Số lượng lớn các dự án đang được sản xuất, trong khi các nhà đầu tư địa phương — một số là kỳ cựu trong ngành, một số là những cái tên mới từ các lĩnh vực khác — đang đổ tiền vào các tựa phim mới ngay cả khi chưa tìm được nhà phân phối. Các nhà sáng tạo nội dung phim và truyền hình Đài Loan đang hướng đến thị trường toàn cầu với tham vọng mới và đặt cược vào các công ty phát trực tuyến quốc tế, mang theo lời hứa đưa nội dung Đài Loan ra thế giới.

Phim bộ tâm lý tội phạm Đài Loan Trò chơi nạn nhân được Netflix hợp tác sản xuất và hiện là phim bộ Đài Loan duy nhất được nền tảng này sản xuất tiếp

Điện ảnh Đài Loan đã luôn có chỗ đứng trên sân khấu thế giới. Phim không nói tiếng Anh có doanh thu cao nhất mọi thời đại ở Mỹ, Ngọa hổ tàng long (2000), là xuất phẩm hợp tác sản xuất của Lý An gốc Đài Loan. Các đạo diễn tác gia như Hầu Hiếu Hiền (Nhiếp Ẩn Nương năm 2015) và Thái Minh Lượng (Visage năm 2009) đã là những người đi đầu trong giới phim nghệ thuật từ những năm 80 và 90 với những chiến thắng quan trọng tại Cannes và Venice. Và các công ty Đài Loan đã hoạt động tích cực trên thị trường phim quốc tế, với phim bộ truyền hình và phim mạng đã nổi danh khắp các khu vực nói tiếng Trung.

Nhưng sự phát triển của các công ty phát trực tuyến toàn cầu đã mang đến cho những người sáng tạo trên đảo này một lượng khán giả quốc tế rộng lớn hơn cho nội dung chất lượng cao hơn bao giờ hết của họ. Thành công xuyên châu Á của các phim bộ tội phạm The Victims’ Game (2020) và Light the Night (2021), cả hai đều có trên Netflix, là một trong số nhiều chiến thắng gần đây đã tạo sự hứng khởi cho các nhà sáng tạo nội dung Đài Loan.

Khi doanh thu phòng vé nội địa của Đài Loan lại bị phim Hollywood áp đảo sau quãng nghỉ ngắn năm 2020 và thị trường Trung Quốc bên kia eo biển trở nên khó tiếp cận hơn, thị trường quốc tế đang đưa ra những cơ hội không chỉ về tài chính và phân phối, mà còn về phát triển nội dung và thể loại đa dạng hơn. Các nhà sản xuất dày dạn kinh nghiệm cũng như một thế hệ mới những người sáng tạo phim và truyền hình đang nhìn ra thế giới rộng lớn hơn để thúc đẩy phạm vi và ảnh hưởng văn hóa của Đài Loan — đồng thời tăng lượng khán giả của họ và tạo ra doanh thu lớn hơn.

Bom tấn lãng mạn Our Times (2015), thu về 84 triệu đôla khắp châu Á

“Những nhà làm phim sẽ không giới hạn mình ở thị trường nội địa; chúng tôi hy vọng sẽ tiếp cận được nhiều khán giả nhất có thể,” Diệp Như Phân, nhà sản xuất gạo cội và giám đốc sản xuất Mandarin Vision, nói. Ông đã tham gia sản xuất phim hài đen tối The Great Buddha+ (2017), được Netflix phân phối, và bom tấn lãng mạn Our Times (2015), thu về 84 triệu đôla khắp châu Á. “Phim Đài Loan là một phần của điện ảnh Hoa ngữ, vì vậy tôi luôn nói chúng ta nên để mắt đến thế giới, [với người nói tiếng Trung ở khắp mọi nơi,] thay vì làm phim sau những cánh cửa đóng kín,” ông Diệp nói thêm.

“Với sự phát triển của các nền tảng phát trực tuyến quốc tế, chúng tôi đang thấy nội dung Đài Loan đa dạng hơn và sáng tạo hơn,” Tằng Hãn Hiền, nhà sản xuất bộ phim kinh dị nội địa có sức ảnh hưởng The Tag-Along (2015), phim bộ y khoa ăn khách Wake Up (2015-2017) và The Victims’ Game, được Netflix hợp tác sản xuất và hiện là phim bộ Đài Loan duy nhất được nền tảng này sản xuất tiếp. “Việc các xuất phẩm Đài Loan hợp tác với đội ngũ và diễn viên quốc tế, nhận tài trợ từ nước ngoài, thậm chí chuyển thể tiểu thuyết và tài sản trí tuệ của nước ngoài... đang ngày càng trở nên phổ biến hơn. Chúng tôi đang học những cách kể chuyện mới và chú trọng hơn đến trải nghiệm của khán giả nước ngoài — để các dự án trở nên khác biệt và phong phú hơn.”

