• [Bình luận phim] The Martian: Màn độc diễn của Matt Damon

• Vì sao The Martian sẽ hay hơn hẳn Interstellar hoặc Gravity

• 5 điều nên biết về The Martian của Matt Damon

• 3D hay không 3D: Hãy chọn vé đúng để xem Người về từ sao Hỏa

• Jessica Chastain đến thời hoàng kim với The Martian và Crimson Peak

Ngôi sao trở thành Người về từ sao Hỏa – The Martian trong bộ phim không gian giả tưởng siêu thực tế của Ridley Scott, theo chân một nhóm phi hành gia trong sứ mạng lên sao Hỏa. Khi một trận bão cát trên Hành tinh Đỏ đe dọa tính mạng, nhóm NASA (Jessica Chastain, Kate Mara, Michael Peña, Aksel Hennie và Sebastian Stan) tháo chạy, tin rằng đồng nghiệp của họ, nhà sinh học/phi hành gia Mark Watney (Damon), đã chết.

Nhưng anh còn sống nhăn. Và là con người cô độc trên sao Hỏa suốt 141 phút của The Martian, anh hết sức đơn độc.

Nhân vật phi hành gia của Matt Damon đối phó với những trở ngại tưởng chừng không thể
vượt qua khi anh cố gắng sốt sót trên một hành tinh thù địch [Ảnh: Twentieth Century Fox]

Không có ai diễn chung trong phim này, lấy bối cảnh hoàn toàn ở tương lai, "Tôi chỉ biết tập dợt ở nhà, cơ bản là vậy," Damon nói. "Lúc tôi xuất hiện (trên phim trường), tôi đã khắn toàn bộ kịch bản trong đầu chỉ vì đã luyện tập hàng trăm lần. Ngày đầu tiên chúng tôi ghi hình tôi đã diễn màn độc thoại đầu tiên, dài cả mấy trang, và Ridley hô 'cắt!' Ông cứ nhìn tôi rồi nói, 'Chúng ta sẽ làm hai phim một lúc.'"

Về cá nhân, "anh ấy rất thu hút, anh rất hài hước," Chastain nói. "Đúng thế, tôi tin cả thế giới này sẽ hợp sức đi cứu Matt Damon."

The Martian, ghi hình ở sa mạc đỏ của Jordan, do biên kịch Drew Goddard (World War Z, Lost) chuyển thể cuốn sách điện tử tự xuất bản của Andy Weir, gặt hái được sự ngưỡng mộ và trở thành cuốn sách bán chạy của năm 2014.

Được khen ngợi vì câu chuyện chứa đầy toán học và khoa học (thậm chí đã được NASA kiểm tra sự kiện), The Martian xoay quanh tài xoay xở khéo léo của một phi hành gia khi anh kéo dài lương thực cho 60 ngày trên một hành tinh thù địch trở nên đủ duy trì mạng sống của anh chờ sứ mạng kế tiếp (phối hợp với Jeff Daniels trên Trái Đất) đến được với anh hai năm sau đó.

Trên sao Hỏa, phi hành gia Damon là MacGyver cho một thế hệ mới, "biết đủ thứ nghề và thông thạo hết," Scott nói, anh ta đã sử dụng tài xoay xở khéo léo của chính mình để tạo ra nước và trồng khoai tây (một kỳ công trên một hành tinh không có đất trồng).

Còn trong đời thực? Kỹ năng làm vườn của Damon là "dễ sợ", anh cười lớn nói.

Matt Damon đánh dấu ngày, trên lịch trong phim The Martian
[Ảnh: Giles Keyte, Twentieth Century Fox Film]

Castaway cho thế hệ ‘selfie’

Scott gọi The Martian là Robinson Crusoe của ông và, theo một nghĩa nào đó, là Castaway của Damon.

Damon dành phần lớn các cảnh phim trong sự giam cầm cô độc, diễn với chính mình. Nam diễn viên nói, thách thức là "cố làm cái gì để mọi người không chán chết khi chỉ có mội mình mình trên màn ảnh."

