• Minh tinh từng không phải người phàm: Hollywood mất đi quyền lực ngôi sao trẻ

• Ai đang lấy đi sức ảnh hưởng của các ngôi sao Hollywood

• Hollywood hạ sát minh tinh điện ảnh như thế nào

• Vì sao Tom Cruise là minh tinh điện ảnh cuối cùng của Hollywood

Vùng đất màu mỡ của việc làm phim ở Mỹ đã trở nên cằn cỗi — đã được mặc cho cằn đi — để đào sâu cái gọi là sở hữu trí tuệ

Rõ ràng, hai trong số những bộ phim lớn nhất năm 2022 đều là phần thứ hai của chuỗi phim có thể sẽ còn tiếp tục lâu sau khi chúng ta xong đời. Một trong hai phim còn tự gọi mình là “Wakanda bất diệt”. Nhưng chúng ta đang ngấu nghiến cả phim đó lẫn Top Gun: Maverick và chứng kiến tranh luận về một vấn đề cấp bách hơn: minh tinh điện ảnh và việc các bộ phim không dùng đến họ.

Trước khi Black Panther: Wakanda Forever ra rạp, sự căng thẳng và hồi hộp, ít nhất có thể nói là vậy, liên quan đến việc thiếu đi ngôi sao của bộ phim đầu tiên. Chadwick Boseman. Phần hai dụ dỗ chúng ta vào rạp để kiểm tra xem khoảng trống ngôi sao mà anh ấy để lại. Wakanda Foreever tưởng niệm, điếu văn, tôn vinh anh — logo Marvel nhấp nháy lúc gần bắt đầu những bộ phim dàn giá đội hình (Thor, Iron Man, Hulk và mọi người khác) đã trở thành màn trình diễn dành riêng cho Boseman. Rồi phim tiếp tục trong hơn hai tiếng rưỡi nữa, nhiều thời gian không chỉ để thương tiếc người đàn ông này mà còn để nhớ anh ta. Có nhiều điều để giới thiệu về phim hơn là một chỗ trống chứ nhỉ. Thế nhưng, những bộ óc tò mò — hàng triệu người — muốn biết: Ai dám thử mặc bộ trang phục đó?

Maverick thì ngược lại: một khoảng trống được lấp đầy hào quang. Khi Tom Cruise chiến thắng trở về trên một tàu chiến đông đúc ở cuối phim, anh được chào đón bằng kiểu hoan hô ngây ngất mà bạn thường thấy khi đội tuyển của bạn giành chức vô địch sau một đợt hạn hán kéo dài 100 năm hoặc quần chúng được bung xõa trong một trong những bom tấn Hollywood chủ nghĩa đế quốc. Ngoại trừ… họ là quân nhân chuyên nghiệp! Nhưng thứ đam mê lố bịch đó phải là của khán giả chứ. Đây là bộ phim có doanh thu cao nhất hành tinh năm 2022 tính theo nhiều cột mốc. Phim đầu đã thành công vang dội năm 1986 nhưng không vượt trội như phim này. Và Cruise dường như chưa lúc nào lại ý nghĩa với chúng ta như bây giờ. Sự phấn khích đó hình như có phần là vì khan hiếm. Và có lẽ Maverick khiến chúng ta hoài niệm những khoảng thời gian dư dật hơn.

Tom Cruise trong Top Gun: Maverick, phim có doanh thu cao nhất toàn cầu năm 2022

Có ít phim hơn, và càng ít phim thuộc thể loại từng cho phép một diễn viên phát triển tính cách theo thời gian, để trở thành Tom Cruise: phim về những người mắc nạn, gặp nguy hiểm, hoảng loạn, bị truy đuổi, trên thiên đường, trong dầu sôi lửa bỏng, ở Eastwick và Encino và Harlem và Miami, ở vùng đất dữ, vùng đất thấp, vùng trung tâm, vùng đất hoang. Thắng vang dội có, bị xịt có và những thành công bất ngờ. Chúng tương đối rẻ tiền — phim tầm trung là một cái tên dành cho chúng — và chúng kể những câu chuyện về các nhân vật độc đáo, không phải dị nhân của những tài sản trí tuệ (tuy là không phải lúc nào cũng vậy). Và nhiều người trong số họ đã từng được chúng ta gọi là ngôi sao. Những người thảy đều có chút hơn người — gan góc hơn, hóm hỉnh hơn, xinh đẹp hơn, lố bịch hơn, dáng chuẩn hơn, hoang dã hơn, táo tợn hơn, hài hước hơn, thẳng thắn hơn, cứng rắn hơn, điên rồ hơn, ồn ào hơn.

Ý muốn nói là chúng ta vẫn có những minh tinh. Và chúng ta vẫn đang bám lấy họ. Chúng ta đến để xem Viola Davis đóng vai một nữ hoàng châu Phi trong The Woman King, bộ phim đã đứng đầu phòng vé một tuần.

