Rào cản ngôn ngữ khiến cô bị tách biệt so với phần còn lại
của gia đình mình: Chồng – người luôn có những cuộc họp quan
trọng bằng tiếng Anh mà cô không thể hiểu được và cô con gái
lớn đầy kiêu hãnh luôn cảm thấy xấu hổ vì có một người mẹ
không biết tiếng Anh.
Cuộc sống hằng ngày của Shashi chỉ
gói gọn xung quanh việc chăm sóc các con và thú vui nấu ăn.
Khung cảnh phim mở ra bình yên nổi bật lên một Shashi lặng lẽ
hoàn thành vai trò của mình trong gia đình và kềm hãm mọi mong
muốn được công nhận và trở nên khác biệt.
Cuộc sống hằng ngày của Shashi
Mọi chuyện thay đổi đột ngột khi cô phải đến New York để tham
dự đám cưới của người cháu họ. New York – thành phố mơ ước của
mọi ước mơ. “Ở New York, người ta không sợ hết tiền, điều duy
nhất mọi người sợ chính là không có đủ thời gian” – Một cư dân
của New York. Chính là New York đã làm nên những con người trẻ
trung, nồng nhiệt hay những con người trẻ trung, nồng nhiệt đã
làm nên một New York?
Để rồi một Shashi chưa bao giờ đi
nước ngoài, cố vừa vặn trong cái vòng tròn an toàn của gia
đình và không thể nói tròn câu “Tôi đến Mỹ để dự đám cưới
của cháu họ” lại tìm thấy chính bản thân mình ở một nơi tưởng
chừng như không hề dành cho cô.
Bằng cách đặt nữ nhân
vật chính vào một bối cảnh xa lạ dưới sức ép của một môi
trường tiếng Anh cùng không khí cởi mở đặc trưng của nước Mỹ,
đạo diễn đã soi vào những thay đổi nội tâm vi tế nhất của cô:
Từ nỗi sợ hãi, những giọt nước mắt khi phải làm những việc
đơn giản nhất như mua café cho đến cái tâm trạng háo hức và
phấn khích của Shashi lần đầu tiên đăng ký một lớp học tiếng
Anh bằng số tiền mà cô tự kiếm được từ việc bán bánh Ladoo
tại nhà.
Shashi chấp nhận thay đổi nhưng cô lại không có
đủ can đảm để bộc lộ sự thay đổi của chính mình đối với
những người thân yêu nhất của cô. Tất cả mọi việc cô làm, cô hy
sinh, ngay cả sở thích của cô đều bị chồng và con đóng khung
thành một thứ nghĩa vụ. “Đàn ông, nấu ăn, nghệ thuật. Nhưng phụ
nữ, nấu ăn, chuyện hằng ngày .” – Thứ tiếng Anh lạ lùng mà cô
dùng để diễn đạt với anh chàng học chung lớp người Pháp tốt
bụng.
Những giọt nước mắt của Shashi giữa một thành phố xa lạ
Sự thay đổi ở Shashi lớn dần lên mỗi ngày trong cái lớp học
ngộ nghĩnh gồm đủ thành phần quốc tịch và nghề nghiệp ấy:
Ấn Độ, Pakistan, Pháp, Trung Quốc, châu Phi, dị tính và đồng
tính, tài xế taxi, thợ cắt tóc, cô trông trẻ… Mỗi người trong
họ đều có một hoàn cảnh khác nhau và một lý do khác nhau để
học tiếng Anh: Anh chàng Pakistan muốn là người nước ngoài để
cưới vợ, cô gái Trung Quốc muốn học lên đại học, anh chàng Ấn
Độ không muốn bị đồng nghiệp coi thường… “Con người có thể
khác nhau. Bạn khác tôi, tôi khác bạn. Nhưng khi chúng ta đau
đớn, chúng ta đều giống nhau.” – Shashi.
Tại lớp học đó,
lần đầu tiên ShaShi biết rằng cô có thể làm được nhiều việc
hơn chỉ là “Shashi sinh ra là để làm bánh Ladoo” – chồng Shashi.
Cô hiểu được rằng thì ra cuộc đời này tuyệt vời đến thế, có
rất nhiều việc cô không biết: Cô không biết “đánh giá
(judgement)” là gì, cô không biết cách đi tàu điện, nhưng cũng
có rất nhiều việc cô có thể làm. “Mọi thứ đều có lần đầu
tiên của nó” - Một người xa lạ trên máy bay đã nói với Shashi.
