Miễn là khán giả đừng bận tâm về vật lý học trong cảnh phim này, mà loạt
phim này là kẻ thù số một của vật lý học, thì đấy là một khoảnh khắc
thú vị khi kết hợp hai thứ mà phim bom tấn Hollywood thích nhất: hành
động kịch tính và cái chớp mắt ngạc nhiên của khán giả.
Jason Staham trong cảnh vừa giữ xe em bé vừa chiến đấu trên phim The Fate of the Furious
|
Và như những mức độ cao nhất của phim hành động hiện đại, Ngô Vũ Sâm đều làm tốt hơn, và đã thực hiện đầu tiên.
Trong
Hard Boiled /
Lạt thủ thần thám
năm 1992, phim hay nhất của Ngô Vũ Sâm và hiển nhiên là phim hành động
xuất sắc nhất những năm 1990, Ngô Vũ Sâm hoàn thiện giả kim thuật điện
ảnh mà ông đã làm qua loa trong một thập kỷ ở Hồng Kông với
A Better Tomorrow và
The Killer: hành động như nhạc kịch, khoa trương như thơ.
Vì vậy, có thời điểm trong
Hard Boiled,
người hùng của đạo diễn Ngô, thanh tra Viên Hạo Vân (Tequila) (Châu
Nhuận Phát đóng), bắn để chạy thoát thân khỏi một tình huống chết trong
gang tấc trong khi bế một đứa bé sơ sinh. Song không giống như khoảnh
khắc huy hoàng của Statham trong
Fate, kết thúc theo một cách
thông thường (kẻ xấu chết, đứa bé được an toàn, lời nhạo báng được thốt
lên, hãy cắt đến cảnh tiếp theo), Viên Hạo Vân lại bỡn cợt. Anh không
chỉ liên tục đánh bại đợt tấn công không ngừng của bọn du côn vô danh
trong khi bế cậu nhóc, mà còn phải thoát khỏi tòa nhà trong biển lửa. Và
đánh vật với sợi dây điện lòng thòng. Và rồi quần anh bắt lửa. Và giữ
lấy chút niềm vui? À, thằng nhóc tè khắp người của anh chàng đang bảo vệ
mình và dập tắt đốm lửa đó.
Châu Nhuận Phát và em bé trong Hard Boiled
|
Đó là một khoảnh khắc điên rồ được tính toán cẩn thận kết tinh sự nhạy
cảm đáng kinh ngạc của Ngô Vũ Sâm, một phẩm chất mà cả Hollywood bị đánh
lừa và vô số những người bắt chước theo, kể cả chính Ngô Vũ Sâm, qua
những tác phẩm kiếm bộn tiền sau này (đáng lưu ý là
Paycheck).
Mặc dù vậy, hồi năm 1992,
Hard Boiled vẫn còn khá mới mẻ, một cảm giác mà người phụ trách Toronto và TIFF Cinematheque và cựu sáng lập chương trình
Midnight Madness
Colin Geddes hy vọng sẽ dành đêm thứ bảy với buổi chiếu đặc biệt kỷ
niệm 25 năm kiệt tác này. Phát hành bản nhựa 35mm, sự kiện cho khán giả
đương đại không chỉ cơ hội chứng kiến đỉnh cao sự nghiệp của Ngô Vũ Sâm,
mà còn chứng kiến lịch sử làm phim bom tấn.
Phim cũng lên tiếng
về sự táo bạo ngay từ đầu, lâu trước khi có bất kỳ khoảnh khắc ‘tiểu
đúng lúc đúng nơi’. Chỉ vài phút vào phim, Ngô Vũ Sâm đã cho Châu Nhuận
Phát (cũng như vị đạo diễn thân quen của mình, Châu Nhuận Phát là một
huyền thoại Hồng Kông khác chưa bao giờ được khán giả phương Tây đối xử
công bằng) đuổi theo hai gã đội mũ trùm đầu. Những viên đạn xé toạc
phòng trà, người ngoài cuộc nằm rạp xuống như thể là chuyện hiển nhiên,
và nói chung là hỗn loạn. Trong khi đó, viên thanh tra kỳ cựu của Châu
Nhuận Phát, hờ hững xỉa răng, từ từ bước xuống, nhắm vào mục tiêu và đảm
bảo chúng chết trước khi anh trượt thoát bằng cầu thang.
