Ban kiểm duyệt phim đã hé lộ cách họ xử lý các chủ đề nhạy cảm, bao gồm cảnh khỏa thân, cần sa và súng.
Những người chịu trách nhiệm phân loại phim Hollywood thường phải xem xét kỹ lưỡng từng chi tiết nhỏ.

Liệu cảnh máu me đó có quá nhiều đối với phim được xếp loại PG-13? Nhìn
thấy những bộ phận cơ thể nào trong cảnh khỏa thân đó? Chính xác có bao
nhiêu lời chửi thề được thốt ra?
Nhiều thập kỷ nay, một hội đồng
gồm các bậc phụ huynh do Hiệp hội Điện ảnh Hoa Kỳ thành lập đã phân loại
phim dựa trên mức độ phù hợp với trẻ em và thanh thiếu niên. Nhiệm vụ
được tuyên bố của hội đồng là phân loại một bộ phim theo cách mà “đa số
các bậc phụ huynh Mỹ” sẽ làm, một nhiệm vụ khó khăn trong một quốc gia
bị phân cực sâu sắc. Theo năm tháng, một số nhà phê bình cho rằng hội
đồng này quá khắt khe; số khác lại cho rằng quá dễ dãi.
Trước đây
hội đồng đã từng tiết lộ một số thông tin hạn chế về hệ thống của mình,
nhưng trong một hướng dẫn mới dành cho phụ huynh được âm thầm công bố
trực tuyến, họ đang tiết lộ nhiều chi tiết cụ thể hơn bao giờ hết về
cách thẩm định phim.

|
Phim Asteroid City được xếp loại PG-13 nhưng ban đầu xếp loại R vì có một cảnh khỏa thân dài một giây của Scarlett Johansson
|
Hướng dẫn này đi sâu vào các yếu tố cần cân nhắc xung quanh cảnh khỏa
thân và tình dục (“chút ít tiếng động nền” được chấp nhận trong phim
PG-13) và miêu tả loại hình ảnh bạo lực nào có khả năng khiến phim bị
phân loại R (“thương tích rõ ràng, chẳng hạn như vết đạn bắn, vết đâm và
vết chém bằng dao/kiếm”).
Hướng dẫn này cũng giải thích, lần đầu
tiên, cách hội đồng tiếp cận việc miêu tả hiếp dâm và tự sát trong
phim. Và đề cập đến các vấn đề nhạy cảm đã gây tranh luận công khai về
hệ thống phân loại, bao gồm súng, cần sa và ngôn ngữ thô tục.
Kelly
McMahon, chủ tịch bộ phận phân loại phim của M.P.A., cho biết trong một
cuộc phỏng vấn rằng các hướng dẫn này nhằm mục đích cung cấp cho phụ
huynh cái nhìn rõ ràng về quy trình của hội đồng.

|
Đạo diễn Bo Burnham (trái) và Elsie Fisher trên trường quay Eighth Grade (2018). Phim bị xếp loại R, tạo thêm rào cản cho đối tượng khán giả chính của phim — học sinh trung học — muốn xem phim
|
“Tôi chưa bao giờ thích nhận thức cho rằng chúng tôi là hội kín vô danh
cứ phân phát những phân loại này mà không có lý do hay quy tắc nào cả,”
McMahon nói, “bởi vì thực tế chúng tôi là một nhóm phụ huynh đang cố
gắng làm điều đúng đắn cho các bậc phụ huynh khác, và chúng tôi thực sự
không có gì phải che giấu.”
Bộ phận đánh giá phim từ lâu đã là
một thế lực có ảnh hưởng lớn ở Hollywood, phân loại phim vào các nhóm
đối tượng — từ PG-13, dành cho khán giả nói chung, đến NC-17, không dành
cho người dưới 18 tuổi — vốn có thể ảnh hưởng đáng kể đến triển vọng
thương mại của một bộ phim. Phân loại PG-13 thường mở ra cánh cửa tiếp
cận nhiều khán giả hơn so với loại R, trong khi NC-17 có thể là dấu chấm
hết cho bộ phim.
Thỉnh thoảng, một phân loại nào đó lại trở thành chủ đề tranh luận công khai. Năm 2010, các nhà làm phim
Blue Valentine
đã phản đối thành công việc bộ phim bị phân loại NC-17 xuất phát từ một
cảnh quan hệ tình dục bằng miệng giữa các nhân vật do Ryan Gosling và
Michelle Williams thủ vai. Năm 2018, cách xử lý ngôn từ tục tĩu của hội
đồng đã bị soi kỹ khi bộ phim
Eighth Grade của Bo Burnham nhận loại R, tạo thêm rào cản cho đối tượng khán giả chính của phim — học sinh trung học — muốn xem phim.

