Trước khi Hirokazu Kore-eda đến Liên hoan phim Cannes năm nay, ông quá
biết mình là người hùng quay lại. Bộ phim gần nhất mà vị đạo diễn Nhật
Bản này trình diễn ở đó, Shoplifters, đã thắng Cành Cọ Vàng danh giá. Bây giờ, người đàn ông 60 tuổi trở lại cạnh tranh với Broker.
“Mãi cho đến khi đến đây tôi mới thấy áp lực,” ông nói với
South China Morning Post trong
một phỏng vấn vào ngày áp chót của liên hoan phim, “và rồi khi tôi đến
khách sạn của mình và có một biểu ngữ lớn cho bộ phim của tôi ở đó.”
Kore-eda trên thảm đỏ Cannes với các ngôi sao Broker Song Kang Ho và IU
|
Đáng kinh ngạc hơn nữa, phần giới thiệu hoạt hình trước mỗi buổi chiếu,
lấy bối cảnh Carnival of the Animals trong mơ của nhà soạn nhạc người
Pháp Camille Saint-Saëns khi máy quay lướt lên cầu thang giống các bậc
thang Cung điện nổi tiếng của lễ hội, đã được thay đổi để vinh danh
Cannes lần thứ 75.
Trên mỗi bậc là tên của một đạo diễn huyền
thoại — Scorsese, Lynch, Campion, Coppola, Kurosawa và các đồng sự. “Và
tên tôi đã ở đó,” ông nuốt nước bọt, “và lúc đó tôi thực sự cảm thấy áp
lực!”
Cuối cùng, ông không cần phải lo lắng. Nhân bản một cách điển hình và làm phim sắc sảo,
Broker đã
được đón nhận một cách cuồng nhiệt. Nam chính của Kore-eda, Song Kang
Ho xuất sắc, đã được trao giải Nam diễn viên chính xuất sắc nhất và bộ
phim đã thắng Prize of the Ecumenical Jury.
Bộ phim đầu tiên của
Kore-eda bằng tiếng Hàn, một lần nữa làm nổi bật kỹ năng và sự nhạy cảm
của nhà làm phim người Tokyo này — người có khả năng làm tôn lên những
màn trình diễn tuyệt vời từ các diễn viên của mình, ngay cả bằng ngôn
ngữ không phải ngôn ngữ mẹ đẻ.
“Tôi không có ý định cho bộ phim này là một bình luận về phá thai,”
Kore-eda nói, “nhưng quan điểm về hộp em bé ở Nhật Bản và Hàn Quốc vẫn
còn khá chia rẽ”
|
Trong khi bộ phim năm 2019 của ông,
Truth, chứng kiến ông đến
Paris để làm việc bằng tiếng Pháp với Juliette Binoche và Catherine
Deneuve, kỳ công mới nhất này đã được ấp ủ nhiều năm.
Ông đã gặp Song Kang Ho — ngôi sao Hàn Quốc của bộ phim
Parasite đoạt giải Oscar — trong mạch liên hoan này, vì ông đã có Gang Dong Won người Busan. Và ông đã làm việc với Bae Doo Na trong
Air Doll,
bộ phim giả tưởng năm 2009 về một con búp bê có thể phát triển linh
hồn. Lần nào những người này đến Tokyo để thực hiện nhiệm vụ quảng cáo,
họ cũng nói mãi về làm việc cùng nhau.
“Đó là kiểu nói đãi bôi để
mở lời,” vị đạo diễn nói. “Nhưng sau đó vào năm 2016, tôi đã nghĩ ra
cốt truyện ngắn này có sự góp mặt của Song Kang Ho trong vai một linh
mục đồng thời là một người môi giới trẻ sơ sinh. Và câu chuyện tập trung
vào chiếc hộp nhỏ này. Và do đó, hứa hẹn đã trở thành một ý tưởng thực
tế cho một bộ phim.
“Và phải mất sáu năm kể từ đó để thành hiện
thực, nhưng thật tình cờ khi những diễn viên mà tôi muốn hợp tác đều là
người Hàn Quốc.” Sau các chương trình như
Squid Game ăn khách của Netflix và các phim như
Parasite thì chuyện này là quá hợp thời.
Bae Doo Na trong phim Broker
|
Kore-eda bắt gặp ý tưởng “những chiếc hộp em bé” khi ông thực hiện bộ phim
Like Father, Like Son năm 2013 — thắng giải thưởng của ban giám khảo Cannes năm đó và là một bước đột phá lớn trong sự nghiệp.
Trong
khi nghiên cứu về hệ thống nuôi dưỡng và nhận con nuôi của Nhật Bản,
ông đã phát hiện ra những chiếc hộp em bé, được thiết kế để cha mẹ bỏ
rơi đứa con không mong muốn đồng thời cho phép ẩn danh hoàn toàn. “Tôi
biết được Kumamoto là thành phố duy nhất của Nhật Bản có hộp trẻ em [và]
ở Hàn Quốc cũng có thứ tương tự, nhưng số trẻ sơ sinh được cho vào hộp
em bé ở Hàn Quốc nhiều gấp 10 lần so với ở Nhật Bản.”