Các minh tinh cũng đang đeo bám. Đây lẽ ra phải là bài viết về việc Miles Teller giỏi như thế nào trong Maverick. Nhưng không thể viết vậy. Vì Cruise giỏi hơn — giỏi hơn trong Maverick, giỏi đóng vai Tom Cruise hơn Miles Teller đóng vai Miles Teller. Đây không phải lỗi của Teller. Mặc dù anh ấy để bộ ria mép trông như thể nó đang bị hút vào lỗ mũi, nhưng rõ ràng anh có tầm. Chẳng hạn cảnh anh thực hiện một số ứng biến dũng cảm khi đang ở trên không và lao thẳng xuống hậu tuyến của kẻ thù. Khi Cruise theo dõi và hỏi anh đang nghĩ gì, Teller cho một câu chọc ngoáy đủ sức làm cả rạp cười ồ. “Anh đã bảo tôi đừng suy nghĩ mà!” Teller đáp. Người viết cười cho đến khi cau mày: phim chỉ còn 15 phút nữa. Anh chàng này đã ở đâu trong hai giờ qua? Mọi người khác ở đâu trong Maverick: không quan trọng — lỗi là tại Tom Cruise.

Miles Teller là một trong những gương mặt mới ở phần tiếp theo của Top Gun, nhưng không ai tiếp quản một bộ phim theo cách của Tom Cruise

Có thể hiểu tại sao khi ra mắt vào cuối tuần Ngày Tưởng niệm bộ phim này lại được chào đón theo kiểu cả nước thở phào. Đây là phim duy nhất trong cả năm mà nhiều bạn bè của người viết đến rạp để xem và quay lại để xem lần thứ hai lần thứ ba. Vì một lẽ, bất cứ lúc nào bộ phim này ở trên bầu trời, thực sự là đáng đồng tiền — những chiếc tiêm kích đó quấn quýt nhau mới gợi cảm làm sao. Nhưng điểm thu hút thực sự là Cruise, đang bay lượn gần đỉnh cao của cái tôi-Cruise: dễ tổn thương mà không thể hư hại, ranh mãnh mà nghiêm túc, đáng ghét một cách quyến rũ, và quyến rũ một cách đáng ghét.

Tháng 7 năm ngoái Cruise đã bước sang tuổi 60, nhưng anh vẫn giữ được hàm răng sáng bóng của một Hướng đạo sinh Đại bàng mới được thắt đai. Và mặc dù khuôn mặt đó thuận theo thời gian, nhưng năm tháng tích lũy trong chúng ta cảm nhận về giá trị của anh. Maverick là đỉnh cao của khoản đầu tư kéo dài bốn thập kỷ mà chúng ta dành cho anh. Dù “Tom Cruise” có nghĩa là gì đi nữa, thì cũng phải mất một chuỗi dài những bộ phim để giáo dục, dụ dỗ và kéo chúng ta theo, để chúng ta hiểu rằng bao nhiêu nụ cười toe toét, sự mãnh liệt và dáng vẻ đó sẽ tạo nên một tính cách có thể chịu đựng bất kỳ sự sỉ nhục nào bởi vì chính các bộ phim lắp ráp nên thắng lợi của anh. Chiến thắng là xa xỉ phẩm của minh tinh.

Hàng đống tiền đổ về cho Maverick khiến một số nhà báo kết luận rằng, sau sự sụp đổ do đại dịch gây ra cho ngành điện ảnh, xinê đã trở lại và lý do chính là Cruise. Nhưng chúng ta tập hợp lại để chứng kiến sự kết thúc chứ không phải hồi sinh của minh tinh điện ảnh. Cruise vẫn là ngôi sao. Nhưng còn ai khác trong Top Gun: Maverick là ngôi sao? Bản thân bộ phim nói về sự trường tồn của Cruise, thế giới bên kia của anh ấy.

Top Gun Maverick tìm kiếm sự thương hại của chúng ta. Phi công chiến đấu nóng bỏng của Cruise từ năm 1986 giờ bị buộc phải dạy những trai trẻ nóng bỏng hơn các động tác cho nhiệm vụ quân sự lố bịch bao trùm bộ phim

Cảnh hay nhất của nó đến sớm, sau khi Cruise điều khiển một chiếc tiêm kích vượt qua điểm giới hạn và từ sát rìa vũ trụ lao xuống. Đầu bù tóc rối và vùi trong chiếc dù của mình, anh loạng choạng lủi vào một quán ăn tồi tàn có thể là Mayberry và hỏi những thực khách đang sửng sốt, “Tôi đang ở đâu?” Và một em bé ngây thơ đang ăn ngước lên đáp, sao mà đúng quá, “Trái đất.” Ngôi sao của Cruise thậm chí không còn quen thuộc với Trung Mỹ nữa. Là người ngoài hành tinh mất rồi.

Cốt truyện tìm kiếm sự thương hại của chúng ta. Phi công chiến đấu nóng bỏng của anh từ năm 1986 giờ bị buộc phải dạy những trai trẻ nóng bỏng hơn các động tác cho nhiệm vụ quân sự lố bịch bao trùm bộ phim. Một trong số đó là Teller. Nhưng không thành vấn đề. Cruise kết luận rằng chính anh là người tài hoa nhất trong số họ. Bọn trẻ sẽ chỉ cần tụ tập ở đó để phim kể chuyện. Tuy nhiên, khi anh ở trên không, kiểm soát cả đám, chỉ có thể nói là: có lý. Không ai tiếp quản một bộ phim theo cách của anh. Maverick cũng là phép ẩn dụ cho điều đó. Bộ phim biết chúng ta đến xem vì cái gì, và không phải vì Miles Teller.

