• Làn sóng đạo diễn mới của Hồng Kông đang dâng lên. Nhưng vẫn còn nhiều thách thức

• Một sáng kiến của chính phủ đã tạo nên nền điện ảnh Hồng Kông mới ra sao

• Điện ảnh Hồng Kông chết trong thời đồng sản xuất với Trung Quốc? Thế hệ đạo diễn mới đầy nhiệt huyết của địa phương này nói không

• 4 gương mặt tương lai của điện ảnh Hồng Kông

Phim hài chủ đề ẩm thực Chilli Laugh Story đã vượt 3,82 triệu đôla (30 triệu đôla Hồng Kông) trở thành bộ phim địa phương có thành tích tốt thứ hai trong thời đại dịch, trong khi phim hài Mama’s Affair cán mốc 2,54 triệu đôla Mỹ (20 triệu đôla Hồng Kông) vào cuối tuần thứ hai sau khi phát hành ngày 11/8.

Chilli Laugh Story

Cả hai phim đã tạo đà rất cần thiết cho một ngành công nghiệp bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi đại dịch Covid-19, vốn đã chứng kiến ​​mức doanh thu ảm đạm 45,5 triệu đôla Mỹ (357 triệu đôla Hồng Kông) ở phòng vé trong sáu tháng đầu năm 2022 khi các rạp chiếu chỉ mở cửa được 77 ngày do các hạn chế liên quan đến đại dịch.

Hai phim này cũng được hưởng lợi từ kế hoạch tài trợ sản xuất phim của Quỹ Phát triển Điện ảnh Hồng Kông (FPFS), được chính phủ cấp thêm 33,1 triệu đôla (260 triệu đôla Hồng Kông) vào tháng 7 năm 2020 để giúp hồi sinh ngành công nghiệp điện ảnh địa phương.

Chilli Laugh Story và Mama’s Affair, mỗi phim nhận được khoảng 510.000 đôla (4 triệu đôla Hồng Kông) từ FPFS và là dự án đầu tiên trong số 16 dự án của chương trình tài trợ này, đã phát hành hưởng lợi từ các biện pháp nới lỏng cho đến nay. FPFS vốn hỗ trợ các xuất phẩm có kinh phí vừa và nhỏ kể từ năm 2007. Mức tài trợ đó là đáng kể đối với cả hai phim, mỗi phim có kinh phí sản xuất khoảng 1,3-1,4 triệu đôla (10-11 triệu đôla Hồng Kông).

Khương Đào, thành viên nhóm nhạc Mirror, trên trường quay Mama’s Affair

Một thành công khác là phim hài lãng mạn Far Far Away, vượt 637.000 đôla Mỹ (5 triệu đôla Hồng Kông) hai tuần sau khi phát hành ngày 4 tháng 8, mặc dù có kinh phí phát hành và tiếp thị nhỏ hơn.

Đội ngũ đằng sau bộ phim kỳ quặc này từng hy vọng được chính phủ tài trợ, nhưng khi không được, nhà sản xuất Quảng Bội Thi và đạo diễn Hoàng Ngạo Nhiên đã cắt giảm kinh phí và quay bộ phim trong 12 ngày chỉ với 344.000 đôla Mỹ (2,7 triệu đôla Hồng Kông).

“Chúng tôi đã làm cật lực chắt chiu từng đồng để [việc quay phim] hiệu quả về chi phí,” Quảng Bội Thi nói. “Đó là một thử nghiệm nhưng Hoàng Ngạo Nhiên không cảm thấy phải nhượng bộ. Ngược lại, anh ấy đã kiểm soát được nhiều hơn và ít căng thẳng hơn trong quá trình này.”

Khi lịch phát hành ban đầu vào ngày tình nhân bị hoãn do rạp chiếu đóng cửa vì dịch bệnh, Hoàng Ngạo Nhiên đã quay một phim khác, Smartfone, chỉ trong chín ngày.

