• Ngày nay, lúc nào cái chết cũng cận kề

• Hướng tới một Hollywood hậu khải huyền

• Tom Cruise hay Will Smith là người hùng của Trái đất hậu khải huyền

• Bom tấn hè 2013: thế giới sắp đến hồi kết rồi

Tất nhiên, điện ảnh đã tận dụng ngày này hết mức. Đến nay có hàng tá phim kể về những trận chiến nguyên tử, các bầy khỉ nổi dậy, những cuộc thập tự chinh đẫm máu, thiên tai, thảm họa thiên thạch hay hành tinh đâm vào nhau và sự đổ bộ của người ngoài hành tinh. Ta từng xem Mad Max tạo ra một chiếc xe có thể kéo theo một xe tăng. Chúng ta từng xem Snake Plissken lang thang các khu phố New York và Los Angeles trống trơn. Chúng ta cười ha hả khi xem cả thế giới bị xóa sổ trong 2012 và số ít người xem The Road đã khóc khi Viggo Mortensen cho ta một lý do mới để trân trọng xe đẩy trong siêu thị. Kể cả Pixar cũng từng nhúng tay vào thể loại này – một cách dễ thương – với Wall-E.

This is the End

Nhưng trong năm 2013, một xu hướng mới đã được tạo ra: ngày tận thế hài hước. Trong năm nay có tận ba phim – This is the End, Rapture-Palooza và The World’s End – cho rằng ngày tận thế không phải ngày tang tóc mà đáng được cười nhạo. Nỗi lo sợ lớn nhất của loài người, thứ khiến chúng ta run lẩy bẩy trong hàng nghìn năm, giờ chỉ còn là một tình huống gượng gạo đáng cười.

Việc gì đã xảy ra? Chỉ cách đây hai năm, Melancholia đã cho chúng ta thấy cái nhìn u ám về những ngày trước ngày tận thế, và Take Shelter khiến chúng ta phải tự hỏi có ai khác ngoài chúng ta cảm nhận được các tiếng sấm hay không. Cả 2012 với những màn kỹ xảo thành phố đổ vỡ, vẫn muốn ta phải đau lòng khi California, Hawaii, Las Vegas và một phần lớn núi Everest biến thành tro bụi.

Ta có thể cho rằng lý do là năm 2012 đã đến và đi. Chúng ta đã kể truyền thuyết về ngày tận thế trong hàng thế kỷ, nhưng ta ít khi biết nó đến vào ngày nào. Nhưng trong thế kỷ 20, bỗng ta lại tin rằng người Maya đã tiên đoán tất cả, và thế giới sẽ lụi tàn vào tháng 12, năm 2012. Tạm biệt, chúc an nghỉ.

Nhưng chắc cũng không mấy ai ngạc nhiên khi tháng 12 đến và đi và chúng ta vẫn còn sống. Nếu cần tính ngày, thì đó có lẽ là ngày khái niệm “tận thế” trở thành trò cười cho thiên hạ. Có ai không viết câu mỉa mai nào về ngày tận thế trên Facebook vào tháng 12 vừa qua chứ? Chắc hẳn bạn còn nhớ những dòng chữ trên Twitter vào từng khoảnh khắc các múi giờ khác nhau từ từ vượt ngưỡng 12:01 – “Vẫn còn sống!”

Một cảnh trong phim Melancholia

Nhưng làm sao mà cười được? Đâu có phải thế giới chúng ta đã lý tưởng ưu việt như trong Star Trek. Phải chăng người ta đã quên rằng trái đất đang ấm lên và nước biển đang dâng lên?

Tất nhiên là còn nhớ. Có lẽ chúng ta ý thức được điều đó vào lúc này hơn bao giờ hết. Nhưng văn hóa – và nhất là điện ảnh – có vẻ đang trải qua một thời kỳ Phục hưng thứ hai với các tác phẩm nghệ thuật nhắc nhở mọi người rằng ai cũng sẽ phải chết. Như những tổ tiên thời Trung cổ, ngưỡng đau khổ và sợ hãi của chúng ta đã tận, và chúng ta bắt đầu cảm thấy những gì trước mắt thật nực cười. Đó chính là sự điên dại muốn được sảng khoái, được có một tiếng reo to vang trước khi tất cả kết thúc. Nếu trước kia người ta vẽ tranh và làm thơ về cái chết thì ngày nay ta tận dụng tài năng của Simon Pegg và Danny McBride. Cũng có khác gì?

Hơn nữa, chúng ta đang ôm trọn thuyết “ai cũng phải chết” này với lý do cũng giống như trước: ta không còn biết hành tinh của chúng ta sẽ chết khi nào. Cái chết đó có thể đến bất cứ lúc nào. Ngày mai có thể là ngày chúng ta xâu xé nhau để có chỗ cuối cùng trên thuyền. Hay cũng có thể chúng ta sẽ sống như Mad Max, hay co ro trong bến tàu điện ngầm chờ John Connor của chúng ta.

Cảnh trong phim 2012

“Hạn sử dụng” không còn. Trước mắt chúng ta là vô tận và chúng ta đang nóng lòng không biết, cuối cùng, cái ngày đáng sợ mà tổ tiên chúng ta chờ đợi kia cuối cùng có đến với chúng ta không? Chắc chắn là chúng ta, phải không? Thế hệ nào cũng muốn nghĩ rằng họ sống ở tận cùng của thời gian, và chúng ta là thế hệ đầu tiên có thể biến giả thuyết đó thành hình ảnh một cách thuyết phục.

Chúng ta không biết, và tưởng tượng ngày tận thế đó tồi tệ đến đâu mãi thì cũng mệt, và vì thế, giờ chúng ta chỉ biết cười nhạo nó.



Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về bài viết này trên Facebook của chúng tôi