• Phim Hàn Dongju và Spirits' Homecoming theo dấu những nạn nhân thời Nhật Bản đô hộ

• Bối cảnh thời kỳ Nhật Bản đô hộ: Bóng ma trong rạp chiếu Hàn Quốc

Trong phim Assassination, một nhóm chiến sĩ Hàn Quốc những năm 1930 tại Seoul cố gắng giết một viên tướng Nhật, nhưng kẻ thù lớn nhất của họ là một trong số họ, kẻ phản bội Yeom Seok Jin (Lee Jung Jae, đứng trước)

Trong Assassination của Choi Dong Hoon (phát hành ở Nhật với tựa Ansatsu), phim mở màn vào cuối tuần thứ hai của tháng 7 hồi năm 2015, một bộ ba đặc vụ ngầm do tay súng sắc sảo Ahn Ok Yun (Gianna Jun, hay còn được biết đến với tên Jun Ji Hyun) lãnh đạo được giao nhiệm vụ ám sát một viên tướng Nhật và đồng sự người Hàn tại vùng Seoul bị chiếm đóng trong những năm 1930. Một phim giải trí pha trộn yếu tố bi thương lịch sử với phong cách hành động phương Tây đã thu về hơn 85 triệu đôla, trở thành phim có doanh thu cao thứ hai của Hàn Quốc năm 2015.

Màn diễn mang tính thương mại chắc chắn ấn tượng, nhưng bị lu mờ khi so sánh với phim đem lại doanh thu lớn nhất năm trước nữa. Phim sử thi lịch sử The Admiral: Roaring Currents, tác phẩm tái hiện một cách cường điệu chiến thắng nổi tiếng của đô đốc Yi Sun Sin trước hạm đội Nhật Bản của Toyotomi Hideyoshi năm 1597, là phim thành công nhất mọi thời đại ở Hàn Quốc, thu về hơn 117 triệu đôla. (Khác với Assassination, phim này chỉ xuất hiện dưới dạng DVD tại Nhật Bản.)

Một số nhà quan sát đã kết nối hai phim này với một xu hướng đang lên trong phim ảnh Hàn Quốc yêu nước khắc họa kẻ thù lịch sử của đất nước này không chút khoan nhượng. Lịch sử đã đem đến nguồn cảm hứng cho đề tài này: Nhật Bản xâm lược bán đảo Triều Tiên hai lần trong thế kỷ 16 và chịu trách nhiệm cho cuộc đô hộ thuộc địa tàn nhẫn từ năm 1910 đến 1945.

Spirits’ Homecoming

Những ký ức từ thời kỳ này đã khơi nguồn cảm hứng cho một trong những phim 2016 được bàn luận nhiều nhất đến thời điểm này: Spirits’ Homecoming của Cho Jung Rae, bộ phim tâm lý được cộng đồng góp vốn dựa trên câu chuyện của Kang Il Chul, một “phụ nữ mua vui” có thật bị ép buộc làm việc trong các nhà thổ quân đội thời kỳ Nhật Bản chiếm đóng bán đảo Triều Tiên. Mặc cho kinh phí cỏn con, phim ra mắt ở vị trí số 1 tại Hàn quốc vào tháng 3, và tiếp tục thu về 23 triệu đôla Mỹ. Tạp chí cánh hữu Nhật Bản Sapio, ít khi công bằng về vấn đề này, tuyên bố rằng đây là “phim chống Nhật dữ dội nhất trong lịch sử Hàn Quốc.”

Tháng 9 này, cuộc đô hộ của Nhật Bản lại được nhắc lại lần nữa trong The Age of Shadows, phim sản xuất bằng tiếng Hàn Quốc đầu tiên của Warner Bros. Do đạo diễn nổi tiếng Kim Jee Woon chỉ đạo (I Saw the Devil), phim lấy bối cảnh những năm 1920 và, giống như Assassination, kể về một âm mưu chống Nhật.

