• Lý giải những thăng hoa và thảm họa của mùa phim hè 2017

• Thời hoảng loạn: Nội tình mùa hè địa ngục cho ngành kinh doanh phim ảnh Hollywood 2017

• Mùa phim hè 2017: Ai thắng - ai thua

Một phim phát hành tháng 2 hay tháng 3 và thành công đình đám thì dễ hơn là phim ra rạp từ tháng 5 đến hết tháng 8. Hơn nữa, hè 2017 lại không tốt lành cho phòng vé Bắc Mỹ khi các nhà rạp báo cáo doanh thu sụt giảm, và thay vì tìm cách hồi sinh lĩnh vực kinh doanh của mình, lại lo khóc than về Netflix và rút ngắn cửa chớp phát hành. Tuy nhiên, hè 2017 có những câu chuyện thành công giữa những thất bại.

Rà soát các phim phát hành đại trà từ sáu hãng phim lớn (Disney, Warner Bros., Sony, 20th Century Fox, Universal, và Paramount) và xem xét doanh thu toàn cầu của những phim lớn của họ. Vậy không phải là không trân trọng công việc của những hãng phim tầm trung như STX, Lionsgate hay Open Road, hay những hãng con như Fox Searchlight. Ngoài ra, nếu một hãng cỡ vừa như New Line hay TriStar có phim phát hành rộng thì sẽ được tính dưới tên của hãng phim mẹ.

Khó khăn khác nữa là cố gắng đánh giá thành công không chỉ bằng những số liệu đồng đôla thô thiển. Ví dụ, Transformers: The Last Knight thua xa phần trước, nhưng vẫn có thể hoàn thành nhiệm vụ hàng đầu của nó là bán vật phẩm ăn theo Transformers. Cũng vì lẽ ấy, một phim như Girls Trip có thể không làm ra 600 triệu đôla toàn cầu, nhưng vượt mốc 100 triệu trên một kinh phí chưa tới 20 triệu thì chính là thu nhập ‘khủng’ trên đầu tư cho Universal rồi.

Thế nên với tất cả những quan niệm đó, có chút phân vân ở đây, vì chúng ta còn phải cân nhắc phim phát hành khi nào, thắng đậm ở bao nhiêu vùng lãnh thổ (ví dụ, Spider-Man: Homecoming vẫn chưa chiếu ở Trung Quốc), và các nhân tố khác. Bạn có thể phản đối thứ tự xếp hạng này, nhưng tác giả bài viết đã cân nhắc từng hãng phim làm ăn thế nào trong mùa hè vừa qua.

[Tất cả số liệu từ Box Office Mojo]

6. Paramount

• Baywatch – 177 triệu đôla

• Transformers: The Last Knight – 604 triệu đôla

Ngay lúc này Paramount dường như ở vào vị trí kỳ cục nếu xét dàn phim của hãng. Tuy bề ngoài là hãng phim lớn, những thành công lớn nhất của họ bây giờ là các phim chính kịch như Arrival và Fences với các bom tấn như Baywatch và Transformers làm ăn kém. Transformers lẽ phải làm ra vô khối tiền như đều làm được mỗi lần ra phần mới, nhưng thấy rõ khán giả đã phát ngán những thứ đạo diễn Michael Bay đang thúc đẩy. Năm 2014, Transformers: Age of Extinction làm ra 1,1 tỉ đôla toàn cầu; ba năm sau, và The Last Knight chỉ ky cóp được hơn 600 triệu. Mặc dù rất có khả năng chúng ta có thêm những phim Transformers, thật thú vị chờ xem một đạo diễn khác có thể hồi sinh loạt phim này không (khi Travis Knight xử lý phim ăn theo đầu tiên, Bumblebee) hay liệu khán giả có chán ngấy lũ rôbô không.

