Một hãng thì cần quy mô, hãng kia muốn thâu tóm ý tưởng.

|
Warner Bros. Studios ở Burbank, California, ngày 26 tháng 11
|
Phần danh đề cuối phim đã sẵn sàng hiện ra. Hôm 5 tháng 12, công ty dịch
vụ phát trực tuyến lớn nhất thế giới, Netflix, thông báo họ sẽ mua lại
phần lớn Warner Bros Discovery, một trong những tên tuổi lớn nhất trong
ngành làm phim truyền thống, với giá trị thương vụ lên tới 83 tỉ đôla.
Nhưng ngày 8 tháng 12, Paramount, một đối thủ nhỏ hơn nhiều, đã nhấn
phanh ngừng giao dịch này lại. Bỏ qua ban quản lý của Warner, họ trực
tiếp kêu gọi các cổ đông chấp nhận đề nghị thay thế trị giá 108 tỉ đôla
cho toàn bộ công ty, hứa hẹn một thương vụ “vượt trội hơn Netflix về mọi
mặt.”
Số tiền khổng lồ này thậm chí có thể còn tăng nhiều nữa:
chủ sở hữu Paramount, gia đình Ellison, đã nói rõ sẵn sàng chi thêm nếu
cần thiết; Netflix, với giá trị vốn hóa hơn 400 tỉ đôla, cũng có thể trả
cao hơn nếu muốn. Nhưng khác biệt chính giữa các bên đấu thầu không nằm
ở giá chào mua. Netflix và Paramount nhắm đích khác nhau ở mục tiêu
này. Vấn đề chính là ai sở hữu Warner Bros thì sẽ định hình tương lai
của Hollywood, và của ngành giải trí nói chung.

|
David Ellison, chủ tịch kiêm giám đốc điều hành của Paramount
Skydance, giữa, bên ngoài Sở giao dịch chứng khoán New York vào ngày 8
tháng 12
|
Nhiều tháng nay, Paramount là ứng cử viên sáng giá nhất để mua lại hãng
phim lâu đời này. David Ellison, một nhà sản xuất Hollywood 42 tuổi, đã
mua Paramount hồi tháng 8 năm ngoái với giá 8 tỉ đôla, có sự chống lưng
của ông bố Larry Ellison, người sở hữu cổ phần trong công ty phần mềm
Oracle, đưa ông trở thành người giàu thứ hai thế giới. Ngay sau khi cầm
chìa khóa khu đất của Paramount trên đại lộ Melrose, họ đã tuyên bố sẽ
nhắm đến cả Warner Bros., để xây dựng một đế chế truyền thông khổng lồ.
Gia đình Ellison có tiền, có động cơ và mối quan hệ thân thiết với Tổng
thống Donald Trump. Còn gì có thể cản trở họ?
Netflix. Vào ngày 4
tháng 12, trong khi David Ellison liên tục gửi tin nhắn gấp gáp đến ban
quản lý Warner Bros. thì Netflix nổi lên thành một bên mua tiềm năng;
ngày hôm sau, thương vụ được công bố. Các tài liệu do Paramount công bố
tuần này cho thấy công ty đã bị bất ngờ. Paramount hiện cho rằng đề nghị
mới nhất đã tăng lên của họ không được ban quản lý của Warner Bros. xem
xét một cách công bằng. Họ bèn chuyển sang hình thức thâu tóm thù địch,
lập luận rằng các cổ đông xứng đáng có cơ hội chấp nhận đề nghị của họ,
dù các giám đốc điều hành đã đạt được thỏa thuận thế nào với Netflix
cũng mặc.

Cả hai giá chào thầu đều định giá Warner tương đương nhau. Paramount đề
nghị 108 tỉ đôla tiền mặt cho toàn bộ công ty. Netflix đề nghị 83 tỉ
đôla, bằng cả tiền mặt và cổ phiếu, cho các hãng phim và dịch vụ phát
trực tuyến của công ty. Theo thỏa thuận với Netflix, cổ đông của Warner
sẽ giữ lại các kênh truyền hình phát sóng và truyền hình cáp đang suy
thoái, trong một công ty con mà Hollywood gọi là “ShitCo” (Công ty Tồi
tệ). Trong hầu hết các kịch bản, giá trị vốn hóa của ShitCo cộng với giá
thỏa thuận của Netflix thì đủ để tổng giá trị xấp xỉ bằng giá mà
Paramount mới chào, nhưng rủi ro cao hơn.
Thế nhưng, hai thương
vụ này sẽ đại diện cho những tương lai khác nhau của ngành công nghiệp
giải trí. Động cơ của Paramount rất rõ ràng. Hiện tại, họ thiếu quy mô
để cạnh tranh với những tên tuổi lớn nhất trong lĩnh vực phát trực
tuyến; khi kết hợp với Warner, họ sẽ đủ lớn mạnh để trở thành đối thủ
đáng gờm của Netflix và Disney (xem biểu đồ). Cuộc chiến phát trực
tuyến, mà Netflix gần như đã thắng, sẽ được khơi lại. Ngược lại, nếu
Paramount thất bại trong thương vụ này, họ “sẽ đứng trước ngã ba đường
sống còn”, theo nhận định của MoffettNathanson, một công ty nghiên cứu.