Một lần nữa, đây không phải là lỗi của Teller. Lỗi là ở các bộ phim. Có rất ít thể loại phim cho phép anh ấy xây dựng một nhân vật mà chúng ta đều theo đuổi suốt 36 năm. Billy Eichner đã cố gắng viết chính mình vào một phim hài lãng mạn, thể loại thiết yếu đối với điện ảnh Mỹ như sữa để làm ra pho mát nhưng lại là thể loại mà các hãng phim từ chối trong hầu hết thế kỷ này, như kiểu bắt đầu không dung nạp lactose vậy. Eichner gọi bộ phim đó là Bros và được chọn vào một trong những vai chính, một podcaster bảnh bao, phải lòng tay chơi thể thao (Luke Macfarlane). Và khi phim chìm nghỉm ở phòng vé, người ta đổ tại kỳ thị đồng tính.

Thành tích kém của Bros bắt đầu từ một số áp phích và bảng quảng cáo. Chúng gây bối rối. Hai cái mông sát kề nhau, mặc quần jean, tay người này che túi sau người kia. Những cái mông này là của ai?

Suýt nữa thì người viết bài này nói ‘Đúng quá còn gì!’

Rồi người viết sực nhớ ra mình cũng chẳng phải trai thẳng, và không xem phim đó. Hầu hết những người-không-thẳng mà người viết quen cũng không xem. Người viết đã dự đoán thành tích kém của bộ phim này bắt đầu từ một số áp phích và bảng quảng cáo. Chúng gây bối rối. Hai cái mông sát kề nhau, mặc quần jean, tay người này che túi sau người kia. Những cái mông này là của ai?

Một cái được ngụ ý là của Eichner. Tại làm sao mà nhiều áp phích không nói điều đó một cách đơn giản thiệt là kỳ quái. Nhưng thiếu sót đó tiết lộ nỗi lo lắng của chính bộ phim: Billy Eichner là cha căng chú kiết nào? Người viết bài này thì có biết. Anh ấy là diễn viên hài đã cho chúng ta xem Billy on the Street, bộ phim chống suy nhược dài một phút, trong đó Eichner là ngựa giống chạy trốn kéo theo một số người nổi tiếng và làm gián đoạn cuộc dạo chơi của những thường dân New York. Bạn xem áp phích và nghĩ, “Phim hài? Đúng. Lãng mạn-hài? Không biết. Xem mới biết."

Bản thân bộ phim nói về việc anh ta làm hề-đấu-lãng mạn như thế nào. Nhưng hầu hết các quảng cáo đều không bán Eichner. Mà bán một cột mốc quan trọng (phim hài lãng mạn đồng tính đặc của một hãng phim lớn) — nhưng là bộ phim được thực hiện bởi những người trước đó có phim gây hoang tưởng đồng tính. Eichner không được định vị là ngôi sao của thứ này. Thân thế đồng tính của anh ấy mới là ngôi sao của bộ phim. Thế nên tất nhiên nếu bộ phim thất bại, thì như thể là do khủng hoảng chính trị thôi.

Áp phích của Ticket to Paradise cho bạn biết chính xác những gì bạn cần biết về phim này. Bộ phim có hai diễn viên kỳ cựu mà sức mạnh ngôi sao của họ là một câu chuyện rõ ràng vẫn bán chạy

Nhưng cuộc khủng hoảng thực sự là một thứ khác, và nó ở ngay trong những kẻ vô danh đó: Chúng ta đã hết ngôi sao điện ảnh! Và màn trình diễn mờ nhạt của Bros — dù sao cũng ở rạp — khiến Eichner sẽ không có thêm cơ hội mà trở thành sao đâu.

Một quảng cáo tàu điện ngầm Bros được gắn trên cột kép cùng tấm áp phích cho Julia Roberts và George Clooney trong Ticket to Paradise, phim lãng mạn hài trai-thẳng, đúng niêm luật, dựa trên khoảng 50 năm sức mạnh ngôi sao cộng lại nhưng không biết phải làm gì với điều đó ngoài việc khoe khoang. Nhưng Roberts và Clooney đã đưa phản ứng hóa học của họ vào phim. Họ có vẻ say mê, nếu không phải say mê bộ phim thì chắc chắn là say mê nhau. Và mặc dù tấm áp phích đó nói về họ, nó cũng cho bạn biết chính xác những gì bạn cần biết về phim này. Bộ phim có hai diễn viên kỳ cựu mà sức mạnh ngôi sao của họ là một câu chuyện rõ ràng vẫn bán chạy. Bộ phim đã ăn khách.