Và
thì ra, đôi khi con người ta không cần phải hiểu nhau đang nói
gì, họ chỉ cần một ai đó lắng nghe, ngồi bên cạnh và im lặng.
Thế thôi, tất cả là cũng đủ rồi. Một trong những phân cảnh
tôi thích nhất chính là cuộc trò chuyện giữa Shashi và anh
chàng người Pháp yêu thầm cô. Hai con người, hai ngôn ngữ khác
nhau, họ nói cho nhau nghe bằng chính thứ ngôn ngữ của mình:
Pháp ngữ và Hindu. Họ cùng bật cười, cùng gật đầu dù họ
không hề hiểu đối phương. Khi chúng ta nói chuyện bằng trái tim,
ngôn ngữ không tồn tại ở nơi ấy.
Lớp học của Shashi
Nhưng khi chồng và các con của Shashi đến nơi cũng là lúc cô
phải đối diện với thực tại của mình. Lần đầu tiên trong đời,
Shashi để bản thân quên đi nghĩa vụ của một người làm mẹ. Lần
đầu tiên trong đời, cô đã ước ao nhiều hơn cái giới hạn mà
mình vạch ra. Và rồi, Shashi - người mẹ đầy thực tế và trách
nhiệm lại quay trở lại với đời sống hằng ngày của mình:
chuẩn bị cho lễ cưới, làm bánh Ladoo, chăm sóc các con…
Nếu
đạo diễn chỉ dừng câu chuyện ở đây hoặc để cho Shashi ở lại
New York cùng tình yêu của anh chàng người Pháp, đó sẽ là một
trong những kết thúc không có tính nhân văn nhất mà tôi từng
biết. Con người thay đổi không phải để phá bỏ tất cả, làm lại
từ đầu. Họ thay đổi để có thể sữa chữa những lỗi lầm trong
quá khứ và hiện tại.
Shashi đã không chấp nhận im lặng
tại lễ cưới của cháu gái mình, cô đã đứng lên thay vì để
người chồng của mình nói “Xin lỗi, tiếng Anh của vợ tôi không
tốt lắm” như mọi khi. Cô đã nói với đứa cháu của mình bằng
những lời lẽ yêu thương nhất về tình bạn, tình vợ chồng, sự
tôn trọng và bình đẳng kết nối hai cuộc đời lại với nhau. Bài
phát biểu của cô có thể không tròn trĩnh, nó có thể 0 điểm
tại Stanford, nó cũng chẳng làm cho cô trở thành một diễn giả
nổi tiếng. Nó đầy những lỗi ngữ pháp, thiếu giới từ, chia
động từ sai cách. Nhưng đừng lắng nghe bằng tai, hãy nghe bằng
trái tim nguyên sơ của bạn.
Bài phát biểu của cô tại lễ cưới cháu gái
Nếu chỉ nói về Shashi, mà không nói về những nhân vật quanh cô
thì đấy sẽ là một sự thiếu sót cực kỳ lớn. Cô cháu gái họ
xinh đẹp, người xa lạ trên máy bay, anh chàng đầu bếp người
Pháp, các thành viên của lớp học tiếng Anh… Họ đều là những
đòn bẩy tác động đến sự thay đổi bên trong Sashii. Tình yêu của
anh chàng người Pháp dành cho Shashi đã không bị làm quá đi như
tôi mong đợi. Nó thầm lặng, có chút bối rối, e ngại trước
một nền văn hóa khác biệt, nhưng đôi khi lại rất liều lĩnh và
bất ngờ.
"Khi bạn đã không còn yêu thích bản thân mình... thì bạn
sẽ tìm cách cắt đứt mọi thứ xung quanh và hứng thú với những cái mới...
Nhưng khi bạn đã yêu bản thân mình... cuộc sống cũ... sẽ mới trở lại và
tốt đẹp hơn... gia đình là nơi mà ở đó ta có thể tìm thấy sự tôn trọng
và yêu thương” – câu nói của Sashii ở cuối phim là cái kết tốt
đẹp nhất mà đạo diễn dành cho khán giả và tất cả những ai
trên thế giới này đang đi tìm câu trả lời cho “ý nghĩa của sự
thay đổi”.
© Tống Trần @Quaivatdienanh.com
Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về bài viết này trên
Facebook của chúng tôi