Mùa hè lao động nóng hực của Hollywood đã mang lại sự đoàn kết gần như
lịch sử giữa hàng nghìn thành viên công đoàn, tập hợp cùng nhau dựng rào
biểu tình đẫm mồ hôi ở Los Angeles và New York.
Cho đến khi SAG-AFTRA bắt đầu cấp phép cho các dự án phim lẻ và phim bộ độc
lập — một số có sự tham gia của các ngôi sao hạng A như Anne Hathaway,
Kevin Costner, Mel Gibson, Glenn Close và Dakota Fanning — tiếp tục sản
xuất bất chấp hai cuộc đình công đã làm tê liệt Hollywood.
Các thành viên của SAG-AFTRA và Hiệp hội Biên kịch Mỹ (WGA) đình
công bên ngoài Sony Pictures ở thành phố Culver ngày 17 tháng 6 năm 2023
|
Danh hài Sarah Silverman đã dẫn đầu phản ứng các thỏa thuận tạm thời của
SAG-AFTRA với các nhà sản xuất phim. Cô chỉ ra thứ gọi là “phiền toái
thực sự của kẽ hở [luật pháp]” đã làm suy yếu tình trạng ngừng làm việc
bắt đầu vào tháng 7 theo chân các thành viên của Hiệp hội Biên kịch Mỹ
(WGA), đã biểu tình từ ngày 2 tháng 5.
“Mọi người đang chịu đựng
hy sinh thực sự.... Các biên kịch, diễn viên, nhân viên đoàn phim... họ
đang hy sinh kế sinh nhai của mình vì mục đích này,” Silverman cho biết
vào cuối tháng 7 trong một video đăng trên Instagram. “Đó được gọi là
tính công đoàn mạnh mẽ — nơi tất cả chúng ta sát cánh bên nhau.”
SAG-AFTRA
đã phê duyệt thỏa thuận với các nhà sản xuất độc lập, cho phép hơn 110
dự án phim lẻ và phim bộ độc lập được tiến hành trong thời gian đình
công. Nhưng hành động này đã tạo ra bối rối, làm dấy lên những cáo buộc
thiên vị và mở ra một cuộc tranh luận sôi nổi về việc liệu các thỏa
thuận giúp ích hay cản trở mục đích của các diễn viên.
Danh hài Sarah Silverman (ảnh) đã dẫn đầu phản ứng các thỏa thuận tạm thời của SAG-AFTRA với các nhà sản xuất phim
|
Các diễn viên đang tìm cách tăng mức lương tối thiểu, chia sẻ doanh thu
lớn hơn từ các chương trình phát trực tuyến và các biện pháp bảo vệ để
việc sử dụng trí tuệ nhân tạo không xóa sạch công việc của diễn viên
quần chúng.
Kịch tính tăng cao khi diễn viên từng đoạt giải Oscar Viola Davis cho biết cô sẽ không tiếp tục thực hiện bộ phim độc lập
G20
vốn đã nhận được một thỏa thuận tạm thời. Trong phim, cô đóng vai tổng
thống Mỹ bảo vệ thế giới chống khủng bố, đã được định khởi quay ở Nam
Phi. Gần đây Davis cho biết nếu tiếp tục giữa cuộc đình công sẽ là
“không phù hợp”.
SAG-AFTRA bênh vực các thỏa thuận này, gọi chúng
là “một phần quan trọng” trong cách tiếp cận chiến lược của họ đối với
các cuộc đàm phán.
Nhưng luật sư ngành giải trí J. Christopher
Hamilton đã gọi quyết định đưa ra các thỏa thuận tạm thời của SAG-AFTRA
là “một nước đi thực sự tồi tệ”.
Viola Davis (ảnh) nói cô sẽ không tiếp tục thực hiện bộ phim độc lập G20 vốn đã nhận được một thỏa thuận tạm thời, cho rằng nếu tiếp tục giữa cuộc đình công sẽ là “không phù hợp”
|
“Toàn bộ lý do để họ có thể gây áp lực lên các tổ chức này là có tình
trạng ngừng làm việc,” Hamilton, cũng là phó giáo sư tại Đại học
Syracuse, nói. “Thỏa thuận tạm thời thế này lấy đi một phần sức mạnh mà
SAG-AFTRA sử dụng làm đòn bẩy.”