Thành công của những phim như The Woman King cũng hợp lý. Rất nhiều người rời khỏi nhà để xem Davis giết kẻ thù. Và, chỉ dựa trên sức thu hút và thực lực tuyệt đối của những người phụ nữ bên cạnh cô ấy — Thuso Mbedu, Lashana Lynch, Sheila Atim, Adrienne Warren — chúng ta còn nhận được nhiều hơn thế. Đó là bộ phim để Davis củng cố mối quan hệ của cô với chúng ta, với nghệ thuật chứ không phải mạng xã hội; đây là một cải tiến khác trong cách tiếp cận lãnh đạo của cô ấy. Người viết đã không nghĩ mình có thể thích cô ấy nhiều hơn trước khi đến rạp chiếu, nhưng người viết đã đi xem, kính phục gấp bội. Đó là một bộ phim bỏng ngô đủ nguyên bản — có sự tham gia của không ít phụ nữ, phụ nữ Da đen — và trời ơi, mới hiếm thấy làm sao.

Viola Davis, giữa, đóng vai chiến binh trong The Woman King, đã đứng đầu phòng vé một tuần

Vùng đất màu mỡ của việc làm phim ở Mỹ đã trở nên cằn cỗi — đã được mặc cho cằn đi — để đào sâu cái gọi là sở hữu trí tuệ. Chúng ta vẫn nhận được những luồng gió của vài điều xưa cũ. Denzel Washington tiếp tục tìm kiếm các biến thể của từ trường cầu chì dài / cầu chì ngắn — thêm những kẻ yếm thế và vụng về vào tiết mục của mình. Anh ấy cũng đã 67 tuổi. Kể từ năm 1989, anh đóng vai chính trong một bộ phim — thường là hai phim — hầu như mỗi năm. Và hầu hết những phim đó đều ăn khách. Bốn mươi chương trong câu chuyện về một nhân cách. Số liệu thống kê của Cruise cũng cỡ đó. Hollywood bây giờ không phát hành nhiều phim nữa; đường sự nghiệp dường như ngắn hơn hoặc ít nhất là kém lan tỏa hơn, người ta làm những bộ phim kém mạnh mẽ hơn trong sự đa dạng chủ đề. Vì vậy, không có diễn viên dưới 40 tuổi nào đang trên đà đạt được gần gần những con số này.

Thực sự, chúng ta sẽ mất gì nếu không có sự trường thọ đó, nếu không có ngôi sao điện ảnh có ý nghĩa? Một tấm gương? Một ngọn hải đăng? Một bản đồ? Một cổng lớn? Không phải là chuyện khám phá xem chúng ta muốn trở thành ai mà là để các bộ phim cho ta thấy ta nghĩ mình là ai. Các ngôi sao không phải lúc nào cũng phải đóng vai siêu anh hùng. Họ đã sử dụng sức mạnh đó để đóng vai chúng ta — con người. Giờ đây, không lẽ có một loại công bằng nào đấy khi quyền lực đó đi đến điểm tới hạn. Cho phép một hệ thống giũ bỏ những định kiến và nguyên tắc tồi tệ nhất của đất nước này đã du nhập vào xưởng chế tạo giấc mơ. Chủ nghĩa tư bản hoành hành. Da trắng vô đối, Da đen vô vọng. Rất ít nhân vật người châu Á, Mexico, Ảrập hay người Mỹ bản địa mà có ai từng gặp, bởi vì, ngay từ đầu, các diễn viên đóng những vai đó thường là người da trắng. Chúng ta tiếp nhận như vậy quá lâu cho phép các ngôi sao nhúng vẻ quyến rũ, phong cách và sự hoàn hảo được kiểm soát của họ vào tâm trí chúng ta, để tạo nên một loại nhận dạng sai lệch mời gọi, chẳng hạn, một cậu bé Da đen tò mò ở Philadelphia tưởng tượng mình cứu mỹ nhân miền Nam lâm nạn ở một đồn điền bang Georgia bị tàn phá.

Kể từ năm 1989, Denzel Washington đóng vai chính trong một bộ phim — thường là hai phim — hầu như mỗi năm. Và hầu hết những phim đó đều ăn khách. Bốn mươi chương trong câu chuyện về một nhân cách

Nói vậy nghĩa là người viết biết tất cả những điều này và vẫn tin rằng nửa thế kỷ phim của Clint Eastwood (hàng tá phim) là một lời giải thích tốt về Hoa Kỳ cũng như bất kỳ phần nào của chính sách công. Ông tự mình làm luật. Tất nhiên, một đứa trẻ như người viết khi xem ông trong Sudden Impact hay Pink Cadillac hay A Perfect World nào đã biết gì. Mà sẽ chỉ thấy con người đi truy nã của ông là đáng xem một cách ngớ ngẩn. Và nếu những gì chúng ta đang nói đến là năng lực đáng xem ngớ ngẩn, thì có thể năng lực này di chuyển xuyên thời gian, từ thời phim câm sang hệ thống kinh điển của những năm 1930 và 1940, đến sự tàn lụi của những năm 70, và những năm 80 nuông chìu, và những năm 90 phản động, xét lại. Ngay bây giờ, nó nở rộ ở một nơi hoàn toàn khác. Trên TikTok, một dải ngân hà đầy sáo. Ngôi sao mạng xã hội phù du. Bạn cần dành sự chú ý cho ngôi sao điện ảnh. Và có lẽ chúng ta đã hết kiên nhẫn cho chuyện đó.

