• Solo: A Star Wars Story - vì sao phim tiền truyện đang giết chết nghệ thuật kể chuyện

Star Wars và các phim tiền truyện có một lịch sử khủng khiếp — cứ hỏi Natalie Portman đi thì biết, cô đã phải vật vã, ngày càng hoang mang, trong những câu chuyện không não về Jar Jar Binks vào đầu thế kỷ này.

Han Solo nguyên bản, Harrison Ford (phải) không trông đợi bộ phim mới này

Và Solo, do Harrison Ford thủ vai, là một tượng đài như thế, gã ma cà bông thú vị nhất dải ngân hà, đi vào cuộc sống qua người đàn ông điển trai ngang tàng nhất thập niên 1980: cần phải trơ tráo và tham lam mới dám nghĩ ra ai khác có thể đảm nhận vai này và thành công.

Vậy mà có đấy. Vài năm trước, Anthony Ingruber đã đóng vai của Ford thời trẻ trong bộ phim lãng mạn sụt sịt The Age of Adaline. Anh có phong thái của người đàn ông già hơn kia và sẽ là lý tưởng cho phiên bản Han trẻ. Nhưng Disney đã chọn Alden Ehrenreich — nếu bạn có biết anh từ bất kỳ đâu, thì đó là Hail, Caesar!, bộ phim của anh em nhà Coen, trong đó anh đóng vai một diễn viên đẹp trai không đủ giỏi. Mỉa mai thay tin đồn đang quay cuồng rằng, trong vai Solo, Ehrenreich chính xác như nhân vật diễn viên của mình trong phim Hail, Caesar! ấy đấy.

Năm ngoái, khi được hỏi liệu anh có trông đợi xem Solo không, Ford trả lời “Không chắc”, và sự thiếu nhiệt tình đó lan tràn. Khi trailer được phát hành, sự hưởng ứng câm tịt. Ehrenreich chẳng có gì giống Ford. Anh cũng chẳng giống anh. Anh thấp hơn bốn inch. Mặc dù có hy vọng ở con người tài hoa đang tới thời — biên kịch/nhạc sĩ rap/diễn viên Donald Glover, hay còn gọi là Childish Gambino — trong vai Lando Calrissian trẻ, rõ ràng một bộ phim về Solo sẽ sống hoặc chết chính là do người đóng vai Solo, và người này, theo một rò rỉ hồi tháng 3 đã khẳng định, cần một huấn luyện viên diễn xuất trong suốt quá trình ghi hình.

Trong vai Han lúc trẻ, nghe đồn Alden Ehrenreich thiếu cái vẻ ngang tàng vênh váo của Harrison Ford

Tuy nhiên, bộ phim đã hoàn tất đúng lúc, và vào ngày 15/5 ở Cannes, khán giả sẽ đánh giá nó. Kỳ vọng là thấp, và dù sao đi nữa các nhà phê bình tại liên hoan phim này thì say mê Michael Haneke hơn là Han Solo. Nhưng mọi con mắt sẽ săm soi, đặc biệt là tìm kiếm những mối nối trong bản phim cuối, vì Disney đã sử dụng ba đạo diễn để đẩy bộ phim này đi tới cùng.

Đầu tiên, họ thuê Phil Lord và Christopher Miller, nổi tiếng với The Lego Movie, một tác phẩm tinh tế bất ngờ cho một bộ phim về Lego, nhưng hầu như không phải là dự án dẫn tới các chương hồi không gian hàng triệu đôla. Một nguồn tin làm việc cho xuất phẩm này nói bộ đôi đạo diễn là “những tay ngang tàng… khiến tôi không hiểu nổi vì sao họ được thuê”, và sau nhiều tháng, anh tuyên bố, không quay kịch bản đó, họ bị sa thải, với Ron “Three Star” Howard được đưa vào để tinh chỉnh.

Những ngày vui vẻ đến ư? “Ông ấy quay lại hết 80%.” Trái ngược với tinh chỉnh là gì nhỉ? Rõ ràng, những cảnh duy nhất của Lord và Miller còn tồn tại có những bối cảnh quá đắt đỏ không thể dựng lại. Đoàn làm phim thì sướng điên, vì vậy có nghĩa là thêm sáu tháng làm việc cho họ, mặc dù nguồn tin của tác giả thì thất vọng. Anh nói, bộ đôi đạo diễn đó thực sự là một hơi thở mới mẻ. Phim của họ là một bộ phim hài, một thứ mới mẻ cho chuỗi phim này. Nhưng họ không cho phép các diễn viên diễn tùy ý, và không làm theo nghi thức của hãng phim thì không được rồi. Cứ hỏi Edgar Wright đi, đã văng khỏi Ant-Man — cũng là một phim của Disney — vì tầm nhìn không phù hợp.

