Giữa cuộc tranh giành theo truyền thống nào là phim ly kỳ, phim rùng rợn và phim chữa lành, bảng xếp hạng các bộ phim được xem nhiều nhất của Netflix thể hiện một chiếc vây lưng đang tăng tốc lướt sóng không lẫn vào đâu

Có gì đó đáng ngờ về việc đếm ngược 10 phim hay nhất của Netflix trong tháng này. Giữa cuộc tranh giành theo truyền thống nào là phim ly kỳ, phim rùng rợn và phim chữa lành, bảng xếp hạng các bộ phim được xem nhiều nhất của dịch vụ phát trực tuyến này thể hiện một chiếc vây lưng đang tăng tốc lướt sóng không lẫn vào đâu. Cơn cuồng cá mập đã làm chủ soái cày phim — dưới dạng câu chuyện ngụ ngôn về sinh thái của Pháp ít ai nghĩ đến do cựu cộng tác viên Jean-Claude Van Damme đạo diễn.

Under Paris là bộ phim đơn giản hỏi thẳng một câu. Chuyện gì sẽ xảy ra nếu một con cá mập lưng xám nước mặn trồi lên giữa dòng sông Seine, quăng mình vào bữa ăn vặt thỏa thích và rồi làm rối tung việc chuẩn bị cho Thế vận hội Paris khi bổ sầm xuống một cuộc thi ba môn phối hợp và ăn thịt tất cả những tay bơi?

Câu trả lời là, những tay bơi xấu số xong đời — và một khoảng thời gian huy hoàng đang chờ đợi những người đăng ký thuê bao Netflix, những người đã biến Under Paris thành một siêu phẩm phát trực tuyến trên toàn thế giới kể từ khi phát hành vào tuần trước. Hãy quên các phần ngoại truyện của Mad Max hoặc một Hành tinh khỉ khác đi. Bộ phim ăn khách mà mọi người đang nói đến trong mùa hè này có ngân sách siêu nhỏ phát thẳng Netflix độp một cú rền vang, trong đó nhóm chiến binh sinh thái khó chịu trở thành bữa trưa thưởng cho kẻ săn mồi háu ăn. Đó là tour bom tấn mang lại niềm vui tội lỗi trong Kỷ nguyên Taylor Swift — đại chúng, phổ biến và hơn đời theo một cách nào đó.

Nữ diễn viên được đề cử Oscar Bérénice Bejo vào vai nhà nghiên cứu

Do Xavier Gens đạo diễn, Under Paris có tất cả những gì mà ai cũng muốn có ở một phim-b hạng A. Được phát hành mà không hề có bất cứ quảng cáo cường điệu nào (vì không ai chủ động mong đợi một phim b — được cho là sẽ trỗi dậy từ đáy sâu không hề báo trước). Đôi khi đẫm máu, ngớ ngẩn, cốt truyện có đủ lỗ hổng chứa được nguyên chiếc xuồng tuần tra của cảnh sát không bị mắc kẹt trong 30 phút cuối cùng.

Trên hết, bộ phim hoàn toàn xem trọng bản thân. Đây là thành phần quan trọng trong trải nghiệm một phim khổ cái là lại hay chết đi được. Không thiếu những bộ phim về cá mập dở biết chúng là phim cá mập dở — chẳng hạn như chuỗi phim Sharknado. Tuy nhiên, Under Paris tin rằng nó chứa đựng một thông điệp nghiêm túc về việc loài người làm hại môi trường, điều này khiến cho sự lố bịch sau đó lại đáng xem mới tài chứ.

Đạo diễn Gens không phải là người hay công kích lễ hội. Anh đã làm phim bộ hành động nổi tiếng Gangs of London và từng lọt vào danh sách rút gọn của giải César (Bafta của Pháp) với phim bộ truyền hình tuổi mới lớn năm 2019 Papicha do anh đồng sản xuất. Tài năng còn mở rộng đến dàn diễn viên — ngôi sao Bérénice Bejo đã nhận đề cử Oscar nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất và Bafta cho bộ phim The Artist năm 2011, do chồng cô Michel Hazanavicius viết kịch bản và đạo diễn (bộ phim mà anh thắng giải Oscar đạo diễn xuất sắc nhất).

Nhà nghiên cứu Sophia (Bejo) đang cố gắn thẻ một con cá mập lưng xám vây ngắn

Under Paris mở ra một góc ô nhiễm của Thái Bình Dương, nơi nhà nghiên cứu Sophia (Bejo) đang cố gắn thẻ một con cá mập lưng xám vây ngắn. Thật khó xử, tất cả những hành vi phá hoại môi trường dường như đã khiến loài cá mập biến đổi và trở nên vừa siêu lớn vừa siêu thông minh. Sau khi nó ăn thịt chồng của Sophia, cô dũng cảm (tức là ngu ngốc) lặn xuống và sau đó bị con thủy quái lôi xuống vực sâu tối đen như mực, cô sống sót một cách bí ẩn trước sự thay đổi áp suất đột ngột và bơi thoát thân.

