Khi bộ phim hoạt hình Ireland The Secret of Kells bất ngờ được đề cử Oscar vào năm 2010, GKids, công ty phân phối nhỏ đã tự mình thực hiện chiến dịch vận động rón rén mà mãnh liệt, mới chừng hơn một năm.

The Secret of Kells bất ngờ được đề cử Oscar năm 2010 nhờ một chiến dịch rón rén của GKids

Hồi đó, toàn bộ việc vận hành công ty bao gồm hai nhân viên toàn thời gian và một nhân viên bán thời gian. Nhưng năm nay, The Boy and the Heron của Hayao Miyazaki đã trở thành bộ phim thứ 13 trong lịch sử 15 năm của GKids nhận được đề cử phim hoạt hình hay nhất từ Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh. Bộ phim vẽ tay này thực sự có cơ hội giành chiến thắng và trở thành phim GKids đầu tiên làm được điều đó.

Làm thế nào mà một đơn vị nhỏ tập trung vào hoạt hình như thế này lại có thể tạo được hiệu ứng to lớn như vậy ở Hollywood?

Eric Beckman, cựu giám đốc ngành công nghiệp âm nhạc, đã thành lập GKids với mục đích định hình lại nhận thức của khán giả Mỹ về hoạt hình không chỉ là loại hình truyền thông dành cho trẻ em. Vào thời điểm đó, các xuất phẩm hãng phim thân thiện với gia đình, do máy tính tạo ra và na ná nhau về phong cách đã có thành lũy hoạt hình ở Hoa Kỳ chặt chẽ hơn so với ngày nay.

Birdboy: The Forgotten Children của Tây Ban Nha, một bản phát hành năm 2017 của GKids

Kể từ đó GKids đã lấp đầy khoảng trống quý giá bằng cách liên tục phát hành các tác phẩm hoạt hình táo bạo từ khắp nơi trên thế giới. Trong hơn một thập kỷ nay, họ cũng được tin cậy để phân phối các tựa phim trong danh mục của hãng hoạt hình nổi tiếng Nhật Bản Ghibli, nhà sản xuất The Boy and the Heron, ở Bắc Mỹ

Beckman đánh một vòng mới tới với hoạt hình. Ông đồng sáng lập Liên hoan phim thiếu nhi quốc tế New York vào năm 1997 cùng với Emily Shapiro, vợ ông thời điểm đó. Mặc dù liên hoan phim không hẳn chỉ giới thiệu phim hoạt hình nhưng nó cho phép Beckman phát triển mối quan hệ có ý nghĩa với nhiều công ty hoạt hình, gồm cả Studio Ghibli.

Beckman giải thích trong một cuộc gọi video gần đây: “Tôi cảm thấy giới trẻ cần những bộ phim thông minh, sâu sắc hơn và vì không có liên hoan phim hoạt hình lớn nào ở Mỹ nên chúng tôi đã trở thành điểm khởi đầu cho rất nhiều bộ phim hoạt hình tuyệt vời.” Ông mặc áo thun có hình nhân vật chính trong câu chuyện tận thế Birdboy: The Forgotten Children của Tây Ban Nha, một bản phát hành năm 2017 của GKids.

Azur & Asmar của Michel Ocelot (ra rạp ở Mỹ năm 2008), bộ phim đầu tiên GKids phát hành

GKids lần đầu nổi lên như một nhánh của liên hoan phim thiếu nhi. Cái tên này bắt nguồn từ Guerrilla Kids, biệt danh của người dẫn chương trình của sự kiện liên hoan phim, được rút ngắn thành GKids trên trang web của liên hoan phim. Ông nhanh chóng thuê David Jesteadt, một thực tập sinh tại nhà phân phối độc lập New Yorker Films nay đã không còn tồn tại. Hiện nay David Jesteadt là chủ tịch của GKids.

“Kể từ giây phút Dave tham gia, chúng tôi đã giao tiếp bằng sự thẩm thấu,” Beckman nói. Cả hai đã nuôi dưỡng tình yêu hoạt hình từ lâu — chẳng hạn Beckman đã xem Yellow Submarine (1968) ở rạp nhiều lần lúc nhỏ, và những cuốn băng VHS lậu đã cho Jesteadt quen biết anime.

Ngoài Sony Pictures Classics, lâu nay công ty đã phân phối một số phim hoạt hình nghệ thuật, có cả một thị trường rộng mở để GKids giúp phát triển.

