Phim thứ ba kể từ khi chuỗi phim này được khởi động lại năm 2009, Beyond ra mắt với 59,6 triệu đôla, gần ngưỡng thấp của các mức kỳ vọng. Điều này bất chấp màn ra mắt hoành tráng ở Comic-Con tuần rồi, những bài phê bình hàng sao (84% ‘fresh’ trên Rotten Tomatoes), và truyền miệng tích cực (A- trên CinemaScore).

Tuy nhiên, vậy là còn tốt chán so với một phim phần tiếp theo khác mới phát hành đại trà cũng cuối tuần rồi], Ice Age: Collision Course. Phim thứ năm của chuỗi phim 14 tuổi đời được kỳ vọng cùng khắp ra mắt khoảng 32 triệu đôla. Thế mà, phim gần như trong cuộc đấu tam mã giành vị trí thứ ba trên bảng xếp hạng, để cuối cùng về thứ năm, với chỉ 21 triệu đôla. Thậm chí thua cả phim kinh dị Lights Out, một phim chẳng có sao, kinh phí thấp (4,9 triệu), và trình chiếu ít hơn những 1.200 điểm.

Lights Out ra mắt ở 2.818 rạp (so với 3.992 cho Ice Age) nhưng vẫn kiếm được nhiều hơn dự kiến với 21,6 triệu đôla mở màn. Phim về ba, ngang ngửa với Ghostbusters ở tuần thứ nhì – giảm tới 56%. Những con số này chẳng nói tốt cho Ice Age hay Ghostbusters chút nào!

Như đã thấy, cả Beyond lẫn Collision Course đang đi theo xu thế mỏi mệt phim phần tiếp theo của năm nay. Theo Box Office Mojo, các phim phần tiếp theo phát hành đại trà năm 2016 có doanh thu ra mắt thấp hơn các phim trước đó của chúng bình quân 13%. Suốt năm dài, Hollywood đã mắc chứng "mỏi mệt phim phần tiếp theo". Từ tháng giêng cho đến hè, nếu bạn không là Marvel hay Disney, thì những tựa phim này đảm bảo chẳng ra gì: Ride Along 2, Zoolander No. 2, The Divergent Series: Allegiant, London Has Fallen, The Huntsman: Winter's War, Alice Through the Looking Glass, Independence Day: Resurgence,và Teenage Mutant Ninja Turtles: Out of the Shadows.

Lights Out

Thực tế, năm nay chỉ có năm phim phần tiếp theo có doanh thu ra mắt lớn hơn phần phim trước. (Và chỉ có lèo tèo phim tiếp theo mở màn hơn 60 triệu đôla – vốn cũng chẳng phải là ngưỡng cao gì cho cam trong mùa phim bom tấn thế này.) Finding Dory mở màn gần gấp đôi Finding Nemo, tuy nhiên giá vé từ năm 2003 đã tăng 44% và còn phụ phí 3D và IMAX cũng góp phần trong đó.

Tương tự, Ghostbusters mở màn nhiều hơn Ghostbusters II năm 1989 là 56%, nhưng tiền vé tăng 118% so với cách đây 27 năm, có nghĩa phim trước bán được hơn phim làm lại này 2,1 triệu vé. Captain America: Civil War cũng có doanh thu ra mắt gần gấp đôi Captain America: The Winter Soldier, nhưng nếu xem Civil War là phần tiếp theo của Avengers: Age of Ultron trong Thế giới điện ảnh Marvel, thì phim này kém thành công đình đám hè năm ngoái của Marvel những 12 triệu.

My Big Fat Greek Wedding 2 thu nhiều hơn Wedding gấp 30 lần, nhưng cũng ra mắt ở số rạp chiếu nhiều gấp 29 lần bộ phim độc lập thành công bất ngờ năm 2002. Vì ra rạp tháng 3, Wedding 2 đến nay làm ra 60 triệu, trong khi phim đầu tổng thu 241 triệu.