Far Far Away được quay trong 12 ngày chỉ với 344.000 đôla Mỹ (2,7 triệu đôla Hồng Kông)

“Không thể làm vậy với một bộ phim hành động nhưng với các phim nói về những khía cạnh đơn giản hơn của cuộc sống, như phim của chúng tôi, thì hiệu quả,” Quảng Bội Thi nói thêm. “Làm nhỏ gọn cho chúng tôi cơ hội thu hồi vốn đầu tư của các bên liên quan được tốt hơn.” Cô cũng là nhà sản xuất Chroma 11 của Tăng Thúy San, được công chiếu trong hạng mục Venice Immersive, hạng mục phim thực tế ảo mở rộng của Liên hoan phim Venice.

Tài năng đang lên

Điều đáng mừng là khán giả Hồng Kông đang hưởng ứng tích cực với xuất phẩm của các nhà làm phim mới, vì một trong những thách thức lớn nhất mà điện ảnh Hồng Kông phải đối mặt là thiếu máu mới.

Chilli Laugh Story do đạo diễn lần đầu Trịnh Tấn Hiên thực hiện và có Lữ Tước An ra mắt điện ảnh. Trong khi đó, Mama’s Affair là phim thứ hai của đạo diễn 29+1 Bành Tú Huệ và đánh dấu vai diễn điện ảnh đầu tay của Khương Đào và Liễu Ứng Đình — cùng với Lữ Tước An — là thành viên của nhóm nhạc nam nổi tiếng Mirror.

Detective Vs Sleuths kiếm được 1,91 triệu đôla (15 triệu đôla Hồng Kông) ở Hồng Kông. Nhưng tiền thật lại nằm ở Trung Quốc, nơi phim thu về hơn 103,1 triệu đôla (700 triệu nhân dân tệ)

Trong khi cả hai bộ phim đều đang được phát hành ở Bắc Mỹ, Anh, Đài Loan và một số thị trường Đông Nam Á, thì ít có khả năng phát hành ở Trung Quốc khi khán giả đại lục tiếp tục đón nhận các xuất phẩm hành động của Hồng Kông như Detective Vs Sleuths và Warriors Of Future hơn.

Bộ phim ly kỳ cảnh sát Detective Vs Sleuths tái hợp đạo diễn Vi Gia Huy với ngôi sao Lưu Thanh Vân và khởi quay vào năm 2018 nhưng được cho là phải trải qua một thời gian kiểm duyệt dài ở Trung Quốc Đại lục. Với nhiều đánh giá trái chiều, phim đã kiếm được 1,91 triệu đôla (15 triệu đôla Hồng Kông) ở Hồng Kông. Nhưng tiền thật lại nằm ở Trung Quốc, nơi phim thu về hơn 103,1 triệu đôla (700 triệu nhân dân tệ).

Phim sử thi tội phạm Where The Wind Blows của Ông Tử Quang cũng phải chờ đợi một thời gian dài tương tự. Sau khi rút khỏi Liên hoan phim quốc tế Hồng Kông (HKIFF) năm ngoái, cuối cùng bộ phim đã quay trở lại để khai mạc liên hoan vào ngày 15 tháng 8. Việc phát hành tại Trung Quốc vẫn chưa được xác định.

Sau khi rút khỏi Liên hoan phim quốc tế Hồng Kông (HKIFF) năm ngoái, cuối cùng Where The Wind Blows của Ông Tử Quang đã quay trở lại để khai mạc liên hoan vào ngày 15 tháng 8

Những tác phẩm hợp tác xuyên biên giới như vậy, chủ yếu do Hồng Kông thúc đẩy, đã trở thành tiêu chuẩn sau khi Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện (CEPA) ra đời năm 2004. Nhiều đạo diễn Hồng Kông có uy tín đã bị thu hút bởi ngân sách khổng lồ và lượng khán giả khổng lồ. Những năm gần đây đã chứng kiến một số tham gia “phim chủ đạo” — thuật ngữ Trung Quốc cho phim yêu nước — chẳng hạn như Trận chiến Hồ Trường Tân và phần tiếp theo của nó, cả hai đều do Từ Khắc và Lâm Siêu Hiền đồng đạo diễn với Trần Khải Ca, đã kiếm được tổng cộng 1,45 tỉ đôla (9,8 tỉ nhân dân tệ), cũng như Chinese Doctors của Lưu Vỹ Cường.