5. 20th Century Fox

• Diary of a Wimpy Kid: The Long Haul – 39 triệu đôla

• Snatched – 60 triệu đôla

• Captain Underpants: The First Epic Movie – 101 triệu đôla

• Alien: Covenant – 232 triệu đôla

• War for the Planet of the Apes – 359 triệu đôla

Nói 20th Century Fox đã có một “mùa hè tồi tệ” thì hơi quá; chính xác hơn, họ có một mùa hè mà những bom tấn toàn không ăn nên làm ra. Snatched không phải là phim hè loại R dễ “ăn” hè này. Alien: Covenant, một phim dường như được làm để kéo lại những người không hài lòng với Prometheus, rốt cuộc kiếm được thua Prometheus gần 200 triệu. Diary of a Wimpy Kid: The Long Haul không tốn kém gì, nhưng làm ra tiền ít hơn ba phần đầu. Captain Underpants ổn, nhưng cũng không là thành công dễ dàng mà bạn hy vọng khi nói đến phim trẻ em. Và mặc dù War for the Planet of the Apes rất tuyệt, đến nay phim làm ra chưa bằng Rise lẫn Dawn.

Thế mới nói, với tư cách là một hãng phim thì 20th Century Fox vẫn đang làm được một số chuyện lớn. Việc họ sẵn lòng ủng hộ những phim “cần thuốc giảm đau” như Logan và War for the Planet of the Apes giúp họ tách biệt với đối thủ, và với ba phim X-Men xếp hàng ở năm 2018 (New Mutants, Deadpool 2, và Dark Phoenix), có lẽ không phải quá lo lắng cho họ đâu.

4. Sony

• Rough Night – 46 triệu đôla

• The Dark Tower - 88 triệu đôla

• The Emoji Movie – 144 triệu đôla

• Baby Driver – 193 triệu đôla

• Spider-Man: Homecoming – 737 triệu đôla

Thế đó, The Dark Tower không là phim mở chuỗi mà Sony những mong (đừng tính phim truyền hình sẽ có), còn Rough Night cũng không trở thành phim hài loại R hè này. Không hề gì vì Baby Driver và nhất là Spider-Man: Homecoming là hai canh bạc thắng lớn. Baby Driver, một phim mới nguyên, đã trở thành phim có doanh thu đình đám nhất trong sự nghiệp của đạo diễn Edgar Wright đến nay, và hãng phim đủ khôn ngoan cắt lỗ từ loạt Amazing Spider-Man và khai trương lại với sự giúp đỡ của Marvel để làm một loạt Spider-Man mới mà người ta dứt khoát yêu thích. Dù không chắc tất cả những phim ăn theo Spider-Man của họ sẽ đạt kết quả thế nào, nói về hè này thì Sony đã làm khá tốt, tuy nhiên càng ít nói đến The Emoji Movie càng tốt (vâng, phim này làm ăn tốt so với kinh phí, nhưng đó là phim rác và họ chớ có nên làm phần tiếp theo nào hết đấy).

3. Universal

• Atomic Blonde – 81 triệu đôla

• Girls Trip – 120 triệu đôla

• The Mummy – 407 triệu đôla

• Despicable Me 3 – 975 triệu đôla

Universal lẳng lặng bay dưới tầm radar để có một mùa hè huy hoàng. Mặc dù họ không đạt đến đỉnh cao hoa mắt của năm 2015, năm mà dường phim nào họ phát hành cũng làm ra hơn một tỉ đôla, họ vẫn còn làm ăn tốt một cách phi thường. Mặc dù The Mummy có vẻ là thất bại nặng, phim đã tìm được thành công ở bên ngoài Bắc Mỹ và vụt lên hơn 400 triệu đôla. Girls Trip chính là phim hài loại R của hè này và có khả năng sinh ra một chuỗi mới cho hãng. Atomic Blonde không sấm rền, nhưng hoàn toàn ổn đối với một phim hành động mùa hè. Và nhưng, tất tật ăn nhờ (lúc nào cũng thế) lũ minion quái quỉ đó. Despicable Me 3 thu hoạch gần 1 tỉ đôla toàn cầu vì bọn trẻ con chưa thỏa với cái đám đầu vàng nói năng lắp bắp. Thử tính đi.

