Những bộ phim vũ trụ kết nối của Marvel Studios, giờ đã trải dài 10 năm và 19 dự án riêng rẽ, thu về 6 tỉ USD doanh thu nội địa và gần 15 tỉ USD toàn cầu, theo dữ liệu từ Box Office Mojo.

Không hề tệ khi xét năm 1996 Marvel xém nữa phá sản, rồi một thập kỷ sau cho ra đời chuỗi phim non trẻ về một siêu anh hùng thứ cấp gọi là Iron Man.

“Đã có rất nhiều nghi hoặc lúc ban đầu,” Barton Crockett, chuyên gia phân tích truyền thông và giải trí tại B. Riley FBR, nói với TheWrap. “Những người này nghĩ mình là ai mà thử đi làm phim từ những nhân vật trước đó người ta chưa nghe đến bao giờ? Ai mà muốn xem phim về Iron Man? Điều làm tôi ngỡ ngàng là khả năng khiến các nhân vật hạng ba này nổi tiếng, và điều đó đến ngay từ đầu.”

Robert Downey Jr. trong vai Iron Man trên phim cùng tên năm 2008, đưa nhân vật hạng ba của truyện tranh Marvel không chỉ trở nên nổi tiếng mà còn mở ra cả một vũ trụ điện ảnh

Iron Man, bộ phim giúp kéo Robert Downey Jr. từ sự nghiệp lún sâu vào bê bối, đã thu về 318,4 triệu USD nội địa và 585,2 triệu USD toàn cầu.

Năm 1996, Marvel bị buộc phải tuyên bố phá sản theo Chương 11 luật phá sản Mỹ sau khi ngành công nghiệp truyện tranh bắt đầu sụp đổ vào những năm 90. Sau những trận chiến luật pháp căng thẳng và chật vật trả nợ, công ty này được giải cứu năm 1997 và sáp nhập với Toy Biz của Isaac Perlmutter.

Hãng sản xuất đồ chơi của Israel tin tưởng cộng sự Avi Arad giúp kéo Marvel ra khỏi hố sâu. Arad dỗ dành các ngân hàng và diễn giải về giá trị của các nhân vật Marvel, theo một bài báo năm 2012 trên Slate về sự nổi lên của hãng phim này.

Câu hỏi không phải là những đứa trẻ nào muốn xem phim màn ảnh rộng, mà hình tượng hành động nào chúng muốn chơi cùng. Câu trả lời là Iron Man

Marvel cũng đấu giá mua lại quyền làm phim những nhân vật có giá nhất. Spider-Man đã về Sony, Hulk theo Paramount còn 21st Century Fox đã mua Daredevil, X-Men và Fantastic Four.

Lúc đó, Marvel không còn quyền làm phim của những nhận vật có lời nhất. Thế nên Arad và cộng sự tìm ra “một cách thiên tài để hoạt động không dính tới bản quyền” trong cái mà họ tự làm được, Crockett nói.

Với nghề bán đồ chơi nằm trong mã di truyền, trước tiên công ty này nghĩ: Nhân vật nào có thể bán được nhiều đồ chơi nhất? “Perlmutter không mong chờ làm ra được nhiều tiền từ bộ phim, nhưng chúng có thể là quảng cáo lớn cho đồ chơi,” Ben Fritz viết trong cuốn sách The Big Picture: The Fight for the Future of Movies. “Câu hỏi không phải là những đứa trẻ nào muốn xem phim màn ảnh rộng, mà hình tượng hành động nào chúng muốn chơi cùng. Câu trả lời là Iron Man.”

Dưới quyền Kevin Feige, một nhà sản xuất trẻ được thăng chức lên làm chủ tịch sản xuất của Marvel năm 2007, công ty nhấn mạnh gấp đôi vào chiến lược của mình. Năm tiếp theo, Paramount phát hành Iron Man – cái tên đầu tiên trong loạt bon tấn từ nguyên liệu mà ít người nghĩ rằng sẽ đem về thành công đại chúng.

“Bắt đầu với truyện tranh và chúng tôi cứ thế xé nguyên trang ra, dán lên tường và lấy cảm hứng,” Feige nói với báo chí trong sự kiện phim Marvel mới nhất, Avengers: Infinity War. “Luôn là kim chỉ nam đối với chúng tôi khi đưa những sản phẩm lớn vào thực tế chính từ những quyển truyện nơi tất cả bắt đầu.”

Thành công của Iron Man thu hút sự chú ý của Disney, và hãng này mua Marvel với 4 tỉ USD năm 2009. Vụ thu tóm này mang đến cho Marvel nền tảng cũng như ngân sách để theo đuổi dự án đa siêu anh hùng, đa phim đan xen nhau táo bạo dẫn đến thành quả với Avengers: Infinity War và phần tiếp theo Avengers chưa có tựa mùa hè năm sau.

Có lẽ phép thử đầu tiên thực sự cho việc liệu Marvel có thể tạo ra loạt phim vũ trụ dựa trên những nhân vật truyện tranh gần như không ai biết là The Guardians of the Galaxy năm 2014 — dựa trên truyện tranh đã lâu không xuất bản nữa mà chỉ những fan trung thành ít ỏi còn nhớ.

Khi Korath của Djimon Hounsou đùa rằng anh không biết Star Lord (Chris Pratt) là ai, đâu chỉ có mỗi nhân vật này như thế. Một con gấu mèo biết nói? Một cái cây có tình cảm? Hai người ngoài hành tinh da màu lạ lùng và một thuyền trưởng nửa người nửa ngoài hành tinh? Những nhân vật này là ai mà Disney, với lịch sử tận dụng tài sản trí tuệ đã có tên tuổi, lại sẵn sàng đầu tư gần 200 triệu USD vào.

Từ khi bộ phim này phá kỷ lục phòng vé tuần mở màn tới con số 773,3 triệu USD toàn cầu, Marvel đã có thể tạo ra thành công từ những nhân vật cũng ít ai biết tương tự như Black Panther và Doctor Strange.

Marvel có thể tạo ra thành công từ những nhân vật ít ai biết (ảnh trên từ phim Doctor Strange năm 2016)

“Thật phi thường. Toàn bộ ý tưởng đều hiệu quả,” Crockett nói. “Chúng tôi đang tiến đến một cuối tuần mà một phim Marvel có thể là phim có doanh thu mở màn lớn nhất mọi thời đại, một điều thật kinh khủng khi xét từ chúng từ đâu mà ra.”