Người bạn hiện đại vào cuộc: thay vì quả bóng Wilson, Mark Watney có Go Pro (thực tế là nhiều máy).

"Một người nói chuyện một mình, thì chán lắm," Scott nói, ông đã lắp ráp các máy quay di động tí hon, phổ biến với mọi người từ dân chơi lướt ván đến trượt nước, khắp trường quay.

"Go Pro trở thành bồ tèo của cậu ấy," đạo diễn nói. "Anh bắt đầu gọi nó và xem nó là bạn."

Và chửa rủa nó. "Đây không phải phim Castaway theo nghĩa thực sự có người cư xử với kỳ vọng người ta đang nhìn mình," Damon nói. "Anh ta trên video suốt thời gian với các máy Go Pros này. Không ai nhìn thấy ngay lập tức, nhưng anh hành động như thể ngày nào đó có người sẽ thấy."

Phi hành đoàn của Damon trong phim The Martian: Jessica Chastain, Sebastian Stan,
Kate Mara, và Aksel Hennie [Ảnh: Twentieth Century Fox Film]

Tất nhiên, Damon đâu có đơn độc thực sự trên bộ phim kinh phí 100 triệu đôla này khi anh nấu khoai tây bằng sóng viba, vá những lỗ thủng trong căn nhà tạm thời của mình và làm mưa đúng theo nghĩa đen. "Ridley đứng cách chừng 5 bộ suốt thời gian đó," Damon nói.

Một suất trong cuộc đua Oscar?

Độc diễn là một thành tích cho Damon, thoạt đầu anh đã gây ấn tượng mạnh mẽ với Scott bằng diễn xuất ma mãnh, khéo léo trong The Talented Mr. Ripley năm 1999. Chastain gọi Damon là một diễn viên chuyên trị vai độc trong hình hài một minh tinh điện ảnh. "Anh luôn diễn những nhân vật thực sự thú vị," cô nói. "Hãy xem sự nghiệp của anh đi và bạn hãy xem The Informant, Behind the Candelabra. … Anh thực sự là người giỏi nhất mà chúng tôi có."

Liệu The Martian có đem lại cho anh một đề cử Oscar không? Viện hàn lâm điện ảnh thường quan tâm những chuyến tạm trú cô độc trong không gian: Gravity bay vọt trong cuộc đua hạng mục phim hay nhất mới hai năm trước.

The Martian nhận được những bài phê bình ca ngợi tại Liên hoan phim Toronto. Tờ Variety gọi bộ phim này là "thực tế một cách khắc nghiệt và mê hoặc" còn Vanity Fair tuyên bố: "Đã đến lúc bắt đầu nói đến giải Oscar kế tiếp của Matt Damon." (Lần gần đây nhất Damon được đề cửa nam diễn viên phụ xuất sắc với vai diễn trong phim Invictus năm 2009; anh đã đoạt giải kịch bản xuất sắc cho Good Will Hunting năm 1997.)

Nhân vật Mark Watney, phi hành gia, kỹ sư và nhà sinh học thông minh tuyệt đỉnh
trong The Martian [Ảnh: Aidan Monaghan, Twentieth Century Fox Film]

Damon đang trong “khoảng cách nổi bật" của cuộc đua nam diễn viên chính xuất sắc, Tom O’Neil, nhà sáng lập GoldDerby.com và chuyên gia phân tích giải thưởng, nói. Ngay lúc này, Johnny Depp (Black Mass), Michael Fassbender (Steve Jobs), Eddie Redmayne (The Danish Girl), Leonardo DiCaprio (The Revenant) và Bryan Cranston (Trumbo) đang nổi lên đầu. "Mặc dù chưa nằm trong tốp năm, Damon có thể lọt vào đó nếu The Martian thành công với giới phê bình và người xem," O'Neil nói.

The Martian đánh dấu phim kinh phí lớn đề tài không gian thứ nhì của Damon trong vòng hai năm. Năm ngoái, anh có vai khách mời gây ngạc nhiên làm một phi hành gia hăm dọa trong Interstellar của Christopher Nolan.

OK, thế cái gì nặng ký hơn – kịch bản Interstellar hay The Martian?