The Tag-Along (2015) của đạo diễn Trịnh Vĩ Hào đã mở ra một kỷ nguyên mới của phim theo thể loại của Đài Loan

Là cựu giám đốc sản xuất nội dung Hoa ngữ tại Fox Networks Group Asia và đồng sáng lập Sixty Percent Productions, nhà sản xuất Nghiêm Gia Niệm sống tại Hồng Kông đã làm việc ở Đài Loan từ năm 2017 và bị thu hút bởi số lượng lớn những tài năng sáng tạo của khu vực muốn thử những điều mới, tự do sáng tạo và chi phí sản xuất địa phương thấp. “Điện ảnh và truyền hình Đài Loan đã hướng tới lượng khán giả toàn cầu rộng lớn hơn ngay cả trước khi những nền tảng phát trực tuyến quốc tế xuất hiện,” bà nói. Đội ngũ của Nghiêm Gia Niệm đang thực hiện bốn phần Taiwan Crime Stories sắp ra mắt, hợp tác sản xuất với Brian Grazer và Imagine Entertainment của Ron Howard và Calfilms Asia ở Đài Loan, dự kiến phát hành trên Disney+ toàn thế giới vào nửa cuối năm 2022.

“Các đài truyền hình đang dồn nhiều nguồn lực hơn vào việc sản xuất, nâng kinh phí lẫn tiêu chuẩn sản xuất của họ,” Nghiêm Gia Niệm giải thích. “Đặc biệt, Dịch vụ Truyền hình công Đài Loan [PTS] đã đóng vai trò quan trọng trong 10 năm qua và là nơi ươm mầm cho các tài năng. Họ mong muốn khám phá tài năng mới, đa dạng hóa nội dung và tạo không gian để người sáng tạo kể một câu chuyện. Là một đài truyền hình công, họ cũng có thể có ngân sách cao hơn do được chính phủ trợ cấp”. Những xuất phẩm gần đây phản ánh điều này: Một số phim bộ Đài Loan lớn nhất trong những năm gần đây, xét về số lượng khán giả và mức độ theo dõi — và quy mô đơn thuần — đều do PTS sản xuất, chẳng hạn như phim sử thi hùng tráng Seqalu: Formosa 1867 (2021), có hơn một nửa số lời thoại bằng tiếng Anh; phim bộ siêu nhiên The Teenage Psychic (2017-2019) và phim tâm lý tội phạm The World Between Us (2019) — hai tựa phim sau là hợp tác sản xuất với HBO Châu Á, qua đó các chương trình được chiếu cho đông đảo khán giả khắp châu Á.

Đạo diễn Trình Vĩ Hào (trái) và diễn viên Trương Chấn tại buổi ra mắt phim The Soul ở Đài Loan năm 2021

Về mặt phim chiếu rạp, thành công nội địa của The Tag-Along vào năm 2015 — kết hợp giữa lối kể chuyện kiểu Hollywood và văn hóa dân gian độc đáo của Đài Loan — đã mở ra một kỷ nguyên mới của phim theo thể loại Đài Loan, dễ thu hút hơn ở nước ngoài. Nhà làm phim chịu đứng sau xu hướng này là đạo diễn kiêm nhà sản xuất Trịnh Vĩ Hào, và ông đã không dừng lại sau khi khơi mào thể loại kinh dị ở Đài Loan. Trịnh Vĩ Hào nói: “Tôi đã khám phá nhiều thể loại khác nhau với The Tag-Along [kinh dị], The Soul [ly kỳ tội phạm] và Man in Love [lãng mạn]. Cách tôi tiếp cận một dự án là xem xét những gì đang thiếu trên thị trường — không chỉ ở Đài Loan, mà còn ở các khu vực nói tiếng Trung và thậm chí là các khu vực không nói tiếng Trung.”

Cơ quan Nội dung Sáng tạo Đài Loan (TAICCA), được thành lập năm 2019, cũng đang đóng vai trò ngày càng tích cực trong việc phát triển thị trường toàn cầu cho nội dung điện ảnh và truyền hình của Đài Loan, cũng như thúc đẩy công nghiệp hóa điện ảnh Đài Loan để xây dựng hệ thống bền vững cho các người trong ngành.