Đây là một thời điểm tồi tệ, vì trong hơn một thập kỷ, chúng ta đã chìm đắm trong những diễn viên có thể thưởng cho sự chú ý đó của ta, những diễn viên mà trong suốt sự nghiệp thành công của mình, cũng có thể là lời giải thích tốt cho nơi này như Eastwood. Hãy xem xét cơn hạn hán ấy trong một thời điểm chưa bao giờ cảm thấy dư dả những cánh tay chuyền gậy tiếp sức như bây giờ: Teller, Alden Ehrenreich, Simu Liu, Issa Rae, Finn Wittrock, Hồng Châu, Dane DeHaan, Zoë Kravitz, Raúl Castillo, Jay Ellis, Kumail Nanjiani, Tye Sheridan, Dave Bautista, Regé-Jean Page, Alia Shawkat, Yahya Abdul-Mateen II, Max Minghella, Rachel Zegler, Jake Lacy, Daisy Ridley, Kelvin Harrison Jr., O'Shea Jackson Jr., Tiffany Haddish, Quvenzhané Wallis, Marsai Martin, Jeremy Pope, John Boyega, Ariana DeBose, Teyonah Parris, Nicholas Hoult, Gina Rodriguez, Christopher Abbott, Jonathan Groff. Các bộ phim không được thiết lập để giữ họ trở thành ngôi sao trong 30 năm tới. Con tàu ngôi sao điện ảnh đã ra khơi, với đâu chỉ một vài trong số những cái tên này.

Nửa thế kỷ phim của Clint Eastwood (hàng tá phim): con người đi truy nã của ông đáng xem một cách ngớ ngẩn

Thực sự dẫn đến một cuộc khủng hoảng. Và các bộ phim biết điều đó. Trong Maverick, hài hước là không ai đủ tiêu chuẩn như Cruise. Trong vài tuần của tháng 8, bộ phim số 1 của chúng ta là Bullet Train, phim tội phạm ly kỳ xen kẽ hài hước, đa phần là tẻ nhạt, đòi hỏi Brad Pitt phải chiến đấu với những triển vọng trẻ hơn — Brian Tyree Henry và Aaron Taylor-Johnson, Zazie Beetz và Bad Bunny — và tình cờ giết hầu hết bọn họ. Họ muốn thứ anh ta có: một chiếc cặp đầy tiền, và cả tầm cỡ của anh nữa. Phong thái giảm căng thẳng, trơ gan cùng tuế nguyệt của Pitt cần 30 năm và cũng cỡ ngần ấy phim để anh đạt được sự ung dung với bản thân có thể hài hòa giữa trí tuệ và sáo rỗng. Tất cả các cuộc chiến tay đôi đều có nghĩa là Pitt tự bảo vệ mình.

Một ngôi sao biết cách tận hưởng khoảng thời gian vui vẻ với bộ phim chỉ dùng một lần này, bằng cách làm cho công việc giống như một kỳ nghỉ. Phim dùng một lần là công việc của một ngôi sao. Chúng giúp củng cố địa vị của họ giữa các kỳ tích (đôi khi, kỳ tích là thứ gì đó dùng một lần). Nhưng dù sao thì họ cũng có xu hướng trụ vững vì họ đã nắm bắt được một số khía cạnh ly kỳ, hấp dẫn, đầy khát vọng ở cốt lõi con người. Không có những phim trung gian, không siêu anh hùng — phương tiện tạo sao, người ta bảo thế — chúng ta đang đối mặt với việc loại bỏ sự tồn tại một loại hình nghệ thuật, cái chết của ẩn dụ trực quan, những cái nháy mắt và dấu ấn nhận diện; cười và khệnh khạng, trọng âm và biến âm; một phòng trưng bày các bóng đèn “sáng lòe” trên đầu của một số diễn viên.

Pitt dành một nửa thời lượng của Bullet Train để nói chuyện điện thoại với Sandra Bullock hầu như không xuất hiện, đóng vai bà chủ của anh, và bị Channing Tatum, một hành khách, liếc mắt đưa tình. Giữa họ có mối quan hệ thân thiết, bè phái khiến phần còn lại của bộ phim trở nên buồn tẻ. Ai quan tâm chuyến tàu? Bạn thà xem một bộ phim hài về bất cứ điều gì Tatum muốn làm với Pitt và mọi thứ mà Pitt cần để thỏa thuận với Bullock còn hơn. Đây là cấu hình lại những gì họ đã thử vào đầu năm 2022 với The Lost City, phim hài phiêu lưu hồi tưởng (và ăn khách) nhằm gợi lại những màn ngớ ngẩn của Michael Douglas-Kathleen Turner từ những năm 80. Theo một nghĩa nào đó, Bullet Train chính xác là thứ người viết muốn: một ngôi sao vụt qua một cốt truyện. Nhưng lại buồn vì nó không quan tâm đến những ngôi sao mới. Ai cũng có thể thay được trừ Pitt.