Một số thành viên của SAG-AFTRA,
Hiệp hội Biên kịch Mỹ và lao động hậu đài là thành viên của Liên minh
lao động hậu đài quốc tế đã công khai chất vấn tại sao họ phải mạo hiểm
sinh kế của mình khi những người khác, gồm nhiều ngôi sao tên tuổi, vẫn
tiếp tục làm việc.
Diễn viên Neil Hopkins đã viết trong phần bình
luận dưới video của Silverman: “Chúng ta thậm chí không cần phải tranh
luận chuyện này. Chúng ta đã bỏ phiếu cho một cuộc đình công. Chúng ta
cần giữ cho thật đơn giản — đình công có nghĩa là đình công!”
WGA
đã từ chối “cho phép việc viết kịch bản diễn ra trong thời gian đình
công, cho dù có nghĩa là thỏa thuận một lần với một công ty sản xuất nhỏ
hay thỏa thuận ngắn hạn” sau đó sẽ được thay thế khi đạt được hợp đồng
mới, hiệp hội này cho biết.
Joely Fisher (giữa), một thành viên danh giá của ủy ban đàm phán SAG-AFTRA, nói với phóng viên của Los Angeles Times rằng các thỏa thuận tạm thời được thiết kế để chứng minh rằng các đòi hỏi của công đoàn không phiền hà đến thế
|
Sau một cuộc biểu tình sôi nổi bên ngoài Universal Studios với các thành
viên WGA và SAG-AFTRA vào đầu tháng 8, Joely Fisher, một thành viên
danh giá của ủy ban đàm phán SAG-AFTRA, nói với phóng viên của
Los Angeles Times rằng các thỏa thuận tạm thời được thiết kế để chứng minh rằng các đòi hỏi của công đoàn không phiền hà đến thế.
Các
nhà sản xuất độc lập xin thỏa thuận tạm thời đã đồng ý chấp nhận đủ
loại điều khoản thỏa thuận của SAG-AFTRA, bao gồm cung cấp cho các diễn
viên mức lương tối thiểu tăng hơn 11%, chia sẻ doanh thu với diễn viên
cho các chương trình phát trực tuyến và các nhượng bộ khác mà Liên minh
các nhà sản xuất phim và truyền hình (AMPTP) đã từ chối.
“Nếu một
công ty độc lập có thể thỏa thuận — thì AMPTP cũng có thể,” Fisher nói.
“Họ phải thấy xấu hổ. Làm thế còn tăng đòn bẩy hơn.”
Vincenza Blank, một thành viên SAG-AFTRA đứng gần đó, không thấy thuyết phục.
Phim bộ gián điệp ly kỳ của Israel, Tehran, đã nhận được
một thỏa thuận tạm thời. Được biết nó còn khoảng một tuần quay phim cho
mùa thứ ba khi SAG-AFTRA tuyên bố đình công. Chương trình dự kiến sẽ
xuất hiện trên Apple TV+, thành viên của AMPTP
|
“Có vẻ như những người danh giá hơn mới có được những cơ hội này,” Blank
nói. “Chỉ khiến nước thêm đục thôi. Chúng ta đang chiến đấu như một tập
thể và thật lạ lùng khi để cho những xuất phẩm này được tiếp tục. Nên
khuyến khích nhiều người hơn ra ngoài biểu tình.”
Fisher cho biết
mục tiêu của SAG-AFTRA là làm tổn thương các công ty AMPTP, nhưng hiệp
hội cũng muốn cung cấp biện pháp bảo vệ cho các thành viên SAG-AFTRA
đang làm việc ở nước ngoài — ngoài phạm vi quyền hạn của cuộc đình công.
Hiệp
hội cũng hy vọng rằng các thỏa thuận ngoại lệ có thể giúp tái tạo năng
lượng cho ngành kinh doanh phim độc lập, vốn đã bị ảnh hưởng trong bối
cảnh chuyển hướng sang phát trực tuyến, sáp nhập truyền thông và phim
chuỗi chiếu rạp kinh phí lớn dai sức.
“Đây có thể là sự trỗi dậy hoặc tái sinh của ngành làm phim độc lập thực sự,” Fisher nói.
