Hollywood 90 triệu đôla của Quentin Tarantino, được xếp loại R (240 triệu đôla toàn thế giới và còn tiếp). Khi khán giả không còn đi xem phim lại đi xem phim, toàn bộ công thức thay đổi.

Cách đây một thế hệ, những phim như Anna, Poms, The Sun Is Also A Star, Stuber hay The Kitchen sẽ thành công lớn, hoặc ít nhất là dễ bán hơn khi những người xem phim bình thường bắt đầu tiêu thụ giải trí qua VOD và phát trực tuyến. Và khi Disney tình cờ cung cấp hiện thân lớn nhất cho những gì mọi người muốn xem (phim siêu anh hùng MCU, phim sự kiện nhắm đối tượng khán giả, phần tiếp theo hoạt hình cho những phim tiền nhiệm được yêu thích, nhạc kịch người đóng), không khó để hiểu tại sao họ lại đạt thành tích tốt như vậy. Chúng ta sẽ thấy mùa hè tới diễn ra như thế nào.

Những phim tâm lý dành cho người trưởng thành, do các ngôi sao dẫn dắt “đã chết”, trừ khi bạn là Chuyện ngày xưa ở Hollywood 90 triệu đôla của Quentin Tarantino

Nhưng nếu bạn nghĩ Disney sẽ thống trị đến cỡ này tới mùa hè tới, Kẻ cắp mặt trăng Gru có một cây cầu ở Themyscira để bán cho bạn đấy.

STT	Tựa phim	Doanh thu
1	Angel Has Fallen	21,3
2	Good Boys	11,8
3	Overcome	8,2
4	The Lion King	8,2
5	Fast & Furious Presents: Hobbs & Shaw	8,1
6	Ready Or Not	7,6
7	The Angry Birds Movie 2	6,4
8	Scary Stories to Tell in the Dark	6,0
9	Dora and the Lost City of Gold	5,2
10	Once Upon a Time… In Hollywood	5,0

Bảng xếp hạng phòng vé Bắc Mỹ cuối tuần kết thúc ngày 25/8/2019 Đơn vị tính doanh thu: triệu USD