Việc Trung Quốc Đại lục tẩy chay Giải Kim Mã năm nay, được tổ chức tại
Đài Bắc vào ngày 23 tháng 11, đã khiến nhiều nhà làm phim và diễn viên
Trung Quốc phải đối mặt với những lựa chọn khó khăn.
Họ có nên chọn tham gia sự kiện thường niên hào nhoáng ở Đài Loan và bỏ
qua Giải Kim Kê, giải thưởng tương đương của Trung Quốc? (Một yếu tố
khác: các phim tham gia giải Kim Mã sẽ bị từ chối chiếu ở Trung Quốc Đại
lục và đạo diễn của chúng sẽ vào danh sách theo dõi).
Trái: logo của Giải Kim Kê, phải: logo của Giải Kim Mã
|
Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Bắc Kinh và Đài Bắc, một tờ báo
của Cục Điện ảnh Trung Quốc đã đưa tin trong tháng này rằng các đại diện
của ngành công nghiệp điện ảnh Đại lục sẽ không tham dự Giải Kim Mã.
Tuy
nhiên, các nhà làm phim và diễn viên đưa ra quyết định cuối cùng về
việc có nên xuất hiện hay không. Ngoài chính trị, sau đây là năm điểm
khác biệt chính giữa hai lễ trao giải cho các phim Hoa ngữ.
Lịch sửĐược thành lập vào năm 1962, Giải Kim Mã của Đài Loan nổi tiếng là “Giải Oscar phim Hoa ngữ”.
Vào
cuối những năm 1990, ủy ban điều hành của sự kiện này đã gỡ bỏ các hạn
chế tham gia đối với phim Trung Quốc Đại lục. Kể từ đó, các giải thưởng
đã được mở cho tất cả các phim Hoa ngữ (theo bất kỳ phương ngữ nào) từ
bất kỳ quốc gia nào.
In the Heat of the Sun của Khương Văn là phim đầu tiên của Trung Quốc Đại lục thắng giải Kim Mã Phim hay nhất
|
In the Heat of the Sun của Khương Văn là phim đầu tiên từ Trung
Quốc Đại lục tham gia tranh giải và giành được sáu giải thưởng vào năm
1996. Kể từ đó, phim Trung Quốc Đại lục đã được đón nhận nồng nhiệt tại
lễ trao giải Đài Loan.
Từ năm 2014 đến 2018, khoảng một nửa giải
thưởng đã thuộc về các phim từ Trung Quốc Đại lục. Năm ngoái, phần lớn
các phim được đề cử cho hạng mục phim hay nhất là từ Đại lục, trong khi
đề cử đạo diễn xuất sắc nhất do năm đạo diễn Trung Quốc Đại lục thống
trị, trong đó người chiến thắng cuối cùng là Trương Nghệ Mưu.
Giải
Kim Kê bắt đầu vào năm 1981 và là giải thưởng điện ảnh được đánh giá
cao nhất ở Trung Quốc. Các giải thưởng ban đầu chỉ dành riêng cho phim
của Trung Quốc Đại lục. Kể từ năm 2005, các bộ phim tiếng Trung từ Hồng
Kông, Ma Cao, Đài Loan và các nơi khác trên thế giới đã được phép tranh
giải Kim Kê.
The Road Home, phim tâm lý lãng mạn của Trương Nghệ Mưu thắng bốn giải Kim Kê năm 2000
|
Tuy nhiên, trong thập kỷ vừa qua, chỉ có bảy phim từ Hồng Kông và Đài
Loan đã thắng giải Kim Kê và hầu hết trong số đó là hợp tác với các công
ty phim của Trung Quốc Đại lục.
Quy tắc tham giaTuy
mở cho các phim Hoa ngữ từ khắp nơi trên thế giới, phim tham gia tranh
giải Kim Kê phải có giấy phép phát hành của Cục Điện ảnh Trung Quốc
trước khi đăng ký dự thi. Kiểm duyệt phim giới hạn số lượng phim quốc tế
đủ điều kiện tranh giải.
