Khi tập đoàn Trung Quốc Dalian Wanda tuyên bố vào năm 2013 rằng họ sẽ
xây dựng một phim trường trị giá 8 tỉ đôla ở Trung Quốc để thu hút các
nhà sản xuất phim Mỹ, họ đã nói và làm với sự hào nhoáng Hollywood.
Những ngôi sao như Nicole Kidman và John Travolta xuất hiện khi chủ tịch
của công ty, Vương Kiện Lâm, táo bạo tuyên bố phim trường mới ở thành
phố ven biển phía đông Thanh Đảo sẽ giúp Trung Quốc trở thành “cường
quốc văn hóa toàn cầu”.
Nicole Kidman tại buổi lễ công bố xây dựng phim trường trị giá 8,2
tỉ đôla của tập đoàn Wanda ở Thanh Đảo, Sơn Đông, Trung Quốc năm 2013
|
Năm năm sau, Siêu đô thị điện ảnh Thanh Đảo được khai trương nhưng sự tán
tỉnh lẫn nhau giữa Trung Quốc và Hollywood trông kém tươi đi.
Đi
thảm đỏ tại buổi ra mắt phim trường Thanh Đảo là diễn viên hài Trung
Quốc Hoàng Bột – một tên tuổi lớn ở đất nước này – trong khi các diễn
viên hạng A của Hollywood vắng bóng.
Tham vọng của Vương Kiện
Lâm cũng có vẻ khiêm tốn hơn. Năm ngoái Wanda đã bán cổ phần của họ ở
phim trường này cho một đối thủ Trung Quốc, chỉ giữ lại vai trò quản lý
trong liên doanh, mà vận may của họ ngày càng không rõ ràng khi ngành
công nghiệp điện ảnh Mỹ ê ẩm ở Trung Quốc.
Một số dự án phim
Mỹ-Trung rã đám do xung đột văn hóa, thỏa thuận tài chính sụp đổ, và
Hollywood để mất thị phần ở Trung Quốc về tay các xuất phẩm điện ảnh địa
phương ngày càng được ưa chuộng và tràn đầy tinh thần yêu nước.
Khách tham quan phim trường 10.000 mét vuông tại Siêu đô thị điện
ảnh Thanh Đảo vào ngày 28/4/2018. Sau hơn bốn năm xây dựng Siêu đô thị
điện ảnh Thanh Đảo đã hoàn thành
|
Chiến tranh thương mại giữa Bắc Kinh và Washington cũng đang lù lù hiện
ra. Các cuộc đàm phán về cải thiện thâm nhập thị trường cho các nhà sản
xuất Mỹ thông qua hệ thống hạn ngạch nghiêm ngặt của Trung Quốc và một
tỷ lệ ăn chia lớn hơn đã bị đình trệ, theo nguồn tin trong ngành. Các
báo cáo hồi đầu năm nay đã giả định rằng Trung Quốc sẵn sàng mở cửa thị
trường.
“Mọi người đang chờ xem, nhưng tôi không nghĩ rằng hạn
ngạch phim nhập khẩu sẽ được dỡ bỏ,” Zhang Haoyue, điều hành kinh doanh
của một hãng phim Hollywood từng làm quản lý nhập khẩu cho China Film
Group, khổng lồ điện ảnh doanh nghiệp nhà nước.
Thỏa thuận đổ bể hàng loạtMột loạt các thỏa thuận dự án đình đám và thỏa thuận tài chính cũng gặp trở ngại bất ngờ.
Năm
ngoái, chủ tịch Wanda Vương Kiện Lâm đã chứng kiến số tiền bỏ thầu 1 tỉ
đôla vào công ty Mỹ Dick Clark Productions Inc thất bại sau khi chủ sở
hữu, Eldridge Industries, nói rằng công ty Trung Quốc đã không tuân thủ
nghĩa vụ hợp đồng.
