Cách dẫn dắt cốt truyện khéo léo và tiết chế vừa đủ, không quá phô trương. Không khí phim vừa hoạt náo, vui vẻ nhưng xúc động thể hiện ở lối ứng xử khéo léo, sự chia sẻ giữa con người với con người. Điều này đã làm thay đổi về quan niệm lâu nay chỉ những bộ phim có nội dung thật sâu sắc, cao siêu mới có thể mang tính định hướng thẩm mỹ cho người xem...

Chỉ sau ba ngày khởi chiếu, tính đến ngày 29/8, bộ phim Long Ruồi của đạo diễn Charlie Nguyễn đã thu hút 150.000 khán giả trên khắp cả nước tới rạp, mang về hơn 9 tỉ đồng cho nhà sản xuất và trở thành một trong những phim Việt có tốc độ tăng doanh thu bán vé nhanh nhất từ trước đến nay. Trước đó không lâu, trong mùa phim Tết, Cô dâu đại chiến (đạo diễn Victor Vũ) đã tạo nên một cơn sốt kéo khán giả tới rạp. Điều đó đã cho thấy một tín hiệu vui của phim Việt và khẳng định không phải phim Việt nào cũng chịu sự thờ ơ của khán giả.

Tâm lý + hài = "hút khách"

Có thể nói, cho tới thời điểm này, Long Ruồi đang là đề tài nóng hổi đối với khán giả yêu điện ảnh. Theo thống kê, chỉ trong vòng 0,10 giây từ khóa "Long Ruồi" đã mang lại hơn 7 triệu kết quả. Đơn vị sản xuất bộ phim này đã tạo được một tiền lệ hy hữu, đó là tổ chức "suất chiếu đặc biệt" cho các khán giả yêu mến Long Ruồi đồng loạt tại hai thành phố Hà Nội và TPHCM trước ngày phim công chiếu. Tại lần chiếu thăm dò này, trước suất chiếu 30 phút, những tấm vé cuối cùng đã được bán hết. Không ít khán giả tỏ ra tiếc nuối vì không thể tham dự suất chiếu đặc biệt này. Không chỉ hơn đứt các bộ phim khác về doanh thu, Long Ruồi cũng đã vượt mặt chính người anh em của mình là Để Mai tính bằng việc chỉ trong ba ngày đầu đã đạt doanh thu cao gấp ba lần bộ phim kia. Điều gì khiến Long Ruồi trở thành hiện tượng như vậy khi nội dung phim xoay quanh nhân vật Tèo (Thái Hòa đóng) quyết định từ bỏ quê lên Sài Gòn đổi đời sau khi để mất người con gái anh yêu vào tay gã Việt kiều nhiều tiền. Số phận đưa đẩy anh gặp những tay xã hội đen khét tiếng đang tìm kiếm người thế vai cho Long Ruồi - tên trùm đầu sỏ của băng đảng đang sống thực vật sau khi bị kẻ thù thanh toán. Nhờ có gương mặt giống Long Ruồi như đúc, Tèo nhảy phắt từ một anh trai quê mùa lên cuộc sống xa hoa bậc nhất của tên đại ca xã hội đen với biệt thự, xe hơi và các cô gái chân dài. Tuy nhiên, chàng đầu bếp nhà quê chân chất không hiểu hết được những âm mưu quỷ quyệt của thế giới ngầm mà anh đang bị sử dụng như một quân cờ... Một kịch bản không quá cầu kỳ. Sự diễn xuất của diễn viên chính Thái Hòa nhận được nhiều ý kiến khen - chê lẫn lộn của khán giả. Tuy nhiên, một thực tế là phim Long Ruồi vẫn đang khiến khán giả đến rạp ùn ùn và nhà sản xuất thu về bội tiền.

Từ hiện tượng Long Ruồi, nhìn nhận lại một số bộ phim ăn khách của điện ảnh Việt Nam thời gian qua như Để Mai tính, Cô dâu đại chiến, Công chúa teen và ngũ hổ tướng, Dòng máu anh hùng... đều dễ nhận thấy rằng những phim này có một công thức chung, đó là tâm lý pha hài hước nhẹ nhàng. Về mặt kịch bản, không cần quá nặng nề, cao siêu. Nội dung phim thường đơn giản, dễ hiểu, không quá lên gân trong việc truyền tải nội dung, thông điệp. Nhưng mọi tình huống đều được giải quyết triệt để và hợp lý. Dàn diễn viên đẹp và diễn xuất sinh động. Quay phim hấp dẫn và khai thác triệt để yếu tố bổ trợ đắc lực của âm nhạc. Ở phim nào cũng có thể tìm thấy một vài diễn viên ấn tượng như ở Long Ruồi, khán giả thích thú với những tràng cười đậm chất Hollywood mà nam diễn viên Thái Hòa cùng các nhân vật đem tới. Ở Để Mai tính cũng là Thái Hòa với vai Hội "đồng tính", Cô dâu đại chiến là Lê Khánh trong vai đầu bếp Quyên nam tính nhưng quyến rũ. Công chúa teen và ngũ hổ tướng lại là sự quy tụ của một dàn "sao" hài: Hiếu Hiền, Chí Tài, Phước Sang...