A Cat in Paris của GKids cũng được đề cử Oscar năm 2012

“Chúng tôi là một công ty nhỏ, vì vậy không có quy định nào trong chuyện có thể hoặc không thể mua cái gì,” Jesteadt cho biết qua trò chuyện video từ Los Angeles, nơi anh sinh sống và làm việc.

GKids bắt đầu theo đuổi các tựa phim hoạt hình như bộ phim đầu tiên họ phát hành, Azur & Asmar của Michel Ocelot (ra rạp ở Mỹ năm 2008), mà các nhà phân phối khác không thể hình dung là có khán giả, nghĩa là không cần nhiều tiền để đấu giá với các đối thủ cạnh tranh. Để vượt qua định kiến về hoạt hình, chiến lược của các nhà điều hành non kinh nghiệm này là không tiếp thị cho người hâm mộ trẻ tuổi, ngay cả khi nội dung đó dành cho mọi lứa tuổi. Thay vào đó, họ nhắm đến khán giả xem phim nghệ thuật.

“Thông điệp sẽ là: ‘Bộ phim này thuộc về tất cả điện ảnh đẹp đẽ khác của Pháp. Nó chỉ tình cờ là hoạt hình và bạn cũng có thể đưa gia đình đi xem,’” Jesteadt nói.

Chico & Rita là phim tình cảm đề tài người lớn, nhưng GKids chưa có ý định đổi tên công ty

Trong khoảng bốn năm đầu tiên, Beckman và Jesteadt kề vai sát cánh làm việc trong một văn phòng cực nhỏ chỉ có một cửa sổ. Bước đột phá đầu tiên đến khi họ giành được quyền bộ phim vẽ tay, lấy cảm hứng từ thần thoại Celtic của Tomm Moore, The Secret of Kells, năm 2009, đúng lúc phim đủ điều kiện để được xét tranh giải Oscar. Với nguồn lực hạn chế và không có kinh nghiệm, họ đã thực hiện một chiến dịch vận động giải thưởng. Up đã giành chiến thắng năm đó, nhưng như người ta vẫn nói, chỉ cần được đề cử cũng đủ vinh dự lắm rồi.

Từ chiến thắng bất ngờ đó, đã hình thành một mối liên kết hiệu quả với Cartoon Saloon, hãng phim Ireland đứng sau bộ phim. Với The Breadwinner, kể về một cô gái Afghanistan sống dưới sự cai trị của Taliban, GKids chính thức trở thành đối tác sản xuất với hãng phim, đưa ra những phản hồi sớm trong quá trình phát triển.

Moore ví các giám đốc điều hành như những người bạn đồng hành, giải thích: “Bạn không cảm thấy mình chỉ là một chức danh lấp chỗ khác trong một dàn khổng lồ các chức danh. Họ có cảm giác như là phần mở rộng của studio chúng tôi.”

Với The Breadwinner, kể về một cô gái Afghanistan sống dưới sự cai trị của Taliban, GKids chính thức trở thành đối tác sản xuất của Cartoon Saloon

Sau khi nhận được đề cử Oscar năm 2012 cho Chico & Rita, bộ phim lãng mạn chủ đề người lớn nói tiếng Tây Ban Nha (phim A Cat in Paris của họ cũng được đề cử năm đó), các giám đốc điều hành GKids đã cân nhắc việc thay đổi biệt danh công ty. Cuối cùng, họ quyết định bác để tránh những rắc rối về mặt pháp lý.

“‘Kể từ những ngày đầu tiên Kids’ đã là phần sai lệch trong tên của chúng tôi rồi,” Beckman nói:

Không có nguồn lực cho các chiến dịch tốn kém điển hình của các ứng viên trong mùa giải thưởng, GKids tập trung vào việc đảm bảo rằng ngành hoạt hình nhìn thấy được những viên ngọc quý của họ và hy vọng chất lượng sẽ tạo ra sự quan tâm truyền miệng. Thường có một đợt chiếu rạp để đủ điều kiện xét giải, sau đó là đợt phát hành rộng rãi hơn sau khi Viện Hàn lâm công bố đề cử; sự công nhận sẽ thúc đẩy quảng cáo.

Ernest & Celestine là một trong những tựa phim được đề cử Oscar mà GKids đã đảm nhận

Ernest & Celestine (2014) của Pháp, miêu tả tình bạn khó tin giữa một con gấu và một con chuột; Boy and the World (2015) của Brazil, bản cáo trạng không lời, qua lăng kính vạn hoa dành cho chủ nghĩa tư bản; và My Life as a Zucchini (2017) của Thụy Sĩ, phim chính kịch stop-motion lấy bối cảnh một trại trẻ mồ côi, nằm trong số những phim nổi bật được đề cử Oscar của GKids.

