• Oscar 2018 trước giờ G: Ai nên thắng - Ai sẽ thắng

• Đấu trường Oscar 2018: Tỷ lệ cá cược cho 9 đề cử phim hay nhất

• Đấu trường Oscar 2018: Cuộc chiến của những nhà làm phim phong cách

• Đấu trường Oscar 2018: Tí hon David đấu với khổng lồ Goliath trong hạng mục hoạt hình

• Đấu trường Oscar 2018: Tầm quan trọng của các giải thưởng hiệp hội nhà nghề

• Đấu trường Oscar 2018: Phân tích điểm mạnh-điểm yếu của 9 đề cử phim hay nhất từ số liệu phòng vé

Cuộc đua giải thưởng năm nay đã chấm dứt ngay khi vừa bắt đầu bởi sự thoái trào của Harvey Weinstein và công ty điện ảnh của ông này đổ sụm vào lúc cuối cuộc đua. Nó đã được định hình bởi sự nổi lên của #MeToo, Time's Up, phong trào mặc toàn màu đen, tố cáo quấy rối tình dục và kêu gọi đối thoại trong cả nước, thần tốc và điên cuồng như lên cơn sốt, về việc Winfrey là tổng thống mới phải. Mùa giải không chỉ có vẻ dài thêm, nó đúng là dài thêm vì Oscar đã được dời sang tuần đầu tiên của tháng 3 để tránh xung đột với lễ bế mạc Thế vận hội mùa đông. Cảm ơn, Pyeongchang.

Một câu hỏi lớn xung quanh Giải thưởng Viện Hàn lâm năm nay là làm thế nào hoặc liệu buổi lễ có đề cập vấn đề #MeToo không, đặc biệt là sau khi lễ trao giải Quả cầu vàng đã trở thành bữa tiệc hân hoan ra mặt cho Time's Up, phong trào do 300 phụ nữ quyền lực Hollywood làm mũi nhọn tiên phong đã giúp gây quỹ hàng triệu đôla để chống lại nạn quấy rối tình dục trên khắp nước Mỹ.

Thể hiện sự ủng hộ của họ, những người tham dự Quả cầu vàng quấn lên người toàn màu đen, gài ghim cài áo và khua chiêng gióng trống về sự mất cân bằng quyền lực giới từ thảm đỏ lên đến sân khấu. Trên sóng truyền hình, đài cáp E! đã bị tri hô về thù lao bất công sau khi cựu người dẫn chương trình Catt Sadler bỏ việc khi biết mình kiếm được kém xa bạn đồng dẫn nam giới, và trong buổi lễ Quả cầu vàng Natalie Portman chọc ngoáy thẳng thừng đề cử đạo diễn toàn nam. Làm sao vượt lên chuyện đó đây?

Như đã thấy, ít nhất là với Oscar, có lẽ chuyện sẽ không như vậy.

Phụ nữ tham gia Time's Up nói mặc dù Quả cầu vàng đã thể hiện sự ra mắt của sáng kiến, nhưng họ không bao giờ có ý định đây chỉ là một chiến dịch mùa giải thưởng, hay là chỉ liên quan đến những hoạt động thảm đỏ. Thay vào đó, một nữ phát ngôn viên cho biết, nhóm đang âm thầm làm việc và đã thu được 21 triệu đôla cho quỹ bảo vệ pháp lý của mình, mà, sau Quả cầu vàng, tràn ngập hàng ngàn quyên góp từ 100 đôla hoặc ít hơn từ người ở 80 quốc gia.

Trước lễ trao giải Oscar đã không xảy ra chuyện kêu gọi mặc toàn đen, dù phong trào này gần như chắc chắn sẽ được nhắc đến trước và trong buổi lễ — đặc biệt từ những người lên tiếng ủng hộ #MeToo như Ashley Judd, Laura Dern và Nicole Kidman đều là những người trao giải.

Một điểm đặc biệt của mùa giải năm nay: Không ai thực sự biết người nào sẽ đoạt giải phim hay nhất. Có thể nói, chuyện này xảy ra suốt ấy mà. Hẳn nhiên không thể chối cãi, tường thuật cuộc đua hồi hộp cắn móng tay tất nhằm phục vụ cỗ máy quảng bá cường điệu cho mùa giải thưởng. Nhưng thường thì những người dự báo cuộc đua, còn được gọi là các nhà Oscar học, chỉ có thể đưa ra dự đoán theo kinh nghiệm.

Cách mà Viện Hàn lâm tạo sân chơi công bằng cho người chiến thắng lớn không giúp ích gì. Trong tất cả các hạng mục khác, đề cử có số phiếu bầu chọn nhiều nhất sẽ thắng, nhưng trong hạng mục phim hay nhất, các nhà bầu chọn được yêu cầu liệt kê danh sách phim theo thứ tự từ thấp nhất đến cao nhất. Bộ phim nào đạt hơn 50% số phiếu bầu chọn vào vị trí hàng đầu sẽ thắng. Khi không có phim nào đạt được điều đó, phim có ít phiếu bầu vào vị trí số một nhất sẽ bị loại và số phiếu bầu đó được phân phối lại cho phim đứng vị trí thứ hai trên những lá phiếu bầu cho phim vừa bị loại để cộng thêm cho các phim đứng ở vị trí thứ hai đó một phiếu. Và quá trình này cứ tiếp tục cho đến khi người chiến thắng xuất hiện. Khó hiểu khủng khiếp!