Trong phim tội phạm ly kỳ Bullet Train, Brad Pitt và Sandra Bullock có một mối quan hệ thân thiết

Nhưng anh ấy, Bullock và Tatum (một trong những diễn viên cuối cùng trải nghiệm phiên bản ngôi sao điện ảnh thông thường) đang cố gắng duy trì truyền thống của ngành công nghiệp trong đó tất cả các thể loại phim do ngôi sao dẫn dắt đều là thành phần trong bữa ăn của khán giả Mỹ. Ba người họ không thực hiện nhiều phần tiếp theo và vẫn chưa tham gia bất kỳ đội hình siêu anh hùng nào. Điều này có thể khiến họ trở thành những kẻ ngược đời và chắc chắn giống như thể những nhà bảo tồn.

Giờ đây, sự bảo tồn đó mang tính chiến lược và được cho là thủ công, và thể hiện rõ ràng ở các đồng nghiệp trang lứa của họ. Chẳng hạn, trong cơn bùng nổ niềm đam mê liên quan đến đại dịch, Ethan Hawke đã biến mình thành học trò học hỏi cuộc đời và sự nghiệp của Paul Newman và Joanne Woodward. Kết quả là một phim tài liệu dài hơn sáu giờ, dành cho HBO Max, chứa đầy các cuộc phỏng vấn và clip đồng thời làm sáng tỏ, đôi khi là những hiểu biết sâu sắc tính cách, diễn xuất và sự nổi tiếng — khái niệm minh tinh điện ảnh.

Hawke đã tìm thấy một kho bản ghi các cuộc phỏng vấn cũ cho tiểu sử của Newman: trò chuyện với các diễn viên, nhà làm phim và biên kịch mà anh sử dụng làm lời dẫn chuyện do những diễn viên bạn bè nổi tiếng của mình đọc. George Clooney đóng Newman, Laura Linney đóng Woodward.

Cảnh tượng cảm động khi xem Sam Rockwell và Zoe Kazan, kẹt trong nhà, nói về công việc chứ không phải làm việc, suy nghĩ về những đặc điểm vô hình của ngôi sao, băn khoăn về thiệt hại cho tính cách nghệ thuật và hành trang để một diễn viên làm được điều đó.

The Last Movie Stars phim tài liệu dài hơn sáu giờ về cuộc đời và sự nghiệp của Paul Newman và Joanne Woodward, Ethan Hawke làm sáng tỏ khái niệm minh tinh điện ảnh

Hawke luôn gây ấn tượng là anh có trí tưởng tượng quá ngẫu hứng khi dành 30 năm thực hiện các biến thể của một chủ đề, theo cách mà các ngôi sao điện ảnh thuần túy vẫn làm. Nhưng dù sao thì anh cũng trở thành một ngôi sao bên lề — một cách tự phát, ngứa ngáy một cách trẻ con. Anh thuộc vào số ít diễn viên có một phim hè ăn khách không thuộc phim chuỗi hay vũ trụ của các tựa phim khác, với vai ông kẹ trong The Black Phone. Chúng ta đang đến cuối của một thời oanh liệt và anh biết điều đó. Phim tài liệu của anh ấy? Có tựa đề Những minh tinh điện ảnh cuối cùng.

Chúng ta đã bước vào một thời điểm kỳ lạ trong đó những lần xuất hiện khét tiếng, đáng chú ý, hấp dẫn nhất của các ngôi sao lớn đều là trong đủ thứ chuyện, trừ điện ảnh. Với Johnny Depp là trên bục cho lời khai; với Renée Zellweger là trong một phim bộ ngắn tập của NBC; với Matthew McConaughey trong 20 phút kinh khủng tại một cuộc họp báo ở Nhà Trắng; Will Smith tại Lễ trao giải Oscar — và thậm chí không phải là vì thắng giải Oscar nam diễn viên chính xuất sắc nhất.

Rồi đến trường hợp của Brie Larson, ít nhiều đã đi từ người chiến thắng giải Oscar năm 2016 (cho Room) thành nhân vật chính của chuỗi phim hoa lệ Captain Marvel. Cô mới 33 tuổi và không biết khi nào mới lại thấy cô đóng vai một con người bình thường. Nhưng lâu nay, bất cứ khi nào xem một sự kiện thể thao nào đó trên tivi, là có thể biết ngay cô ấy sẽ cố gắng bán một chiếc Nissan. Trước khi thắng giải Oscar đó, Larson đã xuất hiện trong một số vai diễn điện ảnh và truyền hình. Cô ấy có thể trở thành ngôi sao kiểu nào nếu tiếp cận được những vai diễn kén chọn hơn? Chà, chúng ta sẽ không bao giờ biết vì các vai kén chọn hơn cho cô ấy đi đâu cả rồi, lại còn cả nửa tá nữ diễn viên sẽ cạnh tranh với cô để lấy những vai ấy?