Trần Tâm Dao, thuộc thế hệ trẻ các nhà sản xuất độc lập có trụ sở tại Hồng Kông tập trung nhiều hơn vào điện ảnh địa phương cho biết: “Cho dù chúng tôi làm việc chăm chỉ đến đâu về kịch bản và sản xuất, chúng tôi cũng không thể mở rộng thị trường Hồng Kông. Đó là quyết định kinh doanh nếu các nhà làm phim Hồng Kông ưu tiên cho Trung Quốc.”

Trước đây đã từng sản xuất loạt phim She Remembers, He Forgets và The Way We Dance của Hoàng Tu Bình, dự án mới nhất của Trần Tâm Dao là A Light Never Goes Out, đang trong giai đoạn hậu kỳ. Câu chuyện xoay quanh một góa phụ, do đạo diễn-nữ diễn viên nổi tiếng Trương Ngãi Gia thủ vai, cố gắng đưa bảng hiệu đèn neon mang tính biểu tượng đã từng chiếu sáng Hồng Kông thời hoàng kim quay lại.

Trương Ngãi Gia trong vai một góa phụ cố gắng đưa bảng hiệu đèn neon mang tính biểu tượng đã từng chiếu sáng Hồng Kông thời hoàng kim quay lại

“Bảng đèn neon của Hồng Kông nổi tiếng thế giới và đã được đưa vào nhiều xuất phẩm nước ngoài,” Trần Tâm Dao nói. “Chúng đang biến mất nhưng đã thu hút sự chú ý của quốc tế. Với một câu chuyện độc đáo, tôi tin rằng các tác phẩm địa phương nhỏ hơn có thể tìm thấy cơ hội phân phối và tiếp cận nhiều khán giả bên ngoài Hồng Kông và Trung Quốc hơn.”

A Light Never Goes Out, phim đầu tay do Tăng Hiến Ninh đạo diễn, được thực hiện với 700.000 đôla (5,5 triệu đôla Hồng Kông), khoản tài trợ từ Sáng kiến ​​phim truyện đầu tiên của Quỹ phát triển phim (FFFI). Sáng kiến ​​này được ngành công nghiệp hưởng ứng rộng rãi vì giúp tạo ra một nhóm các đạo diễn mới, tài trợ cho 18 phim truyện đầu tiên kể từ năm 2013.

Các dự án đáng chú ý bao gồm Mad World của Hoàng Tiến, My Prince Edward của Hoàng Ỷ Lâm, Still Human của Trần Tiểu Quyên và Hand Rolled Cigarette của Trần Kiện Lãng, tất cả đều đoạt giải Kim Tượng Đạo diễn mới xuất sắc nhất tại Giải thưởng Điện ảnh Hồng Kông. Các phim này đã phát hành mạnh ở phòng vé Hồng Kông đồng thời được công nhận ở các liên hoan phim quốc tế.

May You Stay Forever Young của Nhậm Hiệp và Lâm Sâm là một trong bốn phim không có trong chương trình HKIFF năm nay

Thực tế làm việc

Bên cạnh đại dịch, Hồng Kông cũng đang xoay xở với luật an ninh quốc gia năm 2020 và luật kiểm duyệt phim sửa đổi năm 2021 cho phép nhà chức trách cấm một bộ phim nếu phim đó bị coi là gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia của Trung Quốc.

