• Điện ảnh Trung Quốc đã phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch

• Phòng vé Trung Quốc hè 2023 toàn thắng với phim trong nước

• Phim nội địa dẫn đầu sự phục hồi mạnh mẽ của thị trường phim Trung Quốc hè 2023

Đây là liên hoan phim quốc tế đầu tiên của đạo diễn 33 tuổi đến từ Giang Tô, đã mang về giải phim tài liệu hay nhất.

Cảnh trong phim Nest của Tần Tiêu Việt trình chiếu tại FIFF 2023

“Mỗi buổi chiếu tại liên hoan đều có những hàng người xếp hàng dài, khích lệ tôi vô cùng,” cô nói. “Tôi có thể cảm nhận được sự tận tình và quan tâm của khán giả dành cho phim Trung Quốc sau ba năm” hỗn loạn vì đại dịch.

FIFF đã hủy các buổi chiếu cho công chúng vào năm 2022, chỉ cho phép các chuyên gia truyền thông và trong ngành tham dự, khi Trung Quốc theo đuổi chính sách không-Covid.

Không giống như Liên hoan phim quốc tế Bắc Kinh tập trung nhiều hơn vào phim thương mại, FIFF hướng tới nuôi dưỡng các nhà làm phim trẻ của đất nước. Một số đạo diễn có doanh thu cao nhất Trung Quốc, trong đó có Văn Mục Dã và Kỳ Ngọc Côn, đã có tiếng tăm tại FIFF khi mới bắt đầu sự nghiệp.

Buổi chiếu ngoài trời tại Liên hoan phim quốc tế FIRST của Trung Quốc

FIFF năm nay phản ánh sự trở lại bình thường của ngành công nghiệp điện ảnh Trung Quốc, với sự phục hồi của các hoạt động giao lưu quốc tế và trình chiếu trước công chúng. Trong khi đó, ngành công nghiệp điện ảnh đang trên đà phát triển của mùa hè, thể hiện qua thành tích phòng vé cao kỷ lục.

Đến ngày 31 tháng 8, phòng vé mùa hè của Trung Quốc (tính từ ngày 1 tháng 6) đã mang về 20,6 tỉ nhân dân tệ (2,8 tỉ USD), mức cao nhất mọi thời đại. Doanh thu phòng vé mùa hè chỉ đạt 9,1 tỉ nhân dân tệ vào năm 2022 do các hạn chế nghiêm ngặt không-Covid và đóng cửa các rạp chiếu phim.

Khoảng thời gian mùa hè từ 1 tháng 6 đến 31 tháng 8 là khoảng thời gian được các nhà làm phim Trung Quốc săn đón nhất để phát hành phim của mình. Năm nay, 155 phim được phát hành trong ba tháng, so với 92 phim năm ngoái.

Người hâm mộ xem áp phích quảng cáo các bộ phim bom tấn mới nhất tại rạp chiếu phim ở Thẩm Dương, tỉnh Liêu Ninh

Kỳ nghỉ “tuần lễ vàng” của Trung Quốc (29 tháng 9 đến 6 tháng 10) tiếp tục mang lại lợi nhuận phòng vé. Phòng vé kỳ nghỉ “tuần lễ vàng” năm nay đã thu về 2,7 tỉ nhân dân tệ, tăng 80% so với năm trước. Tuy nhiên, con số này thấp hơn doanh thu cùng kỳ năm 2020 và 2021, lần lượt đạt 3,97 tỉ nhân dân tệ và 4,39 tỉ nhân dân tệ.*

Khán giả Trung Quốc đang thể hiện nhiệt tình cao độ đối với phim nội địa năm nay, với bộ phim hoạt hình lấy cảm hứng từ triều đại nhà Đường Tràng An tam vạn lý, phim tội phạm bí ẩn Lost in the Stars và phim võ thuật Never Say Never tính chung chiếm 63% tổng doanh thu phòng vé mùa hè.

“Đà phục hồi của thị trường điện ảnh vào năm 2023 phản ánh thành tựu phát triển chất lượng cao của phim Trung Quốc, giúp củng cố lòng tự tin về văn hóa dân tộc,” một bài xã luận trên People’s Daily ngày 8 tháng 8 viết.

Áp phích phim Lost in the Stars được trưng bày tại một rạp chiếu phim ở Hàng Châu, tỉnh Chiết Giang

Trung Quốc đã triển khai một loạt biện pháp nhằm tăng cường chi tiêu và tiếp thêm sinh lực cho nền kinh tế hậu đại dịch của nước này. Thành tích phòng vé mùa hè là một điểm sáng trong bối cảnh kinh tế Trung Quốc phục hồi không đồng đều do tiêu dùng dẫn đến doanh thu bán lẻ và đầu tư bất động sản yếu đi.

Tuy nhiên, những người trong cuộc không chắc chắn liệu sự phục hồi có bền vững hay không. Họ lo ngại rằng nó sẽ chỉ báo hiệu sự phục hồi ngắn hạn sau ba năm gián đoạn do Covid. Ngoài ra, ngành công nghiệp điện ảnh Trung Quốc đang trải qua một giai đoạn chuyển tiếp dài khi các công ty sản xuất nhỏ trở nên chủ động hơn, thù lao diễn viên giảm đi, và các nhà biên kịch chật vật dò dẫm khán giả muốn xem gì.

Yue Zheng, nhà nghiên cứu của China Galaxy International Securities, cho biết số lượng phim và giá vé tăng đáng kể là nguyên nhân chính dẫn đến bùng nổ phòng vé mùa hè.