The Watchers của đạo diễn Ishana Night Shyamalan (phải) do Dakota Fanning (trái) đóng chính cũng được thỏa tuận tiếp tục quay
|
SAG-AFTRA cho biết họ đã kiểm tra các công ty để đảm bảo rằng những bộ phim được chọn không phải là xuất phẩm của hãng lớn.
“Nếu
một phim lẻ hoặc phim bộ độc lập gọi được vốn mà không sử dụng tiền từ
một công ty AMPTP, thì chúng tôi muốn cho phép dự án đó tiến hành,”
Fisher cho biết. “Chúng tôi muốn mọi người quay trở lại làm việc.”
Những
người chỉ trích chương trình thỏa thuận tạm thời lo lắng rằng các dự án
này sẽ giúp nối lại dây chuyền sản xuất cho Netflix, Apple TV+ hoặc
Amazon Prime Video — chính những công ty mà WGA và SAG-AFTRA cáo buộc đã
phá ngang nền kinh tế của ngành giải trí.
“Tất cả chúng ta đều
biết việc này sẽ ra sao: Những phim lẻ và phim bộ này sẽ hạ cánh xuống
đúng những dịch vụ mà hiệp hội đang tuyên bố là họ muốn phá vỡ,” luật sư
Hamilton nói. “Và các hợp đồng được thiết kế để sửa đổi, thay đổi và bổ
sung. Vào thời điểm các dự án này được các bên phát hành thứ ba, những
bên là một phần của liên minh, mua lại thì các điều khoản có thể sẽ được
làm nhẹ đi.
Anne Hathaway đóng vai chính cho phim chính kịch nhạc pop Mother Mary của A24 cũng nhận được thỏa thuận tạm thời để tiếp tục sản xuất
|
Ví dụ, phim của Davis được định sẽ phát trên Amazon Prime Video. Nó được
đồng sản xuất bởi MRC, hãng phim đứng sau phim bộ nổi tiếng
Ozark của Netflix,
Poker Face của Peacock thuộc NBCUniversal và bộ phim có Seth MacFarlane đóng chính của Universal Pictures,
Ted.
Phim bộ gián điệp ly kỳ của Israel,
Tehran,
đã nhận được một thỏa thuận tạm thời. Được biết nó còn khoảng một tuần
quay phim cho mùa thứ ba khi SAG-AFTRA tuyên bố đình công. Chương trình
dự kiến sẽ xuất hiện trên Apple TV+, thành viên của AMPTP.
Phim bộ truyền hình về gián điệp thời Nội chiến,
The Grey House,
do các siêu sao Kevin Costner và Morgan Freeman sản xuất, cũng đạt được
thỏa thuận ngoại lệ để có thể tiếp tục quá trình sản xuất. Paramount
Global, thành viên của AMPTP, được biết sẽ đảm nhiệm phát hành quốc tế.
Nhiều
trong số các công ty nhận được thỏa thuận tạm thời là những công ty chế
tác thành công nhất ở Hollywood. A24, nơi sản xuất các bộ phim đoạt
giải Oscar
Everything Everywhere All at Once và
Moonlight, có hai phim đã nhận được thỏa thuận tạm thời — phim chính kịch nhạc pop
Mother Mary, do Hathaway đóng vai chính, và phim phiêu lưu kỳ ảo giật gân
Death of a Unicorn, có Paul Rudd và Jenna Ortega tham gia.
Death of a Unicorn có Paul Rudd và Jenna Ortega tham gia
|
Hathaway và A24 từ chối bình luận. Ortega và Rudd đã không trả lời yêu cầu bình luận.
Một
hãng phim khác tham gia sản xuất đã nhận được thỏa thuận tạm thời là
Lionsgate có trụ sở tại Santa Monica, không phải là thành viên của
AMPTP. Theo IMDbPro, Lionsgate được liệt kê là đại diện bán bộ phim ly
kỳ
Flight Risk do Mel Gibson đạo diễn và có Mark Wahlberg đóng vai chính.
Công ty có quyền phân phối bộ phim hài hành động
The Killer’s Game, với sự tham gia của Ice Cube, Dave Bautista và Ben Kingsley. Họ cũng là nhà phân phối cho phim ly kỳ
Anniversary. Lionsgate từ chối bình luận.
“Chuyện
này thực sự làm suy yếu cuộc đình công,” Paul Scheer, diễn viên, biên
kịch và đạo diễn đã bình luận trên Instagram dưới video của Silverman.
