Động thái này làm tổn hại hình ảnh của Disney trong giới sáng tạo ở Hollywood, nhưng đối tác mới đang mang đến điều ngược lại cho OpenAI — giúp họ có được uy tín khổng lồ ở Thung lũng Silicon. Thực ra là trên toàn thế giới

Công ty giải trí lâu đời nhất nước Mỹ đã thông báo sẽ hợp tác với OpenAI để cho phép người dùng tương tác với các nhân vật của họ bằng trí tuệ nhân tạo. Vài tháng nữa thôi, bạn sẽ có thể chơi đùa với các nhân vật của Pixar, Marvel và Star Wars bằng Sora trên Disney+ hoặc trên các nền tảng riêng của OpenAI. Bạn muốn ngồi xổm ở vạch xuất phát bên cạnh một nhân vật từ phim Cars, như một ví dụ của Disney đã cho thấy? Cơ hội của bạn đã đến.

Cái yếu tố “ắt phải đến” là từ nhiều tuần trước giám đốc điều hành của Disney, Bob Iger, đã ám chỉ chuyện này rồi, và hầu hết các chuyên gia đều cho rằng sẽ liên quan đến OpenAI; kiểu lan truyền trên mạng xã hội mà Iger đề cập hoàn toàn phù hợp với những gì OpenAI đã làm tốt với các sản phẩm như Sora và ChatGPT.

Tuy nhiên, chúng ta không biết chuyện này lại xảy ra nhanh đến vậy. Và các chi tiết vẫn chưa được tiết lộ. Một chi tiết quan trọng: Disney đang trả cho OpenAI 1 tỉ đôla để mua cổ phần của công ty, số lượng không được tiết lộ. Một chi tiết khác: rất nhiều nhân vật của Disney sẽ được cấp phép sử dụng, nhưng bạn sẽ không thể nhìn thấy khuôn mặt của họ; công ty đang chọn cách tránh xa “bãi mìn” SAG-AFTRA (hiện tại). Ngoài ra, sẽ không có giọng nói, để tránh các vấn đề pháp lý/đạo đức liên quan đến diễn viên lồng tiếng, mặc dù việc khớp miệng với giọng nói trong các mô hình hiện tại cũng không thực sự tốt hoặc thuyết phục.

Rất nhiều nhân vật của Disney sẽ được cấp phép sử dụng, nhưng bạn sẽ không thể nhìn thấy khuôn mặt của họ. Cũng sẽ không có giọng nói, để tránh các vấn đề pháp lý/đạo đức liên quan đến diễn viên lồng tiếng

Nhưng vẫn có một khoảng trống khổng lồ — rất nhiều nhân vật hoạt hình, và có lẽ rất nhiều nhân vật không có khuôn mặt như Darth Vader và Iron Man. (Sẽ có những rào cản về nội dung, Iger nói.)

Chúng ta sắp bị ngập tràn nội dung mọi người tự tạo trên Disney+ — gõ phím lệnh hoặc sẽ sớm thôi là nói câu lệnh đưa một nhân vật vào câu chuyện cá nhân hóa của riêng bạn, giống như cách bạn từng nói chuyện với các nhân vật hành động vào câu chuyện cá nhân hóa của riêng mình, nhưng giờ đây ngay lập tức nó trở thành một video. Là Play-Doh tuyệt vời nhất thế giới hay là trò chế meme tệ nhất thế giới? Mới chỉ là một trong những câu hỏi quan trọng mà bạn hoàn toàn có thể thắc mắc. Dưới đây là một số câu hỏi khác, cùng với một vài câu trả lời.

Điều gì đang thúc đẩy động thái này?

Một từ thôi, Netflix. Lịch sử cho thấy là đúng — Netflix đã đi trước 10K trên nền tảng phát trực tuyến trước khi Disney kịp bắt đầu, dẫn đến việc công ty ở Burbank muộn màng chạy đua điên cuồng để đưa dịch vụ của riêng mình vào hoạt động hơn một thập kỷ sau đó, năm 2019. Bob Iger không muốn chuyện đó xảy ra lần nữa, vì vậy ông đang đi trước làn sóng giải trí kỹ thuật số tiếp theo — các sản phẩm do AI tạo ra — trước khi Netflix có thể bổ sung dịch vụ của họ.