Vương Kiện Lâm, chủ tịch tập đoàn Wanda, công ty sở hữu chuỗi rạp
chiếu phim AMC Entertainment Holdings Inc và Legendary Entertainment
|
Vương Kiện Lâm kiểm soát chuỗi rạp chiếu phim AMC Entertainment Holdings Inc và Legendary Entertainment, một hãng phim của Mỹ.
Tháng
11/2017, Huahua Media của Trung Quốc và Tập đoàn điện ảnh Thượng Hải do
nhà nước hậu thuẫn đã hủy bỏ thỏa thuận trị giá 1 tỉ đôla đồng tài
trợ cho một bộ phim từ Paramount Pictures. Tháng 2/2018, NBCUniversal
bán Oriental DreamWorks, liên doanh được bơm thổi giữa China Media
Capital và DreamWorks Animation của Universal.
Nguồn tin trong
ngành cho biết Huahua đã gặp phải vấn đề thanh khoản giữa lúc Trung Quốc
thẳng tay xử lý các giao dịch “vô lý” ở nước ngoài và các đối tác trong
nước cũng rút khỏi thỏa thuận.
“Một thời người người đều đến
Trung Quốc,” nghĩ rằng các nhà đầu tư Trung Quốc rất muốn “gặp những
người nổi tiếng, được tiếp xúc với Hollywood,” Ben Waisbren, một nhà sản
xuất phim của Mỹ và chủ tịch của LSC Film Corp, nói.
Tháng 11/2017, Huahua Media của Trung Quốc và Tập đoàn điện ảnh
Thượng Hải do nhà nước hậu thuẫn đã hủy bỏ thỏa thuận trị giá 1 tỉ
đôla đồng tài trợ cho một bộ phim từ Paramount Pictures
|
Waisbren cho biết Hollywood tính chuyện đùa gánh nặng cho các nhà
đầu tư Trung Quốc để giảm bớt rủi ro tài chính, nhưng nhiều người đã
nhận ra rằng trong phim ảnh việc thu hồi vốn không hề dễ.
“Có
người ở Trung Quốc nói, ‘những thỏa thuận này không hợp lý... và chúng
tôi không muốn trông ngu ngốc vì chúng tôi không muốn Hollywood xem
chúng tôi là tiền ngu,” Waisbren nói.
Wanda đã bán phim trường
Thanh Đảo cho một nhà phát triển bất động sản đối thủ, Sunac China
Holdings Ltd, trong cơn thanh lý tài sản để gây vốn. Wanda giữ lại quyền
quản lý khu phức hợp này.
TinseltownTrung Quốc
cũng đang thắt chặt kiểm soát thị trường điện ảnh của mình. Cải tổ quy
định vào tháng trước đã chuyển giao việc kiểm duyệt và phê duyệt cho ban
tuyên giáo của Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Ảnh chụp từ trên không vào ngày 28/4/2018 cho thấy toàn cảnh Siêu đô
thị điện ảnh Thanh Đảo. Tập đoàn Wanda vẫn giữ quyền quản lý khu phức
hợp này
|
Hệ thống hạn ngạch của Trung Quốc cho phép 34 phim nhập khẩu, trong khi
các nhà sản xuất ở nước ngoài nhận tỷ lệ ăn chia doanh thu phòng vé là
25% – ít hơn so với các thị trường quốc tế khác. Kể từ năm 2016, thêm
một số phim được cho phép nhập khẩu thông qua kênh “trao đổi văn hóa”.
Những
người trong ngành công nghiệp điện ảnh Mỹ nói rằng các nhà quản lý
Trung Quốc đang ngày càng bảo hộ phim trong nước và dành những ngày phát
hành tốt nhất trong các dịp lễ cho phim địa phương.
Có khi các
nhà sản xuất và phân phối nước ngoài còn nhận được chấp thuận ngay trước
ngày phát hành, làm hạn chế thời gian cho việc quảng bá.
“Tôi
không nghĩ Đảng và chính phủ Trung Quốc quan tâm đến việc có thêm nội
dung giải trí của Mỹ ở Trung Quốc,” Robert Cain, chủ tịch Pacific Bridge
Pictures, đơn vị cung cấp các dịch vụ tài chính và chiến lược cho ngành
công nghiệp điện ảnh, nói.