Under the Light của Trương Nghệ Mưu dẫn đầu bảng xếp hạng phòng vé Trung Quốc trong tám ngày nghỉ lễ Trung thu và Quốc khánh kết thúc vào ngày 6 tháng 10. Theo nền tảng dữ liệu phim và bán vé phim Maoyan của Trung Quốc, bộ phim đã kiếm được hơn 1,21 tỉ nhân dân tệ (khoảng 165 triệu đôla Mỹ) sau 23 ngày ra mắt ở Trung Quốc Đại lục

“Có một lượng phim tồn đọng đáng lẽ phát hành trong thời gian dịch, nhưng đều chọn ra rạp mùa hè này,” Yue Zheng giải thích. “Cho thấy thị trường đang tự tin về mùa phim hè năm nay.”

“Sự chuyển mình lớn nhất nằm trong cấu trúc đầu tư vào một bộ phim,” Yue Zheng nói. “Các công ty sản xuất đang tránh rủi ro, nên giờ một bộ phim thường có nhiều nhà đầu tư. Nó tạo điều kiện cho phim bom tấn, nhưng phim kinh phí thấp thì khó có thể tồn tại.

“So với 10 năm trước, các công ty sản xuất nhỏ ở Trung Quốc ít sẵn sàng tự làm phim hơn, cản trở nội dung phim đa dạng trên thị trường.”

Vị trí thứ hai trên bảng xếp hạng doanh thu phòng vé kỳ nghỉ “tuần lễ vàng” năm nay là phim hài lãng mạn The Ex-Files 4: Marry Plan

Ngành công nghiệp điện ảnh Trung Quốc phát triển nhanh chóng từ năm 2014-2018 bất chấp sự kiểm duyệt khắt khe. Phòng vé Trung Quốc không chỉ vượt Mỹ lần đầu tiên vào năm 2015 mà nhiều tác phẩm độc lập còn được trình chiếu qua các liên hoan phim quốc tế như Black Coal, Thin Ice; và Blind Massage, đã đoạt giải Gấu Vàng và Gấu Bạc tại Liên hoan phim quốc tế Berlin lần thứ 64.

Sun Qingwen, nhân viên quan hệ công chúng tại một công ty sản xuất phim và truyền hình cỡ vừa ở Bắc Kinh, cho biết các công ty sản xuất như họ đang phải đối mặt với rủi ro không đủ vốn.

“Chúng tôi chứng kiến nhiều dự án quay phim bị dừng ngay tại Phim trường Hoành Điếm vì lệnh đóng cửa trong vài năm qua,” Sun Qingwen nói. “Nhưng dù không quay phim thì vẫn có chi phí hàng ngày.

Các diễn viên quần chúng mặc trang phục cổ bước đi trên phim trường trong quá trình quay một phim bộ truyền hình Trung Quốc tại Phim trường Hoành Điếm ngày 30 tháng 1 năm 2019

“Ngay cả khi mọi thứ đã trở lại bình thường, việc đầu tư và sản xuất phim sẽ không còn sôi động như những năm trước. Đối với hầu hết các công ty vừa và nhỏ, ngân sách rất eo hẹp.”

Đại dịch chủ yếu tấn công các công ty sản xuất nhỏ. Theo nghiên cứu của Hội đồng Phát triển Thương mại Hồng Kông, chỉ riêng năm 2020, 5.000 công ty điện ảnh và truyền hình nhỏ ở Trung Quốc đã phá sản.

Theo Ma Ding, một người gốc Hắc Long Giang đã hoạt động trong lĩnh vực điện ảnh từ năm 2013, cơ hội cho diễn viên trên thị trường cũng bị thu hẹp kể từ đại dịch và không có dấu hiệu phục hồi trong năm nay.

“Nhiều đoàn làm phim tại [phim trường Hoành Điếm] giờ làm những phim bộ truyền hình nhỏ sẽ phát hành trên mạng xã hội để tiết kiệm chi phí. Như tôi thấy, có rất ít phim kinh phí lớn có chất lượng thực sự ở hãng phim năm nay,” Ma nói.

Người cưỡi ngựa đóng thế 29 tuổi Lian Chunyu đến từ Khu tự trị Nội Mông phía bắc Trung Quốc thể hiện kỹ năng cưỡi ngựa trên phim trường Hoành Điếm ngày 30 tháng 1 năm 2019

Cô nói thêm rằng hiện nay diễn viên được trả lương trung bình tương đương với 10 năm trước, vì hầu hết các cơ hội dành cho diễn viên bình thường đều liên quan đến phim bộ truyền hình ngắn kinh phí thấp.

“Loại phim truyền hình này có thời gian quay ngắn và rất ít nguồn lực được đầu tư vào diễn viên, nên chúng tôi khó có thể học được gì từ nó,” Ma Ding nói. “Điều đó không lý tưởng cho sự phát triển sự nghiệp của những diễn viên tân binh.”

Ma Ding cũng nhận xét rằng những trở ngại hiện tại của ngành điện ảnh cho thấy cần phải có một thời gian dài điều chỉnh.

“Một điều mà tất cả những người tham gia trong lĩnh vực này phải điều chỉnh về mặt tinh thần là thực tế chúng tôi không có nhiều dự án trong trường hợp kinh tế suy thoái,” Ma Ding nói.

Số lượng phim và giá vé tăng đáng kể là nguyên nhân chính dẫn đến bùng nổ phòng vé mùa hè

“Chuyện khác là cần nắm bắt được khán giả đang quan tâm gì lúc này. Ví dụ, những người trẻ hiện nay không muốn có con và theo đuổi sự tự lập. Vì vậy, chúng ta cần phải dung hòa với điều đó và sản xuất cái gì mà họ muốn xem chứ không phải những thứ cũ.”



* Cập nhật theo People Daily ngày 7 tháng 10 năm 2023.