Các ông lớn giải trí trong thời đại AI sẽ phát triển mạnh nếu họ vượt trội ở hai tiêu chí: công nghệ và nội dung. Netflix có công nghệ — không có nền tảng nào ở Hollywood có thuật toán, dữ liệu hoặc công cụ cá nhân hóa tốt hơn. Netflix đã tìm cách củng cố nội dung của mình — mua lại Warner Bros

Nhưng chuyện này cũng đúng theo nghĩa đen. Các ông lớn giải trí trong thời đại AI sẽ phát triển mạnh nếu họ vượt trội ở hai tiêu chí: công nghệ và nội dung. Netflix có công nghệ — không có nền tảng nào ở Hollywood có thuật toán, dữ liệu hoặc công cụ cá nhân hóa tốt hơn. Và Disney có nội dung — không hãng phim Hollywood nào có nhiều nhân vật và tác phẩm được yêu thích hơn. Netflix đã tìm cách củng cố nội dung của mình — mua lại Warner Bros, họ sẽ có một thư viện để đào tạo và điều khiển nhân vật bằng AI mà họ không thể mất cả 100 năm (chính xác là 102 năm, nếu tính theo tuổi của WB) mới xây dựng được. Và giờ đây, với thương vụ OpenAI, Disney hy vọng họ có được công nghệ đó. Netflix. Lúc nào cũng là Netflix.

Vậy quá trình này sẽ diễn ra nhanh như thế nào, từ những nhân vật vô danh, không lời thoại đến Captain America xuất hiện trên bàn ăn tối Giáng sinh của ai đó?

Iger rất thông minh khi tránh xa những điều mà mọi người lo lắng nhất: diễn viên thật bị thao túng đến mức mất đi bản sắc. Có vấn đề với nghiệp đoàn, nhưng cũng có vấn đề về hiệu ứng “thung lũng kỳ lạ” — liệu chúng ta đã thực sự sẵn sàng cho việc Chris Evans đi lại và nói chuyện theo ý muốn của chúng ta chưa? Các nhân vật hoạt hình vốn đã được cách điệu hóa, vì vậy hiệu ứng “thung lũng kỳ lạ” này ít gây ảnh hưởng hơn nhiều. “Một tấm thiệp sinh nhật Buzz Lightyear tùy chỉnh cho con của họ,” người đứng đầu OpenAI, Sam Altman, nói trên CNBC. Đó có vẻ là trường hợp sử dụng vô hại nhất, ít rủi ro nhất mà bạn có thể nghĩ ra (trừ phi bạn là Hallmark).

Buzz Lightyear của Pixar tham gia diễu hành Lễ Tạ ơn Macy lần thứ 99 vào ngày 27 tháng 11 năm 2025. Với thỏa thuận Sora mới của Disney, bạn có thể tạo ra vô tận phiên bản video

Nhưng đừng nhầm lẫn: các diễn viên hiện có di chuyển theo cách giống như thật (hoặc các diễn viên tổng hợp làm điều tương tự) là hướng đi của toàn bộ chuyện này. Disney chỉ cần bắt đầu đàm phán với các nghiệp đoàn và làm cho người tiêu dùng cảm thấy thoải mái trước đã. Hãy hình dung việc này giống như thiết kế một chiếc xe hơi trông giống cỗ xe ngựa. Cần thiết, nhưng chỉ là tạm thời. Xe Tesla sẽ sớm tràn ngập đường phố thôi.

Bây giờ chúng ta nên nhìn nhận thế nào về OpenAI?

Bạn có bao nhiêu thời gian? Công ty hấp dẫn nhất trong giới công nghệ cũng là công ty khó định nghĩa nhất. Được thành lập như một tổ chức phi lợi nhuận vì mục đích tốt đẹp cách đây một thập kỷ, rồi biến thành một công ty “nóng” về ChatGPT trên mạng xã hội ba năm trước, giờ đây hoàn toàn không thể phân loại cho OpenAI. Nó có khả năng tạo ra sự chú ý nhờ vào sự truyền bá của Sam Altman; nó có xu hướng trở thành tâm điểm cho mọi lo lắng của chúng ta cũng nhờ vào sự truyền bá của Sam Altman. Các công cụ video của nó không được đánh giá cao bằng Veo của Google và dễ nhận thấy là thiếu phát triển ứng dụng; công ty chờ đợi những người khác đến và xây dựng các tính năng cho mô hình của mình. Ngoài ra, rất nhiều người đã rời bỏ OpenAI vì lo ngại về thái độ… phóng khoáng hơn của công ty đối với vấn đề an toàn.