“Chắc chắn các luật đã làm dấy lên lo ngại, nhưng không lo đối với phim thương mại như phim hành động và ly kỳ về cảnh sát,” một nhà làm phim yêu cầu giấu tên nói. “Nếu có thể vượt qua kiểm duyệt ở Trung Quốc, thì không có vấn đề gì ở Hồng Kông. Đáng lo là phim tài liệu hoặc phim liên quan đến các phong trào xã hội gần đây.”

Không có gì ngạc nhiên khi những bộ phim đề cập đến chủ đề nhạy cảm — chẳng hạn phim tài liệu Blue Island của Trần Tử Hoàn, May You Stay Forever Young của Nhậm Hiệp và Lâm Sâm, và Drifting Petals của La Trác Dao ở Australia — không có trong chương trình của HKIFF năm nay. Không chắc các phim này có thể được trình chiếu cho công chúng ở Hồng Kông trong bối cảnh chính trị hiện nay.

Phim tài liệu Revolution Of Our Times của Chu Quán Uy đã thông qua nền tảng Vimeo để phát trực tuyến quốc tế

Vào tháng 6, Chu Quán Uy đã phát hành phim tài liệu Revolution Of Our Times thông qua nền tảng Vimeo để phát trực tuyến quốc tế, trong khi đạo diễn Đài Loan Ngô Quý Ân cũng quay sang Vimeo để cung cấp miễn phí bộ phim ngắn 24 phút Islander của anh khi phim không được thông qua kịp thời cho Liên hoan phim ngắn quốc tế Fresh Wave Hồng Kông.

“Có thể kiểm soát một thị trường cụ thể, nhưng không thể kiểm soát thế giới, với cách thức hoạt động của Internet,” một nhà làm phim ẩn danh cho biết thêm.

Điểm sáng Hai phim điện ảnh Hồng Kông được công chiếu lần đầu thế giới tại Liên hoan phim quốc tế Hồng Kông lần thứ 46 (từ ngày 15-31 tháng 8 năm 2022). To My Nineteen-Year-Old Self Đạo diễn Trương Uyển Đình Đạo diễn nổi tiếng Trương Uyển Đình (An Autumn’s Tale, The Soong Sisters) theo chân một nhóm sinh viên từ trường cũ của cô, Anh Hoa Nữ Học, tại cả khuôn viên trường và một địa điểm đã bỏ hoang hơn 10 năm. Bộ phim tài liệu này cung cấp tường thuật cận cảnh về tuổi mới lớn của các học sinh, đồng thời ghi lại sự chuyển đổi của ngôi trường di sản từ một cuộc tái phát triển lớn và xã hội Hồng Kông trong những năm hỗn loạn nhất của nó. La Khải Duệ, cộng tác thân thiết của Trương Uyển Đình, đã qua đời năm 2015, từng là cố vấn sản xuất. Echoes Of The Rainbow, do La Khải Duệ đạo diễn và Trương Uyển Đình sản xuất, đã thắng Crystal Bear tại Berlinale’s Generation Kplus. The Sparring Partner Đạo diễn Hà Tước Thiên Dựa trên vụ án năm 2013 của một thanh niên trẻ hợp tác với bạn để giết người và chia lìa cha mẹ mình, câu chuyện nhiều lớp này kể lại phiên tòa phức tạp khi các bị cáo và luật sư bào chữa quay lưng với nhau trong khi cuộc tranh luận bên trong phòng bồi thẩm nóng lên. Dàn diễn viên bao gồm Dương Vĩ Luân và Mạch Bái Đông, cả hai đều từng đoạt giải diễn viên sân khấu. Phim đánh dấu ra mắt đạo diễn của Hà Tước Thiên và chiếu tranh giải điện ảnh trẻ nói tiếng Trung Firebird Awards của HKIFF. Do Ông Tử Quang sản xuất, phim được Mei Ah Entertainment đầu tư với sự hỗ trợ của chương trình tài trợ sản xuất phim của Quỹ Phát triển Điện ảnh Hồng Kông. Hà Tước Thiên là trợ lý đạo diễn cho bộ phim khai mạc HKIFF của Ông Tử Quang, Where The Wind Blows.