Lionsgate là một trong các công ty nhận được thỏa thuận tạm thời, là đại diện bán bộ phim ly kỳ Flight Risk do Mel Gibson (ảnh, trái) đạo diễn và có Mark Wahlberg (phải) đóng chính
|
Tuy nhiên, những người ủng hộ các thỏa thuận tạm thời nói rằng chúng
giúp cung cấp hỗ trợ tài chính cho các đoàn làm phim bị thiệt hại do
việc ngừng sản xuất.
“Đó là cách hay để có thể tiếp tục các dự án
và tiếp tục công việc, mọi người có thể tiếp tục được trả tiền trong
thời gian này với các nhà làm phim sẵn sàng đồng ý những điều khoản mà
các thành viên hiệp hội cần,” Tiffany Boyle, chủ tịch bán hàng và quảng
cáo tại Ramo Law, nói. “Đó là cách giúp cả hai bên có thể đi đến một
phạm vi thỏa hiệp tốt đẹp và vẫn có thể tạo nội dung và vẫn có thể có
việc làm.”
Boyle đã tư vấn cho những người tham gia vào các dự án quan tâm đến thỏa thuận tạm thời của SAG-AFTRA.
Bride Hard,
xuất phẩm có Rebel Wilson đóng chính, đã nhận được một thỏa thuận như
vậy và nêu trên IMDbPro là thuê dịch vụ pháp lý từ Ramo Law.
Chiến
lược của SAG-AFTRA lặp lại những gì WGA đã làm trong cuộc đấu tranh
chấm dứt việc các hãng đại diện tài năng thực hiện hợp đồng trọn gói.
Các biên kịch của WGA đã sa thải đại diện của họ vào năm 2019 và sau đó
công đoàn bắt đầu thực hiện các thỏa thuận với các đại diện tài năng cá
nhân để chấm dứt hợp đồng trọn gói, bắt đầu với các công ty nhỏ hơn. Rồt
cuộc các hãng đại diện lớn nhất phải đi đến thỏa thuận với công đoàn.
Bride Hard, xuất phẩm có Rebel Wilson (ảnh) đóng chính, đã nhận được
một thỏa thuận tạm thời và nêu trên IMDbPro là thuê dịch vụ pháp lý từ
Ramo Law
|
“Đây chính xác là những gì các biên kịch đã làm — loại bỏ từng công ty
một, cho đến khi cuối cùng có rất nhiều đại diện tài năng nhỏ đứng về
phía chúng tôi khiến những công ty lớn phải nhượng bộ,” Stephen
Galloway, trưởng khoa Nghệ thuật Điện ảnh và Truyền thông Dodge, thuộc
Đại học Chapman cho biết. “Nếu bạn đang chiến đấu trong cuộc chiến tranh
giành lãnh thổ, mỗi tấc đất bạn giành được là một bước tiến về phía
trước.”
Andrea Schneider, giám đốc Chương trình Kukin về Giải
quyết Xung đột tại Trường Luật Cardozo, cho biết bà nhận ra rằng
SAG-AFTRA có lý do chính đáng để thực hiện các thỏa thuận tạm thời, bao
gồm ngừng di chuyển việc sản xuất ra nước ngoài trong thời gian đình
công.
“Họ cũng đang cố gắng chứng minh rằng có cách để các hãng
phim tạo ra sản phẩm thành công ngay cả khi họ trả lương cho diễn viên
theo cơ cấu tiền lương mà SAG yêu cầu và ngành công nghiệp vẫn không sụp
đổ,” bà nói.
Nhưng có một vấn đề về góc nhìn, Schneider nói.
Những người chỉ trích chương trình thỏa thuận tạm thời lo lắng rằng
các dự án này sẽ giúp nối lại dây chuyền sản xuất cho Netflix, Apple TV+
hoặc Amazon Prime Video — chính những công ty mà WGA và SAG-AFTRA cáo
buộc đã phá ngang nền kinh tế của ngành giải trí
|
“Đó là câu ‘chúng ta đều cùng hội cùng thuyền... à, nhưng cũng không hoàn toàn cùng hội cùng thuyền.’”
Dịch: © Phương Hà @Quaivatdienanh.com
Nguồn: Los Angeles Times