|
Blue Valentine, có cảnh quan hệ tình dục bằng miệng, đã được thay đổi phân loại từ NC-17 lên R sau khi kháng cáo
|
Bộ phận đánh giá, có tên chính thức là Cục Phân loại và Đánh giá, cũng
bị cáo buộc là thiếu minh bạch đối với các nhà làm phim và công chúng,
một chỉ trích được nêu bật trong bộ phim tài liệu điều tra năm 2006
This Film Is Not Yet Rated. Hầu hết 10 người thẩm định, mà hội đồng miêu tả là “một phụ huynh Mỹ đa dạng”, đều ẩn danh.
Trong
thập kỷ qua, hội đồng đánh giá phim đã tự định vị mình là một tổ chức
hướng đến công chúng hơn, gồm cả việc công bố dữ liệu đánh giá của mình
kể từ năm 1968, khi hệ thống này được thành lập. Hướng dẫn mới này đưa
nỗ lực minh bạch đó tiến thêm một bước đáng kể.
“Đây là lượng
thông tin nhiều nhất mà họ từng công bố,” Scott Young, chuyên gia tư vấn
phân loại từng là thành viên của hội đồng hơn 30 năm, cho biết. “Nếu nó
giúp phụ huynh đưa ra quyết định đúng đắn, tôi không thấy có gì tiêu
cực.”

|
Bộ phận đánh giá phim từ lâu đã là một thế lực có ảnh hưởng lớn ở
Hollywood, bị cáo buộc là thiếu minh bạch đối với các nhà làm phim và
công chúng, một chỉ trích được nêu bật trong bộ phim tài liệu điều tra
năm 2006 This Film Is Not Yet Rated
|
Hướng dẫn, mà McMahon cho biết sẽ được cập nhật định kỳ, đi sâu vào
nhiều chi tiết, bao gồm loại nội dung tình dục nào có thể xuất hiện ở
mỗi cấp độ phân loại. Trong phim PG, nội dung gợi dục có thể bao gồm “ám
chỉ hoặc chơi chữ, tán tỉnh, hôn, một cặp đôi được nhìn thấy thoáng qua
trên giường cùng nhau dưới tấm chăn.” Loại R, yêu cầu người xem phim
dưới 17 tuổi phải có người lớn đi kèm, có thể có nghĩa là các cảnh thân
mật với “mông trần, ngực hoặc khỏa thân hoàn toàn (nam hoặc nữ).”
Theo
hướng dẫn, trong các phim PG, súng được sử dụng không thường xuyên và
vũ khí thường là loại không thực tế, chẳng hạn như “súng laser” và “kiếm
phát sáng”. Hướng dẫn cũng nêu ra các ví dụ về mức độ sử dụng từ ngữ
tục tĩu tăng dần: phim PG-13 có thể chứa từ “fuck” một lần, tuy nhiên
“có thể nhiều hơn một hoặc hai lần”.
Hội đồng thẩm định từ lâu đã
thể hiện cam kết thay đổi quan điểm của mình theo sự nhạy cảm của các
bậc phụ huynh Mỹ, và định kỳ tiến hành các cuộc khảo sát để thăm dò ý
kiến cả nước về một loạt các vấn đề.