|
Netflix có thể tạo ra những bộ phim ăn khách từ những phim bộ cũ như Suits, phim bộ truyền hình pháp luật bị lãng quên họ mua bản quyền từ NBCUniversal vài năm trước và làm thành hiện tượng
|
Paramount cũng hứa hẹn sẽ hồi sinh ngành công nghiệp điện ảnh. David
Ellison, một người đam mê điện ảnh, nhà sản xuất các bộ phim như
Top Gun: Maverick,
cho biết Warner và Paramount kết hợp sẽ phát hành hơn 30 phim mỗi năm
tại rạp chiếu phim. Netflix đã hứa sẽ tiếp tục đưa phim của Warner phát
hành rạp. Nhưng không ai ở Hollywood nghĩ rằng dịch vụ phát trực tuyến
này sẽ là vị cứu tinh của màn ảnh rộng. Mới đầu năm nay, đồng giám đốc
điều hành Netflix, Ted Sarandos, đã nói rằng việc đi xem phim ở rạp là
“một ý tưởng lỗi thời đối với hầu hết mọi người”.
Thay vào đó,
Netflix nhìn thấy thứ khác ở Warner: những ý tưởng. Netflix hầu như
không cần quy mô. Với khoảng 325 triệu thuê bao, họ đã lớn gần gấp hai
lần so với các đối thủ cạnh tranh gần nhất. Nhưng số lượng thì dư chất
lượng lại thiếu. Ngân hàng UBS chỉ ra rằng Netflix có số lượng phim
nhiều gấp đôi Warner trên dịch vụ phát trực tuyến của mình ở Mỹ, nhưng
nói đến phim được đánh giá ít nhất 9/10 trên IMDB, HBO Max của Warner có
141 phim so với 120 của Netflix. Netflix nhìn thấy tiềm năng khai thác
nhiều hơn từ những tựa phim hạng nhất đó. Họ đã chứng minh họ có thể tạo
ra những bộ phim ăn khách từ những phim bộ cũ như
Suits, phim
bộ truyền hình pháp luật bị lãng quên họ mua bản quyền từ NBCUniversal
vài năm trước và làm thành hiện tượng. Họ có thể làm gì với tài sản trí
tuệ (IP) quý giá như
Game of Thrones của Warner? Như Sarandos
đã nói, “Tài sản của họ sẽ hoạt động hiệu quả hơn trong mô hình kinh
doanh của chúng tôi, và mô hình kinh doanh của chúng tôi cũng hoạt động
hiệu quả hơn với những tài sản này.”

|
Họ có thể làm gì với tài sản trí tuệ (IP) quý giá như Game of Thrones của Warner?
|
Xem ra Netflix coi những tài sản này như vũ khí trong một cuộc chiến lớn
hơn, với các đối thủ bên ngoài Hollywood. Trong khi cả Hollywood đang
ám ảnh tranh giành thị phần dịch vụ phát trực tuyến, Netflix lại coi
YouTube là đối thủ lớn nhất của mình. Theo Nielsen, nền tảng mạng xã hội
thuộc sở hữu của Google chiếm 28% thị phần phát trực tuyến trên tivi
tại Mỹ trong quý gần nhất, so với 19% của Netflix (HBO Max chiếm chưa
đến 3%). Netflix có thể hiện là ông vua Hollywood. Nhưng họ đang chuẩn
bị cho một cuộc cạnh tranh lớn hơn, cuộc đối đầu giữa các chương trình
được sản xuất chuyên nghiệp của họ với nội dung tự sản xuất, được sắp
xếp bằng thuật toán trên các nền tảng như YouTube. Mua lại Warner sẽ
cung cấp cho họ cả kho vũ khí cao cấp cho cuộc chiến đó.
Đó sẽ là
lập luận mà Netflix đưa ra với các cơ quan quản lý cạnh tranh nếu
thương vụ của họ được tiến hành. Việc cho phép dịch vụ phát trực tuyến
lớn nhất Hollywood sáp nhập dịch vụ lớn thứ tư có vẻ khó xảy ra, đặc
biệt khi đề nghị mới của Paramount hứa hẹn sẽ tạo ra một đối thủ cạnh
tranh mới khả thi bằng cách kết hợp dịch vụ lớn thứ tư và thứ năm.
Netflix hy vọng các cơ quan quản lý sẽ xem xét nghiêm túc ý kiến cho
rằng mối đe dọa thực sự đối với Hollywood là các nền tảng truyền thông
xã hội ở Thung lũng Silicon, hiện đang thắng thế trong cuộc chiến giành
sự chú ý của giới trẻ.