Dựa trên danh tiếng ngày càng tăng của GKids, Studio Ghibli — thông qua người đứng đầu bộ phận quốc tế của hãng vào thời điểm đó, Steven Alpert — đã đề nghị nhà phân phối này xử lý danh mục phim cũ để chiếu rạp sau khi thỏa thuận với Công ty Walt Disney hết hiệu lực.

“Họ là công ty nhỏ và chúng tôi cũng là công ty nhỏ,” Beckman nói. “Tôi muốn nghĩ rằng chúng tôi đã chăm sóc phim của họ rất tốt, nhưng tôi hoàn toàn không biết làm thế nào chúng tôi lại có được trao cho việc đó.”

Boy and the World (2015) của Brazil, bản cáo trạng không lời, qua lăng kính vạn hoa dành cho chủ nghĩa tư bản

Người đồng sáng lập Studio Ghibli Toshio Suzuki kể lại rằng Alpert, biết Beckman từ thời làm liên hoan phim thiếu nhi, đã giới thiệu GKids vì nghĩ rằng không có “bất kỳ công ty phân phối nào khác nghiêm túc như họ.”

Việc phát hành The Boy and the Heron là phép thử cuối cùng về khả năng được mài giũa trong hơn 15 năm, khi mà Studio Ghibli phát hành bộ phim không có bất kỳ quảng cáo trước nào ở Nhật Bản. Do đó, tài liệu tiếp thị cho bộ phim của GKids là tài liệu đầu tiên được công bố.

“Với đội ngũ nhân viên nhỏ gọn, GKids có thể linh hoạt trong quy trình của mình và chúng tôi thực sự đánh giá cao việc họ giữ liên lạc chặt chẽ với phía Nhật Bản,” Suzuki cho biết qua email. “Tôi cảm thấy được tham gia vào các hoạt động quảng bá cùng họ. Kết quả của họ đã vượt quá mong đợi của chúng tôi.”

My Life as a Zucchini (2017) của Thụy Sĩ, phim chính kịch stop-motion lấy bối cảnh một trại trẻ mồ côi

The Boy and the Heron, bộ phim đầu tiên của Miyazaki sau một thập kỷ, ra rạp vào tháng 12 và là tựa phim có doanh thu cao nhất của Studio Ghibli ở Mỹ, đồng thời là thành công lớn nhất từ ​​trước đến nay của GKids. Phim mở màn ở vị trí số 1 phòng vé Bắc Mỹ và cho đến nay đã thu về 44,9 triệu USD.

“Tôi vẫn còn sững sờ về toàn bộ sự việc. Đó là một vinh dự to lớn và một trách nhiệm to lớn,” Beckman nói. “Tôi òa vỡ vui mừng vì đã thành công tốt đẹp và khán giả đã đón nhận bộ phim này.”

Vào năm 2017, GKids đã quay trở lại cội nguồn của mình bằng cách bắt đầu một trong những dự án mang lại lợi nhuận cao nhất, Studio Ghibli Fest, đưa những tác phẩm kinh điển như My Neighbor Totoro hay Spirited Away đến các rạp khắp Bắc Mỹ cho những suất chiếu đặc biệt hàng năm. Chỉ riêng năm 2023, loạt trình chiếu như vậy đã thu về 15 triệu USD.

The Boy and the Heron là thành công lớn nhất từ ​​trước đến nay của GKids

Cùng năm đó, GKids tổ chức phiên bản đầu tiên của Liên hoan Hoạt hình là điện ảnh ở Los Angeles, một sự nghiệp đấu tranh cho việc hoạt hình là một loại hình nghệ thuật điện ảnh thường bị bỏ rơi tại các sự kiện điện ảnh khác. Trong bốn ngày vào mỗi mùa thu, khoảng 12 phim hoạt hình sẽ ra mắt.

Phục vụ cả người hâm mộ anime và khán giả nói chung, ngày nay GKids tham gia nhiều khía cạnh của hệ sinh thái hoạt hình. Beckman không xem GKids, hiện có khoảng 30 nhân viên, như là chuyên gia hoạt hình mà thiên về vai trò là nhà phân phối cách tân cho phim độc lập như A24 hay Neon.

“Có cảm giác chúng tôi đang ở một vị trí hơi khác biệt trên thị trường với những gì chúng tôi đang làm,” Beckman nói. “Hoạt hình là công việc kinh doanh tốt.”