Đó là một khoảnh khắc ấn tượng, một sự phối hợp hoàn hảo giữa thẩm mỹ và
nhân vật. Và khi khán giả phương Tây rốt cuộc chứng kiến điều đó — kể
cả những người may mắn trong buổi chiếu trước ở Bắc Mỹ tại TIFF năm
1992, sau đó được gọi là lễ hội của những lễ hội — nó đã làm thay đổi
cuộc chơi hành động mãi mãi.
Không mất nhiều công làm thám tử mới tìm ra sức ảnh hưởng của
Hard Boiled. Cảnh đấu súng liên tục trong 3 phút 20 giây của Ngô Vũ Sâm được lặp lại y hệt từ
Children of Men đến
True Detective.
Chấp nhận bạo lực tột độ — không chỉ bắn phá, mà còn là kết quả đẫm máu
trên xác người - được viết trong ADN của bất kỳ cảnh đấu súng hiện đại
nào. Quentin Tarantino, Robert Rodriguez, nhà Wachowski, Michael Bay, và
đương nhiên là đạo diễn F. Gary Gray của phim
Fate of the Furious — tất cả đều noi theo Ngô Vũ Sâm.
Dù
vậy, không công bằng khi cho rằng tất cả những ai học theo là kẻ bắt
chước. Hầu hết đều sử dụng ngôn ngữ máy quay của đạo diễn để tạo nên một
cảnh phim mới độc đáo của riêng họ (đúng, có thể không phải Gray).
Ngoài ra, sau trải nghiệm
Hard Boiled, sao có thể trông đợi ai đó làm phim hành động mà không để ảnh hưởng đó chảy vào tầm nhìn của mình chứ?
Nic Cage diễn cảnh đấu súng mưa đạn bay bay thương hiệu Ngô Vũ Sâm trong Face/Off
|
Chính Ngô Vũ Sâm còn không miễn nhiễm với một cám dỗ như thế nữa là.
Hard Boiled
đánh dấu tác phẩm cuối cùng của ông với điện ảnh Hồng Kông, và ông dành
15 năm tiếp theo ở Mỹ, theo đuổi tầm cao đó. Ông trở lại khác thường
với trận tử chiến John Travolta-Nic Cage trong
Face/Off năm
1997, mà tác giả bảo đảm là nhiều sự điên rồ hơn bạn có thể nhớ, và mở
ra kỷ nguyên không tưởng trong đó việc làm một ngôi sao hành động phụ
thuộc vào bạn có thể nhét đầy bao nhiêu cảnh phim. (Phim này cũng có một
cảnh đấu súng gây-nguy hiểm-đứa-trẻ theo phong cách
Hard Boiled đã phá hỏng, hoặc cũng có thể là làm tăng cường, trải nghiệm nghe ca khúc
Somewhere Over the Rainbow.)
Ngô Vũ Sâm lún sâu vào bắt chước chính mình, thậm chí là bắt chước một cách nực cười, với
Mission: Impossible II,
Windtalkers và
Paycheck đã đề cập ở trên trước khi trở lại Trung Quốc tái tạo sự nghiệp với những tác phẩm sử thi cổ trang (
Red Cliff /
Xích Bích,
The Crossing).
Mặc dù vậy, suốt thời gian qua, nhãn hiệu bạo lực màn ảnh tiếp tục di
căn ở Hollywood, đến mức màn giết chóc đẫm máu tột độ của
Hard Boiled trông như một trò đùa nhãn PG khó được bật đèn xanh ngày nay.
Cảnh phim Manhunt của Ngô Vũ Sâm năm 2017
|
Tất cả đặt cược về việc liệu chúng ta có sẽ được xem một phim hành động
phong cách Ngô Vũ Sâm tuyệt vời của chính ông — chẳng hạn như phim ly kỳ
Manhunt năm ngoái — đều đã hỏng bét, song làm mới lại
Hard Boiled
không phải là cơ hội để cho qua một cách nhẹ nhàng. Giữa những hỗn loạn,
và trò hề về màn tiểu tiện của đứa bé, nằm ở lịch sử bạo lực của
Hollywood, Jason Statham có thể học hỏi vài điều.
Dịch: © Minh Phát @Quaivatdienanh.com
Nguồn: The Globe and Mail