Nhiều năm sau, cô tiếp tục cuộc sống của mình ở Paris. Hoặc ít nhất sẽ như vậy nếu con cá mập không lao lên giữa sông Seine, nó đã đào hầm bên dưới thành phố và sinh ra hàng triệu con cá mập con. Sophia được nhà bảo vệ môi trường tự mãn Mika, muốn truy tìm con cá mập và giải cứu nó, kể cho biết toàn bộ chuyện này.

Ngay trước khi con cá mập quay trở lại màn ảnh, Under Paris đã là một mớ hỗn độn huy hoàng. Làm sao cá mập nước mặn sống được trong nước ngọt? Bởi vì sự ô nhiễm đã cấu hình lại quá trình trao đổi chất của nó. Trong khi đó, thông điệp về môi trường bị bóp méo bởi thực tế là các chiến binh sinh thái mà Sophia tiếp xúc đều vô cùng khó chịu — và bị trừng phạt vì đã khó chịu khi con cá mập ăn thịt họ trong một cảnh vừa máu me vừa gây cười.

Tất cả những hành vi phá hoại môi trường dường như đã khiến loài cá mập biến đổi và trở nên vừa siêu lớn vừa siêu thông minh

Sau đó là góc độ Thế vận hội. Để làm nổi bật sự chuẩn bị cho Thế vận hội của Paris, vị thị trưởng cứng đầu đẩy mạnh trình diễn cuộc thi ba môn phối hợp, bắt đầu với 1.000 vận động viên bơi vượt sông Seine. Nữ thị trưởng không mảy may thay đổi suy nghĩ khi Sophia và một sĩ quan cảnh sát hàng hải thông báo với cô rằng một con cá mập khổng lồ đang rình mò để tìm kiếm bữa tối. Cuộc bơi vượt sông sẽ tiếp tục, cô khẳng định theo kiểu thị trưởng-từ-phim-Jaws.

Có rất nhiều mảng miếng tuyệt vời khác. Ví dụ: cảnh mở đầu bên dưới Đảo rác Thái Bình Dương — một sơn lam chướng khí ngoài đời thực ở Bắc Thái Bình Dương hình thành từ các mảnh nhựa vụn bao phủ 1,6 triệu km vuông (gần gấp ba lần diện tích nước Pháp). Chính bên dưới lớp rác này mà chồng của Sophia và thủy thủ đoàn của anh ấy đã bị một con cá mập khổng lồ qua mặt và sau đó — ai mà ngờ được? — đột nhiên trở nên hung dữ và ăn thịt tất cả. Điều ngớ ngẩn hơn nữa sẽ xảy ra ở phần sau, khi con cá mập hạ gục từng người tham gia cuộc thi ba môn phối hợp mà dường như không có vận động viên bơi nào khác nhận ra, rồi lao lên đài quan sát, khiến dàn chức sắc lập tức mất thăng bằng và té nhào xuống nước.

Under Paris là một mớ hỗn độn huy hoàng. Làm sao cá mập nước mặn sống được trong nước ngọt? Bởi vì sự ô nhiễm đã cấu hình lại quá trình trao đổi chất của nó

Mặc dù không bao giờ nêu tên vị thị trưởng, người dân Paris sẽ coi nhân vật này là cái nháy mắt ám chỉ người đương nhiệm gây tranh cãi ngoài đời thực, Anne Hidalgo, đã gây phản ứng dữ dội khi thúc đẩy biến một thủ đô nước Pháp mở rộng thành một “thành phố 15 phút” gây tranh cãi — thúc đẩy tuyên bố ưu tiên những người thành thị khá giả hơn là những người lao động thuộc tầng lớp trung lưu thấp hơn ở vùng ngoại ô. Trích lời một chính trị gia đối lập, “Phần dân số nghèo nhất ở Paris không phải là những người thích làn đường dành cho xe đạp của Hidalgo và dành cả đêm để tiệc tùng trên sân hiên quán cà phê.”

Nếu cho rằng con cá mập trong Under Paris là phép ẩn dụ cho thành phố 15 phút thì quá đáng — bất chấp số phận mà các nhà bảo vệ môi trường khó chịu phải gặp, ai biết? — nhưng cam kết của Hidalgo về việc làm sông Seine “hôi thối” hết ô nhiễm trước Thế vận hội chắc chắn sẽ dẫn đến sự so sánh với nhân vật liều lĩnh na ná bà trên màn ảnh. Bà đã hứa sẽ bơi trên dòng sông Seine mới được khử nhiễm — một lời thề có vẻ liều lĩnh như nữ thị trưởng trong phim Under Paris quyết định tiến hành cuộc thi ba môn phối hợp giữa lúc cá mập đang xâm nhập. Tuy nhiên, chỉ là châm biếm. Không có hiện thân của Emmanuel Macron — cũng như không có bất kỳ bình luận nào về việc phản đối tổ chức Thế vận hội ở Paris.