|
Netflix đang chuẩn bị cho một cuộc cạnh tranh lớn hơn, cuộc đối đầu
giữa các chương trình được sản xuất chuyên nghiệp của họ với nội dung tự
sản xuất, được sắp xếp bằng thuật toán trên các nền tảng như YouTube.
Mua lại Warner sẽ cung cấp cho họ cả kho vũ khí cao cấp cho cuộc chiến
đó
|
Cả hai đề nghị của Netflix và Paramount đều phức tạp bởi yếu tố chính
trị. Paramount cho rằng họ sẽ đạt được thỏa thuận nhanh hơn Netflix —
một phần vì lo ngại về cạnh tranh sẽ ít nghiêm trọng hơn, và phần vì gia
đình Ellison thân thiết với tổng thống. Ông Trump đã nói rằng thỏa
thuận của Netflix “có thể là một vấn đề” vì “thị phần lớn” của họ.
Sarandos là một nhà tài trợ của Đảng Dân chủ, vợ ông từng là đại sứ dưới
thời Tổng thống Barack Obama.
Tuy nhiên, đề nghị của Paramount
cũng không phải không gây tranh cãi. Affinity Partners, một công ty đầu
tư do con rể của ông Trump, Jared Kushner điều hành, là một phần trong
liên minh của họ. Paramount cho biết đề nghị của họ được gia đình
Ellison và RedBird Capital Partners, một công ty đầu tư khác của Mỹ,
“bảo đảm”. Nhưng trong một hồ sơ gửi cho các cơ quan quản lý vào ngày 8
tháng 12, họ tiết lộ rằng những nhà tài trợ tài chính lớn nhất cho
thương vụ này thực chất là một nhóm các quỹ đầu tư quốc gia từ vùng
Vịnh. Trong một đề nghị gửi cho Warner hồi đầu tháng này, gia đình
Ellison dự kiến sẽ đóng góp 12 tỉ đô la, trong khi Abu Dhabi, Qatar và
Ảrập Saudi sẽ cùng nhau đóng góp 24 tỉ đôla (phần còn lại được bù đắp
bằng nợ). Một đề nghị trước đó bao gồm hỗ trợ tài chính từ Tencent, một
gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc.

|
Cuộc chơi chưa kết thúc. Netflix có thể sẽ tăng giá; Paramount đã
nói rõ mức giá thầu 12 chữ số của họ không phải là mức giá cuối cùng
|
Paramount tuyên bố Tencent không còn tham gia và các nhà đầu tư vùng
Vịnh sẽ không có quyền biểu quyết hay đại diện trong hội đồng quản trị
của công ty mới. Họ lập luận rằng điều này sẽ loại bỏ sự can thiệp của
Ủy ban Đầu tư Nước ngoài tại Hoa Kỳ (CFIUS), cơ quan giám sát đầu tư
nước ngoài của Mỹ. Tuy nhiên, việc phần lớn cổ phần của một trong những
công ty truyền thông lớn nhất nước Mỹ lại thuộc sở hữu của các chế độ
quân chủ vùng Vịnh và con rể của tổng thống chắc chắn sẽ gây tranh cãi.
Một Paramount và Warner hợp nhất sẽ sở hữu cả CNN và CBS News.
Cuộc
chơi chưa kết thúc. Netflix có thể sẽ tăng giá; Paramount đã nói rõ mức
giá thầu 12 chữ số của họ không phải là mức giá cuối cùng. Nhưng bất kể
chốt số tiền ở con số là bao nhiêu, hai con đường cho tương lai của
ngành giải trí Mỹ đã được vạch ra. Một mặt, Paramount sẽ sử dụng Warner
để duy trì một phần nào đó của Hollywood xưa, chống lại cuộc chiến phát
trực tuyến và sản xuất phim chiếu rạp, đồng thời được hỗ trợ hàng tỉ
đôla từ các nhà đầu tư vùng Vịnh. Mặt khác, Netflix kỳ thực sẽ đẩy nhanh
xu hướng của vài năm qua, giảm số lượng các hãng phim độc lập ở
Hollywood để xây dựng một đế chế sở hữu trí tuệ đủ sức chiến thắng trong
cuộc chiến giành sự chú ý lớn hơn với Thung lũng Silicon.

|
Đại lộ Danh vọng Hollywood ở Los Angeles
|
Các cổ đông của Warner sẽ phải lựa chọn giữa một phần tiếp theo mang tính hoài niệm hay là một khởi đầu hoàn toàn mới.
Dịch: © Hải Đăng @Quaivatdienanh.com
Nguồn: The Economist