Vẫn có một khoảng trống khổng lồ — rất nhiều nhân vật hoạt hình, và có lẽ rất nhiều nhân vật không có khuôn mặt như Darth Vader và Iron Man

Việc liên kết với Disney, một công ty đậm chất Mỹ, cũng phần nào làm tăng thêm sức hút. Nơi mà Chuột Mickey và Vương quốc Phép thuật đưa chúng ta đến phải chăng là đường tới tận thế? Động thái của Disney làm tổn hại hình ảnh của họ trong giới sáng tạo ở Hollywood, nhưng đối tác mới này đang mang đến điều ngược lại cho OpenAI — giúp họ có được uy tín khổng lồ ở Thung lũng Silicon. Thực ra là trên toàn thế giới. Nếu Disney yêu mến Sam Altman thì sao ông ta có thể “phi Mỹ” được chứ?

Tuy nhiên, OpenAI vẫn đang chế tạo những chiếc ghim bí ẩn, hứa hẹn về Trí tuệ Nhân tạo Tổng quát (AGI) và phát hành với tên gọi kỳ lạ Mô hình Ngôn ngữ Lớn, bất kể nó tạo ra bao nhiêu phiên bản làm lại của Nàng Tiên Cá. Một công ty gây tranh cãi như vậy phải do người ta tạo ra mới có chứ.

Chẳng phải Disney đang kiện Midjourney sao? Và họ có thực sự vừa gửi lệnh ngừng-và-chấm dứt cho Google vào cùng ngày họ công bố thỏa thuận với OpenAI không?

Trái: Kết xuất của Midjourney; phải: nhân vật của Disney

Thoạt nhìn, có vẻ công ty này đang đi lung tung trong lĩnh vực AI; nói “hãy chọn một hướng đi đi” thì sẽ được tha thứ mà. Sự thật là Disney đã chọn một hướng đi: hướng đi nhanh nhất, đến vùng đất của Trí tuệ Nhân tạo Tạo sinh.

Những gì mọi người nghĩ khi Disney kiện Midjourney vào mùa hè năm nay — rằng Disney thực sự muốn nghệ thuật do con người tạo ra — không đúng chút nào. Disney muốn nghệ thuật do máy móc tạo ra. Họ chỉ muốn kiểm soát những gì được đưa vào máy đó. Liên kết với các nhà biên kịch và những người làm nghề thủ công chỉ là ngẫu nhiên.

Nhân tiện, bạn nghĩ chỉ có Disney thôi ư. Thỏa thuận này cũng sẽ mở cửa cho những tập đoàn khác. Một tập đoàn lao vào thì những tập đoàn khác sẽ sớm theo sau. Hãy chờ đợi Universal và Warner Bros. — bất chấp các vụ kiện Midjourney của riêng họ — sẽ theo chân Disney vào cuộc. Có thể họ không có kho nhân vật hoạt hình khổng lồ như Disney. Nhưng họ sẽ tìm ra cách.

Disney có nội dung — không hãng phim Hollywood nào có nhiều nhân vật và tác phẩm được yêu thích hơn

Chuyện này có ý nghĩa gì đối với các bộ phim điện ảnh và chương trình truyền hình mới? Disney vẫn còn hào hứng với lĩnh vực kinh doanh đó chứ?

Tất nhiên, nếu bạn hỏi họ, họ sẽ nói là có. Chính Iger đã nói với CNBC rằng “thỏa thuận này không hề đe dọa đến những người sáng tạo. Trên thực tế, ngược lại. Tôi nghĩ nó tôn vinh và tôn trọng họ.”

Nhưng ông cũng nói rằng khi nói đến trí tuệ nhân tạo (AI), “bạn không thể làm gì được. Chưa có thế hệ nào của con người từng cản trở được sự tiến bộ công nghệ, và chúng ta cũng không có ý định thử cản trở,” đồng thời nói thêm “nếu điều đó xảy ra, bao gồm phá vỡ các mô hình kinh doanh hiện tại của chúng ta, thì chúng ta nên tham gia” — câu này nghe khó có thể giống một người muốn giữ sản lượng phim truyền hình và điện ảnh ở mức hiện tại.