Áp phích phim Amazing China tại một rạp chiếu ở Thượng Hải
ngày 9/3/2018. Những suất chiếu đại trà cho cán bộ công nhân viên công
ty và cơ quan nhà nước đã đưa bộ phim tài liệu về thành tựu của Trung
Quốc này vào hàng ngũ phim thành công phòng vé
|
“Tôi cho rằng ngay lúc này Hoa Kỳ không có được bao nhiêu đòn bẩy thương lượng.”
Phòng véPhim
bom tấn của Hollywood từng thống trị ở Trung Quốc, nhưng đang dần hụt
hơi. Các phim Mỹ chiếm khoảng một phần tư doanh thu phòng vé ở Trung
Quốc năm 2018 tính đến nay, giảm từ mức hơn 45% năm 2016, theo dữ liệu
từ công ty theo dõi phòng vé EntGroup.
Sự thay đổi này có thể ảnh
hưởng đến phim trường Thanh Đảo của Wanda, vốn hy vọng sẽ được hưởng
lợi do nhu cầu tăng cao từ các nhà sản xuất nước ngoài muốn tìm cách bổ
sung các yếu tố Trung Quốc vào phim của họ để giúp tăng doanh thu phòng
vé ở Trung Quốc.
Năm ngoái, phim về một người hùng Trung Quốc hạ
lính đánh thuê phương Tây ở châu Phi đã phá kỷ lục phòng vé Trung Quốc,
trong khi các xuất phẩm của Hollywood như
Star Wars: The Last Jedi không bén nổi khi phát hành tại Trung Quốc hồi đầu năm nay.
Một khán giả in vé xem phim Avengers: Infinity War từ máy lấy vé tự động trong một rạp chiếu ở Thượng Hải ngày 12/5/2018
|
Những phim Hollywood tập trung vào nhân vật hành động hay siêu anh hùng
không còn cung cấp công thức ma thuật ở Trung Quốc, Kevin Niu, một nhà
sản xuất có trụ sở ở Mỹ, đã làm bộ phim kinh dị
Abattoir, cho biết.
“Khán
giả Trung Quốc xem ra thích nội dung có giá trị gia đình và cộng đồng
mạnh mẽ, hoặc nội dung miêu tả chính họ hoặc phong cách sống mơ ước của
họ,” ông nói.
Với sự trợ giúp về bí quyết và ngân sách lớn hơn
của Hollywood, phim nội địa, từng bị chế giễu vì những hiệu ứng đặc biệt
và cốt truyện yếu, đang lấy được đà khi tìm ra cách thể hiện các đề tài
trong nước và hoàn thiện chất lượng xuất phẩm.
“Làm tại Trung
Quốc có thể không hẳn được kính trọng, nhưng đang trở nên tốt hơn mỗi
tháng,” Chris Bremble, giám đốc điều hành Base FX, một công ty hoạt hình
và hiệu ứng hình ảnh đóng ở Trung Quốc, nói.
Cảnh trong phim Us and Them, bộ phim Trung Quốc có doanh
thu phòng vé đứng thứ 4 từ đầu năm 2018 đến nay. Những phim nội địa
thành công ngày càng cho thấy rõ khán giả Trung Quốc thích những nội
dung miêu tả chính họ hoặc phong cách sống mơ ước của họ
|
Bremble cho biết bây giờ người Trung Quốc sẵn sàng chi xả láng cho phim
trong nước vì càng ngày chúng càng giống các bộ phim quốc tế lớn.
“Điện
ảnh Trung Quốc sẽ sớm trông giống như điện ảnh Hollywood, nghĩa là chịu
sự chi phối của cảnh tượng hoành tráng, và chạy theo mục đích thương
mại,” ông nói.
Dịch: © Xuân Phong @Quaivatdienanh.com
Nguồn: Reuters