Hồi năm 2015, cơ hội là ngang ngửa giữa Boyhood và Birdman, người thắng chung cuộc. Năm 2016, với rất nhiều chuyên gia đặt cược vào The Revenant hay The Big Short, tượng vàng lại được trao cho Spotlight. Năm ngoái, gần như tất cả chuyên gia dự báo tuyên bố La La Land là người chiến thắng có cơ sở, và trong hai phút rưỡi, họ đã đúng, trước khi vụ nhầm lẫn phong bì bung bét và người chiến thắng đúng, Moonlight, được trao vương miện.

Năm nay, giới quan sát mùa giải thưởng chia rẽ không đều giữa Three Billboards Outside Ebbing, Missouri và The Shape of Water (là bộ phim mà mục Bagger dự đoán chiến thắng), với vài người dự báo một chiến thắng bất ngờ cho Get Out.

Sân khấu lễ trao giải Oscar lần thứ 90 năm 2018 được trang trí 45 triệu viên pha lê Swarovski

Nhưng cả hai phim đó đều có khuôn mẫu lịch sử Oscar bất lợi. The Shape of Water có 13 đề cử, nhiều hơn bất kỳ bộ phim khác, và cũng được hiệp hội các nhà sản xuất và hiệp hội đạo diễn xướng tên là phim hay nhất của năm. Thế nhưng phim không được đề cử giải dàn diễn viên xuất sắc của Hiệp hội diễn viên điện ảnh (SAG); và từ sau Braveheart năm 1996 thì không phim nào thắng giải phim hay nhất mà không được ít nhất là đề cử dàn diễn viên. Năm nay, giải của SAG dành cho dàn diễn viên xuất sắc nhất đã thuộc về Three Billboards, bởi vì diễn viên là phân ban lớn nhất trong Viện Hàn lâm; bộ phim đó, mặc dù gây bất đồng ý kiến, cũng đã giành được giải phim chính kịch xuất sắc của Quả cầu vàng và Bafta. Nhưng nhà làm phim Martin McDonagh, không được đề cử đạo diễn xuất sắc nhất, và ngoại trừ Argo, những phim lấy được Oscar phim hay nhất mà không đem lại cho đạo diễn đề cử thì hiếm lắm.

Trong khi đó, nhiều khán giả cảm thấy bộ phim hay nhất của năm là Get Out. Dù Viện Hàn lâm đã tràn ngập thành viên trẻ hơn, đa dạng hơn có thể đã giúp cho phim này lấy được đề cử phim hay nhất, đạo diễn, diễn viên và kịch bản gốc xuất sắc, nhưng kể từ sau Cavalcade năm 1933, không phim nào thắng phim hay nhất mà có dưới năm đề cử, theo chuyên gia điện ảnh Kristopher Tapley của Variety.

Danh hiệu đạo diễn có phải là cuộc đấu giữa Christopher Nolan (trái) và Guillermo del Toro không

Vượt lên tất cả những điều này là Dunkirk của Christopher Nolan, mà, xét về doanh thu phòng vé toàn cầu đã thổi bay tất cả dàn còn lại của những đề cử phim hay nhất. Dunkirk kiếm được 525,6 triệu đôla toàn cầu; Get Out đứng thứ hai với 255 triệu đôla. (Thu nhập thấp nhất của nhóm là Call Me by Your Name, 29 triệu đôla toàn cầu.)

Dunkirk hẳn là một kỳ tích với Nolan. Đó là bộ phim chủ ý nhắm Oscar nhất của anh, kể một câu chuyện lịch sử quan trọng, đã được quay tuyệt vời, và chốt trong hai tiếng đồng hồ. Nhưng phim không có đề cử diễn xuất nào, và trong giới đã từng đoạt giải thì Nolan, nhận được đề cử đạo diễn đầu tiên cho phim này, không thể sáng hơn một Guillermo del Toro được yêu thích. Khi The Dark Knight của Nolan bị từ chối đề cử phim hay nhất và đạo diễn xuất sắc nhất hồi năm 2009, sự phẫn nộ đã khiến Viện Hàn lâm mở rộng giải thưởng hàng đầu này từ năm lên 10 đề cử; nhưng có vẻ như giấc mơ Oscar của Nolan, một lần nữa, sẽ bị hoãn lại.

Từ trái qua: Timothée Chalamet, Saoirse Ronan và Daniel Kaluuya tại bữa tiệc trưa Viện Hàn lâm chiêu đãi những người được đề cử. Cả ba diễn viên này là đại diện cho một thế hệ diễn viên mới của Hollywood

Và trong khi các hạng mục diễn xuất do thế hệ baby boomer chiếm lĩnh — Frances McDormand, Gary Oldman và Allison Janney — và một Gen-X, Sam Rockwell, các đề cử năm nay đã tạo ra những người chiến thắng từ một thế hệ diễn viên mới, thu hút sự chú ý của thế giới đến tài năng của Daniel Kaluuya (Get Out), đã đóng tiếp trong Black Panther, và Timothée Chalamet, nam chính trẻ măng của Call My by Your Name, mà theo nhiều thông tin thu thập được, đã làm nên một vai diễn hay nhất năm 2017. Đề cử cho Margot Robbie củng cố sự trưởng thành của cô từ thiếu nữ ngây thơ; sắp tới cô đóng vai Elizabeth I trong Mary Queen of Scots. Và so với tất cả những đồng nghiệp nữ được đề cử, Saoirse Ronan, 23 tuổi, đã được coi là tuyệt hay.