Khó có thể không coi những phim này là động thái chống Nhật mang tính dân tộc. Những di sản chiến tranh khủng khiếp là nguồn cảm hứng của Spirit’s Homecoming, mà đạo diễn đã dành 13 năm để thu thập. Doanh thu phòng vé được diễn giải là sự bỏ phiếu phản đối thỏa thuận về vấn đề phụ nữ mua vui gần đây giữa Tokyo và Seoul, đã vấp phải sự phản đối công khai mạnh mẽ ở Hàn Quốc.

The Age of Shadows

Trong khi đó, trong The Admiral, những nhân vật Nhật Bản – do các diễn viên người Hàn đảm nhiệm với một trình độ ngôn ngữ ngẫu nhiên bậc thầy – là những nhân vật phản diện tàn ác. Kẻ tàn ác nhất trong số chúng, Michifusa Kurushima (Ryu Seung Ryong), thả một con thuyền chất đầy đầu của tù binh người Triều Tiên bị chém đến doanh trại đối địch, rồi nhún vai nói: “Nếu chúng xứng đáng là kẻ thù, thì tại sao không?”

Assassination không hề keo kiệt trong việc khắc họa sự tàn bạo của quân Nhật. Nhân vật của Jun Ji Hyun miêu tả bạo lực tàn bạo do lực lượng chiếm đóng này gây ra đối với ngôi làng của cô, và sau đó chúng ta có thể thấy một thiếu úy Nhật Bản xử tử một cô gái Triều Tiên một cách tự nhiên do va phải hắn trên đường. Nhưng cũng có những tình tiết cân bằng: nhóm sát thủ rõ ràng bị cấm giết kẻ thù và được một người Nhật Bản đồng tình với họ, hy sinh tính mạng mình để giúp họ.

Quan trọng hơn, nhân vật phản diện lớn nhất của phim hoàn toàn không phải người Nhật – mà là người Hàn. Diễn viên điện ảnh gạo cội Lee Geung Young vào vai kẻ phản bội mong ngóng chiếm được tình cảm của lực lượng chiếm đóng đến mức sẵn sang giết hại các thành viên trong chính gia đình mình nếu cần. Đê tiện hơn là Yeom Seok Jin (Lee Jung Jea), một chiến sĩ kháng chiến phản bội đồng chí bằng cách bí mật hợp tác với quân Nhật.

The Admiral: Roaring Currents

Khán giả Hàn có thể trông đợi một sự tăm tối về mặt đạo đức tương tự trong The Age of Shadows, ở đó Song Kang Ho vào vai sĩ quan cảnh sát Nhật Bản gốc Hàn đã từng tham gia phong trào độc lập nhưng bây giờ thấy mình đang ở phía bên kia của cuộc xung đột. Nghe có vẻ gần với tinh thần phim năm 2007 Lust , Caution của Lý An, trong đó một điệp viên bí mật của Trung Quốc yêu người đàn ông cô có nhiệm vụ ám sát, hơn là chủ nghĩa yêu nước thuần túy của The Admiral.

Nhu cầu phim về thời kỳ thuộc địa ở Hàn Quốc thực sự là một hiện tượng gần đây. Đạo diễn Choi Dong Hoon của Assassination cho The Hollywood Reporter biết vào đầu năm nay rằng ông đã chiến thắng “lời nguyền” phòng vé lên các phim về sự đô hộ của Nhật tại bán đảo Triều Tiên, "người Hàn Quốc không thoải mái với thời kỳ này."

"Bạn có thể hiểu lý do tại sao. Những câu chuyện lấy bối cảnh thời kỳ này, ít nhất nếu thành thật, có xu hướng không có những người hùng rõ ràng hoặc kết thúc có hậu. Trong trường hợp của Assassination, Yeom Seok Jin phản diện, trong phiên tòa xét xử vì tội phản quốc sau chiến tranh, đã cởi áo tại tòa và chỉ vào nhiều vết sẹo trên cơ thể của mình.

Gong Yoo, trái, trong phim The Age of Shadows

"Tất cả mọi thứ mà tôi từng làm là vì mục tiêu giải phóng," hắn tuyên bố, và đám đông bùng nổ trong tiếng vỗ tay, không biết rằng họ đang tán dương một con quái vật. Nếu khán giả Nhật Bản cảm thấy bứt rứt khó chịu khi xem Assassination, những người Hàn Quốc có lẽ cũng cảm thấy tương tự.