Bộ phim "Long Ruồi" đang thu hút rất nhiều khán giả đến rạp

Sự thành công của thể loại phim tình cảm - hài bởi sự chắc tay của đạo diễn. Cách dẫn dắt cốt truyện khéo léo và tiết chế vừa đủ, không quá phô trương. Không khí phim vừa hoạt náo, vui vẻ nhưng xúc động thể hiện ở lối ứng xử khéo léo, sự chia sẻ giữa con người với con người. Điều này đã làm thay đổi về quan niệm lâu nay chỉ những bộ phim có nội dung thật sâu sắc, cao siêu mới có thể mang tính định hướng thẩm mỹ cho người xem. Chính cái hài hước nhẹ nhàng lại là phương cách hữu hiệu nhất để người xem cảm nhận thông điệp của phim. Không xử lý tình huống theo lối mòn là điều cần thiết. Đơn cử như ở Cô dâu đại chiến, việc đảo đám cưới Linh và Thái lên đầu phim và sự xuất hiện của bốn cô gái hiếu chiến từng là người yêu của Thái trong cùng một thời điểm đã khiến khán giả tò mò và hồi hộp theo dõi. Nội dung phim đời thường, gần gũi. Ngay cả những phim bom tấn của thế giới chúng ta cũng đều nhận thấy nội dung phim thường nhẹ nhàng, đơn giản nhưng đạo diễn luôn có cách xử lý tình huống, xây dựng tính cách nhân vật độc đáo, tinh tế. Đặc biệt lời thoại nhân vật thông minh, dí dỏm, đời thường, phù hợp với hoàn cảnh. Nhưng ngược lại, ở không ít phim Việt, nhân vật trong phim thường trở thành những con người tẻ nhạt, nhàm chán, nói những câu hết sức vô duyên.

Bên cạnh việc xử lý kịch bản tinh tế của các đạo diễn thì một phần không nhỏ làm nên sự thành công ở những bộ phim này là cách quảng bá phim chuyên nghiệp. Ngay từ khi phim bắt đầu bấm máy, khán giả đã được thường xuyên cập nhập về hoạt động của đoàn làm phim, những tình huống hậu trường để khán giả có thói quen quan tâm, chờ đón xem phim. Dàn diễn viên tham gia phim thường xuyên chia sẻ về kỷ niệm đóng phim, về nhân vật mà mình tham gia. Điều này lâu nay đã được các nhà sản xuất phim chuyên nghiệp trên thế giới thường xuyên áp dụng. Tuy nhiên, ở Việt Nam, không phải đơn vị sản xuất nào cũng quan tâm đến.

Và những ngộ nhận

Làm phim ăn khách là điều mơ ước của bất kỳ đạo diễn nào khi dấn thân vào phim trường. Đó cũng là mong muốn của rất nhiều khán giả. Nhưng lâu nay, mơ ước này gần như quá xa vời. Cho nên hằng năm, số lượng những bộ phim ăn khách vẫn chỉ đếm trên đầu ngón tay. Nhìn dòng người đông đúc vào mua vé xem phim Việt thì rõ ràng, công chúng không hề thờ ơ, xa lánh với phim Việt hay. Họ chỉ thờ ơ với những bộ phim tồi mà thôi.

Chạy theo xu hướng câu khách, nhiều đạo diễn quan niệm cứ có một dàn diễn viên đẹp, nhiều cảnh "hot" là dẫn dụ được khán giả đến rạp mà quên mất yếu tố quan trọng hơn cả là diễn xuất. Bộ phim quy tụ một dàn nghệ sĩ nổi tiếng, hứa hẹn những pha võ thuật bắt mắt, chi phí thực hiện khá cao nhưng cuối cùng cũng vẫn thất bại trong công cuộc chinh phục khán giả như Lệnh xóa sổ. Có quá nhiều nguyên nhân dẫn đến sự thất bại này: kịch bản lỏng lẻo, thiếu chất liệu đời sống, nhiều chi tiết vô lý, sống sượng... Chính bởi ham diễn viên xinh đẹp, các đạo diễn thường lấy diễn viên từ nhiều nguồn khác nhau: sàn diễn thời trang, sân khấu kịch, ca nhạc, các cuộc thi nhan sắc... nên diễn xuất hay gần như là một nhiệm vụ "bất khả thi" với họ. Chưa kể, những nhan sắc ấy còn ngộ nhận sự đa tài của bản thân mình, lên phim chỉ cố sức sao cho mình đẹp nhất, ăn mặc mốt nhất mà không biết có phù hợp với nhân vật hay không.

Phim hài hước thường ăn khách nhưng lạm dụng những tình huống hài một cách thái quá, tình huống hài vô lý, xử lý kém tinh tế lại khiến phim bị mất điểm. Sự thất bại của phim Em hiền như ma sơ trong đợt phim Tết 2011 là một ví dụ điển hình. Quy tụ một dàn diễn viên gồm những người nổi tiếng là ca sĩ Siu Black, người mẫu Anh Thư, kiện tướng dancesport Khánh Thi nhưng phim vẫn thất bại thảm hại, khán giả chê tơi tả.

Chỉ còn không lâu nữa, Liên hoan Phim Việt Nam lần thứ 17 sẽ được tổ chức tại thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên. Đây sẽ là cuộc hội ngộ của những nhà làm phim với cùng một mục tiêu làm thế nào để có nhiều hơn nữa những bộ phim hay, để khán giả không phải thất vọng mỗi lần đến rạp. Sự thành công của một số bộ phim gần đây như Để Mai tính, Cánh đồng bất tận, Dòng máu anh hùng... là một tín hiệu mừng, mở ra một hướng mới cho các nhà làm phim.