The World Between Us (2019) hợp tác sản xuất với HBO Châu Á

Do ngân sách thấp hơn — và do đó, lương thấp hơn — các thành viên đoàn phim trước đây đã phải đảm nhận nhiều trách nhiệm trong quá trình sản xuất. Điều này đã cản trở phát triển chuyên môn và tính chuyên nghiệp ở mọi vị trí. Nhưng với sự bùng nổ sản xuất hiện tại của Đài Loan được thúc đẩy bởi ngân sách lớn hơn và cơn đói nội dung dường như không thỏa mãn nổi của các nền tảng, nhiều người nhận thấy những dấu hiệu thay đổi đáng khích lệ.

“Điện ảnh và truyền hình Đài Loan đang trên con đường tới giai đoạn phát triển công nghiệp hóa,” Trịnh Vĩ Hào nói thêm. “Nhưng nó vẫn chưa đến được ngưỡng này — so với Hollywood, Trung Quốc hay thậm chí là Hồng Kông, nơi từng có một hệ thống ngôi sao điện ảnh đảm bảo được sức hút phòng vé. Khi phim hành động là trụ cột của điện ảnh Hồng Kông, ngay cả Hollywood cũng tuyển dụng các chuyên gia của họ để chia sẻ những gì họ biết. Số lượng sản xuất cho phép nhân tài và chuyên môn phát triển. Xét theo quan điểm này thì Đài Loan chưa đạt được tầm đó.”

Tuy nhiên, đạo diễn Trịnh vẫn thấy được khích lệ trước định hướng và đà phát triển của ngành phim ngày nay. “Khi tôi làm The Tag-Along, không có nhiều chuyên gia trong khu vực có kinh nghiệm làm phim kinh dị,” ông nói. “Nhưng kể từ đó, đã có rất nhiều phim kinh dị được sản xuất ở Đài Loan. Khi có số lượng, sẽ có ánh bình minh đầu tiên cho việc công nghiệp hóa. Với sự gia tăng số lượng sản xuất hiện nay, tôi nghĩ chúng ta có thể trở thành một ngành công nghiệp chuẩn chỉnh — hoặc ít nhất là tạo ra một sự thay đổi lớn — trong vòng năm đến mười năm nữa.”

Taiwan Crime Stories dự kiến phát hành trên Disney+ toàn thế giới vào nửa cuối năm 2022

Kim Bách Luân, cộng sự sản xuất và biên kịch của đạo diễn Trịnh cho phim The Soul và phim hài sắp ra mắt có tựa dự kiến là Marry My Dead Body, nói thêm: “Một cơ sở khác cho sự lạc quan là ngoài các nhà đầu tư cá nhân, rất nhiều quỹ điện ảnh và đầu tư mạo hiểm cho các dự án phim và truyền hình đã được thành lập tại Đài Loan. Điều này có thể hỗ trợ các giai đoạn trong công nghiệp hóa và sự phát triển của các tài năng khác nhau. Điều này có thể giúp tăng số lượng [sản xuất].”

Một điều mà các nhà sáng tạo nội dung điện ảnh và truyền hình ở Đài Loan đồng ý là họ đang đi trên con đường dẫn đến thành công do Hàn Quốc vạch ra. Hàn Quốc hiện là nguồn xuất khẩu văn hóa phẩm lớn nhất châu Á — dù là Kpop, phim bộ Hàn Quốc hay phim thương mại trí tuệ như Parasite đoạt nhiều giải Oscar của Bong Joon Ho.

“Hàn Quốc xứng đáng nhận được sự kính trọng của chúng ta và chúng tôi cố gắng học hỏi từ ngành công nghiệp của họ,” Tằng Hãn Hiền nói. “Cách họ mở các kênh phân phối quốc tế và đa dạng hóa thị trường là cực kỳ then chốt.”.

Light the Night (2021) có trên Netflix, là một trong số nhiều chiến thắng gần đây đã tạo sự hứng khởi cho các nhà sáng tạo nội dung Đài Loan

“Các chính sách điện ảnh và truyền hình ở Hàn Quốc được hỗ trợ mạnh mẽ bằng tài trợ của chính phủ, bao gồm tất cả các chính sách liên quan đến thăm dò, khai thác và triển khai thành tác phẩm hoàn chỉnh, cũng như các chiến lược của Cơ quan Nội dung Sáng tạo Hàn Quốc [KOCCA]. Đây đều là những kế hoạch dài hạn, thậm chí là luật để ban hành, mà Đài Loan vẫn chưa thể thực hiện. Nhưng với những người sáng tạo điện ảnh và truyền hình của chúng tôi, chất lượng của các xuất phẩm Hàn Quốc là nguồn cảm hứng và thúc đẩy chúng tôi làm việc hướng tới các tiêu chuẩn quốc tế cao nhất,” ông Diệp nói thêm.