Những gì đang xảy ra là một sự nhượng bộ — không gọi là giơ cờ trắng, nhưng cũng khó có thể gọi là một khoản đầu tư lớn. Iger thấy rõ ràng nền kinh tế chú ý đang bị nuốt chửng bởi nội dung do người dùng tạo ra trên TikTok, YouTube, Instagram, v.v… Và thay vì chống lại, ông ngả theo. Ông đang đặt cược rằng thay vì các video hướng dẫn trang điểm và các điệu nhảy lan truyền, AI hiện cho phép Disney cũng có thể tham gia vào trò chơi nội dung ngắn do người dùng tạo ra, bằng cách cung cấp nhiều sản phẩm của mình — người nào muốn tải lên, tạo và chia sẻ sẽ thích làm nội dung với những thứ họ yêu thích từ khi còn nhỏ, đặc biệt là bây giờ bạn có thể cho những nhân vật đó làm hầu hết mọi điều bạn muốn.

CEO của Disney, Bob Iger, đang đặt cược rằng AI hiện cho phép Disney cũng có thể tham gia vào trò chơi nội dung ngắn do người dùng tạo ra, bằng cách cung cấp nhiều sản phẩm của mình — người nào muốn tải lên, tạo và chia sẻ sẽ thích làm nội dung với những thứ họ yêu thích từ khi còn nhỏ, đặc biệt là bây giờ bạn có thể cho những nhân vật đó làm hầu hết mọi điều bạn muốn

Và ông đang đặt cược rằng đây là một cách sử dụng thời gian và nguồn lực cực kỳ hiệu quả của công ty — tận dụng những gì họ đã có thay vì làm cái gì đó mới tốn công tốn của và không biết có ăn không. Vậy không có nghĩa là Disney sẽ không tham gia vào lĩnh vực nội dung nguyên tác, tất nhiên rồi — nếu không có gì khác thì bạn cần làm mới các nhân vật cũ hoặc tạo ra những nhân vật mới để chúng ta có thể chơi với trí tuệ nhân tạo. Nhưng điều đó có nghĩa là trọng tâm sẽ khác đi một chút; nghĩa là trong một thế giới với nguồn vốn hạn chế, nhiều người sẽ làm lại những gì đã có hơn là tạo ra cái mới; nghĩa là tác phẩm làm lại phim và các dự án hoài niệm do nghệ sĩ dẫn dắt có thể nhường chỗ cho tác phẩm làm lại và giải trí theo yêu cầu do bàn dân thiên hạ dẫn dắt.

Disney vẫn là Disney. Nhưng kể từ bây giờ, họ ít tập trung vào việc tìm kiếm nguồn nước mới hơn và thay bằng việc quay trở lại với những gì đã có nhiều hơn.

Liệu điều này có hiệu quả?

Không ai biết. Thực sự là không ai biết. Tất cả nguồn cung này, trong một sự đảo ngược kỳ lạ so với mọi thứ bạn đã học trong môn Kinh tế vi mô năm nhất, xuất hiện trước khi có bất kỳ bằng chứng nào về cầu. Liệu nói câu lệnh hô biến nhân vật sẽ là trò mới lạ hay xu hướng chủ đạo — tương tác với màn hình một cách biến hóa hay chỉ là một trò tiêu khiển nhất thời sẽ nhanh chóng khiến thương vụ này trở nên đáng xấu hổ? Liệu nó sẽ giống TikTok hay MySpace?

Disney vẫn là Disney. Nhưng kể từ bây giờ, họ ít tập trung vào việc tìm kiếm nguồn nước mới hơn và thay bằng việc quay trở lại với những gì đã có nhiều hơn

Có vẻ khả năng cao là TikTok — mọi người yêu thích những nhân vật này, và những điều bạn có thể làm với chúng rất linh hoạt và thú vị. Nhưng thực sự thì không ai biết. Khoản đầu tư tỉ đôla của Iger sẽ sớm giúp chúng ta tìm ra câu trả lời.