Donald Glover trong vai Lando Calrissian trẻ

Kết quả có thể là một phim hãng lớn an toàn, một sự bổ sung đáng quên vào trường thiên Star Wars đang có nguy cơ biến thành James Bond không gian, từng có bộ ba phim tuyệt vời và phần còn lại là các nghĩa vụ theo hợp đồng. Khi Disney mua Lucasfilm vào năm 2012, người ta cho rằng sẽ không làm ra những sai lầm múp míp của các phim tiền truyện pha loãng thương hiệu Star Wars nữa. Thật vậy, niềm tin nhanh chóng được xây dựng lại. Đến nay bảy phim tiếp theo và một phim bộ truyền hình đang triển khai, thêm một phim ăn theo về Obi-Wan Kenobi đã được công bố. Một sự tuôn ra ồ ạt như vậy chắc chắn sẽ làm người xem kiệt sức, làm giảm đi cái tên tốt đẹp mà bộ ba phim đầu tiên đã tạo dựng và giữ được suốt 40 năm.

Có nhiều người yêu thích Star Wars khác nhau mà các nhà làm phim phải làm hài lòng. Họ phải quyến rũ thế hệ thiên niên kỷ, những người đều thích phim Marvel hơn. Tuy nhiên, nhóm đó rất đơn giản, so với đám đông hoài niệm, những người sẵn sàng phản kháng. Họ đã khá yên lặng trong các phần tiền truyện trước, khi Solo, Công chúa Leia và Luke Skywalker không được có tuyến truyện; sau đó trong phần tiếp theo của JJ Abrams The Force Awakens và The Last Jedi năm ngoái, do Rian Johnson đạo diễn, bộ ba trở lại này có vai trò quan trọng, và mọi thứ trở nên phức tạp. Một số ‘fan’ rất tận tụy, họ đã dành nhiều thập kỷ tưởng tượng chuyện gì đã xảy ra với các anh hùng của họ. Nên họ tức giận, thậm chí chống đối, rằng Johnson đã biến Skywalker thành một kẻ lập dị. Cứ hình dung Harper Lee tiết lộ rằng nhân vật Atticus Finch [trong cuốn tiểu thuyết đoạt giải Pulitzer Prize năm 1960, To Kill a Mockingbird] là phân biệt chủng tộc, thì ‘fan’ sẽ rào rào gõ phím đủ lớn để khiếu nại ầm ĩ đến thế nào.

Hai đạo diễn ban đầu Phil Lord và Christopher Miller cùng đoàn phim

The Last Jedi đã không như dự tính. Doanh thu phòng vé thất vọng, kém loạt khởi động lại của Abrams, trong khi được kỳ vọng kiếm được cũng cỡ đó. Ngay bây giờ, điểm số từ người xem trên Rotten Tomatoes là 47% tệ hại. Một số người không thích cái hài tếu táo của bộ phim. Một số khác thì chống đối chọn diễn viên nữ và người thiểu số vào vai chính. Tiếp sau tình hình tiêu cực đó, không nghi ngờ gì nữa là hãng phim đang cần một thành công vang dội.

Giờ đến Solo. Liệu 53% người không thích The Last Jedi có thấy cám dỗ phải quay lại bởi một bộ phim làm rối tung lịch sử của một nhân vật được yêu quý khác không? Không chắc.

Nhưng tất cả đều đồng ý rằng Ehrenreich có công việc khó nhất trong điện ảnh: cố gắng có sức hút như Ford. “[Solo] vượt quá sự hiểu biết của tôi, và tôi không muốn liên quan gì đến chuyện đó, theo cách hay nhất có thể,” người diễn viên lớn tuổi nói. Tuần này sẽ tiết lộ có bao nhiêu người cảm thấy như vậy. Người viết có linh cảm xấu về chuyện này.

Đạo diễn Ron Howard trong phim trường Solo: A Star Wars Story

Solo: A Star Wars Story ra rạp ở việt Nam từ ngày 25/5 với tựa Solo: Star Wars ngoại truyện.