Thực ra, năm nay chỉ có một phim tiếp theo duy nhất thực sự vượt trội tiền nhiệm – mà chưa tính trượt giá lạm phát, phụ phí định dạng màn hình cực đại, hay số rạp chiếu – đó là The Purge: Election Year. Mở màn kỳ cuối tuần ngang ngày 4/7, phim thu được nhiều hơn The Purge: Anarchy 1,7 triệu và rõ ràng là phim sinh lời nhất trong ba phim Purge đến nay.

Ngược lại là những phim phần tiếp theo làm ăn yếu kém, và mô hình đó đã bắt đầu xuất hiện. Nhiều phim dường như đã cách quãng khá lâu (20 năm cho Independence Day, 15 năm cho Zoolander No. 2). Những đấu thủ chủ chốt trong phần trước vắng bóng (Kristen Stewart từ Huntsman, Will Smith từ Independence Day, Tim Burton từ Alice) hay chỉ xuất hiện trong vai khách mời (Hugh Jackman trong X-Men: Apocalypse, dàn diễn viên Ghostbusters gốc trong Ghostbusters năm 2016). Trên hết, những phim này được làm kém. Biên kịch, diễn xuất, đạo diễn – thậm chí hiệu ứng – thường dưới chuẩn, như thể chẳng cần sáng tạo chi nữa một khi các nhà tiếp thị đã nghĩ ra cái gì đi sau dấu hai chấm trên tựa phim.

Chắc có lẽ đây là vấn đề với phim Ice Age mới. Phim chi được 13% ‘fresh’ trên Rotten Tomatoes (í ẹ!) và điểm B+ trên CinemaScore, ám chỉ truyền miệng tàm tạm. Sáu trong số 12 phim có doanh thu cao nhất năm 2016 đến nay là phim thú biết nói, nhưng cả khản giả lẫn giới phê bình đều không thấy Ice Age đủ hay để gia nhập danh sách này. Hoặc có lẽ thị trường thú biết nói đã quá bão hòa. (Ice Age đánh dấu doanh thu mở màn thấp nhất cho một phim hoạt hình hãng lớn phát hành trong vòng một thập kỷ.)

Thực ra, quá bão hòa dường như là vấn đề lớn với phim kinh phí lớn những tháng gần đây. Ngoài các phần tiếp theo Out of the Shadows, Independence Day: Resurgence, và Ghostbusters, còn có The Legend of Tarzan, The BFG, và Warcraft – tất cả những phim hè đắt đỏ này đều không kiếm hơn 50 triệu ra mắt. Ngay cả Beyond, dù kiếm hơn 50 triệu và được cả khán giả lẫn giới phê bình khen ngợi, vẫn thấy cụm rạp chiếu quá chật chội. Đó là lý do, dù có tất cả thuộc tính tích cực, Beyond vẫn làm ăn dưới kỳ vọng.

Tất nhiên, tất cả những phim này đều dữa trên những tựa đã có mà sự quen thuộc được cho là đảm bảo có sẵn khán giả. Quái lạ thay Hollywood rất sợ mạo hiểm với đề tài phim, lại sẵn lòng mạo hiểm hàng trăm triệu để quay và quảng bá cho những phim này. Khi bạn đã tốn gần 150 triệu đôla làm phim – trước quảng bá và tiếp thị – bạn đang lại đánh bạc, và kể cả những thành công phòng vé khiêm tốn như Tarzan hay Ghostbusters cũng khiến cho mạo hiểm thành thất bại.

Tuy nhiên, Hollywood xem ý tưởng mới nguyên còn mạo hiểm hơn, vì những ý tưởng chưa được thử qua đó khó bán lắm. Như đã thấy, ba trong số 10 phim doanh thu hàng đầu đến nay không phải là phần tiếp theo, khởi động lại hay chuyển thể gì cả, mà dựa trên những kịch bản mới toanh: Zootopia, The Secret Life of Pets,và Central Intelligence.

Ba trên mười có vẻ không nhiều, nhưng ít ra cũng chứng minh rằng, trong một thị trường đầy ắp phim phần tiếp theo ì ạch và phim mới có thể thành bom tấn mà cũng giống phim phần tiếp theo, vẫn có chỗ cho phim mới nguyên được làm tốt và tiếp thị khéo.