|
Felicity Jones trong phim The Brutalist (2024) xếp loại R “vì nội dung tình dục mạnh, cảnh khỏa thân trần trụi, cưỡng hiếp, sử dụng ma túy và một số lời lẽ thô tục”
|
Trong một cuộc khảo sát 1.500 phụ huynh vào năm 2022, miêu tả hiếp dâm
và tự tử trong phim là một trong những mối quan tâm hàng đầu của người
trả lời. Hướng dẫn giải quyết trực tiếp những vấn đề đó, giải thích rằng
hình ảnh hiếp dâm hoặc tự tử thường yêu cầu xếp loại R hoặc NC-17 trong
khi các sự kiện ám chỉ có thể phù hợp với phim PG-13.
Bà McMahon
cho biết, để đáp ứng kết quả khảo sát và phản hồi chung của phụ huynh,
hội đồng đã chỉ ra những vấn đề đó trong các hộp miêu tả đi kèm với phân
loại một cách thường xuyên hơn. (Ví dụ, phim
The Brutalist xếp loại R “vì nội dung tình dục mạnh, cảnh khỏa thân trần trụi, cưỡng hiếp, sử dụng ma túy và một số lời lẽ thô tục.”)
Mặc
dù hướng dẫn này chủ yếu dành cho phụ huynh, nhưng Ethan Noble, người
làm việc với Young để giúp các bộ phim tránh phân loại không mong muốn,
cho biết các nhà làm phim chắc chắn sẽ sử dụng nó để tìm hiểu xem điều
gì sẽ được chấp nhận — và để cố gắng thương lượng phân loại mà họ muốn.

|
Brad Pitt và Angelina Jolie trong cảnh phim Mr. and Mrs. Smith, một trong những bộ phim được chọn lọc trong một nghiên cứu về bạo lực và hành vi nguy hiểm trong các phim xếp loại PG-13
|
“Tôi đã có hàng nghìn cuộc gọi với khách hàng của mình trong 25 năm qua
về những vấn đề cụ thể này, vì vậy chắc chắn họ sẽ vào trang web và hỏi,
‘Các đánh giá này có nghĩa là gì?’” ông nói.
Khi các nhà làm
phim không đồng ý với hội đồng, họ có thể chỉnh sửa phim của mình, phát
hành phim mà không cần phân loại hoặc kháng cáo lên một hội đồng khác.
Lần gần nhất một nhà làm phim đã kháng cáo thành công là vào năm 2023,
khi Wes Anderson giành được loại PG-13 cho phim
Asteroid City, ban đầu được xếp loại R vì một cảnh khỏa thân dài một giây của Scarlett Johansson.
Từng
là giám đốc điều hành tại Miramax trước khi thành lập công ty tư vấn
phân loại phim vào năm 2007, Noble cho biết ông đặc biệt chú ý đến hướng
dẫn về việc sử dụng cần sa.

|
Bộ phim It’s Complicated, với sự tham gia của Meryl Streep, đã nhận loại R một phần vì miêu tả việc sử dụng cần sa
|
Mười năm trước, một bộ phim có cảnh sử dụng cần sa rõ ràng thường bị xếp loại R, ông nói. (Điều này đúng với
It’s Complicated
năm 2009, trong đó nhân vật của Meryl Streep và Steve Martin cùng nhau
hút cần sa một cách vui vẻ.) Nhưng hướng dẫn này nêu rõ rằng “sử dụng
cần sa không thường xuyên” là chấp nhận được trong một phim PG-13. Noble
cho rằng ngôn ngữ này là xác nhận việc dần chấp nhận của hội đồng trong
bối cảnh thay đổi rộng hơn về văn hóa và pháp lý xung quanh cần sa.
Bà
McMahon, đã lãnh đạo hội đồng từ năm 2019 và là một trong những người
đánh giá, cho biết nhiều chi tiết trong hướng dẫn đã được chia sẻ không
chính thức với các nhà làm phim và phụ huynh để trả lời các thắc mắc.
Bà
cảnh báo rằng hướng dẫn này không nên được coi là cẩm nang cứng nhắc.
Quá trình thẩm định rất tinh tế và bắt nguồn từ bối cảnh của bộ phim, bà
nói, và sẽ có những ngoại lệ đối với những gì hướng dẫn đưa ra.

|
“Điều tuyệt vời của hệ thống này là nó không phải là môn khoa học
hoàn hảo, và điều gây khó chịu của hệ thống này cũng chính là nó không
phải là môn khoa học hoàn hảo”
|
“Điều tuyệt vời của hệ thống này là nó không phải là môn khoa học hoàn
hảo,” bà McMahon nói, “và điều gây khó chịu của hệ thống này cũng chính
là nó không phải là môn khoa học hoàn hảo.”
Dịch: © Ngô Bình @Quaivatdienanh.com
Nguồn: The New York Times