• Isle of Dogs: Tranh luận về văn hóa xung quanh bộ phim nhìn từ quan điểm của Nhật Bản

• Câu chuyện ra đời của các chú chó trong phim Isle of Dogs

• Isle of Dogs: Mọi điều cần biết về bộ phim hoạt hình stop-motion mới của Wes Anderson

Bằng hình ảnh ngoạn mục và am hiểu xuất sắc về hành vi của chó, phim chuyển nét quyến rũ thân thiện với trẻ em của The Incredible Journey vào cảnh quan hậu tận thế của Mad Max thông qua điện ảnh Nhật Bản của Yasujiro Ozu, Seijun Suzuki, và đáng chú ý nhất, Akira Kurosawa.

Vị thị trưởng ghét chó Kobayashi (trái) ra lệnh trục xuất tất cả chó của thành phố Megasaki ra Đảo Rác

Tiếp sau phần mở đầu một-cảnh “Trước thời đại vâng lời”, hành động (theo chương hồi chặt chẽ, chắc chắn) nhanh chóng chuyển đến “quần đảo Nhật Bản, 20 năm sau trong tương lai”. Để đối phó với sự bùng phát bệnh cúm chó và bệnh mõm chó, vị thị trưởng ghét chó Kobayashi (được mô hình hóa theo diễn viên vĩ đại của điện ảnh Nhật Bản Toshiro Mifune và được đồng biên kịch Kunichi Nomura lồng tiếng) trục xuất tất cả chó của thành phố Megasaki ra Đảo Rác, bắt đầu với chú chó trung thành của chính gia đình mình, Spots. Bị mất mát người bạn thân thiết nhất, cậu bé Atari răng thưa (Koyu Rankin) được Kobayashi bảo hộ bay tới “địa ngục rác”, ở đó cậu gặp “một băng chó đầu đàn đáng sợ, không thể hủy diệt” có khẩu hiệu đánh nhau kiểu Anderson: “Bỏ phiếu đi!”

Trong công cuộc tìm kiếm Spots, Atari được sự giúp đỡ của bốn con chó: Duke nhiều chuyện (Jeff Goldblum), King (Bob Balaban) cựu siêu mẫu quảng cáo bánh Doggy Chop, linh vật đội bóng chày Boss (Bill Murray), Rex gan dạ (Edward Norton) và chó hoang Chief (Bryan Cranston). Chief là gã lang thang tìm thấy tiểu thư của mình trong vẻ đẹp chết người của nàng chó biểu diễn Nutmeg (Scarlett Johansson). “Tôi không ngồi,” Chief cảnh cáo. “Tôi cắn!”

Nên, phim của Anderson cũng vậy đó. Đầu tiên, một con chó bị cắn đứt tai ra trong khi anh hùng con người của chúng ta bị bulông cánh quạt găm vào đầu chảy máu. Khi một nhân vật được bảo “ngừng liếm vết thương đi”, câu đó đúng nghĩa đen. Một cảnh làm sushi bạch tuộc cho thấy cá, cua và vòi bạch tuộc cắt khúc. Thậm chí chúng ta còn có cả cảnh ghép thận hoạt hình đáng kinh ngạc.

Atari, phi công nhỏ, trong nơi trú ẩn cho những con chó đồng bệnh tương lân tuyệt vời được làm bằng vỏ chai nhiều màu và lon rượu sake

Nhưng bất chấp các chi tiết hấp dẫn ghê sợ đó, Isle of Dogs giữ được tinh túy dịu dàng, vui nhộn. Các trận chiến thường xuyên được làm hoạt hình kiểu Tex Avery hoặc một cảnh từ truyện tranh Beano, với chân tay ngẫu nhiên nhô ra từ một đám bụi xoáy. Giống như những chú chó, bộ phim stop-motion này bồn chồn một cách dễ mến, kết cấu gai góc tương phản với vẻ hoàn hảo đối xứng của khung hình. Được làm chủ yếu tại 3 Mills Studios ở London, êkíp hoạt hình của Anderson làm mọi thứ đáng ngưỡng mộ với những đám mây bằng len-cotton và những dòng sông bằng giấy bóng kính. Hình ảnh trên màn hình tivi được hiển thị dưới dạng phim hoạt hình vẽ tay truyền thống.

Một mặt, Isle of Dogs có thể được hiểu là ngụ ngôn về tước quyền công dân, một câu chuyện về con người (chứ không phải thú cưng) bị đẩy ra rìa. Mặt khác, đó là câu chuyện giản dị về một cậu bé và chú chó của mình, âm hưởng câu chuyện chú chó Hachikō được nhiều người yêu thích. Ngoài ra còn vang vọng quyền động vật trong The Plague Dogs của Richard Adams nơi những con chó thử nghiệm đào thoát trên đảo.

Tuy nhiên, cứ để mở việc giải thích. Trong khi tất cả những con chó sủa bằng tiếng Anh, ngôn ngữ của con người, phần lớn là tiếng Nhật, hầu như không được chuyển ngữ. “Bạn không hiểu lời thoại,” Anderson đã nói với khán giả Ănglê của anh, “nhưng bạn hiểu cảm xúc.” Có người lập luận rằng, kỹ thuật này chọn các nhân vật Nhật Bản cụ thể – chứ không phải là con người nói chung – là “kẻ khác”. (Một sinh viên nước ngoài trao đổi văn hóa, do Greta Gerwig lồng tiếng, nói tiếng Anh, trong khi nhân vật phiên dịch viên Nelson của Frances McDormand dịch các bài phát biểu tại Tòa thị chính).

Phiên dịch viên Nelson (Frances McDormand lồng tiếng) dịch các bài phát biểu tại Tòa thị chính. Hình ảnh trên màn hình tivi được hiển thị dưới dạng phim hoạt hình vẽ tay truyền thống

Thế giới này và văn hóa của nó có làm rối Anderson đi nữa, thì thoại của bộ phim với nhịp phách âm nhạc dễ hiểu hơn ta tưởng. Nhạc nền của Alexandre Desplat phối với tiếng trống taiko với tiếng huýt gió kiểu jazz bí hiểm, giữa những giai điệu của ban nhạc West Coast Pop Art Experimental Band thập niên 60 đọ với những giai điệu của nhà soạn nhạc Prokofiev và tưởng nhớ Seven Samurai.

Tuy nhiên, rung động rõ nhất là vẻ đẹp kỳ lạ của những cảnh quan “hẻm núi rác”. Tái hợp với nhà quay phim Tristan Oliver của Fantastic Mr Fox (danh mục phim của ông còn có The Curse of the Were-Rabbit của Aardman và ParaNorman của Laika), Anderson dựng lên nơi trú ẩn cho những con chó đồng bệnh tương lân tuyệt vời được làm bằng vỏ chai nhiều màu và lon rượu sake.

Với bao nhiêu bệnh tật và khó khăn trên đời, đây là một thế giới kỳ diệu, đầy ắp những nhân vật mà chúng ta có thể dành hết niềm tin, sự cảm thông và yêu thương vào đó.

Đánh giá: ★★★★☆

Isle of Dogs ra rạp ở Việt Nam với tựa Đảo của những chú chó từ ngày 1/6/2018.