Chúng ta đã bước vào một thời điểm kỳ lạ trong đó những lần xuất hiện khét tiếng, đáng chú ý, hấp dẫn nhất của các ngôi sao lớn đều là trong đủ thứ chuyện, trừ điện ảnh. Ảnh: Johnny Depp ở phiên tòa xử vụ kiện từ vợ cũ của anh Amber Heard

Thứ chúng ta đang thấy là một loại chất thải công nghiệp. Ít phim hơn với ngân sách nhỏ hơn và rủi ro thấp hơn. Ít người đương thời ngang cỡ Mike Nichols hoặc Stephen Frears hoặc Woody Allen hoặc Lawrence Kasdan hoặc Martha Coolidge hoặc Fred Schepisi hoặc Nora Ephron hoặc Lasse Hallström hoặc Sydney Pollack hoặc Elaine May hoặc Barry Levinson hoặc Rob Reiner hoặc Ron Howard hoặc Norman Jewison hoặc Nancy Meyers — những đạo diễn không thể làm phim mà không có ngôi sao, những người dường như không muốn làm phim mà không có minh tinh điện ảnh.

Bây giờ chúng ta đang thấy một lượng lớn tài năng không có nơi sáng tạo thực sự mà dung thân. Có các mạng cáp và dịch vụ phát trực tuyến cao cấp. Truyền hình bây giờ là vùng đất của việc làm phim tầm trung. Và những người như Nicole Kidman, Reese Witherspoon và Kate Winslet đã thực hiện một số công việc táo bạo nhất của họ ở đó. Họ khôn ngoan. Tom Cruise đã không để mắt đến True Detective hay American Crime Story hay Mare of Easttown hay Yellowstone. Anh làm vậy nghĩa là sao? Ngây thơ? Bướng bỉnh? Kiên quyết? Đúng đắn?

Một điều khiến fan yêu anh ấy là anh thích làm “Tom Cruise”. Anh thích cho chúng ta xem công việc của anh — nghiến răng, đấm vào không khí, chạy, chạy, chạy. Về cơ bản, anh sống vì trạng thái tích tụ nhân cách tối đa hay còn gọi là… chính anh.

Cruise dường như biết mình nằm trong danh sách các loài có nguy cơ tuyệt chủng, rằng những ngôi sao thực sự bây giờ là tài sản trí tuệ — phim làm lại và khởi động lại và các phần vũ trụ điện ảnh. Thor, chứ không phải Chris Hemsworth. Người Nhện chứ không phải Tom Holland hay Andrew Garfield hay Tobey Maguire. Bao nhiêu Người Dơi đó. Có thể nhìn thấy những ngôi sao bay xung quanh các nhánh của Avengers và các khẩu hiệu của Liên minh Công lý và nhận được một cú hích nhất định. Nhưng đó không phải là những chòm sao. Mà là món salad.

Cô đã thắng giải Oscar cho Room năm 2016. Giờ đây, Brie Larson được biết đến nhiều nhất với vai chính trong Captain Marvel

Mọi người đã để Elvis của Baz Luhrmann ca ngợi Austin Butler là một ngôi sao. Làm sao họ biết? Bản thân Elvis Presley là một tài sản trí tuệ to đùng. Ít nhất, không thể tách rời ngôi sao của diễn viên ra khỏi ngôi sao của Presley, mặc dù bất cứ lúc nào Butler run rẩy trên sân khấu, điều gì đó độc đáo ly kỳ đang xảy ra, một ý tưởng. Có bao nhiêu người thắng giải Oscar nhờ diễn giải một biểu tượng chính trị, lịch sử hay nghệ thuật nào đó? Chuyện không mới. Và một số công việc đó cực xuất sắc.

Cái cảm thấy mới mẻ là giữa phim tiểu sử và phim siêu anh hùng, những diễn viên này không có mấy nhân vật nguyên tác đáng nhớ. Và đó là thứ chúng ta đang thiếu lúc này. Lần cuối cùng Cruise đóng vai một anh chàng không thực hiện phần thứ mười một của một chuỗi phim hay hậu duệ của những bộ phim có trò chơi ở công viên giải trí là năm 2017, trong American Made. Và anh chàng đó là một phi công hãng hàng không thương mại già nua, rốt cuộc vừa bay cho CIA đồng thời vận chuyển ma túy cho băng đảng Medellin — cơ bản là “Top Mule”.*

Cruise đã hiểu rõ (có thể nói là hoài nghi) điện ảnh bây giờ ở đâu. Edge of Tomorrow, từ năm 2014, là điều mới mẻ nhất, thú vị nhất anh làm trong một thập kỷ, nhưng vì nó không kiếm được một tỉ đôla (tiêu chuẩn thực sự bây giờ), nên cũng sặc mùi thất bại. Nếu anh nhận được một kịch bản khác hay cỡ kịch bản đó, anh có từ chối không? Có thể. Kinh doanh mạo hiểm quá mà. Người ta muốn có thêm Mission: Impossible, thêm Maverick cơ.

Năm 1986, Cruise không chỉ có Top Gun. Năm tháng sau, anh trở lại, trong The Color of Money. Đó không hẳn là phim của Cruise. Đó là phim của Paul Newman, bản thân nó là phần tiếp theo của bộ phim tình cảm The Hustler, 25 năm sau. Ở đây, Newman, tay chọc trời khuấy nước tuổi xế chiều dạy Cruise cách cư xử, trau dồi kỹ năng của anh trên bàn bi-a và chỉ cho anh cách khai thác tất cả tài năng đó.