Damon cười lớn.

"Interstellar nặng ký hơn," anh nói. "Lỗ sâu không gian? Tôi từng đọc về nó vài lần. Tôi nhớ đã gọi cho Chris và nói, 'Ông sẽ quay phim này thế nào đấy?'"

Nhưng công việc đó chỉ mất có vài ngày. "Khi (Nolan) mời tôi vai đó, ông gọi cho tôi và bảo, 'Cậu biết cái câu không có vai diễn nhỏ, mà chỉ có diễn viên nhỏ mà phải không?' Và tôi đáp đúng rồi. Thế là ông ấy nói , 'Tốt, đây là là một vai nhỏ. Xin lỗi nha.'" Damon cười vang. "Nhưng tôi rất muốn làm việc với ông, thề nên…"

Ngược lại, The Martian đòi hỏi cống hiến như nô lệ và nhiều tuần lễ trong bộ đồ phi hành gia chẳng-duyên dáng-chút nào.

Matt Damon trong vai tiến sĩ Mann trong phim Interstellar

"Matt nói vậy lúc chúng tôi mặc đồ, bạn cảm giác như thể một đứa trẻ to xác không làm được bất cứ việc gì. Bạn cần người giúp nếu muốn uống nước hay bất kể làm gì," Chastain nói. "Mặc đồ phi hành gia và bị treo lơ lửng cách mặc đất và nghĩ, 'OK, đời mình nằm trong tay người khác rồi' là chuyện lớn. Nhưng bạn nghe Matt trò chuyện với bạn về phim ảnh và cuộc đời hoặc hỏi kỳ nghỉ mới nhất của tôi là lúc nào. Thật là thú vị."

Đời làm cha, trở lại với Bourne

Trên Trái Đất, Damon, vợ anh và bốn đứa con định cư ở Los Angeles, vừa mới từ New York chuyển đến cách đây hai năm. Nụ cười tự hào trên gương mặt anh khi nói về các con. "Con gái lớn của tôi vừa lấy bằng lái xe," anh nói. Anh đã dạy con bé lái xe. "Mới năm ngoái con bé có thể lái xe tới trường mỗi ngày. Chúng tôi lên xe và lái đi."

Nhưng chúng ta không bao giờ thấy ảnh các con của Damon đâu – không bao giờ. Damon nổi tiếng tránh những chốn tụ tập của các sao hạng A, và anh sống cuộc đời bình lặng, thậm chí giữa một Hollywood nhung nhúc những tay săn ảnh trộm. "Anh thực sự hạnh phúc có cuộc sống riêng tư, mà tôi vô cùng ngưỡng mộ," Chastain nói.

Damon hầu như luôn bác ngay khi bạn đề cập đến sự riêng tư của gia đình anh. "Tôi cho đó là rất may mắn," anh nói. "Họ (những tay săn ảnh trộm) chụp tôi mỗi ngày lúc rời phòng tập. (Nhưng) một gã có vợ với lũ con, chẳng hấp dẫn thế đâu."

Matt Damon trên trường quay Bourne, sẽ ra rạp tháng 7/2016

Những bức ảnh rời phòng tập là bẳng chứng tiện dụng cho việc Damon đang quay lại với thể hình của Bourne. Hay trở lại vai diễn anh chàng gián điệp nổi tiếng của anh gần 10 trước sau khi rời bỏ chuỗi phim (phần mới sẽ ra rạp tháng 7 năm tới). "Tôi đã nói sẽ không trở lại mà không có (đạo diễn) Paul (Greengrass). Và rồi Paul quyết định muốn làm, nên đây là một quyết định dễ dàng," anh nói.

Tuy vậy, "ở tuổi 44 cũng khác," anh thú nhận. "Tôi đang ăn kiêng nghiêm ngặt và tập luyện như điên. Nên tôi lấy được vóc dáng tốt chưa tưng có. Cũng vì Paul đặc biệt muốn về nhân vật này: Nếu phim bắt đầu và khung hình đầu tiên về tôi trông như thể một gã sống quá phè phỡn" – anh cười toe toét – "thì bộ phim coi như xong."