Giải Kim Mã Đài Loan không đặt bất kỳ
hạn chế nào đối với các bộ phim Hoa ngữ dự tranh giải. Điều này cũng có
nghĩa là những bộ phim bị các nhà kiểm duyệt Trung Quốc cấm có thể dự
tranh Kim Mã. Những ví dụ trong quá khứ bao gồm
Xiu Xiu: The Sent Down Girl (1998),
Spring Fever (2010) và
A Touch of Sin (2013).
Những bộ phim bị các nhà kiểm duyệt Trung Quốc cấm có thể dự tranh Kim Mã: ảnh trên là cảnh trong phim A Touch of Sin của Giả Chương Kha năm 2013
|
Đạo diễn của
Xiu Xiu: The Sent Down Girl, Trần Xung, bị cấm làm
phim trong ba năm ở Trung Quốc Đại lục vì cô đã quay bộ phim này bất
hợp pháp ở Tây Tạng và gửi nó đến Giải Kim Mã.
Định kỳ trao giảiGiống như hầu hết các giải thưởng điện ảnh quốc tế, Giải Kim Mã diễn ra hằng năm, trong khi Giải Kim Kê là hai năm một lần.
Giải
Kim Kê xen kẽ với Giải Bách Hoa – những người chiến thắng được quyết
định bởi phiếu bầu yêu thích. Năm nay, đến lượt giải Kim Kê và lễ trao
giải rơi vào cùng ngày với lễ trao giải Kim Mã – ngày 23 tháng 11.
Hệ thống đánh giáGiải
Kim Mã được tuyển chọn bởi hàng chục chuyên gia và nhà phê bình phim.
Các giám khảo không thể phục vụ hơn hai năm liên tiếp.
Thang Duy và Lương Triều Vỹ trong Lust, Caution, Lý An đạo diễn. Đây là một trong ba phim đưa Lương Triều Vỹ đoạt Ảnh đế Kim Mã
|
Giải Kim Kê cũng được tuyển chọn bởi các chuyên gia và nhà phê bình phim (trái ngược với Giải Bách Hoa được công chúng đề cử).
Giải
nam/nữ diễn viên chính xuất sắc nhất của Kim Kê chưa bao giờ đến cùng
một nghệ sĩ hai lần trong 20 năm qua, trong khi một số nam/nữ diễn viên
đã thắng giải thưởng cao nhất này của Kim Mã nhiều lần. Ví dụ, Lương
Triều Vỹ đã thắng giải nam diễn viên chính xuất sắc nhất (Ành đế) ba
lần, cho
Lust, Caution (2007),
Infernal Affairs (2003) và
Chungking Express (1994).
Sức hút quốc tếGiải
Kim Mã đã phục vụ như một công cụ tuyên truyền chính trị khi lần đầu
tiên được thiết lập, nhưng cuối cùng đã trở thành một sự kiện điện ảnh
đáng tin cậy.
Trong 15 năm qua, bốn phim chiến thắng và được đề
cử phim hay nhất tại Giải Kim Mã đã tiếp tục giành giải thưởng phim hay
nhất tại một số liên hoan phim phương Tây danh tiếng nhất: Cannes,
Berlin và Venice:
Lust, Caution (2007),
Black Coal, Thin Ice (2014) và
The Assassin (2015).
The Assassin thắng giải Kim Mã Phim hay nhất năm 2015. Bộ phim cũng
đưa đạo diễn Hầu Hiếu Hiền đoạt giải đạo diễn xuất sắc của Liên hoan
phim Cannes năm đó
|
Không có phim hay nhất nào từ 15 lần trao giải Kim Kê đã qua giành được
bất kỳ giải thưởng lớn nào tại Cannes, Berlin hoặc Venice.
Dịch: © Xuân Phong @Quaivatdienanh.com
Nguồn: South China Morning Post