2. Disney

• Cars 3 – 325 triệu đôla

• Pirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Tales - 791 triệu đôla

• Guardians of the Galaxy Vol. 2 – 862 triệu đôla

Sắp sửa phải chơi trò tung đồng xu sấp ngửa rồi đây. Disney có một mùa hè tuyệt vời như họ thường vẫn có. Họ có hết mọi phim chuỗi, và trong khi chúng ta quá biết Guardians of the Galaxy Vol. 2 và Cars 3 làm tốt, Pirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Tales đâu đến nỗi “chết ngay tại rạp” như nhiều người dự đoán. Như đã nói, phim vẫn thua xa phần liền trước, On Stranger Tides (1 tỉ đôla toàn cầu), nên hãng phim có thể không muốn vội vàng làm Pirates 6. Thêm nữa, Cars 3 là phim có doanh thu thấp nhất trong bộ ba phim đến nay, tuy chắc chắn là sẽ thúc đẩy bán được rất nhiều vật phẩm ăn theo mà các phim này vẫn luôn làm được. Thế mới nói, mục tiêu của một phim Disney luôn là đẩy các hoạt động kinh doanh khác, bất luận đó là vật phẩm ăn theo hay công viên giải trí chủ đề hay một tài sản trí tuệ mở rộng nào đó. Guardians 2 thu hơn phần đầu gần 100 triệu và chứng tỏ thương hiệu Marvel là không thể ngăn chặn khi người ta ưa thích các nhân vật.

1. Warner Bros.

• The House – 33 triệu đôla

• Everything, Everything – 55 triệu đôla

• King Arthur: Legend of the Sword – 146 triệu đôla

• Annabelle: Creation – 217 triệu đôla

• Dunkirk – 413 triệu đôla

• Wonder Woman – 806 triệu đôla

Vậy làm sao một hãng phim có những thất bại như King Arthur: Legend of the Sword và The House cùng với một phim không tồn tại như Everything, Everything lại leo đến đỉnh? Vì hễ thành công là họ thành công một cách hoành tráng và đi ngược lại mọi dự đoán. Wonder Woman là quán quân phòng vé hè Bắc Mỹ, và hầu như cứu rỗi DCEU. Nếu phim này mà thua thì sẽ ném toàn bộ DCEU vào khủng hoảng. Đúng thế, họ vẫn đang làm Justice League và Aquaman, nhưng họ phải quay lại giá vẽ để phác thảo cách tiếp cận các phim siêu anh hùng của họ. Thực tế, Wonder Woman vạch đường đi tới bằng cách pha trộn ẩn ý đáng suy ngẫm với một nhân vật phấn chấn.

Rồi có Dunkirk, bán được mạnh nhờ vào tên tuổi của Christopher Nolan và cho thấy vì sao anh làm được bất cứ gì anh muốn. Một phim Thế chiến II lẽ ra không là thành công lớn nhất của mùa hè này, vậy nhưng mà có. Ngoài ra, Dunkirk (cùng với Wonder Woman) có thể hướng tới Oscar trên đỉnh thành công phòng vé của chúng.

Cuối cùng, Annabelle: Creation cho thấy luôn có thị trường dành cho phim kinh dị nếu ra đúng thời điểm trong mùa hè. Những phim như Wish Upon và It Comes at Night không làm nên chuyện, nhưng Annabelle: Creation thu hơn 200 triệu đôla toàn cầu trên một kinh phí theo báo chí đưa tin chỉ có 15 triệu.

Không phải chuyện gì ở Warner Bros cũng thuận buồm xuôi gió, nhưng họ đã có những đặt cược lớn nhất của mùa hè này, và đã thắng ‘khủng’ những canh bạc đó.