Khi ý tưởng
cho bộ phim phát triển, Song và Gang trở thành hai nhân viên tại một
nhà thờ, những người bí mật bán trẻ sơ sinh bị bỏ trong hộp em bé. Với
một sĩ quan cảnh sát, do Bae thủ vai, truy lùng họ, cặp đôi này đã móc
nối với một người mẹ (ca sĩ IU, còn được gọi là Lee Ji Eun) đang tìm
cách bỏ rơi con trai của mình. Đồng hành cùng họ là Hae Jin, một cậu bé
mồ côi có ước mơ xa vời là được chơi bóng chuyên nghiệp.
Một lần nữa bộ phim cho thấy sự quan tâm của Kore-eda đối với các gia đình đẻ mướn —
Shoplifters là
câu chuyện về một nhóm kẻ gian kiểu Dickens sống cùng nhau và chật vật
qua ngày. Có phải ông đang cố gắng thay đổi cách chúng ta nghĩ về gia
đình hạt nhân truyền thống không?
Song Kang Ho trong Broker
|
“Đúng là ở Nhật Bản và Hàn Quốc, có những quan điểm bảo thủ ăn sâu cắm
rễ về diện mạo một gia đình,” ông giải thích. “Rất khó thoát khỏi quan
điểm đó. Và nó có nghĩa là gia đình được kết nối theo những cách khác,
có thể không cùng huyết thống, thường thấy mình ở bên lề xã hội.”
Tất nhiên, các gia đình trong
Shoplifters và
Broker có
liên hệ với nhau về tội phạm, và trong phim sau, họ là những kẻ buôn
bán trẻ em, khiến khó mà có thể coi họ là tấm gương sáng cho xã hội.
“Vì
vậy, thật khó để nhất thiết khẳng định những kiểu gia đình này,”
Kore-eda thừa nhận, “nhưng bằng cách miêu tả những nhóm người không có
quan hệ huyết thống, tôi hy vọng bắt đầu làm sáng tỏ — và giúp chúng ta
đánh giá lại — quan điểm cho rằng gia đình chỉ có thể được hình thành từ
những người có quan hệ huyết thống với nhau.”
Broker cũng
giải quyết vấn đề phá thai, với hộp em bé được một số người trong phim
coi là sự thay thế tốt hơn để chấm dứt thai kỳ. “Tôi không có ý định cho
bộ phim này là một bình luận về phá thai,” Kore-eda nói, “nhưng quan
điểm về hộp em bé ở Nhật Bản và Hàn Quốc vẫn còn khá chia rẽ.
IU trong một cảnh phim Broker
|
“Có người nói rằng hộp em bé là tốt vì chúng cứu được mạng người. Những
người khác nói hộp em bé khuyến khích phụ nữ vứt bỏ con cái, và đó là
một sự hiện diện tiêu cực. Tôi muốn thể hiện rằng sự sống là ơn phước và
muốn khẳng định sự sống của những đứa trẻ này, nhưng tôi cũng muốn thể
hiện những người khác với các quan điểm và giá trị khác.”
Sau khi
làm việc ở Pháp và Hàn Quốc, Kore-eda dự định sẽ trở lại Nhật Bản cho
bộ phim tiếp theo của ông. “Tôi không thể cung cấp bất cứ thông tin chi
tiết cụ thể nào, nhưng câu chuyện phim lấy bối cảnh tại một trường học,”
ông nói vẻ bí ẩn.
Đây sẽ không phải là dự án duy nhất của ông ở
quê nhà. Gần đây, ông đã công bố việc thành lập một nhóm được thiết kế
để cải cách các điều kiện cho các chuyên gia làm phim tự do ở Nhật Bản.
Được gọi là Association for the Establishment of a Japanese Version of
CNC, một cách ngưỡng mộ dành cho Centre National du Cinema et de l’Image
Animée do chính phủ Pháp hậu thuẫn.
Như đạo diễn đã nói trong
một cuộc họp báo: “Chúng tôi hy vọng có thể thúc đẩy và cải thiện môi
trường làm việc trong ngành công nghiệp điện ảnh, dù chỉ là một chút.”
Hirokazu Kore-eda không thoải mái với những kỳ vọng mà mọi người dành cho mình sau những thành công liên hoan phim gần đây
|
Vị trí của Kore-eda ngày nay gần đỉnh cao của ngành công nghiệp điện ảnh
Nhật Bản rất khác biệt so với nơi ông bắt đầu — lao đao trong các bộ
phim tài liệu vào những năm 1990 trước khi thực hiện các phim quy mô nhỏ
như After Life và Nobody Knows. Ông có cảm thấy có nhiều kỳ vọng hơn
vào ông ở Nhật Bản không?
“Có!” ông thốt lên. Ngay cả ý tưởng ông sẽ mang về một giải Cannes lớn khác rõ ràng đã làm ông lo lắng.
“Tôi
đã hy vọng mình có thể bỏ lại phía sau cái quan điểm kết quả đáng giá
duy nhất của một liên hoan phim là… nếu bạn trở về nhà với một giải
thưởng. Nhưng không dễ như tôi tưởng. Thành thật mà nói.”
Dịch: © Ngân Mai @Quaivatdienanh.com
Nguồn: South China Morning Post