Under Paris có một thị trưởng được mô phỏng theo Ann Hidalgo

Bạn có thể đoán mọi chuyện kết thúc như thế nào — hoặc có lẽ không. Có một khúc mắc cuối cùng liên quan đến bom mìn quân sự chưa nổ ở đáy sông Seine, mà nếu cho nổ thì sẽ tác động sâu sắc đến địa hình của thành phố. Đủ để nói rằng tất cả những làn đường dành cho xe đạp mới đang xây dựng ở Paris đột nhiên thừa thãi chẳng ai yêu cầu.

Netflix đã tung ra những bộ phim giải trí tội lỗi với số lượng khổng lồ trong những năm gần đây. Bao gồm The Mother, trong đó Jennifer Lopez cố gắng bảo vệ con gái mình thoát khỏi người cha buôn bán vũ khí độc ác (Joseph Fiennes), và Heart of Stone của Gal Gadot, nữ diễn viên Wonder Woman chiến đấu với một siêu máy tính độc ác.

Những bộ phim này thực sự là rất thảm khốc và là một phần trong chiến lược giảm thiểu tuyệt vời được giám đốc nội dung của Netflix, Bela Bajaria bắt đầu từ năm 2016, đã miêu tả dịch vụ phát trực tuyến lý tưởng là “bánh mì kẹp phô mai dành cho người sành ăn”. Nhưng chưa có bộ phim nào thành công ngoạn mục như Under Paris. Bí quyết thành công của nó là gì? Cốt truyện xoắn xuýt, xoay chuyển? Chủ nghĩa ngoại lai tương đối của bối cảnh Pháp và dàn diễn viên đều trông như từ Lupin hoặc Call My Agent bước thẳng ra?

Con cá mập hạ gục từng người tham gia cuộc thi ba môn phối hợp mà dường như không có vận động viên bơi nào khác nhận ra

Tất nhiên không rồi — đây là cá mập khổng lồ. Kể từ Jaws, cá mập đã trở thành sức hút không thể cưỡng đối với khán giả. Điều kỳ lạ là chất lượng càng tệ thì sự tiếp nhận càng nồng nhiệt. Đã có những bộ phim hay về cá mập — phim độc lập năm 2003 Open Water và phim ly kỳ The Shallows của Blake Lively năm 2016. Nhưng không ai quan tâm mấy phim đó. Chúng ta muốn những lễ hội sến súa, đẫm máu — chẳng hạn Deep Blue Sea rỗng tuếch hoành tráng năm 1999 (CGI khinh khủng là một phần của sự quyến rũ) và The Meg của Jason Statham phần một và hai, có mặt trên đời chỉ để đặt ra câu hỏi “chuyện gì sẽ xảy ra nếu Jason Statham đấm một con cá mập khổng lồ thời tiền sử — hai lần?”

Tại sao chúng ta lại thích phim về cá mập làm quá tay và cho pho mát xanh của Ý vào phim một cách vô tội vạ? Có lẽ tất cả là lỗi của Steven Spielberg. Với Jaws năm 1975, ông đã tạo ra bộ phim thủy quái hoàn hảo — căng thẳng, hài hước, đầy hành động và kinh hoàng. Đã hoàn hảo rồi thì chỗ đâu mà cải thiện nữa và những phim về cá mập hay nhất cũng không buồn cố gắng. Thay vào đó, người ta quyết định rằng nói đến những kẻ săn mồi khổng lồ ở biển thì chính sách thông minh nhất là cho cá mập lao lên — và tất cả chúng ta đều quá vui được đồng hành cùng chúng trong hành trình niết bàn phim giải trí.

Under Paris có tất cả những gì mà ai cũng muốn có ở một phim-b hạng A

Under Paris đi theo truyền thống đáng tự hào đó. Những cường điệu ban đầu về Thế vận hội Paris, tình yêu lâu bền của chúng ta dành cho loài cá săn mồi khổng lồ và khao khát của công chúng muốn có một bộ phim sự kiện mùa hè đòi hỏi bạn để não nghỉ ngơi ngoài cửa. Under Paris đánh dấu đủ cả ba, nuốt chửng cả ba và ợ ra những gì còn lại — chính xác là những gì bạn muốn từ một bộ phim bỏng ngô ngon lành vào thời điểm này trong năm.