Austin Butler đóng vai Elvis Presley trong phim tiểu sử Elvis, do Baz Luhrmann đạo diễn

Newman 61 tuổi, chẳng khác gì Cruise 60 tuổi trên không bây giờ. Tóc muối tiêu, có nếp nhăn và xương khớp kẽo kẹt. Có lịch sử trong những nếp nhăn đó: nỗi buồn, mất mát, thất vọng, xấu hổ, tổn thương, cô đơn, được xoa dịu bằng thuốc lá và rượu. Đối với một ngôi sao kỳ cựu, đây là những phẩm cách. Là sự đương thời. Và bộ phim buộc bạn phải đánh giá cao thời gian tích lũy — những thập kỷ ông đã sống, những thập kỷ chúng ta đã sống cùng một phiên bản của ông. Ông đã thay đổi bao nhiêu? Chúng ta đã thay đổi bao nhiêu?

The Color of Money đối lập với Top Gun đầu tiên. Đó là một màn trình diễn quyến rũ thay vì nam tính. Đây cũng là một phim của Martin Scorsese (mà Richard Price đã viết), vì vậy chỗ này chỗ kia có kiểu máy quay Tarzan. Nhưng Scorsese biết mình có gì ở Newman: ý nghĩa. Thủ thuật tuyệt nhất của ông là lượng thời gian dành cho khuôn mặt của Newman đeo kính râm. Đôi mắt xanh lấp lánh của ông xem ra không phù hợp với sự tồi tàn xập xệ của cảnh sảnh hồ bơi rẻ tiền, rủi ro cao trong phim. Vì vậy, Scorsese đối đãi đôi mắt ấy như hai viên ngọc quý cất trong két. Và chúng ta phải nhớ những gì phần diện mạo còn lại của Newman có thể làm, với sự tĩnh lặng và ngưng đọng, bực tức, hối hận và vui sướng.

Không phải Scorsese không biết mình có gì ở Cruise: những quả bom nổ tung trong không trung. Bất cứ khi nào có thể, bộ phim theo dõi Newman quan sát Cruise, tiếp nhận anh, hấp thụ sự thô tục, âm lượng, tính hay thay đổi của anh ta. “Chăm trẻ con,” ông gầm gừ. Nhưng ông cũng cảm nhận được điều không thể tránh khỏi. “Cậu sẽ trở thành một trong những người vĩ đại, nhóc à,” ông nói với Cruise, nắm chặt một xấp tiền 100 đôla có thể đoán trước được. Nếu bạn tình cờ đã xem Top Gun vào mùa hè và bộ phim này vào mùa thu năm ấy, có thể bạn cũng cảm thấy như vậy.

The Color of Money đối lập với Top Gun: bạn sẽ đánh giá cao việc làm thế nào, mặc dù còn lâu nữa Newman mới xoa tay với điện ảnh, nhưng ông đã truyền gậy tiếp sức cho một thế hệ ngôi sao khác

Bạn sẽ quan sát hai loại sao khác nhau (sức hút trọng lực và phản-trọng lực) ở các giai đoạn đối lập nhau trong sự nghiệp của họ. Có thể bạn sẽ đánh giá cao việc làm thế nào, mặc dù còn lâu nữa Newman mới xoa tay với điện ảnh, nhưng ông đã truyền gậy tiếp sức cho một thế hệ ngôi sao khác. Hollywood bây giờ không đủ khả năng thực hiện sự hào phóng đó. Xin lỗi, Miles Teller. Không có đặt cược nào nữa, và Cruise hẳn biết điều đó. Anh ấy dành Maverick để truyền gậy cho chính mình.

Bài viết của Wesley Morris, một nhà phê bình tự do và là người đồng dẫn chương trình, với Jenna Wortham, podcast văn hóa “Still Processing”. Kể từ khi đến với The New York Times năm 2015, Morris đã viết về sức mạnh tinh thần của các video qua điện thoại di động công dân, việc Hollywood nghiện những tưởng tượng về hòa giải chủng tộc và phim hài lãng mạn lâm nguy. Trước đây Morris làm việc tại Grantland với tư cách là biên tập viên và phụ trách chuyên mục Sportstorialist, là người lọt vào vòng chung kết Giải thưởng Tạp chí Quốc gia cho Chuyên mục và Bình luận năm 2015. Tại Grantland, ông cũng là người dẫn chương trình podcast “Do You Like Prince Movies?” Từ năm 2002 đến 2013, Morris là nhà phê bình phim cho The Boston Globe, ông lấy giải Pulitzer về phê bình năm 2012. Trước đó, ông viết cho The San Francisco Chronicle và The San Francisco Examiner. Ông thắng giải Pulitzer thứ hai về phê bình vào năm 2021, cho loạt chuyên luận nhức nhối khám phá sự giao thoa giữa chủng tộc và văn hóa đại chúng với cái nhìn sâu sắc, nhạy bén và khẩn trương. Morris sinh ra ở Philadelphia và sống ở Brooklyn.